Αυτό το άρθρο αποτελεί μέρος του ειδικού μας αφιερώματος Εξέγερση στη Λιβύη 2011.
Οι πολίτες της Λιβύης, επί του παρόντος σε συγκρούσεις υπέρ της δημοκρατίας ενάντια στις δυνάμεις καταστολής του μακροχρόνιου ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι, έχουν υπομείνει εβδομάδες αιματηρών επιθέσεων. Κύματα πολιτών έχουν εγκαταλείψει τη χώρα εκ των συνόρων με Τυνησία και Αίγυπτο, όπου έχουν στηθεί προσφυγικά στρατόπεδα παροχής άμεσης βοήθειας.
Από τους κατοίκους της Λιβύης, περισσότερο από το 10% είναι μετανάστες. Ανάμεσά τους, σύμφωνα με πληροφορίες βρίσκονται έως και 70.000 Παλαιστίνιοι πρόσφυγες.
Οι περισσότεροι αδυνατούν να επιστρέψουν στην Παλαιστίνη: οι ταυτότητές τους, άρα και το δικαίωμα παραμονής στην πατρίδα τους, ανακλήθηκαν από το Ισραήλ κατά την πολιτική “σιωπηρής απέλασης”. Από το Δεκέμβριο του 1995 ως το Μάρτιο του 1999, το Ισραήλ άρχισε να ανακαλεί το δικαίωμα παραμονής σε άτομα που είχαν μετακινηθεί εκτός των δημοτικών ορίων της Ιερουσαλήμ, αλλά δεν υπήρξε προειδοποίηση για την πολιτική αυτή στους Παλαιστίνιους που έμεναν εκτός πόλεως.
Πρόσφυγες στα Σύνορα
Τις προηγούμενες εβδομάδες, περισσότεροι από 10.000 μετανάστες κατέφυγαν στα τυνησιακά σύνορα, απ’ όπου και ανέλαβαν οι αντίστοιχες εθνικές πρεσβείες τους.
Η Παλαιστινιακή Αρχή προσπάθησε να συντονίσει την απομάκρυνση της παλαιστινιακής κοινότητας στη Λιβύη. Το Ισραήλ προσφέρθηκε να επιτρέψει σε 300 την είσοδο στα κατεχόμενα εδάφη ως “ανθρωπιστική χειρονομία”.
Το πρώτο κύμα Παλαιστίνιων προσφύγων εγκατέλειψε τη χώρα μετά τη δημοσίευση αναφορών για τη σύλληψη μιας ομάδας 43 Παλαιστινίων φοιτητών από τους μισθοφόρους του Καντάφι στη Μισράτα, έπειτα από άρνησή τους να ενωθούν με τις καθεστωτικές δυνάμεις. Μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου του 2011, εγκατέλειψαν τη Λιβύη σύνολο 104 Παλαιστίνιοι φοιτητές.
Την 1η Μαρτίου 2011, η Παλαιστινιακή Πρεσβεία ενημέρωσε τους πολίτες της στη Λιβύη ότι τους χορηγήθηκε ασφαλής διέλευση στην Αίγυπτο, σε συνεργασία με τις αιγυπτιακές αρχές. Η δυσκολία της απομάκρυνσης των Παλαιστινίων σε σύγκριση με πολίτες άλλων χωρών αποδόθηκε στα περιορισμένα μέσα της Παλαιστινιακής Αρχής.
Ωστόσο, όταν οι πρώτοι Παλαιστίνιοι κατέφτασαν στο Σάλουμ στα σύνορα Λιβύης-Αιγύπτου, τους απαγορεύθηκε η είσοδος στη χώρα. Χρήστες στο Twitter σχολίασαν:
@Abou_3ali [Yemen] From friend in Salloum: Egypt denies entry to Palestinians and took 70 back to small empty village, some things never change.
[Υεμένη] Από φίλο στο Σάλουμ: η Αίγυπτος αρνείται την είσοδο σε Παλαιστινίους και μετέφεραν 70 σε ένα μικρό άδειο χωριό, κάποια πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ.
@El_Deeb [Egypt]: All nationalities allowed to cross the borders from Libya to Egypt except Palestinians! This is disastrous! 70 Palestinians asked by Army to get on buses supposedly to go to Rafah Border Crossing then to Gaza strip. Buses took them back to Libya!
