Αυτό το άρθρο αποτελεί μέρος του ειδικού μας αφιερώματος Επανάσταση στην Αίγυπτο 2011 [1].
Για δεκαετίες, δεν επιτρέπονταν στα αιγυπτιακά μέσα να ασκήσουν κριτική στον εκδιωχθέντα πρόεδρο Hosni Mubarak -ή το στρατό- και δημοσιογράφοι φυλακίζονταν [2] αν τολμούσαν να σπάσουν αυτό το ταμπού. Μετά ήρθε η αιγυπτιακή επανάσταση της 25ης Ιανουαρίου του 2011, και άνοιξαν οι κρουνοί.
Κανείς δε φοβάται πλέον να επιτεθεί δημόσια στο Mubarak. Ο στρατός, όμως, εξακολουθεί να αποτελεί ταμπού για τα μέσα, που δύσκολα παραβιάζεται.
Μετά από περίπου 100 μέρες επανάστασης, όμως, οι Αιγύπτιοι αποφάσισαν να συνεχίσουν να σπάνε τα ταμπού που κληρονόμησαν απ’ το πρώην καθεστώς, αφιερώνοντας την 23 Μαίου στην άσκηση κριτικής κατά του στρατού και του SCAF (Ανώτατο Συμβούλιο Ενόπλων Δυνάμεων) στα blogs τους.
Το #NoSCAF [3] είναι ένα ειδικό hashtag που δημιουργήθηκε στο Twitter προκειμένου να συλλέξει όλα τα blogs που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα. Ο Sherwet Ahmed συνεργάστηκε με άλλους netizens με σκοπό να συλλέξει όλα τα άρθρα σε blogs σε μία σημείωση στο Facebook [4], καθώς επίσης και σε ένα ειδικό blog [5]. Μέχρι στιγμής, η συλλογή απαριθμεί 375 άρθρα, με πολλά που έχουν γραφτεί πιθανώς να μην συμπεριλαμβάνονται.
[6]Το hashtag NoSCAF γίνεται δημοφιλές στην Αίγυπτο
Ο Hussein έγραψε ένα άρθρο [7] σχετικά με τη συμμετοχή του στην ημέρα, και για την αυτολογοκρισία από την οποία υπέφεραν οι πολίτες:
Δημοσιεύω αυτό το άρθρο παρ’ ότι η μητέρα μου με προειδοποίησε να μη γράψω τίποτα κατά του SCAF. Δε μπορώ να κάθομαι εδώ διαβάζοντας όλα αυτά τα άρθρα και να παραμένω σιωπηλός.
Πέρασα όλη μου τη ζωή κάτω από καθεστώς αυτολογοκρισίας που δεν έπρεπε ποτέ να παραβιάσω, κι όταν το έκανα, ήμουν έτοιμος να υποστώ αυστηρή τιμωρία. Ο πατέρας μου έκανε μερικά τηλεφωνήματα και το συμβάν έληξε ως μη γενόμενο. Ήταν το πιό απαίσιο συναίσθημα που έχω νιώσει. Ήταν ένα συναίσθημα παράλογα μεθυστικό, κι όχι με όμορφο τρόπο, γιατί σε μεθάει με αδιαφορία και απάθεια.
Συνέχισε, συγκρίνοντας τα ταμπού πριν και μετά την επανάσταση:
Μετά την 25η Ιανουαρίου, ένιωσα διαφορετικά, πως δε μπορούσα να παραμένω πλέον σιωπηλός, πως ο αόρατος παρατηρητής είχε εξαφανιστεί’ ένιωθα ασφαλής, ευγενής, ένιωθα αγάπη, αλλά πάνω απ’ όλα ένιωθα ν’ ακούγομαι. Ν’ ακούγομαι από κείνους τους οποίους πάντα ήθελα να αγγίξω. Ήταν και πάλι μεθυστικό, αλλά αυτή τη φορά ήταν απόλυτα ανεπανάληπτο.
