Η ανεργία των νέων στην Ισπανία, μία από τις τραγικές συνέπειες της κρίσης στη χώρα, βρίσκεται στο 55,6%. Πρόκειται για ένα ανησυχητικό νούμερο, το οποίο και ανάγκασε την Ευρωπαϊκή Ένωση να ζητήσει τη λήψη άμεσων μέτρων από την Ισπανία. Μετά από 15 μήνες στην εξουσία, το Λαϊκό Κόμμα υπέβαλε τελικά ένα Σχέδιο για την απασχόληση των νέων [1] [es] (δημιουργώντας κι έναν λογαριασμό στο Twitter, @empleo_joven), ενώ ταυτόχρονα διαβεβαιώνει πως η χώρα θα ξεπεράσει την κρίση και μιλά για “πράσινα βλαστάρια” ως σύμβολο μιας υποθετικής οικονομικής ανάκαμψης. Παρόλα αυτά το γενικό συναίσθημα είναι διαφορετικό και η αβεβαιότητα συνεχίζει να αυξάνεται [2] [es] μετά τις τελευταίες μεταρρυθμίσεις στην εργασία. Τα ισπανικά συνδικάτα προειδοποιούν πως αν το σχέδιο αυτό δεν συνοδευτεί από μια σειρά μέτρων ανάπτυξης, τα αποτελέσματά του θα είναι περιορισμένα.
Το 2012 οι Ισπανοί νέοι (μεταξύ 15 και 29 ετών) του εξωτερικού ανέβηκαν στους 302.623 [3] [es], αριθμός στον οποίο θα πρέπει να υπολογιστούν και όσοι δεν καταγράφηκαν στα προξενεία των χωρών υποδοχής. Οι λόγοι που τους οδήγησαν να φύγουν στο εξωτερικό ήταν οικονομικοί, σχετικοί κυρίως με την έλλειψη εργασίας στην Ισπανία ή τις κακές συνθήκες πρόσληψης. Το κίνημα “Juventudes sin Futuro” (“Νέοι χωρίς Μέλλον”) ξεκίνησε την καμπάνια “Δεν φεύγουμε, μας διώχνουν”, με την ίδια ετικέτα στο Twitter, ως απάντηση στα τρέχοντα προβλήματα στην εργασία. Η πρωτοβουλία αυτή ανταπαντά στις δηλώσεις της Marina del Corral, η οποία αποδίδει την εξορία στο “περιπετειώδες πνεύμα των νέων [4]” [es]. Το blog της καμπάνιας αποτελείται από διάφορα τμήματα, ένα από τα οποία είναι αφιερωμένο στη χαρτογράφηση των νέων που ψάχνουν για ένα καλύτερο μέλλον σε διάφορα μέρη του κόσμου και δεν το βρίσκουν πάντα. Στο blog δίνουν την παρακάτω εξήγηση:
[5]Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας El Diagonal.
Παρόλο που το μέσο ποσοστό της ανεργίας των νέων στην Ευρώπη (22,5%) είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο στην Ισπανία, η εύρεση εργασίας δεν μπορεί να εγγυηθεί. Και πιο πέρα από την Ευρώπη, οι Ισπανοί νέοι αρχίζουν να επιλέγουν και άλλους προορισμούς, όπως η Λατινική Αμερική και η Ασία. Σε γενικές γραμμές, οι δουλειές που κάνουν οι Ισπανοί νέοι στο εξωτερικό χαρακτηρίζονται επίσης από αβεβαιότητα, μεγάλα ωράρια εργασίας και χαμηλούς μισθούς, κάτι που δεν μπορεί να τους εξασφαλίσει μια αξιοπρεπή ζωή και ένα μέλλον.
[6]Νέοι σε δύσκολη κατάσταση. Η φωτογραφία έχει παρθεί μετά από άδεια από τη σελίδα gritopolítico.es
Πατώντας στα διάφορα σημεία του χάρτη [7] βλέπουμε τις ιστορίες και τις εμπειρίες των νέων στην εξορία:
Ο Marcos, 26 ετών, υπέγραψε συμβόλαιο αορίστου χρόνου ως μηχανικός δρόμων, καναλιών και λιμανιών στην Αυστρία. Εξηγεί τους λόγους που τον οδήγησαν να εγκαταλείψει την Ισπανία:
Μετά από περίπου ένα χρόνο που έψαχνα δουλειά, έπαιρνα αρνητικές απαντήσεις (από τους λίγους που απαντούσαν) και έχανα χρόνο, αποφάσισα να αλλάξω την απελπισία για νέες προκλήσεις.
Άλλοι δεν ήταν τόσο τυχεροί. Όπως ο Alex, άνεργος που μετανάστευσε στη Ρουμανία, η κατάσταση του οποίου όμως δεν βελτιώνεται και θα του άρεσε να γυρίσει πίσω:
Έμενα στην Ισπανία από 14 χρονών και φέτος, αφού κουράστηκα να ζητάω για να φάω, μετανάστευσα στη Ρουμανία, όπου είχα οικογένεια. Αυτό σε καταστρέφει ψυχικά, μιας και η ζωή μου βρισκόταν στην Ισπανία, όπου είχα φίλους, γνωστούς και όλο μου τον κόσμο. Τώρα μου έχουν μείνει οι αναμνήσεις από αυτό που είχα κάποτε.
Η Raquel, 25 ετών, προηγουμένως ήταν δασκάλα στην Ισπανία και τώρα πρέπει να συμβιβαστεί με μια δουλειά του τύπου “Au pair” χωρίς συμβόλαιο στην Ιρλανδία:
Αφού τελείωσα τις σπουδές μου στο Παιδαγωγικό και το μεταπτυχιακό μου, άρχισα να εργάζομαι σαν δασκάλα στην Ισπανία. Με τον καιρό άρχισαν οι περικοπές στην εκπαίδευση…και αργότερα τελείωσαν οι δουλειές για τους πιο νέους. Μετά από ένα χρόνο άσχημης ζωής με προσωρινές δουλειές (όταν είχα), αποφάσισα πως είχε έρθει η ώρα να κάνω τις βαλίτσες μου και να ψάξω για νέους στόχους. Κι εδώ είμαι τώρα, σε επαφή με την “εκπαίδευση” και βελτιώνοντας τα Αγγλικά μου… Πολύ περισσότερο από αυτό που μπορούσα να ζητήσω στη χώρα μου!
Επιθυμία πολλών είναι να επιστρέψουν στην χώρα καταγωγής τους, γνωρίζουν όμως πως, προς το παρόν, η Ισπανία δεν προσφέρει ούτε σταθερότητα ούτε προοπτικές για ένα αξιοπρεπές μέλλον, αλλά εξάρτηση από την οικογένεια και επισφαλείς καταστάσεις για δουλεία, όταν αυτή υπάρχει.