[Αίγυπτος] Σε όλες τις εθνικότητες επετράπη να περάσουν τα σύνορα από τη Λιβύη στην Αίγυπτο εκτός από τους Παλαιστίνιους! Ολέθριο! Σε 70 Παλαιστίνιους ζητήθηκε από το Στρατό να ανέβουν σε λεωφορεία που υποτίθεται θα τους μετέφεραν στα Σύνορα της Ράφα κι έπειτα στη Λωρίδα της Γάζας. Τα λεωφορεία τους πήγαν πίσω στη Λιβύη!
@altahawi [Egypt] For not having a valid residence in #Egypt, 42 Palestinians pushed back from Salloum port to Libya last week!
[Αίγυπτος] Λόγω έλλειψης άδειας παραμονής στην Αίγυπτο, 42 Παλαιστίνιοι την προηγούμενη βδομάδα μεταφέρθηκαν από το λιμάνι του Σάλουμ πίσω στη Λιβύη!
Άρνηση Εισόδου στην Αίγυπτο
Περίπου 1.500 Παλαιστίνιοι έχουν προσπαθήσει να περάσουν στην Αίγυπτο από τη Δευτέρα 7 Μαρτίου 2011, αλλά ο αιγυπτιακός στρατός έχει λάβει σαφείς οδηγίες να μην τους επιτρέψει την είσοδο [ar]. Πολλοί Παλαιστίνιοι που είχαν ταξιδέψει μέχρι τα σύνορα γύρισαν πίσω στη Βεγγάζη και στο Τομπρούκ.
Την Τρίτη 8 Μαρτίου 2011, 15 Παλαιστίνιοι βρίσκονταν ακόμη στο Σάλουμ αιτούμενοι την είσοδό τους στη χώρα, ενόσω εκατοντάδες άλλων Παλαιστινίων που αρνούνταν να γυρίσουν πίσω στα σπίτια τους επέλεξαν να περιμένουν, φιλοξενούμενοι σε κατοικίες οικογενειών Λίβυων σε ένα χωριό κοντά στα σύνορα.
Υπήρξαν αναφορές ότι σε Παλαιστίνιους χωρίς ταυτότητες ή ισχύουσα άδεια παραμονής στην Αίγυπτο δεν τους επετράπη η είσοδος, ενώ ακόμα και Ασιάτες εργάτες χωρίς νόμιμα έγγραφα [ar] κατάφεραν να μπουν μες στη χώρα. Παλαιστίνιοι στη Γάζα αντέδρασαν στην κατάσταση αυτή μέσω των ιδιωτικών τους προφίλ στο Facebook:
Ibtihal I have my uncle in Misurata, he doesn’t have an ID, he can’t go to Egypt during a normal situation. Now it’s much more difficult. Basically, Palestinians without IDs don’t have the permission to go to Gaza, I guess the Egyptian authorities are still following the same procedure. Because of the internal situation in Egypt, they must think that Palestinians will be a sort of threat. They don’t care about emergency.
Έχω το θείο μου στη Μισράτα, δεν έχει ταυτότητα, δεν μπορεί να πάει στην Αίγυπτο υπό κανονικές συνθήκες. Τώρα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Βασικά, Παλαιστίνιοι χωρίς ταυτότητα δεν έχουν άδεια να μπουν στη Γάζα, υποθέτω οι αιγυπτιακές αρχές ακολουθούν ακόμη την ίδια διαδικασία. Λόγω της εσωτερικής κατάστασης στην Αίγυπτο, μάλλον πιστεύουν πως οι Παλαιστίνιοι αποτελούν απειλή. Δεν τους νοιάζει το επείγον της κατάστασης.
Ibrahim Those Palestinians have no IDs, the other refugees have a country, a homeland that will care about bringing them back home. Palestinians don’t; if they cross to Egypt, they have nowhere to go, neither to Gaza, nor to the West Bank, and Egypt don’t want to take responsibility of them. What’s more worrying is not the situation of Palestinians East of Libya, but of those West; we don’t even know if they tried to reach border with Tunisia.