Δυστυχώς, η αίσθηση της αυτολογοκρισίας επέστρεψε και πάλι σιγά σιγά, μέχρι που ένιωθα όπως πριν την 25η Ιανουαρίου. Μόνο που αυτή της φορά ήταν χειρότερη, με ιστορίες για στρατοδικεία και έκδοση ετυμηγοριών σε 10 λεπτά χωρίς δικηγόρους, ιστορίες βασανιστηρίων στο μουσείο, ιστορίες σεξουαλικών επιθέσεων και λογοκρισίας των ΜΜΕ. Τουλάχιστον, στην εποχή του Mubarak θα μπορούσε να με βοηθήσει η ατζέντα του πατέρα μου, αλλά τώρα… με το στρατό, δηλαδή, δε νομίζω ότι μπορεί πιά.
Το SCAF είχε καταφέρει να με κάνει να νιώθω ασήμαντος και πάλι, να νιώθω τον φόβο. Το SCAF υπέβαλλε σε άδικες στρατιωτικές δίκες πολίτες απλά και μόνο επειδή του άσκησαν κριτική. Γι’ αυτό, θα’ θελα να πω στο SCAF, με όλο το σεβασμό… “ΤΟΝ ΠΟΥΛΟ!!!”
Ο Mayet περιέγραψε τον κύριο στόχο των άρθρων στα blogs [8] [ar], και πως αποσκοπούν στον να προκαλέσουν σύγκρουση με τα υπάρχοντα ταμπού:
وأيضا حتي نسهل الموضوع علي السادة أعضاء المجلس العسكري، هذه التدوينة ومئات التدوينات الأخري التي كتبت في يوم 23 مايو 2011 وماقبلها ومابعدها عنكم، هي هدفها، إزاحة هالة ومرتبه اللاإنتقاد علي المجلس العسكري، بإعتبار أعضاءه بشر عادييون أساسا، إضافة إلي إنهم سياسيون بحكم ما أرادوا ورفضهم تكوين مجلس رئاسي يشارك فيه إحدي الشخصيات العسكرية لإدارة شئون البلاد خلال الفترة الإنتقالية.
هدف هذه التدونية، هو عوده الإعلام البديل، بعد ظهور “إعلام الملك الجديد” وعدم رغبته أو قدرته لكتابه ونشر إنتقاد علي تصرفات المجلس العسكري -الحاكم للبلاد-، وظهور إعلام عبده المشتاق، وكذلك تلويح قيادات المجلس العسكري بإستخدام القانون مش عارف رقم كام بتاع عدم النشر عن القوات المسلحة، وحبس الي يكتب عنهم، وده إحنا بنتحداه ﻷن المجلس العسكري هوه إلي بيحكم، فلازم ولابد نتكلم عن أخطاءه
Πριν αρχίσουν να μας ρωτάνε ανώνυμοι γιατί γράφουμε τέτοια άρθρα, ποιός κρύβεται πίσω απ’ αυτή την πρωτοβουλία, ποιός μας πληρώνει, αν αποτελούμε δάκτυλο της CIA’ και κάποιοι άλλοι μπορεί ακόμα και να μας κατηγορήσουν ως αντεπαναστάτες’ κι επίσης, για να διευκολύνουμε τα μέλη του Ανωτάτου Συμβουλίου Ενόπλων Δυνάμεων: αυτό το άρθρο είναι ένα από τα εκατοντάδες που γράφτηκαν σε blogs την 23η Μαίου, σχετικά με το SCAF. Έχει σκοπό επίσης να άρει το φράγμα που αποτρέπει τους πάντες από το να ασκούν κριτική στο SCAF, και στα μέλη του, που είναι άνθρωποι και συνεπώς επιδέχονται κριτική. Χώρια που πλέον είναι πολιτικοί, από τη στιγμή που αρνήθηκαν να σχηματίσουν πολιτικό συμβούλιο για να κυβερνήσει τη χώρα κατά την τρέχουσα μεταβατική φάση, αντί για τους ίδιους..
Ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να δημιουργήσει εναλλακτικά μέσα, αφού τα παραδοσιακά μέσα ελέγχονται πλέον από τους νέους τους ιδιοκτήτες, και δεν επιθυμούν ή αδυνατούν να κριτικάρουν το κυβερνών συμβούλιο των ενόπλων δυνάμεων. Εξάλλου, απειλούν να κάνουν χρήση εκείνου του νόμου -του οποίου δεν θυμάμαι το όνομα- που απαγορεύει την δημοσίευση ειδήσεων σχετικά με τις ένοπλες δυνάμεις, και την επιβολή κάθειρξης σε όποιον το επιχειρήσει. Και μ’ αυτό ακριβώς τα βάζουμε τώρα, καθώς το SCAF κυβερνά πλέον τη χώρα και θα'πρεπε να μπορούμε να του ασκούμε κριτική.
