Το άρθρο αυτό αποτελεί τμήμα του ειδικού μας αφιερώματος Διεθνείς Σχέσεις & Ασφάλεια [1].
Τον περασμένο Απρίλιο, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου [en] [2] χαρακτήρισε τη Χερσόνησο Σινά της Αιγύπτου “ένα είδος Άγριας Δύσης”, αφότου ρουκέτες που βάλλονταν από εκεί έπληξαν το θέρετρο Eilat. Σύμφωνα με τον Νετανιάχου, τη χερσόνησο εκμεταλλεύονται Ισλαμιστές μαχητές υποβοηθούμενοι από το Ιράν για λαθρεμπόριο όπλων και σχεδιασμό επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ. Τον Αύγουστο, 16 Αιγύπτιοι συνοριοφύλακες σκοτώθηκαν σε επίθεση ισλαμιστών μαχητών, που έπειτα διέσχισαν τα σύνορα. Αυτό αποτελεί μια σειρά βίαιων περιστατικών από τότε που ο υποψήφιος Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας εξελέγη πρόεδρος της Αιγύπτου τον Ιούνιο.
Από την πτώση του καθεστώτος Μουμπάρακ, η Αίγυπτος έπρεπε να επανεξετάσει τις αλληλεπιδράσεις της με Ισραήλ και Παλαιστίνη. Η επίθεση του Αυγούστου εξέθεσε ένα συγκεκριμένο σύνολο αδυναμιών [3] [en] στις πολιτικές ασφαλείας της Αιγύπτου. Η χώρα είχε ήδη ταραχθεί από εξεγέρσεις [4] [en] και σεκταριστική βία που αμφισβητούσε την προεδρία Μόρσι και το περιστατικό στα σύνορα έριξε φως στο δύσκολο ερώτημα του ποιος ελέγχει στην πραγματικότητα την πολιτική ασφάλειας της χώρας.
Είναι ο Πρόεδρος μαζί με το Υπουργείο Εξωτερικών ή οι μυστικές υπηρεσίες ή ο στρατός…ή όλοι οι παραπάνω; Πρωτύτερα, ο κανόνας ήταν πως είχε ενεργή συμμετοχή ο Πρόεδρος στις κοινές δραστηριότητες Ενόπλων Δυνάμεων (SCAF) και μυστικών υπηρεσιών.
[5]Από τη σειρά “Οι πιο καταζητούμενοι μαχητές του Σινά”, από τον Mosa'ab Elshamy. Η φωτογραφία χρησιμοποιείται κατόπιν αδείας.
Εις απάντηση των επιθέσεων στη χερσόνησο Σινά, η Αίγυπτος έκλεισε επ’ αόριστον τη Διάβαση της Ράφα, κίνηση που αποκήρυξε η Χαμάς [en] [6] στη Γάζα ως “μια συλλογική τιμωρία για όλους τους Παλαιστινίους…”. Ο Υπουργός Εξωτερικών επί της περιόδου Μουμπάρακ, Amr Moussa, ζήτησε επανεξέταση των Συμφωνιών του Καμπ Ντέιβιντ, [7] ενώ πολλοί παρατηρητές υποστήριξαν [8] [en] μια βελτιωμένη αλληλεπίδραση με τις φυλές των Βεδουίνων ή ακόμα και την ανασύνταξη δυνάμεων στην περιοχή του Σινά. Η ιδέα αυτή δεν είναι τραβηγμένη, καθώς η αποστολή αιγυπτιακών δυνάμεων στο Σινά αποτελεί ούτως ή άλλως τμήμα της Συνθήκης Ειρήνης Αιγύπτου-Ισραήλ.
H όλη διαδικασία της επαναστρατικοποίησης του Σινά αμφισβητεί περαιτέρω [en] [9] τον κρίσιμο – και μέχρι στιγμής διακριτικό – ρόλο των ΗΠΑ στη δυναμική της περιοχής.
Σε μια σειρά tweets [10] [Ar], ο Αιγύπτιος αναλυτής Ezzedine Fishere εξήγησε την ανάγκη για μια διαφανή πολιτική, που τόνιζε την ανάγκη για υιοθέτηση μιας πολύ πιο καθαρής στάσης απέναντι και στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη.
Δεδομένου του σύνθετου πλαισίου και της σκιώδους λογικής πίσω από την επίθεση στο Σινά τον Αύγουστο, “περιφέρονται κάθε είδους θεωρίες συνωμοσίας”, υποστήριξε ο Αιγύπτιος blogger The Arabist [11], συνεχίζοντας:
…η Αίγυπτος χρειάζεται να δράσει για να επιβληθεί ξανά ισχυρά στην περιοχή: μέσω μηδενικής ανοχής για εγκληματικές συμμορίες και ένοπλες ομάδες, Βεδουίνων ή ξένων, ή μέσω μιας γνήσιας αναπτυξιακής πολιτικής, δημιουργίας θέσεων εργασίας και ενσωμάτωσης του Σινά στην εθνική οικονομία. Δεν είναι εύκολο, είναι χρονοβόρο και χρειάζεται να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό, ακόμη κι αν η άσκηση δύναμης, που πιθανότατα θα μπει στη μέση, μπορεί να προκαλέσει περισσότερους μπελάδες βραχυπρόθεσμα.
Παρουσιάζοντας ένα πρόσφατα δημοσιευμένο φωτο-δοκίμιο του Mosa’ab Elshamy [12], το ιστολόγιο “This Ongoing War” σημειώνει [en] [13]:
Περιττό να πούμε ότι, δεδομένης της γεωγραφικής εγγύτητας με το Ισραήλ, το Σινά δεν αποτελεί μονάχα πρόκληση για την Αίγυπτο. Αίνιγμα αποτελεί το γεγονός ότι προσελκύει τόσο μικρό βαθμό προσοχής από τα ΜΜΕ.
Το ξεκίνημα του Μόρσι στην προεδρία σηματοδοτήθηκε από μια ευρέως κατακριτέα καταστολή της ελευθερίας της έκφρασης [en] [14]και την απομάκρυνση πανίσχυρων μέχρι τότε στρατιωτικών αξιωματούχων, με αποτέλεσμα ο Πρόεδρος να γίνει ένας “νέος δικτάτορας”, όπως πολλοί χαρακτήρισαν [en] [15]. Η σιωπή των ΜΜΕ υποκινείται πολιτικά στο όνομα της “ασφάλειας και ισορροπίας και των πολιτικών ελευθεριών” [en]; [16] Όσο τα γεγονότα στη χερσόνησο του Σινά δε βγαίνουν εύκολο στο φως της δημοσιότητας και οι δομές εξουσίας στην Αίγυπτο δεν έχουν ακόμη οργανωθεί, είναι δύσκολο να υπολογίσουμε πόσο “άγρια” είναι αυτή η “δύση”.
Ο Αιγύπτιος φωτογράφος Μosa'ab Elshamy έχει σειρές φωτογραφιών για το Σινά [17], παρουσιάζοντας όχι μόνο μαχητές του Σινά [18], αλλά επίσης και αρχαιολογικούς θησαυρούς στην περιοχή [19].
[20]Η δημοσίευση αυτή και οι μεταφράσεις της στα ισπανικά, αραβικά και γαλλικά ανατέθηκαν από το Διεθνές Δίκτυο για την Ασφάλεια (ISN) ως τμήμα συνεργασίας για την αναζήτηση απόψεων πολιτών για τις διεθνείς σχέσεις και θέματα ασφαλείας παγκοσμίως. Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε αρχικά [21] στο ISN blog [20], δείτε παρόμοιες ιστορίες εδώ [22].