Αυτό το άρθρο αποτελεί μέρος του ειδικού μας αφιερώματος Διαδηλώσεις στο Μαρόκο 2011.

Μετά από αρκετούς μήνες διαδηλώσεων στους δρόμους, ο Βασιλιάς Μοχάμεντ ΣΤ’ υπέβαλε ένα σχέδιο συντάγματος σε ένα λαϊκό δημοψήφισμα την Παρασκευή. Σύμφωνα με επίσημα αποτελέσματα, το προτεινόμενο έγγραφο έλαβε βαθμολογία έγκρισης 98% σε ψηφοφορία με μαζική προσέλευση (73%) μεταξύ των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Οι υποστηρικτές του νέου συντάγματος γιορτάζουν το χαρακτηριζόμενο ως σημαντικό βήμα προς τη δημοκρατία.

Το κίνημα υπέρ της δημοκρατίας, που ζήτησε μποϊκοτάζ, θεωρεί ότι το νέο σύνταγμα δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των διαδηλωτών και αμφισβητεί τα αποτελέσματα, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση. Το κίνημα νεολαίας της 20ής Φεβρουαρίου, το οποίο ηγείται των διαδηλώσεων τους τελευταίους τέσσερις μήνες, καταγγέλλει μια σαθρή προσπάθεια διάλυσης της λαϊκής οργής.

Οι Μαροκινοί διαδηλώνουν για μεταρρύθμιση. Εικόνα: Flickr, Magharebia, άδεια CC-A 2.0.

Ποτέ άλλοτε η μαροκινή μπλογκόσφαιρα δεν ήταν τόσο ταραγμένη. Η έντονη συζήτηση, που κλονίζει τη μαροκινή κοινωνία, αντανακλάται στο Διαδίκτυο. Μερικοί είναι πρόθυμοι να δεχτούν το αποτέλεσμα και να υποστηρίξουν τη μεταρρύθμιση, που πρότεινε ο Βασιλιάς. Άλλοι αμφισβητούν τη νομιμότητα μιας διαδικασίας, λένε, που ήταν σε μεγάλο βαθμό χωρίς ισορροπία και αμαυρώθηκε με παρατυπίες.

Ο Blogger Ibn Kafka δημοσιεύει αυτό το σχόλιο ανώνυμου ψηφοφόρου:

Dans l’absolu, j’aurai pu penser « Oui » mais la méthode en soi m’agace, elle clame le « Oui à la nouvelle constitution » sensé représenter le changement, mais tout le processus crie le « Non » , il veut dire pour moi « Nos méthodes sont restées les mêmes, vous avez quinze jours pour avaler 180 articles et les approuver, et surtout n’allez pas croire que quelque chose a changé« .

Pourquoi ai-je le sentiment d’être victime d’une gigantesque mascarade ?

Η Ολλανδο-Μαροκινή Myrtus βγήκε την Παρασκευή για να ψηφίσει για πρώτη φορά. Πιστεύει ότι το Μαρόκο πρέπει να είναι ικανοποιημένο από ό,τι θεωρεί σταδιακή εξέλιξη προς μια ολοκληρωμένη δημοκρατία. Γράφει:

Installing an overnight democracy could possibly destabilize the nation, so I personally prefer the separation of powers in gradual increments as society continues to evolve.
Let's face it, if we were to hold a new election in a few months, it's not like the current crop of politicians are going to magically disappear from the political scene and we'll have a brand new pool of capable, reform minded politicians to choose from.

Η εγκατάσταση δημοκρατίας εν μια νυκτί θα μπορούσε ενδεχομένως να αποσταθεροποιήσει το έθνος, γι’ αυτό προτιμώ προσωπικά τον διαχωρισμό των εξουσιών σταδιακά, καθώς η κοινωνία συνεχίζει να εξελίσσεται.
Ας το παραδεχτούμε, αν θέλαμε να διεξαγάγουμε νέες εκλογές σε λίγους μήνες, δεν θα εξαφανιστεί μαγικά από την πολιτική σκηνή η τωρινή σοδειά πολιτικών και θα έχουμε να επιλέξουμε μια ολοκαίνουργια ομάδα ικανών, μεταρρυθμισμένων πολιτικών.

Η Hind είναι blogger, που ζει στο βόρειο Μαρόκο. Επίσης, ψήφισε για πρώτη φορά. Εξηγεί ποιο είναι το κίνητρο της ψήφου της:

يوم 01/07/2011 كنت من أوائل المصوتين وأدليت بصوتي على الدستور الجديد. إن الربيع العربي والحراك الشعبي الذي قام به شباب عربي من المحيط إلى الخليج غير المفاهيم وغير نظرت الفرد العربي نحو السياسة, وبما أني واحدة من هدا الشعب تغيرت رؤيتي نحو المشهد السياسي أيضا وبت أشعر أني مكلفة بأن أقوم بدوري كمواطنة في الاختيار السياسي و تبين لي جليا أن المقاطعة هي من بين الأسباب التي أدت إلى وجود مشاكل ووجوه معينة أو اسر معينة تحكم دون غيرها

Η Wordsforchange πιστεύει ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αποκαλύπτει ένα ερμηνευόμενο χάσμα μεταξύ της μαροκινής ελίτ και των “μαζών”. Γράφει:

[T]his 98.5% shows how much the new Moroccan ‘‘elites’’ are isolated in their virtual world and closed circles with people who look exactly like themselves, to the extent that they really believed for a second that the Moroccan masses will revolt. [T]his referendum is a reality check.

