Ένα κύμα απολύσεων στην σχεδόν εκατονταετή ρωσική ημερήσια εφημερίδα Izvestia, καθώς και στη διαδικτυακή ειδησεογραφική σελίδα Gzt.ru έκανε τους δημοσιογράφους να ικετεύουν το κοινό για να κρατήσουν τις δουλειές τους, καθώς η μπλογκόσφαιρα ζυγίζει τις αρετές της “παλιάς φρουράς” των δημοσιογράφων.
Στις 6 Ιουνίου 2011, ο νέος εκδότης της ρωσικής εφημερίδας Izvestia, Aram Gabrelyanov, ανακοίνωσε την επικείμενη απόλυση σχεδόν των δύο τρίτων του προσωπικού, με αφορμή την αναδιοργάνωση της γερασμένης εφημερίδας και την υιοθέτηση ενός πιό προσοδοφόρου επιχειρηματικού μοντέλου.
“Αποτελεσματικές εφημερίδες”
[1]Παλιές εφημερίδες. Φωτογραφία του χρήστη Flickr ShironekoEuro (CC BY 2.0).
Σε συνέντευξή του στο Slon.ru [2] [ru], ο Gabrelyanov, που είναι ιδιοκτήτης της ρωσικής εφημερίδας ταμπλόιντ Zhizn και του δημοφιλούς portal LifeNews.ru, δήλωσε ότι σκοπεύει να κάνει την Izvestia “πολύ πιό cool από την Kommersant και τη Vedomosti” [δύο κύριες ρωσικές ημερήσιες οικονομικές εφημερίδες], και ότι θα ξεκινούσε απολύοντας τους δημοσιογράφους που δεν κάνουν τίποτε:
Это нормально, когда из 130 журналистов только 30 пишут, а остальные 100 – хрен знает, что делают? Когда есть менеджеры, которые непонятно чем занимаются? Я так не работаю. Мне нужны эффективные газеты, эффективные менеджеры.
Με κάποια νευρικότητα αρχικά, το προσωπικό της Izvestia δημοσίευσε ανοικτή επιστολή στη Novaya Gazeta [3] [ru] στις 6 Ιουνίου, κάνοντας έκκληση στους πιστούς αναγνώστες, τους ανήσυχους πολίτες και τους συναδέλφους δημοσιογράφους.
Στην επιστολή αυτή, οι δημοσιογράφοι, με επικεφαλής τον αναπληρωτή αρχισυντάκτη, Sergey Mostovschikov, ισχυρίστηκαν πως:
Работодатель держит коллектив в полном неведении относительно выплаты зарплат за отработанный период, компенсаций за неиспользованный отпуск, порядка и условий увольнения, способов продолжения трудовой деятельности. […] Понимая незаконность действий, предпринятых собственником в отношении сотрудников газеты, отдавая себе отчет в том, что корректное, соответствующее действующему законодательству, увольнение персонала обойдется “Национальной Медиа Группе” в сумму более двух миллионов долларов, редакция, тем не менее, не намерена совершать действия, провоцирующие возникновение громкого трудового спора.
Ο Mostovschikov, που συνυπογράφει την ανοικτή επιστολή, δήλωσε στο OpenSpace.ru [4] [ru] πως οι δημοσιογράφοι αξίζουν τουλάχιστον αρκετό σεβασμό ώστε να δικαιούνται προειδοποίησης για το “τι πρόκειται να συμβεί στις ζωές τους.”
Σημείωσε, πάντως, πως περιμένει από τους ιδιοκτήτες της Izvestia, “είτε να τα κάνουν σμπαράλια (γιατί απλά είναι καλύτερα να μη χαραμίσουν 2 εκατομμύρια δολάρια), είτε να φερθούν πολιτισμένα, να τους διαολοστείλουν κατ’ ιδίαν και να σιχαθούν αυτά τα ηλίθια πλάσματα που λέγονται δημοσιογράφοι.”
Я думаю, что у них большой проект и большие виды на здание и на выборы. Во всяком случае [заместитель главного редактора Елена] Ямпольская в частных беседах говорила, что им надо пропутинское, имперское и православное. Но это на самом деле совершенно не интересно, то есть совсем. Интересно, что достало отношение к себе как к скоту, извини за банальность.