Ο δημοσιογράφος Evan Hill πρόσθεσε στο Twitter πως τέτοια άρθρα σε blogs είναι τεχνικά παράνομα:
@evanchill [9]: Υπάρχουν πλέον τουλάχιστον 160 καταχωρήσεις σε blogs που κριτικάρουν την στρατιωτική ηγεσία της Αιγύπτου, κάτι που τεχνικά αποτελεί έγκλημα.
Όπως όμως λέει ο Mayet παραπάνω, όλα αυτά αποσκοπούν εξ’ αρχής στην εναντίωση σε τέτοιους νόμους, που ευθύνονται για την σύλληψη και κράτηση ενός blogger όπως ο Maikel Nabil [10].
Η πρωτοβουλία ήταν τόσο δυναμική, που κάποιοι δημιούργησαν λογαριασμούς σε blogs ειδικά για να συμμετάσχουν σ’ αυτήν, μπλογκάροντας για πρώτη φορά. Μία απ’ αυτούς τους νέους bloggers, η Fadaeya, μοιράστηκε επίσης την άποψή της [11] [ar]:
…
من اول ما الجيش مسك في الاول فرحت وقلت كويس..وكنت طالعة بيه السماء.الجيش مننا ..مش الداخلية اللي هوايتها تعذب في الناس وبس
لكن شوية شوية ..لقيت حجات غريبة بتحصل..الموضوع بدا لما قريت ان واحد اسمه عمرو البحيري اتمسك لما في كان في مظاهرة عشان نشيل المدعو شفيق..واتحكم عليه عسكريا خمس سنين..ايه ده؟..هو الجيش بيعمل كده ليه؟..مش الجيش حامي الثورة
Στην αρχή, ήμουν ευτυχής που ανέλαβε την εξουσία ο στρατός. Ήμουν ευτυχής γιατί ο στρατός είναι δικός μας, όχι όπως το υπουργείο εσωτερικών που μας βασάνιζε. Μετά από λίγο, όμως, παράξενα πράγματα άρχισαν να συμβαίνουν. Στην αρχή, κάποιος ονόματι Amr El Beheiry συνελήφθη για την συμμετοχή του σε διαμαρτυρία κατά [τον πρωθυπουργό εκείνη την εποχή, που είχε διοριστεί απ’ τον Mubarak] Ahmed Shafik [12]. Στη συνέχεια, καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης πέντε χρόνων, μετά από στρατιωτική δίκη. Τι στο διάολο είν’ αυτό; Γιατί τα κάνει αυτά ο στρατός; Δεν είναι αυτοί που υποτίθεται ότι θα προστάτευαν την επανάστασή μας;
O Karakeeb της Σκέψης επίσης έριξε φως στον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ αντιμετωπίζουν το SCAF [13] [ar]:
قبل الثورة كانوا بيطبلوا لمبارك .. دلوقت بيطبلوا للمجلس العسكري .. يمكن يكون المجلس مطلبش حد يطبله .. بس في ناس متعرفش تعيش من غير ما تبقى بتطبل لحد .. الناس دي معادش ليها مكان في اعلام ما بعد الثورة .
Ο Karakeeb στη συνέχεια αναφέρθηκε στα στρατοδικεία και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει ο στρατός τις διαδηλώσεις και τις καθιστικές διαμαρτυρίες:
يعني الموضوع بدأ بضرب مرة وتاني يوم كان “اعتذار ورصيدنا يسمح” .. شوية كدة وكمان علقة بس من غير اعتذار .. ومن ساعتها والضرب شغال فلة وشمعة منورة وبقينا ملطشة .. وكل ما نتكلم الجيش يقوللك “ولد! .. انا اللي حميت الثورة يا ولد.” وتلاقي القلم نازل على قفاك يطرقع ..
هو انتوا جيتوا تحمونا ولا جيتوا تضربوا وتعتقلوا فينا .
