Αυτό το άρθρο ανατέθηκε ως μέρος μιας σεράς άρθρων των Pulitzer center και Global Voices Online πάνω στην επισιτιστική κρίση. Αυτές οι εκθέσεις αξιοποιούν τη δημοσιογραφία πολυμέσων που εμφανίζεται στον δικτυακό τόπο Pulitzer για την επισιτιστική κρίση και τις σχετικές συζητήσεις των bloggers σε παγκόσμια κλίμακα. Μοιράσου τη δική σου ιστορία σχετικά με την επισιτιστική κρίση εδώ .
Οι ηγέτες του κόσμου από περίπου 140 χώρες συγκεντρώθηκαν, σε σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη στις 20 με 22 Σεπτεμβρίου, για να συζητήσουν τις καλύτερες προσεγγίσεις για την επίτευξη οχτώ στόχων σχετικών με τη μείωση της φτώχειας μέχρι το 2015, συμπεριλαμβανομένης και της καταπολέμησης της πείνας παγκοσμίως.
Αυτοί οι αναπτυξιακοί στόχοι της χιλιετίας (MDGs) υιοθετήθηκαν το 1990 για να ενθαρρύνουν την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη στις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Με μόνο 5 χρόνια να απομένουν για την επίτευξη των στόχων, οι οποίοι κυμαίνονται από περικοπή της φτώχειας μέχρι τη βελτίωση της πρόσβασης στην παιδεία και την υγεία, η πίεση είναι μεγάλη.
Ο πρώτος απ’ τους στόχους (MDG 1) ασχολείται με ζητήματα σχετικά με τη φτώχεια και την πείνα, και στοχεύει στην μείωση κατά το μισό του παγκόσμιου ποσοστού των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα, κατά την περίοδο από το 1990 μέχρι το 2015, από 20 σε 10 τοις εκατό. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ραγδαία μείωση της πείνας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των άλλων αναπτυξιακών στόχων.
Αρθρογραφώντας για το ONE, ένα πρόγραμμα υποστήριξης της μείωσης της φτώχειας, η Malaka Gharib γράφει ότι όταν εμφανίστηκε στο τηλεοπτικό πρόγραμμα Late Night with Jimmy Fallon τη βδομάδα της συνόδου του ΟΗΕ συνειδητοποίησε ότι το μεγαλύτερο μέρος του κοινού δεν είχε ακούσει ποτέ για αυτούς τους αναπτυξιακούς στόχους (MDGs). Έδειξε στο κοινό γραφήματα και τους ζήτησε να διαλέξουν ποιό στόχο θεωρούν πιο επιτακτικό. Τρεις στους πέντε διάλεξαν την πείνα. Αναφέρεται:
“Hunter, New Hampshire: “Στόχος 1.Η πείνα είναι ένα σταθερό πρόβλημα που δεν έχει λυθεί ή βελτιωθεί καθόλου τα τελευταία χρόνια. Και η πείνα δεν είναι μια ασθένεια που μπορεί να θεραπευτεί.”
Liam, New York: “MDG 1. Όλοι πρέπει να φάνε.”
Michelle, Canada: “MDG 1. Υπάρχουν αρκετά τρόφιμα για όλους, απλά πρέπει να βρούμε πως να τα διανείμουμε σωστά.”
Η πείνα έχει ήδη μειωθεί από 20 τοις εκατό, ποσοστό στο οποίο κυμαίνονταν το 1990-92, σε 16 τοις εκατό το 2010. Κάποιες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Congo, Ghana, Mali, Vietnam, Guyana και Jamaica, έχουν ήδη πετύχει τον σχετικό με την πείνα στόχο, και άλλες όπως η Κίνα και η Βραζιλία πλησιάζουν. Το Σεπτέμβριο, ο Οργανισμός τροφίμων και γεωργίας (FAO) ανέφερε ότι ο αριθμός των ανθρώπων που υποφέρουν από χρόνια πείνα φέτος έπεσε από τα 1,02 δισεκατομμύρια, που ήταν πέρσι, στα 925.
Παρά τις μειώσεις στην πείνα, όμως, υπάρχουν ακόμα περισσότεροι υποσιτισμένοι άνθρωποι παγκοσμίως σήμερα απ’ ότι το 1990. Ο Οργανισμός τροφίμων και γεωργίας υποστηρίζει ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί ο σχετικός με την πείνα MDG 1 στόχος μέχρι το 2015.
