Χιλιάδες σημαίες κυματίζουν σήμερα σε όλο το Τατζικιστάν καθώς η Κεντροασιατική δημοκρατία γιορτάζει την Ημέρα της Σημαίας. Εν τω μεταξύ, κάποιοι bloggers προτείνουν πως ίσως να ήρθε η ώρα να αλλάξει η σημαία της χώρας.
Η σημαία και το νόημά της
Η τρέχουσα σημαία [1] του Τατζικιστάν αποτελείται από τρεις οριζόντιες ρίγες, μια κόκκινη (πρώτη), μια μεγαλύτερη ρίγα λευκή (στη μέση) και μια πράσινη (στο τέλος). Ένα χρυσό στέμμα που περιτριγυρίζεται από επτά χρυσά άστρα βρίσκεται στο κέντρο της λευκής ρίγας. Όταν, το Νοέμβριο του 1992, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η σημαία, τα χρώματά της αντιπροσώπευαν [2] [ru]” τον αδιάσπαστο δεσμό των εργατών, των αγροτών και των διανοούμενων”, με το κόκκινο να συμβολίζει τους εργάτες, το λευκό τους αγρότες και το πράσινο τους διανοούμενους.
[3]Η σημαία του Τατζικιστάν. Εικόνα απο την Βικιπαίδεια.
Παρ’ όλα αυτά, μέσα στις δυο δεκαετίες μετά την παρουσίαση της σημαίας, έχουν εμφανιστεί πολλές εναλλακτικές ερμηνείες [2] [ru] για τον συμβολισμό. Μιλώντας το 2010, ο πρόεδρος του Τατζικιστάν ανακοίνωσε [4] [tj] ότι η κόκκινη ρίγα αντιπροσώπευε” τον αγώνα του λαού και την αφοσίωσή του στην ελευθερία και την ανεξαρτησία”, η λευκή ρίγα συμβόλιζε “την ευτυχία, την ελπίδα και τα όνειρα” και η πράσινη ρίγα ήταν το σύμβολο της “ευμάρειας, της ευφορίας, της υπερηφάνειας και της αιωνιότητας”. Μια πολύ κοινή θέση είναι επίσης και το ότι το κόκκινο της σημαία του Τατζικιστάν αποτελεί αναγνώριση του Σοβιετικού παρελθόντος της χώρας, και πως το πράσινο είναι φόρος τιμής προς το Ισλάμ, την πιο διαδεδομένη θρησκεία στο Τατζικιστάν. Ενδιαφέρον είναι πως η τρέχουσα σημαία του Τατζικιστάν φέρει τα ίδια χρώματα με εκείνη της σημαίας κατά την Σοβιετική εποχή.
[5]Η σημαία της Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Τατζικιστάν ανάμεσα στο 1953-1991. Εικόνα από την Βικιπαιδεία.
Υπάρχουν επίσης πάρα πολλές διαφορετικές ερμηνείες για το στέμμα και τα άστρα που βρίσκονται στο μέσον της σημαίας του Τατζικιστάν. Εν ολίγοις, η σημαία της χώρας συμβολίζει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους.
Ανεμίζοντας τη σημαία
Αν και η σημαία του Τατζικιστάν υπάρχει εδώ και 20 χρόνια, μόλις το 2009 καθιερώθηκε η Μέρα της Σημαίας για τον εορτασμό του κυρίαρχου συμβόλου της χώρας. Σε μια προσπάθεια να ενδυναμώσει το πατριωτικό αίσθημα, η κυβέρνηση προώθησε ενεργά τη δημοτικότητα της σημαίας.
‘Έχοντας αυτόν τον στόχο στο μυαλό, τον προηγούμενο χρόνο το Τατζικιστάν αποκάλυψε [6]τον πιο ψηλό ιστό στο κόσμο, με μια τεράστια σημαία να ανεμίζει πάνω του. Αφού μπήκε στο Βιβλίο Γκίνες για τα παγκόσμια ρεκόρ με τον ιστό 165 μέτρων, το Τατζικιστάν προσπάθησε [7] να κερδίσει ακόμα ένα ρεκόρ ξεδιπλώνοντας την πιο μακρυά σημαία του κόσμου, μια σημαία 2011 μέτρων που την κουβάλησαν 3.000 άτομα στην παρέλαση για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας στην Ντουσαμπέ.