…
Στην αρχή, δέρνανε τους διαδηλωτές και την επόμενη μέρα, ο στρατός εξέδιδε απολογία. Μετά από λίγο, το ξύλο επιστρέφει, αλλά χωρίς απολογία αυτή τη φορά. Κι έκτοτε, ο ξυλοδαρμός των διαδηλωτών συνεχίζεται. Και κάθε φορά που απευθυνόμαστε στο στρατό, μας λένε ότι είναι οι προστάτες της επανάστασης, και στη συνέχεια μας ρίχνουν σφαλιάρες. Είστε εδώ για να μας προστατέψετε, ή για να μας δείρετε και να μας συλλάβετε;
O Michael Habib έγραψε [14] [ar] επίσης για το δημοψήφισμα που έλαβε χώρα το Μάρτιο [15], και για το πως χειρίζεται ο στρατός την έκβασή του έκτοτε:
طب وليه اللواء ممدوح شاهين قال في مداخلة مع أون تي في إنه الإستفتاء كان على شرعية المجلس العسكري؟ وأن 77 % من الشعب قال نعم للمجلس العسكري وضد مجلس رئاسي مدني؟
هو الإستفتاء كان على المجلس ولا على الدين ولا على إيه بالضبط؟ أنا كنت فاكره على الدستور, ونزلت من بره مخصوص عشان أقول رأيي… لأن الدستور حاجة مهمة ليَّ ولمصر قوي
Τι νόημα είχε το δημοψήφισμα; Τι μας βάζετε να ψηφίζουμε για 9 άρθρα, και μετά μας ξεφουρνίζετε ένα σύνταγμα 60-70 άρθρων; Έπρεπε κάποια να αντιγραφούν απ’ το παλιό σύνταγμα, και κάποια να διορθωθούν; Γιατί δεν ψηφίσαμε επί όλων των άρθρων, τότε;
Και γιατί ο στρατηγός Mamdouh Shahin είπε στην ON TV ότι το δημοψήφισμα ήταν σχετικά με το SCAF, κι ότι το 77% που ψήφισε ‘ναι’, ψήφισε για να διοικηθεί απ’ το στρατιωτικό συμβούλιο κι όχι από πολιτικό; Αφορούσε το συμβούλιο, τη θρησκεία [όπως είπε ένας σαλαφιστής ιερέας] το δημοψήφισμα, ή κάτι άλλο; Νόμιζα πως αφορούσε το σύνταγμα, και γι’ αυτό ταξίδεψα στην Αίγυπτο για να ψηφίσω, καθώς το σύνταγμα είναι κάτι πραγματικά σημαντικό για μένα και την χώρα μου.
Υπάρχουν επίσης καλέσματα για διαδηλώσεις την επόμενη Παρασκευή, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εκπλήρωση των αιτημάτων που δεν ικανοποιήθηκαν από το δημοψήφισμα. Ο Mostafa Sheshtawy έγραψε για την ευχή του [16] για ένα πολιτικό κράτος, καθώς και για τις σχεδιαζόμενες διαδηλώσεις της 27ης Μαίου:
Και τι άλλαξε, λοιπόν; Γιατί βρίσκεται ακόμα το SCAF στην εξουσία; Λόγω υπεροψίας; Θα φανούν αδύναμοι αν αφήσουν τα ηνία της χώρας σε κάποιον άλλο; Βρίσκω πως σχεδόν όλα τα αιτήματα της επανάστασης παραμένουν ανεκπλήρωτα! Εκτός από την ανατροπή του Mubarak’ αν και, καθώς το γράφω αυτό, συνειδητοποιώ ότι δεν έφυγε πραγματικά ΑΚΟΜΑ!
Χαίρομαι που έχουμε “δυνατό στράτευμα” αλλά σας παρακαλώ, δεν θέλω να σας βλέπω εκτός κι αν προκύψει πόλεμος, ή είμαι αρκετά άτυχος και καταταγώ φέτος!
Τα λέμε την Παρασκευή 27 Μαίου
Και τέλος, ο Al-Komy διευκρίνισε [17] [ar] ότι δεν θέλουμε σύγκρουση με το στρατό, και πως υπάρχει τρόπος να αποφευχθεί μια τέτοια εξέλιξη:
Αυτό το άρθρο αποτελεί μέρος του ειδικού μας αφιερώματος Επανάσταση στην Αίγυπτο 2011 [1].