Οι Παλαιστίνιοι αυτοί δεν έχουν ταυτότητες, οι άλλοι πρόσφυγες έχουν πατρίδα, έχουν μια χώρα που θα φροντίσει να τους φέρει πίσω. Οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν. Αν περάσουν στην Αίγυπτο, δεν έχουν πουθενά να πάνε, ούτε στη Γάζα ούτε στη Δυτική Όχθη. Κι η Αίγυπτος δε θα αναλάβει την ευθύνη τους. Αυτό που είναι περισσότερο ανησυχητικό δεν είναι η κατάσταση των Παλαιστινίων Ανατολικά της Λιβύης, αλλά όσων είναι Δυτικά της: δεν γνωρίζουμε καν αν κατάφεραν να φτάσουν στα σύνορα με την Τυνησία.
Όσον αφορά το πόσοι Παλαιστίνιοι έφτασαν τα τυνησιακά σύνορα, δε φαίνεται να υπάρχει κάποια ενημέρωση. Σύμφωνα με πληροφορίες ένα κομβόι παλαιστινιακής βοήθειας ξεκίνησε από την Πρεσβεία στην Τύνιδα προς αρωγή της ανθρωπιστικής κρίσης που αναφαίνεται στα σύνορα Λιβύης-Τυνησίας.
Όπου είναι δυνατόν, για όσους Παλαιστίνιους αναγκάστηκαν να μείνουν στη Λιβύη υπάρχουν κάποιες διευθετήσεις:
@libyansrevolt: There is a Palestinian that lives in a house at the bottom of our farm in Tripoli – we don’t charge him rent.
Ένας Παλαιστίνιος ζει σε ένα σπίτι στο κάτω μέρος της φάρμας μας στην Τρίπολη. Δεν του ζητάμε νοίκι.
Ζητείται Παρέμβαση
To blog Uprooted Palestinians (Ξεριζωμένοι Παλαιστίνιοι) έχει δημοσιεύσει έκκληση για βοήθεια από Παλαιστίνιους πρόσφυγες που ζούσαν στο Λίβανο και κατέφυγαν λόγω του εμφυλίου πολέμου εκεί στη Λιβύη, ζητώντας για μια συντονισμένη Λιβανο-Παλαιστινιακή παρέμβαση, προκειμένου να τους επιτραπεί η έξοδος από Λιβύη:
We are lost because no one is caring about us or following our news.
We the Palestinians living in Libya for more than 35 years have come from Lebanon to flee (civil) war and resided among our brothers in Libya where we got married and worked. However, after the 17 February revolution and the worsening security situation we tried to leave the country via its ports but were not allowed because of inadequate travel documents. We are now stranded and sell our belongings to eat; we do not have work or shelter and do not know what to do or where to go.
Είμαστε χαμένοι, γιατί κανείς δε νοιάζεται για εμάς ούτε παρακολουθεί τα νέα μας.
Εμείς οι Παλαιστίνιοι που ζούμε στη Λιβύη πάνω από 35 χρόνια ήρθαμε από το Λίβανο για να ξεφύγουμε από τον (εμφύλιο) πόλεμο και μείναμε μαζί με τα αδέρφια μας στη Λιβύη, όπου παντρευτήκαμε και δουλέψαμε. Ωστόσο, μετά την επανάσταση της 17ης Φλεβάρη και τη δυσχεραίνουσα κατάσταση ασφαλείας, προσπαθήσαμε να φύγουμε από τη χώρα από τα λιμάνια της, αλλά δε μας επετράπη κάτι τέτοιο λόγω ανεπαρκών ταξιδιωτικών εγγράφων. Είμαστε αποκομμένοι και πουλάμε τα υπάρχοντά μας για να φάμε. Δεν έχουμε δουλειά ή κάποιο άσυλο και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε ή πού να πάμε.
Η κρισιμότητα της κατάστασης αυξάνεται ραγδαία. Οι τελευταίες αναφορές δηλώνουν πως στρατιώτες πιστοί στον Καντάφι εμποδίζουν περίπου 30.000 μετανάστες εργάτες από το να διαφύγουν στην Τυνησία.
Επείγει να διαφωτιστεί η μοίρα αυτών των προσφύγων που έχουν εγκλωβιστεί σε μια χώρα που βρίσκεται στην άκρη του γκρεμού.
Αυτό το άρθρο αποτελεί μέρος του ειδικού μας αφιερώματος Εξέγερση στη Λιβύη 2011.