Αυτό το άρθρο αποτελεί τμήμα του ειδικού μας αφιερώματος Ταραχές στην Γκαμπόν 2011.

Μετά από διαμαρτυρίες την περασμένη εβδομάδα, οι εντάσεις παραμένουν υψηλές στο δυτικοαφρικανικό έθνος της Γκαμπόν, καθώς οι περαιτέρω διαδηλώσεις καταπνίγονται τώρα από τις Αρχές, πριν καν λάβουν χώρα.

Οι ρίζες των διαμαρτυριών προέρχονται από αμφιλεγόμενες προεδρικές εκλογές το 2009, όπου αναδείχθηκε ο Αλί Μπόνγκο, γιου του πρώην μακροχρόνιου Προέδρου Ομάρ Μπόγκο, εν μέσω καταγγελιών απάτης. Το τρέχον κύμα λαϊκών διαμαρτυριών για ελεύθερες εκλογές, που σαρώνει την αφρικανική ήπειρο (Τυνησία, Αίγυπτος και Ακτή Ελεφαντοστού), έχει κάνει την κυβέρνηση της Γκαμπόν πολύ επιφυλακτική να επιτρέψει τις διαμαρτυρίες να αυξηθούν.

Επίσημες και “ανεπίσημες” κυβερνήσεις

Θεωρητικά, επί του παρόντος υπάρχουν δύο κυβερνήσεις στη Γκαμπόν: μια επίσημη με επικεφαλής τον Πρόεδρο Αλί Μπόνγκο, γιο του πρώην μακροχρόνιου Προέδρου Ομάρ Μπόνγκο, και μια δεύτερη “ανεπίσημη” κυβέρνηση αποτελούμενη από δύο πρώην πρωθυπουργούς και τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Αντρέ Μπα Ομπάμε.

Ο Ομπάμε ζητά τώρα άσυλο στο κτίριο του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) στην πρωτεύουσα της Γκαμπόν, Λιμπρεβίλ, μαζί με άλλα μέλη της “κυβέρνησής του” για δύο εβδομάδες.

Ο αυτοαποκαλούμενος πρόεδρος της αντιπολίτευσης της Γκαμπόν, Ομπάμε, στο κτήριο UNDP της Λιμπρεβίλ, Φεβρουάριος 2011. Εικόνα από το Le Gri-Gri International.

Ο πρωθυπουργός της αντιπολίτευσης Bandega-Lendoye στο κτίριο UNDP, Φεβρουάριος 2011. Εικόνα του Le Gri-Gri International.

Ο Ομπάμε αυτοανακηρύχθηκε πρόεδρος μετά τη μετάδοση του ντοκιμαντέρ Francafrique, σε σκηνοθεσία του Patrick Benquet, στο γαλλικό δημόσιο τηλεοπτικό κανάλι France 2 το 2010. Στο ντοκιμαντέρ, ο Michel de Bonnecorse, πρώην επικεφαλής της Αφρικανικής Διεύθυνσης του Γαλλικού Προεδρικού Γραφείου , διατυπώνει τον ακόλουθο ισχυρισμό σχετικά με τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών της Γκαμπόν το 2009:

We have information that Obame got 42% and Ali Bongo 37%, and that the results were practically inverted.

Έχουμε πληροφορίες ότι ο Ομπάμε πήρε 42% και ο Αλί Μπόνγκο 37%, και ότι τα αποτελέσματα ήταν σχεδόν ανεστραμμένα.

Αυτή η δήλωση πυροδότησε εσωτερική πολιτική αναταραχή, η οποία αυξήθηκε, όταν ο Πρόεδρος Μπόνγκο έκανε τροποποιήσεις στο σύνταγμα στα τέλη του 2010, που του επέτρεψαν να παρατείνει τα όρια της θητείας του επ’ αόριστον σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Λίγες εβδομάδες μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ, ο ιστότοπος αποκαλύψεων WikiLeaks κυκλοφόρησε ένα διπλωματικό έγγραφο, στο οποίο ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Καμερούν ονόμασε ανώτερους αξιωματούχους της Γκαμπόν, συμπεριλαμβανομένου του πρώην Προέδρου και του γιου του, ότι επωφελήθηκαν από την υπεξαίρεση περίπου 36 εκατομμυρίων δολαρίων από την Τράπεζα των Κρατών της Κεντρικής Αφρικής.

Υποστηρίχθηκε ότι τα χρήματα βοήθησαν στη χρηματοδότηση γαλλικών πολιτικών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, κατόπιν αιτήματος του Ομάρ Μπόνγκο.

Ο πρώην πρόεδρος της Γκαμπόν, Ομάρ Μπόνγκο, με τον Γάλλο Πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί. Στιγμιότυπο από το ντοκιμαντέρ “Francafrique” (2010) του Patrick Benquet.

Ο Vincent Bolloré, Γάλλος επιχειρηματίας και προσωπικός φίλος του Προέδρου Σαρκοζί, ο οποίος είναι επικεφαλής του επενδυτικού ομίλου Bolloré, που ασχολείται με θαλάσσια φορτία και αφρικανικό εμπόριο, απέρριψε την κρίση σε συνέντευξη με την InfosGabon, μια ειδησεογραφική ιστοσελίδα υπέρ του Αλί Μπόνγκο:

L’agitation politique observée ces derniers jours au Gabon peut-elle, à un moment ou à un autre, entamer votre engagement pour le développement du Gabon ?