Μια έκθεση που δημοσιεύτηκε από τον οργανισμό κατά της πείνας ActionAID πριν τη σύνοδο του ΟΗΕ, αποκάλυψε ότι 20 από τις 28 φτωχές χώρες είναι σε λάθος δρόμο για τη μείωση της πείνας στο μισό μέχρι το 2015 και ότι 12 απ’ αυτές κινούνται μάλιστα προς την αντίθετη κατεύθυνση. Και δεν είναι καν οι οικονομικά ασθενέστερες χώρες που τα πηγαίνουν χειρότερα ― σχεδόν το μισό των παιδιών στην Ινδία, για παράδειγμα, είναι υποσιτισμένα.
Ο Devinder Sharma, αναλυτής πολιτικής εμπορίου και τροφίμων αρθρογραφώντας στο Ground Reality, θρηνεί για την έλλειψη προόδου της Ινδίας και αμφισβητεί τις στατιστικές που αφορούν την παγκόσμια πείνα.
“Μέχρι το 2010, ο κόσμος πρέπει να έχει βγάλει τουλάχιστον 300 εκατομμύρια ανθρώπους από τη λίστα της πείνας. Αντιθέτως, σ’ αυτούς έχουν προστεθεί άλλα 85 εκατομμύρια με την αντιστοιχία να φτάνει στα 925 εκατομμύρια. Στην αντίληψή μου, αυτό απέχει χυδαία από την πραγματικότητα. Το φοβερό πρόσωπο της πείνας παραμένει σκοπίμως κρυμμένο με τη μείωση των αριθμών. Στην Ινδία για παράδειγμα, ο χάρτης [της πείνας] δείχνει ότι 283 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην πείνα. Αυτό είναι ξεκάθαρα λάθος. Μια καινούργια εκτίμηση της κυβέρνησης δείχνει ότι το 37,2 τοις εκατό του πληθυσμού της ζει στη φτώχεια, το οποίο σημαίνει ότι στο σύνολό της η πείνα στην Ινδία επίσημα φτάνει τα 450 εκατομμύρια. Ακόμα και αυτό δεν ανταποκρίνεται στους πραγματικούς αριθμούς.”
Πολλές παράλληλες, με τη σύνοδο του ΟΗΕ, εκδηλώσεις έστρεψαν την προσοχή στο θέμα της πείνας. Μια διαδήλωση της ActionAid, για παράδειγμα, κατάφερε να ευαισθητοποιήσει σχετικά με τη σπουδαιότητα των γυναικών γεωργών στην εξάλειψη της πείνας και της φτώχειας. Ο Charlie Harris, αρθρογραφώντας για το Americans for Informed Democracy (AIDemocracy), εντάχθηκε στη δράση και ντύθηκε ζώο αγροκτήματος:
“Αντιπροσωπεύαμε τα ζώα του αγροκτήματος των γυναικών στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ήμασταν εκεί για συνηγορήσουμε υπέρ τους. Οι γυναίκες αγρότες, αν χειραφετηθούν και δεχθούν υποστήριξη, μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων (MDGs). Είναι πιο κοντά σε αυτούς που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και πείνας και έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν δραματικά αυτές τις κοινότητες.”
Τη δεύτερη μέρα της συνόδου, μια ομάδα (forum) που ονομάζεται “1,000 μέρες: Άλλαξε μια ζωή, άλλαξε το μέλλον” έστρεψε την προσοχή στον παιδικό υποσιτισμό, τονίζοντας τη σπουδαιότητα της σωστής διατροφής από νωρίς στην καταπολέμηση της ακραίας πείνας και φτώχειας. Η Tonya Rawe, κάνοντας ανάρτηση για τον ανθρωπιστικό οργανισμό CARE, υποστηρίζει ότι αυτό το γενονός της έδωσε ελπίδα:
“Η πρωτοβουλία διατροφής έχει σχεδιαστεί για να θέσει στο επίκεντρο αυτό που ο οργανισμός CARE έχει ονομάσει “Το παράθυρο της ευκαιρίας”: την κρίσιμη πρώτη περίοδο των 1.000-ημερών που περιλαμβάνει την εγκυμοσύνη και τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής ενός παιδιού. Αυτό το “παράθυρο της ευτυχίας” είναι μια πολύ σημαντική στιγμή για την επιθετική αντιμετώπιση του υποσιτισμού- για να μπορέσει ένα παιδί να έχει τις μεγαλύτερες δυνατότητες για το υπόλοιπό της ζωής του. Η πείνα και ο υποσιτισμός σκοτώνουν περισσότερο κόσμο απ’ ότι ο HIV/AIDS, η ελονοσία και η φυματίωση μαζί. Και όμως, όπως έγραψα χθες, οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της πείνας αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις. Μπορεί να φαίνεται αποθαρρυντικό- αλλά εγώ έχω ενθαρρυνθεί.”
