Παλαιστίνη: Σχεδιάζοντας μια εικονική κηδεία
ΣύνταξηAyesha Saldanha
ΜετάφρασηVeroniki Bacharidi-Krikoni
Μεταφρασμένα άρθρα
Διαβάστε το άρθρο στα Français, Español, عربي, polski, bahasa Indonesia, македонски, Malagasy, English
Για τους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης [en] και της Γάζας [en] είναι εξαιρετικά δύσκολο να επισκεφθούν το Ισραήλ και για πολιτικούς λόγους είναι αδύνατο και για τους περισσότερους άλλους Άραβες, καθώς το Ισραήλ δεν αναγνωρίζεται ως κράτος από την πλειοψηφία των αραβικών χωρών [en]. Την ίδια στιγμή, οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ (περίπου το 20% του πληθυσμού) δεν μπορούν να ταξιδέψουν στο μεγαλύτερο τμήμα του αραβικού κόσμου, καθώς έχουν ισραηλινά διαβατήρια.
Η Rasha Hilwi, Παλαιστίνια πολίτης του Ισραήλ, σκέφτεται το πώς θα επηρεάσουν την ίδια οι περιορισμοί αυτοί στη μετακίνηση: μετά θάνατον.
Σε δημοσίευση στο blog της, Zaghroda (“Ολολυγμοί”), η Rasha γράφει [ar]:
Ηλιοβασίλεμα, Άκκα. Φωτογραφία από το χρήστη του Flickr yanivba (CC BY-SA 2.0).
فجأة، تشعرين أن الموت خيّم فوق هذه السماء. بالرغم من أنه لم يتركها يوماً ما.
لا الموت فقط، لكن “هداك المرض” أيضاً، كما يسمونه. وصديقي يطلق على برجه أيضاً إسم “هداك البرج”. يعني السرطان، ودائماً حين يصل الموت بأسبابه العديدة. أسأل نفسي كلّ مرة من جديد: “أنا لشو بتفاجئ يعني؟” وتعود قيمة الحياة من جديد، لأكم يوم بس.
مش مهم.. لكن منذ فترة، قررت أن أكتب وصيتي.
على فكرة، لا أقصد من هذه الوصية أن أكون متشائمة. يعني الموت هو أمر طبيعي. أو هكذا أعتقد. ولأنه طبيعي فأنا أكتب عنه. وحسبما جدتي، أو جدتَك أو جدتِك تقول: “ما حدا بعرف بكرا شو بصير معه!”.
لا الموت فقط، لكن “هداك المرض” أيضاً، كما يسمونه. وصديقي يطلق على برجه أيضاً إسم “هداك البرج”. يعني السرطان، ودائماً حين يصل الموت بأسبابه العديدة. أسأل نفسي كلّ مرة من جديد: “أنا لشو بتفاجئ يعني؟” وتعود قيمة الحياة من جديد، لأكم يوم بس.
مش مهم.. لكن منذ فترة، قررت أن أكتب وصيتي.
على فكرة، لا أقصد من هذه الوصية أن أكون متشائمة. يعني الموت هو أمر طبيعي. أو هكذا أعتقد. ولأنه طبيعي فأنا أكتب عنه. وحسبما جدتي، أو جدتَك أو جدتِك تقول: “ما حدا بعرف بكرا شو بصير معه!”.
Ξαφνικά αισθάνεσαι πως ο θάνατος περιδιαβαίνει από πάνω σου, αν και στην πραγματικότητα ποτέ δεν έφυγε. Όχι απλά ο θάνατος, όσο “αυτή η αρρώστια”, όπως είναι γνωστή. (Κι ο φίλος μου ακόμα λέει το ζώδιό του “αυτό το ζώδιο”.). Δηλαδή ο καρκίνος.
Κι όποτε καταφτάνει ο θάνατος με τις πολλές του αιτίες, αναρωτιέμαι : “Γιατί εκπλήσσομαι;”. Έπειτα εκτιμώ τη ζωή από την αρχή για λίγες μέρες.