Συστηματική παρεμπόδιση των διαμαρτυριών στη Γκαμπόν

Ο πολιτικός της αντιπολίτευσης Bruno Ben Moubamba ανακοίνωσε μέσω του λογαριασμού του στο Twitter ότι θα διοργανωθούν ειρηνικές διαδηλώσεις στο Παρίσι και στην πρωτεύουσα της Γκαμπόν, Λιμπρεβίλ, το Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011, για να καταγγείλουν την προεδρία του Μπόνγκο:

Gabon – Grande Manifestation demain à Libreville / Gare Routière

Τα νέα διαδόθηκαν γρήγορα στο Διαδίκτυο μέσω κοινωνικών δικτύων και ιστότοπων πολυμέσων πολιτών και πραγματοποιήθηκε μια πορεία στο Παρίσι από την Πλατεία της Βαστίλλης στην Πλατεία Δημοκρατίας:

http://www.youtube.com/watch?v=5F-tX7WN_fI

Στην Γκαμπόν, όμως, τα πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα. Σύμφωνα με τον Moubamba, η προγραμματισμένη διαδήλωση στις 5 Φεβρουαρίου κατεστάλη από τις δυνάμεις ασφαλείας του Αλί Μπόνγκο:

Encore une fois les forces de sécurité à la solde du pvr gabonais ont choisi la répression / Manifestation de la Gare

Την Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011, κι άλλες διαδηλώσεις διαλύθηκαν στην Γκαμπόν. Σύμφωνα με τη διαδικτυακή αφρικανική Direct Scoop, χρησιμοποιήθηκαν δακρυγόνα εναντίον διαδηλωτών:

(…), les manifestants ont été dispersés par les gaz lacrymogène. ‘’Libreville est dans un état de siège qui ne dit son nom’’, souligne cette source

Ένταση στο κτίριο UNDP στην Λιμπρεβίλ

Ο αυτοαποκαλούμενος “Πρόεδρος” Ομπάμε ζήτησε άσυλο στο κτίριο του Αναπτυξιακού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) στη Λιμπρεβίλ, μαζί με άλλα μέλη της “κυβέρνησής του” για δύο εβδομάδες τώρα.

Η Εθνική Ένωση, το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης της Γκαμπόν, διαλύθηκε με εντολή του Αλί Μπόνγκο στην αρχή της πολιτικής κρίσης.

Αφού εμφανίστηκαν τα νέα της στρατιωτικής επίθεσης, η σατιρική διαδικτυακή εφημερίδα Le Gri-Gri International δημοσίευσε μια φωτο-ανάρτηση, που δείχνει τη ζωή της αντιπολίτευσης στο γραφείο του UNDP:

Ce n’est pas la vie de château, certes, mais les « exilés du PNUD » n’en perdent pas le moral pour autant. Confinés pour la bonne cause, et encerclés par les miliciens à la solde d’Ali Ben

Ρητορική κατά των ΗΠΑ και του ΟΗΕ

Φαίνεται να υπάρχει αυξανόμενη πίεση στην αντιπολίτευση από αξιωματούχους του ΟΗΕ, ωστόσο, να εγκαταλείψουν τις εγκαταστάσεις του UNDP. Ο Jean-pierre Rougou, μια πηγή που φημίζεται ότι είναι κοντά στην ανεπίσημη “κυβέρνηση”, έγραψε στο προφίλ του στο κοινωνικό δίκτυο Facebook:

La tension avec les responsables du système des nations unies est montée d'un cran aujourd'hui. le représentant algérien était extrêmement gêné de nous faire passer un message verbal de ses supérieurs à NY nous demandant si nous voulions quitter les lieux car ne pouvant nous forcer à le faire. Par ailleurs ils nous ont demandé de nous séparer de tous nos moyens de communication et de n'utiliser que le téléphone fixe du seul bureau auquel nous pouvons accéder.

Σε δύο δελτία Τύπου, που δημοσιεύθηκαν την Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011, η ανεπίσημη αντιπολίτευση της κυβέρνησης της Γκαμπόν κατηγόρησε τον πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών στη Γκαμπόν ότι κρατούσε ένοχη σιωπή για παραβιάσεις από τον Αλί Μπόνγκο και το καθεστώς του κατά των πολιτικών ελευθεριών.

Ο Jean-pierre Rougou συνέκρινε την απάντηση σε ένα σημείωμα, που δημοσιεύτηκε στο Facebook, με εκείνη του Σουηδού Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Dag Hammarskjold. Η αντίδραση του Hammarskjold σε μια πολιτική κρίση του Κονγκό το 1960 οδήγησε στη δολοφονία του πρώτου νομικά εκλεγμένου πρωθυπουργού της Δημοκρατίας του Κονγκό, Πατρίς Λουμούμπα.

En 1960, l’attitude du Secrétaire Général de l’ONU, le Suédois Dag Hammarskjöld, a conduit à l’assassinat de Patrice Lumumba.
En 1994, l’attitude des Nations-Unies au Rwanda a aboutit au résultat que l’on connait.

Αυτό το άρθρο αποτελεί τμήμα του ειδικού μας αφιερώματος Ταραχές στην Γκαμπόν 2011.