- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Σενεγάλη: Παιδιά του δρόμου χάνονται σε πυρκαγιά στο Ντακάρ

Κατηγορίες: Υπο-Σαχάρια Αφρική, Γκάμπια, Γουινέα - Μπισσάου, Μάλι, Σενεγάλη, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Εκπαίδευση, Θρησκεία, Μέσα των πολιτών

Το λιγότερο εννιά παιδιά έχασαν τη ζωή τους σε πυρκαγιά [1] που σημειώθηκε την Κυριακή 4 Μαρτίου το βράδυ στη γειτονιά Μédina του Ντακάρ. Το λιγότερο εφτά εξ’ αυτών ήταν μαθητές κορανικού σχολείου.

Πολλοί πολιτικοί εκπρόσωποι έχουν ήδη αντιδράσει [2] [fr] σε αυτό το δράμα. Η τραγωδία αυτή υπογραμμίζει τις συνθήκες ζωής, συχνά πολύ σκληρές, αυτών των παιδιών, που αποκαλούμε talibés.

Στο blog του ο Hady Ba [3] μας εξηγεί τi είναι ένας talibé [4] [fr]:

Παραδοσιακά στη Σενεγάλη, οι γονείς εμπιστεύονταν τα παιδιά τους σε λόγιους για να τους μάθουν καταρχήν να αποστηθίζουν το Κοράνι και μετά, καθώς μεγαλώνουν, τις θρησκευτικές επιστήμες. Τα πρώτα χρόνια της διδασκαλίας αυτής, τα παιδιά αυτά δεν τρέφονται από τον δάσκαλο στον οποίο τα έχουν εμπιστευτεί, αλλά από ολόληρη την κοινότητα. Το καθένα από αυτά έχει ένα κύπελλο και τρεις φορές την μέρα, αυτοί οι μαθητές που αποκαλούνται talibés (ναι, είναι η ίδια αραβική ρίζα με τον όρο Ταλιμπάν) κάνουν το γύρο των σπιτιών της πόλης ή του χωριού και δέχονται χούφτες φαγητού που βάζουν στα κύπελλά τους και τρώνε … Η εκπαίδευση αυτή στήθηκε για να δημιουργήσει ανθρώπους στωϊκούς, που αρκούνται σε αυτά που έχουν, που αντιστέκονται στην πείνα και αδιαφορούν για τις απολαύσεις αυτού του κατώτερου κόσμου. Εγγράφονται σε μια συγκεκριμένη οπτική του κόσμου και σε ένα κοινωνικό δίκτυο τέτοιο που όλη η κοινότητα ένιωθε υπεύθυνη για τα παιδιά του δρόμου.

Αλλά εδώ και αρκετές δεκαετίες, αεμφανίζονται εξαιρέσεις όπως εξηγεί η δημοσίευση “Η θλίψη των παιδιών talibés” [fr] [5]:

Τα παιδιά talibés επιβιώνουν στα daaras (κορανικά σχολεία), συχνά αυτοσχέδιες κατοικίες, ημιτελείς, χωρίς νερό και ηλεκτρικό, όπου τα παιδιά, υπεράριθμα, στερημένα από υγιεινή και φροντίδα, στιβάζονται για να κοιμηθούν στο πάτωμα συνήθως ή καμιά φορά σε ψάθες, το ένα κολλημένο στο άλλο. Πολλά daaras ξεφυτρώνουν έτσι, με δασκάλους που έχουν κυρίως κατά νου την αναζήτηση του προσωπικού τους όφελους παρά το καλό των talibés, τα οποία μετατρέπονται σε πήγη εσόδων. Είναι στο έλεος των “δασκάλων” τους, που έχουν όλα τα δικαιώματα πάνω τους. Η άγρια σωματική κακοποίηση είναι σήνηθης κατά τη διάρκεια της θρησκευτικής εκπαίδευσης. Στη Σενεγάλη, σχεδόν κάθε μουσουλμάνος μπορεί να αποκαλέσει τον εαυτό του δάσκαλο και δεν ισχύει κανένας νόμος που να διευθύνει τα daaras, αντίθετα με τα άλλα εκπαιδευτήρια. Οι δάσκαλοι αυτοί τιμούνται και έχουν μια πραγματική εξουσία στο πληθυσμό.