Τέλος πάντων, δεν είναι κάτι σημαντικό αυτό…
Δεν πάει καιρός που αποφάσισα να γράψω τη διαθήκη μου.
Παρεμπιπτόντως, δε θέλω να είμαι απαισιόδοξη κάνοντας κάτι τέτοιο. Ο θάνατος είναι κάτι το φυσικό. Τουλάχιστον αυτό πιστεύω εγώ. Κι επειδή είναι κάτι το φυσικό, γράφω γι’ αυτό. Όπως λέει κι η γιαγιά μου ή όπως λένε κι οι γιαγιάδες σας: “Κανείς δεν ξέρει τι θα του φέρει το αύριο!”
Κι όποτε καταφτάνει ο θάνατος με τις πολλές του αιτίες, αναρωτιέμαι : “Γιατί εκπλήσσομαι;”. Έπειτα εκτιμώ τη ζωή από την αρχή για λίγες μέρες.
Τέλος πάντων, δεν είναι κάτι σημαντικό αυτό…
Δεν πάει καιρός που αποφάσισα να γράψω τη διαθήκη μου.
Παρεμπιπτόντως, δε θέλω να είμαι απαισιόδοξη κάνοντας κάτι τέτοιο. Ο θάνατος είναι κάτι το φυσικό. Τουλάχιστον αυτό πιστεύω εγώ. Κι επειδή είναι κάτι το φυσικό, γράφω γι’ αυτό. Όπως λέει κι η γιαγιά μου ή όπως λένε κι οι γιαγιάδες σας: “Κανείς δεν ξέρει τι θα του φέρει το αύριο!”
Συνεχίζει:
قبل أشهر قليلة عدت من القاهرة. وبعدما عدت بيومين فقدت صديقاً عزيزاً. ذهب إلى مكان بعيد. مكان لا أحد يعرفه، ويجهله كلّ من يقرأ هذه الأسطر الآن.. بتأمل!
لن أطيل الحديث عليكم. لكن لدي بعض الأسئلة المتعلقة بالموت وطقوسه. يعني، عندما أذهب غداً إلى المكان البعيد. الذي لا يعرفه أحد، من الطبيعي أن تقام جنازتي في عكّا- لا بيت لي سواها- هكذا يقول لي أبي. وبالتأكيد سوف أدفن فيها. صحّ؟
لكن، تقتلني فكرة أن أموت ولا زال الاحتلال قاعد على قلبي! كيف سيصل أصدقائي وصديقاتي من رام الله والقاهرة ودمشق وبيروت وعمان وتونس والمغرب وصنعاء وبغداد وطرابلس لوداعي الأخير؟
لن أطيل الحديث عليكم. لكن لدي بعض الأسئلة المتعلقة بالموت وطقوسه. يعني، عندما أذهب غداً إلى المكان البعيد. الذي لا يعرفه أحد، من الطبيعي أن تقام جنازتي في عكّا- لا بيت لي سواها- هكذا يقول لي أبي. وبالتأكيد سوف أدفن فيها. صحّ؟
لكن، تقتلني فكرة أن أموت ولا زال الاحتلال قاعد على قلبي! كيف سيصل أصدقائي وصديقاتي من رام الله والقاهرة ودمشق وبيروت وعمان وتونس والمغرب وصنعاء وبغداد وطرابلس لوداعي الأخير؟
Λίγους μήνες πριν, γύρισα από το Κάιρο. Δυο μέρες αφότου γύρισα πίσω, έχασα ένα κοντινό φίλο: έφυγε για ένα μακρινό τόπο, άγνωστο σε όλους όσοι διαβάζουν τις γραμμές αυτές…ελπίζω!