Το 98,5% του δείχνει πόσο οι νέες μαροκινές “ελίτ” είναι απομονωμένες στον εικονικό τους κόσμο και κλειστούς κύκλους με ανθρώπους, που μοιάζουν ακριβώς με τον εαυτό τους, στο βαθμό που πραγματικά πίστευαν για ένα δευτερόλεπτο ότι οι μαροκινές μάζες θα εξεγερθούν . Το δημοψήφισα αυτό είναι ένα τεστ ελέγχου της πραγματικότητας.

Ο Blogger thestrategist είναι ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα και λέει ότι τα πολιτικά κόμματα θα έπρεπε να ακολουθήσουν και να προσαρμοστούν στις μεταβολές. Γράφει:

The real question is now that Moroccan political conscience is alive and well, with this massive turnout, will the political parties be able to follow suit? We might see a major redefinition of the political landscape in Morocco, as youth, also part of this referendum and society will seek to further explore their political options and look for the most representative [political] parties. Old ones are discredited by their reputations. Their leading figures are not very likable, so either a new younger class of leaders will emerge from these parties or they will disappear, since they don't represent anyone but themselves.

Το πραγματικό ερώτημα είναι τώρα ότι η μαροκινή πολιτική συνείδηση είναι ζωντανή και είναι καλά. Με αυτή τη μαζική προσέλευση, θα μπορέσουν να ακολουθήσουν τα πολιτικά κόμματα; Μπορεί να δούμε έναν σημαντικό επαναπροσδιορισμό του πολιτικού τοπίου στο Μαρόκο, καθώς η νεολαία, επίσης μέρος αυτού του δημοψηφίσματος, και η κοινωνία θα επιδιώξουν να διερευνήσουν περαιτέρω τις πολιτικές επιλογές τους και να αναζητήσουν τα πιο αντιπροσωπευτικά [πολιτικά] κόμματα. Οι παλιοί δυσφημίζονται από τη φήμη τους. Οι ηγετικές τους προσωπικότητες δεν είναι πολύ συμπαθητικές, οπότε είτε μια νέα νεότερη τάξη ηγετών θα εμφανιστεί από αυτά τα κόμματα είτε θα εξαφανιστούν, αφού δεν εκπροσωπούν κανέναν εκτός από τους ίδιους.

Ο blogger Citoyen Hmida συμφωνεί. Πιστεύει ότι είναι καιρός να ξεπεράσουμε τις πολιτικές διαφορές και να υλοποιήσουμε το πρόσφατα εγκριθέν έγγραφο. Γράφει:

Cette nouvelle constitution n’aura de sens que si elle est suivie d’effet : le prochain parlement aura un rôle historique (le mot n’est pas innocent) car il devra voter une pléthore de lois pour rendre viable ce texte fondamental!
Le Maroc est-il prêt à relever le défi ?
Surement, si l’on reste unis!
QUE CHACUN DE NOUS RETROUSSE SES MANCHES ET CONTRIBUE A FAIRE BOUGER CE PAYS! Le temps n’est plus ni aux slogans vides ni aux gesticulations vaines!

Ο βετεράνος Μαροκινός blogger Larbi γράφει σε απευθείας μετάδοση για διαδηλώσεις στο Ραμπάτ και την Καζαμπλάνκα τον τελευταίο καιρό. Για το κίνημα νεολαίας της 20ής Φεβρουαρίου, έχει αυτό να πει:

J’étais honoré et heureux de partager avec eux le combat démocratique à travers plusieurs manifestations, la répression parfois, les intimidations souvent, et tout récemment la haine d’une foule fanatisée par le pouvoir. Certains sont devenus des amis. Et croyez-moi sur parole, ces jeunes gens sont loin de la caricature de monstres haineux qui leur ai donnée par le pouvoir et ses officines. Bien souvent ce sont des jeunes femmes et jeunes hommes de qualité passionnés et aimant leur pays.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος μπορεί να έχει ενθουσιάσει μερικούς, αλλά έχει απογοητεύσει πολλούς άλλους, που πιστεύουν ότι οι αλλαγές δεν φτάνουν αρκετά. Υπάρχει μια αίσθηση αβεβαιότητας και αποθάρρυνσης μεταξύ των διαδηλωτών. Ο Larbi δεν βλέπει κανένα λόγο απελπισίας. Γράφει:

Le regard lucide qu’il convient d’avoir sur le référendum du vendredi dernier, ne doit pas nous conduire au découragement et au renoncement. Il n’y a pas de raison à désespérer. Quelque chose s’est définitivement levée le 20 février et ce n’est pas la parodie de consultation référendaire qui peut l’arrêter. Mamfakinch [nous ne lacherons rien] et nous nous battrons !

Χιλιάδες υποστηρικτές της δημοκρατίας βγήκαν στους δρόμους την Κυριακή, δεσμευόμενοι να συνεχίσουν τις εβδομαδιαίες διαμαρτυρίες, μέχρι να λάβουν τη θεωρούμενη από αυτούς πραγματική μεταρρύθμιση.

Αυτό το άρθρο αποτελεί μέρος του ειδικού μας αφιερώματος Διαδηλώσεις στο Μαρόκο 2011.