Να εγκαταλειφθεί το κόκκινο;
Ενώ η κυβέρνηση ενθαρρύνει τους Τατζίκους να συσπειρωθούν γύρω από την σημαία, κάποιοι bloggers έχουν προτείνει ότι μπορεί να έχει έρθει ο καιρός για να ξανασχεδιαστεί το σύμβολο. Η Shukufa, για παράδειγμα, άσκησε κριτική [8] [ru] στην τρέχουσα σημαία της χώρας, υποστηρίζοντας ότι εκφράζει συγκεχυμένα μηνύματα, ότι μοιάζει με σημαίες που χρησιμοποιούνται από αρκετές άλλες χώρες, και στην ουσία είναι μια αντιγραφή της σημαίας που χρησιμοποιούνταν κατά την διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου. Έγραψε [8] [ru]:
В общем, сколько ни пытайся привить любовь к этому флагу, сколько не водружай его на самые высокие в мире флагштоки, он до сих пор остается непонятным, не совсем “национальным” и не уникальным.
Συνολικά, όσο σκληρά και να προσπαθείς να αναγκάσεις τον κόσμο να αγαπήσει αυτή τη σημαία, όσο συχνά και αν την ανεμίζεις από τον ψηλότερο ιστό του κόσμου, παραμένει ασαφής, όχι ακριβώς “εθνική” και καθόλου μοναδική.
Η Shukufa πρότεινε ότι το Τατζικιστάν χρειάζεται μια νέα σημαία, καθώς και νέο οικόσημο και νέα μνημεία.
Απαντώντας της, ο blogger Sarbaland υπερασπίστηκε [9] [ru] την σημερινή σημαία, ενώ συμφώνησε πως η κόκκινη ρίγα θα πρέπει να αφαιρεθεί:
…Нужно избавиться от красного цвета. Что означает этот красный цвет? И дураку понятно что в советское время это цвет был добавлен в наш флаг чтобы показать что мы коммунисты… Флаг СССРа был красный и поэтому на всех флагах всех республик тоже был добавлен красный цвет чтобы показать что это всё советские, комунистические и социалистические республики.
Значит красный цвет чужой, он не национальный, не исторический. Его нужно заменить на какой-то другой….
…Πρέπει να ξεφορτωθούμε το κόκκινο. Τι συμβολίζει αυτό το κόκκινο χρώμα; Είναι ξεκάθαρο [για όλους] πως κατά την Σοβιετική περίοδο αυτό το χρώμα προστέθηκε στην σημαία μας για να αποδεικνύει πως ήμαστε κομμουνιστές… Η σημαία της Ε.Σ.Σ.Δ. ήταν κόκκινη, γι αυτό και το κόκκινο προστέθηκε στις σημαίες όλων των [Σοβιετικών] δημοκρατιών, για να δείξει ότι ήταν όλες Σοβιετικές, κομμουνιστικές και σοσιαλιστικές λαϊκές δημοκρατίες.
Τουτέστιν, το κόκκινο χρώμα είναι κάτι ξένο, δεν είναι εθνικό, δεν είναι ιστορικό. Θα έπρεπε να αντικατασταθεί από κάποιο άλλο χρώμα…
[10]Αυτή η 2011 μέτρων σημαία ξεδιπλώθηκε από 3,000 άτομα στην παρέλαση στην Ντουσαμπέ για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας τον Σεπτέμβριο του 2011. Εικόνα από το ειδησιογραφικό πρακτορείο Asia-PLUS, χρησιμοποιείται κατόπιν άδειας.
Αφήνοντας την σημαία όπως είναι
Κάποιοι bloggers αντέδρασαν στην ιδέα της αλλαγής της σημαίας. Κάτω από τη δημοσίευση της Shukufa [11], ο blogger Alexey Somin υποστήριξε [ru] πως το κόκκινο χρώμα πρέπει να παραμείνει στην σημαία:
Красный цвет – это цвет нашего замечательного прошлого… Не нужно забывать, что наша республика была образована именно в советский период. Тогда впервые в истории на карте мира появилось государство с названием Таджикистан. То есть мы обязаны своей государственностью Советскому Союзу! Как может страна, созданная под красным советским знаменем, хотеть избавиться от красного цвета на своем флаге и уйти от своего советского прошлого?
Το κόκκινο είναι το χρώμα του ένδοξου παρελθόντος μας… Δεν θα έπρεπε να ξεχνάμε πως η λαϊκή δημοκρατία μας δημιουργήθηκε κατά την διάρκεια της Σοβιετικής περιόδου. Τότε, για πρώτη φορά την ιστορία, μια χώρα με το όνομα Τατζικιστάν προστέθηκε στον παγκόσμιο χάρτη. Έτσι, χρωστάμε την κρατική μας υπόσταση στην Σοβιετική Ένωση! Πώς μπορεί μια χώρα που δημιουργήθηκε κάτω από την κόκκινη Σοβιετική σημαία να θέλει να απορρίψει το κόκκινο χρώμα στην σημαία της και να [ξεχάσει] το Σοβιετικό της παρελθόν;
Όμως, κάποιος άλλος blogger, ονόματι KHURRSHED, πρότεινε [ru] (και πάλι κάτω από την δημοσίευση της Shukufa [11]) ότι η κόκκινη ρίγα δεν χρειάζεται απαραίτητα να έχει κάποια σχέση με την Σοβιετική σημαία και πως πολλές χώρες έχουν κόκκινα στοιχεία στις σημαίες τους.