Δε θα μακρηγορήσω καθόλου. Ωστόσο, έχω κάποια ερωτήματα σχετικά με το θάνατο και τα τελετουργικά του. Άμα φύγω αύριο για αυτό τον άγνωστο και μακρινό τόπο, η κηδεία μου φυσικά θα γίνει στην Άκκα [en] – δεν έχω κι άλλη πατρίδα – έτσι λέει ο πατέρας μου. Σίγουρα θα με θάψουνε εκεί. Σωστά;
Με βασανίζει όμως η ιδέα πως θα πεθάνω και η [Ισραηλινή] κατοχή θα βαραίνει την καρδιά μου! Πως θα έρθουν να μου πουν το τελευταίο αντί τους οι φίλοι μου από τη Ραμάλα, το Κάιρο, τη Δαμασκό, τη Βηρυττό, το Αμμάν, την Τυνησία, το Μαρόκο, την Σαναά, τη Βαγδάτη και την Τρίπολη;
Δε θα μακρηγορήσω καθόλου. Ωστόσο, έχω κάποια ερωτήματα σχετικά με το θάνατο και τα τελετουργικά του. Άμα φύγω αύριο για αυτό τον άγνωστο και μακρινό τόπο, η κηδεία μου φυσικά θα γίνει στην Άκκα [en] – δεν έχω κι άλλη πατρίδα – έτσι λέει ο πατέρας μου. Σίγουρα θα με θάψουνε εκεί. Σωστά;
Με βασανίζει όμως η ιδέα πως θα πεθάνω και η [Ισραηλινή] κατοχή θα βαραίνει την καρδιά μου! Πως θα έρθουν να μου πουν το τελευταίο αντί τους οι φίλοι μου από τη Ραμάλα, το Κάιρο, τη Δαμασκό, τη Βηρυττό, το Αμμάν, την Τυνησία, το Μαρόκο, την Σαναά, τη Βαγδάτη και την Τρίπολη;
Η Rasha αναρωτιέται:
يعني، هل برأيكم ممكن أن تكون وصيتي بإصدار تصاريح لأصدقائي في رام الله حتى يأتون لوداعي في التابوت؟ ياه ما أبشع الفكرة: إصدار تصاريح من الاحتلال حتى يروني وأنا ميتة! لكن، لربما ستكون هذه هي فرصتهم أن يزوروا عكّا وبالمقابل يأتوا لوداعي..
لكن ماذا عن أحبائي في القاهرة وبيروت وعمان؟
يعني، هل ممكن.. مثلاً.. مثلاً.. إن تكون وصيتي بحرق جثتي وإرسال القليل من الرماد إلى أصدقائي هُناك؟ وتنظيم أمسية موسيقية وأدبية بدلاً عن الجنازة التقليدية؟ طيب، هل ممكن أن تكون جنازتي عبر “الفيديو كونفرنس”؟ أو حتى “السكايب”؟ ماله السكايب؟ على الأقل مجاني. هكذا يكون بث مباشر لجنازتي من عكّا إلى بيروت والقاهرة وعمان وتونس ورام الله وغزة!أو لشو كلّ هالتعقيد؟ ممكن أن تكون وصيتي أن يحملوا تابوتي إليهم؟ أعتقد أن تصريح عبور لشخص ميت سوف يكون أسهل. والأهم، إنه لا يحتاج إلى فيزا. هكذا سيكون بمقدوري أن أرى بيروت. مين بعرف؟ ممكن أكون قادرة أشوفها وقتها.
لكن ماذا عن أحبائي في القاهرة وبيروت وعمان؟
يعني، هل ممكن.. مثلاً.. مثلاً.. إن تكون وصيتي بحرق جثتي وإرسال القليل من الرماد إلى أصدقائي هُناك؟ وتنظيم أمسية موسيقية وأدبية بدلاً عن الجنازة التقليدية؟ طيب، هل ممكن أن تكون جنازتي عبر “الفيديو كونفرنس”؟ أو حتى “السكايب”؟ ماله السكايب؟ على الأقل مجاني. هكذا يكون بث مباشر لجنازتي من عكّا إلى بيروت والقاهرة وعمان وتونس ورام الله وغزة!أو لشو كلّ هالتعقيد؟ ممكن أن تكون وصيتي أن يحملوا تابوتي إليهم؟ أعتقد أن تصريح عبور لشخص ميت سوف يكون أسهل. والأهم، إنه لا يحتاج إلى فيزا. هكذا سيكون بمقدوري أن أرى بيروت. مين بعرف؟ ممكن أكون قادرة أشوفها وقتها.