Το τελικό έγγραφο αποτελεσμάτων της συνόδου κορυφής παρέχει προτάσεις για κάθε στόχο. Για τον MDG 1, το έγγραφο ζητά την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της φτώχειας και της πείνας , επιδιώκοντας δυναμική εργασία και ισότιμη οικονομική ανάπτυξη για την προώθηση πλήρους απασχόλησης και τη χειραφέτηση και συμμετοχή των γυναικών της υπαίθρου. Παρ’ όλα αυτά, κάποιοι απογοητεύτηκαν επειδή το έγγραφο δεν υποδεικνύει πραγματικά τρόπους με τους οποίους οι κυβερνήσεις θα εντείνουν τις προσπάθειές τους στην καταπολέμηση της πείνας. Ο Tony Burkson, σύμβουλος με έδρα το Λονδίνο που δουλεύει με εταιρίες στην Αφρική, αμφισβήτησε εξ ολοκλήρου την αξία των αναπτυξιακών στόχων MDGs στο Africa On the Blog:
” Η τάση είναι σαφής, η διεθνής αναπτυξιακή κοινότητα και οι φίλοι τους στον κόσμο των ΜΚΟ [μη κυβερνητικών οργανώσεων συγκεντρώθηκαν για να αναλύσουν έναν υπερβολικά φιλόδοξο σχέδιο το οποίο ήξεραν ότι πιθανώς δεν θα επιτευχθεί ποτέ. Κάθε πέντε χρόνια συναντιούνται για να χτυπήσουν ο ένας φιλικά την πλάτη του άλλου και να καταλήξουν με τα ίδια δελτία τύπου: π.χ. έχουμε δει κάποια πρόοδο αλλά είμαστε ακόμα μακριά από την επίτευξη αυτών των στόχων, χρειαζόμαστε περισσότερη αναπτυξιακή βοήθεια για την υλοποίησή τους… Ενώ πίσω απ’ αυτούς τους στόχους κρύβονται σίγουρα καλές προθέσεις, οι ίδιοι δεν είναι πρακτικοί. Διαφορετικές χώρες έχουν διαφορετικά προβλήματα. Το να περιμένεις από περισσότερες από 100 χώρες να πετύχουν τους ίδιους στόχους σε μια ορισμένη χρονική περίοδο μοιάζει μάλλον απλοϊκό.”
Αρθρογραφώντας για το End the Neglect, η Anjana Padmanabhan, η διαχειρίστρια κοινωνικών μέσων του παγκόσμιου δικτύου για τις παραμελημένες τροπικές ασθένειες, αναφέρει ότι ήταν δύσκολο να ξεφύγεις από το πάθος της συνόδου. Παρ’ όλα αυτά, αναρωτιέται αν αυτή η ενέργεια θα μπορέσει να μεταφραστεί πραγματικά σε δράση.
“Τι θα συμβεί όταν πεθάνει ο ενθουσιασμός; Θα κρατήσουν οι κυβερνήσεις τις οικονομικές τους υποσχέσεις;… Έχει δίκιο η Oxfam όταν υποστηρίζει ότι η σύνοδος αναπτυξιακών στόχων ήταν μια ‘οφθαλμαπάτη'; Είναι δύσκολο να κρίνουμε τι πραγματικά επιτεύχθηκε αυτή τη βδομάδα, καθώς φαίνεται ότι πολλά απ’ αυτά που ανακοινώθηκαν ήταν ήδη στα σκαριά. Όλοι ξέρουμε ένα πράγμα. Ο δρόμος για την επίτευξη των MDGs θα είναι δύσκολος… Με μόνο 5 χρόνια να απομένουν, είναι δύσκολο να μην είσαι κυνικός με αυτό που μπορεί λογικά να επιτευχθεί.”