Ο Nekbakhti Orzu υποστήριξε [12] [ru]:
[Позвольте мне] сказать что нельзя менять гос. символы, потому что они уже не гос. символы они уже стали для таджиков нац. символы. По моему мнению, они во все 100 процент соответствуют нац. идею и истории таджикского народа.
Θα ήθελα να πω πως τα κρατικά μας σύμβολά δεν θα έπρεπε να αλλαχθούν διότι πλέον δεν είναι απλά κρατικά σύμβολα, έχουν γίνει εθνικά σύμβολα των Τατζίκων. Κατά την γνώμη μου [αυτά τα σύμβολα] αντικατοπτρίζουν [πραγματικά] την εθνική ιδέα και την ιστορία του λαού του Τατζικιστάν.
Ο blogger στην συνέχεια υποστήριξε [12] ότι η κόκκινη ρίγα στην σημαία συμβολίζει το “αίμα των σημαντικών Τατζίκων που πολέμησαν για την ελευθερία και την ανεξαρτησία τους”, ενώ η πράσινη είναι “το χρώμα του Ισλάμ”.
Κάποιος άλλος blogger, με το όνομα Rishdor, έγραψε [13] [ru]:
Всем кто критикует наш флаг хочу ответить: у нас самый лучший флаг! Трогать его не надо потому что он один из самых красивых флагов в мире и потому что люди все жители Таджикистана к нему уже привыкли. Нужно оставить его таким, какой он есть.
Θα ήθελα να απαντήσω σε όλους όσους επικρίνουν την σημαία μας, λέγοντας ότι έχουμε την καλύτερη σημαία. Δεν θα έπρεπε [να αλλάξει] γιατί είναι μια από τις πιο όμορφες σημαίες στον κόσμο και γιατί όλοι οι άνθρωποι στο Τατζικιστάν την έχουν συνηθίσει. [Η σημαία] πρέπει να παραμείνει όπως είναι.
Ο Rishdor υποστήριξε ακόμα πως αντί να ασκούν κριτική στην σημαία, οι Τατζίκοι bloggers θα έπρεπε να την προωθούν και να ενημερώνουν τον κόσμο για τον πραγματικό συμβολισμό της.
Μια πινακίδα στο κέντρο της Ντουσαμπέ υπενθυμίζει στους κατοίκους ότι “η σημαία είναι ιερό αντικείμενο και εθνικό μας σύμβολο”. Εικόνα από τον Khayrullo Nodir, χρήση κατόπιν άδειας.
Τέλος, το Tojikzamin blog υποστήριξε [14] [tj] πως είναι απλά μη πατριωτικό να θέλεις να αλλάξεις την σημαία:
Афсӯс ки баъзе аз шаҳрвандони кишварамон то ҳол эҳтиром кардани рамзҳои давлатиро, хусусан парчами миллӣ, ёд нагирифтаанд. Парчам ин як чизи муқаддасу тағьирнаёбанда аст. Рангҳое ки мо имрӯз дар парчам мебинем таърихи ҳазорсолаи миллати тоҷикро инъикос менамоянд. Одамоне ки давлату халқу миллаташонро дӯст медоранд ҳеч вақт тарафдорони иваз кардани парчами миллӣ намешаванд!
Δυστυχώς, κάποιοι από τους πολίτες της χώρας μας, δεν έχουν μάθει ακόμα να σέβονται τα σύμβολα του κράτους μας και ειδικά την εθνική σημαία. Μια σημαία είναι κάτι το ιερό και δεν αλλάζει. Τα χρώματα που βλέπουμε σήμερα στην σημαία αντικατοπτρίζουν ιστορία χιλιάδων χρόνων για το Τατζικικό έθνος. Όσοι αγαπούν την χώρα, τον λαό και το έθνος δεν θα υποστηρίξουν ποτέ την ιδέα της αλλαγής της εθνικής σημαίας!
Από πολλές απόψεις, η πυρετώδης προώθηση της σημαίας από την κυβέρνηση και η συζήτηση σχετικά με το συμβολισμό του κύριου συμβόλου της χώρας δείχνουν την αβεβαιότητα των Τατζίκων για την ταυτότητά τους. Το Global Voices Online πρόσφατα έχει φιλοξενήσει παρόμοιες συζητήσεις σχετικά με μνημεία, [15] γιορτές [16], και τα ονόματα πόλεων, χωριών και δρόμων [17] που λαμβάνουν χώρα σε διαδικτυακούς τόπους στο Τατζικιστάν.