Επίτευξη συμφγωνίας
Στις 8 Ιουνίου, ο όμιλος National Media Group και το προσωπικό της Izvestia έφτασαν σε συμφωνία [5] [ru], που προβλέπει ότι η εταιρεία θα πληρώσει τα δεδουλευμένα των δημοσιογράφων “για την περίοδο που εργάστηκαν, θα τους δώσει την αποζημίωση αδείας και δύο μήνες αποζημίωση απόλυσης.”
Η έκκληση και η επακόλουθη απόλυση των δημοσιογράφων της Izvestia, σε συνδυασμό με την απόλυση 30 δημοσιογράφων από την ιστοσελίδα της Gazeta (gzt.ru [6] [ru]), καθώς και η διακοπή της Ρωσικής Υπηρεσίας του BBC, προκάλεσαν αντικρουόμενες αντιδράσεις στη ρωσική μπλογκόσφαιρα.
Η δημοσιογράφος Kseniya Larina του ραδιοφωνικού σταθμού Ekho Moskvy αναδημοσίευσε την έκκληση από την Novaya Gazeta στη σελίδα της στο Facebook [7] [ru], σχολιάζοντας:
вот совершенно их не жалко. прогибались под каждую шестерку, стелились под решения ЦК, любую назначенную сверху серятину принимали, терпели цензуру, поливали “либеральную прессу”,а теперь – “коллеги. помогите”. Удавитесь со своим арамом.
Το άρθρο της δέχθηκε δεκάδες σχόλια και συζητήθηκε εκτενώς, από φίλους και πρώην δημοσιογράφους της Izvestia. Ο σχολιαστής Leonid Sokolov διαφώνησε με τη Larina:
И опять же, главное – сдали газету. А Известия – это газетный Гагарин. Простите, просрали. Поле битвы как всегда осталось мародерам. А все такие умные-благородные могут теперь утереться. Это ведь – скажу еще раз – не газету Известия хоронят, а журналистику. Журналистику эпохи 90-х годов.
Ο αρθρογράφος των Moscow News [8] Tim Wall χαρακτήρισε τα σχόλια της Larina “ανάξια”:
Δεν είναι καθόλου εύκολο για απλούς δημοσιογράφους να αντιστέκονται στους επικρατούντες ανέμους της λογοκρισίας, (αυτεπιβληθείσας ή όχι), όταν η πλειοψηφία των μέσων της χώρας ακολουθεί τις οδηγίες είτε ανώτερων αξιωματούχων είτε ολιγαρχών. Τα θεμελιώδη δικαιώματα των δημοσιογράφων και των εργαζόμενων στα ΜΜΕ –το δικαίωμα σε αξιοπρεπή εργασία και μισθό, με την ελευθερία να καταγράφει αντικειμενικά, χωρίς παρεμβάσεις από τους πλούσιους και ισχυρούς– πάντα αξίζουν υπεράσπιση, σ’ όποια πλευρά των πολιτικών χαρακωμάτων κι αν βρίσκεται κανείς.
Στις 7 Ιουνίου, η Izvestia λανσάρισε ένα νέο, λεπτότερο format σε μέγεθος A2. H Natalia Oss [9] [ru] δημοσίευσε μιά φωτογραφία του πρωτοσέλιδου, δίπλα σ’ εκείνο της Wall Street Journal, με την λεζάντα “το 90% των δημοσιογράφων είναι αντιγραφείς,” να αποδίδεται στον Aram Gabrelyanov.
Το Lenta.ru μετέτρεψε της δημοσίευση της Oss σε άρθρο [10] [ru], υπογραμμίζοντας το φαινόμενο δίλημμα της κατάστασης. Καθώς ολοένα και περισσότεροι δημοσιογράφοι στρέφονται στο blogging προκειμένου να εκφράσουν τις πραγματικές τους σκέψεις, και ολοένα και περισσότεροι αναγνώστες στρέφονται σε ιστοσελίδες και έμπιστα blogs στο LiveJournal για να μάθουν τι πραγματικά συμβαίνει, θα γεμίσουν άραγε τα blogs το κενό που αφήνει η ανούσια αρθρογραφία κομματικής γραμμής και η ανοησία των tabloid;
Ένας σχολιαστής αμφισβήτησε γενικά την αξία μιάς εφημερίδας όπως η Izvestia:
а что вы хотите? В Известиях больще 100 журналистов. Зачем кормить столько дармоедов?