 

Ως απάντηση στη τραγωδία αυτή η κυβέρνηση αποφάσισε να απαγορέψει την επαιτεία :

Σύμφωνα με τον Abdoul Mbaye [6] [ο πρωθυπουργός] αυτή η « οργανωμένη επαιτεία και αυτή η εκμετάλλευση των παιδιών που ζουν σε θλιβερές συνθήκες και κινδύνους πρέπει να σταματήσει ». Κατά την άποψή του, « οι Σενεγαλέζοι πολίτες δεν έχουν αυταπάτες πως κάποιοι διδάσκοντες πηγαίνουν [προς αναζήτηση παιδιών] ως τις όμορες χώρες: την Ζάμπια, την Γουινέα Μπισάου και το Μάλι. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έδωσε σαφείς οδηγίες : τέτοιες πρακτικές πρέπει να σταματήσουν. Οι διδάσκαλοι αυτοί του Κορανίου θα κυνηγηθούν και θα τιμωρηθούν… »

Όμως όπως το υπογραμμίζει η χρονογράφος Dom Bochel Guégan, [7] δεν είναι η πρώτη φορά που η σενεγαλέζικη κυβέρνηση παίρνει τέτοιες θέσεις. Θα ήθελε πολύ να πιστέψει στην απαγόρευση της επαιτείας των παιδιών, αλλά… [8] :

Είναι πειρασμός για μερικούς γονείς, πειρασμός ή μόνη δυνατή λύση, να εμπιστεύονται τα παιδιά τους ελπίζοντας πως έτσι θα έχουν κάτι να φάνε…

χωρίς να υπολογίζουμε τα πιτσιρίκια που έρχονται από το εξωτερικό, την Γουινέα ή αλλού και που πρέπει να τα επιστρέψουμε στις οικογένειές τους, αν τις βρούμε…

Ήδη το 2010, ο Abdoulaye Wade, τότε πρόεδρος Δημοκρατίας, είχε επίσης ανακοινώσει το τέλος της επαιτείας των talibés υπό τη διεθνή πίεση των δωρητών που προώθησαν αυτή την προϋπόθεση για κάθε περαιτέρω οικονομική βοήθεια.

Η υπόσχεση δεν κράτησε πολύ. Πόσο να κράτησε; για δύο, τρεις εβδομάδες είχαμε πραγματικά διαπιστώσει την εξαφάνιση των παιδιών από τους δρόμους, πριν επανέλθουν, όλα, και τα πράγματα γίνουν πάλι όπως πρώτα.

Οι δυσκολίες αυτές δεν είναι οι μόνες τις οποίες οφείλει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση. Όπως τονίζει ο Hady Ba και η Dom Bochel Guégan, [7] η αντίδραση των θρησκευόμενων δεν καθυστέρησε. Αναφέρουν δύο επιστολές :

Οι διδάσκοντες του κορανίου του Touba, ο Darou Moukhty και ο Diourbel: « Κανένα daara δε θα κλείσει ! » [9]

« Κανένα daara δε θα κλείσει … Αρνούμαστε το τελεσίγραφο του κράτους… Το κράτος βρίσκεται σε μια λογική ξεκαθαρίσματος λογαριασμών… Ο talibé είναι ένας μικρός επαίτης και το Κράτος ένας μεγάλος επαίτης… Είμαστε έτοιμοι να συγκεντρώσουμε 6.666 daaras για καταστρεπτικές προσευχές… ».

Ο νομαρχιακός σύλλογος των daaras του Rousfique οργάνωσε μια συνέντευξη τύπου και απειλεί με μυστικό αγώνα τον πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Κάποιο προτείνουν το Κράτος να ενσωματώσει στα γενικά σχολικά μαθήματα την θρησκευτική εκπαίδευση. Για παράδειγμα, ο αντιπρόεδρος Serigne Mansour Sy Djamil, [10] ο οποίος εκτιμά πως η ευθύνη στην υπόθεση της πυρκαγιάς στη Médina βαρύνει το Κράτος, το οποίο κατηγορεί πως εγκατέλειψε το κορανικό σχολείο στην αθλιότητα προς όφελος της δημόσιας [λαϊκής] εκπαίδευσης.

Photo de Dom Bochel Guégan. Avec autorisation.

Φωτογραφία παιδιού του δρόμου στη Σενεγάλη σταλμένη από τον Dom Bochel Guégan. (Με την έγκρισή του)

Στο Facebook ένας χρήστης αντιδρά [11]:

Σήμερα το πρωί [12 Μαρτίου] συνάντησα πάλι παιδιά, ξυπόλητα, που φορούσαν μόνο ένα t-shirt πολύ μεγάλο, η απαγόρευση προφανώς δεν τηρήθηκε. Ο πρωθυπουργός είπε χθες πως οι νόμοι ήδη υπήρχαν (αληθώς) και πως έμενε να τηρηθούν. Ας ελπίσουμε!