Πιστεύετε θα μπορούσα να βάλω στη διαθήκη μου να εκδοθούν άδειες για τους φίλους μου στη Ραμάλα να έρθουν να πουν αντίο πάνω από το φέρετρό μου; Τι φρικιαστική ιδέα: μια άδεια που θα ‘χει εκδοθεί από τις κατοχικές αρχές για να με δουν οι φίλοι μου όταν θα ‘μαι νεκρή! Ίσως όμως να είναι η ευκαιρία τους να επισκεφθούν την Άκκα εις αντάλλαγμα του αντίο τους προς εμέ…
Τι θα γίνει όμως με τους καλούς μου φίλους στο Κάιρο, τη Βηρυττό και το Αμμάν;
Είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να δηλώνει η διαθήκη μου να καεί η σορός μου και λίγες από τις στάχτες να σταλούν στους φίλους μου σε αυτά τα μέρη; Και να λάβει χώρα μια μουσική και λογοτεχνική συγκέντρωση αντί για μια συμβατική κηδεία; Είναι δυνατόν να μεταδοθεί η κηδεία μου μέσω βιντεο-διάσκεψης; Ή ακόμα και μέσω Skype; Τι κακό έχει το Skype; Τουλάχιστον είναι δωρεάν. Μ’ αυτό τον τρόπο θα υπάρχει απευθείας μετάδοση της κηδείας μου από την Άκκα στη Βηρυττό, το Κάιρο, το Αμμάν, την Τύνιδα, τη Ραμάλα και τη Γάζα!
Γιατί όμως να περιπλέκουμε τα πράγματα; Ίσως να μπορώ να δηλώσω στη διαθήκη μου να μεταφερθεί σε αυτούς το φέρετρό μου. Πιστεύω μια άδεια για να διασχίσει τα σύνορα ένας νεκρός να βγαίνει πιο εύκολα [απ’ ό,τι για έναν ζωντανό]. Το σημαντικότερο: δε χρειάζεται βίζα. Έτσι θα καταφέρω να δω τη Βηρυττό. Ποιος ξέρει; Ίσως τότε καταφέρω να τη δω.
Τι θα γίνει όμως με τους καλούς μου φίλους στο Κάιρο, τη Βηρυττό και το Αμμάν;
Είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να δηλώνει η διαθήκη μου να καεί η σορός μου και λίγες από τις στάχτες να σταλούν στους φίλους μου σε αυτά τα μέρη; Και να λάβει χώρα μια μουσική και λογοτεχνική συγκέντρωση αντί για μια συμβατική κηδεία; Είναι δυνατόν να μεταδοθεί η κηδεία μου μέσω βιντεο-διάσκεψης; Ή ακόμα και μέσω Skype; Τι κακό έχει το Skype; Τουλάχιστον είναι δωρεάν. Μ’ αυτό τον τρόπο θα υπάρχει απευθείας μετάδοση της κηδείας μου από την Άκκα στη Βηρυττό, το Κάιρο, το Αμμάν, την Τύνιδα, τη Ραμάλα και τη Γάζα!
Γιατί όμως να περιπλέκουμε τα πράγματα; Ίσως να μπορώ να δηλώσω στη διαθήκη μου να μεταφερθεί σε αυτούς το φέρετρό μου. Πιστεύω μια άδεια για να διασχίσει τα σύνορα ένας νεκρός να βγαίνει πιο εύκολα [απ’ ό,τι για έναν ζωντανό]. Το σημαντικότερο: δε χρειάζεται βίζα. Έτσι θα καταφέρω να δω τη Βηρυττό. Ποιος ξέρει; Ίσως τότε καταφέρω να τη δω.
ΣύνταξηAyesha Saldanha
ΜετάφρασηVeroniki Bacharidi-Krikoni
