Η Τυνησία έχει επιτέλους νέο σύνταγμα. [1] Η Συντακτική Εθνοσυνέλευση ενέκρινε συντριπτικά την χάρτα τρία χρόνια μετά την εκδίωξη της 23χρονης κυβέρνησης του Ζιν Ελ Αμπιντίν Μπεν Άλι. Συνολικά 200 μέλη της ψήφισαν υπέρ του τελικού κειμένου, με 12 μέλη να καταψηφίζουν και μόνο τέσσερις αποχές.
Η σύνταξη και η έγκριση του εγγράφου του άρθρου 149 ήταν μια μακρά διαδικασία, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2011, με την εκλογή της Εθνοσυνέλευσης.
Η δολοφονία [2] του αντιπροσώπου της αντιπολίτευσης Mohamed Brahmi τον Ιούλιο του 2013 καθυστέρησε τη διαδικασία, όταν βουλευτές της αντιπολίτευσης μποϊκόταραν τις δραστηριότητες της Εθνοσυνέλευσης για αρκετούς μήνες και διαδηλωτές ζήτησαν τη διάλυσή της.
Τα επίμαχα σημεία του κειμένου, όπως η θέση της θρησκείας στην πολιτική ζωή, η κατανομή των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων μεταξύ Πρωθυπουργού και Προέδρου, η διαδικασία διορισμού δικαστών και οι απαιτήσεις ηλικίας για την προεδρία, περιπλέκουν επίσης τη μακρά διαδικασία. Οι ισλαμιστές και οι αριστεροί βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης είχαν μία επιλογή: εύρεση συμβιβασμών. Η χάρτα αναφέρεται συχνά ως “σύνταγμα συναίνεσης”.
[3]Λεπτομέρειες της ψήφου για το σύνταγμα. Πηγή: Marsad
Η χάρτα κατοχυρώνει θεμελιώδεις ελευθερίες και δικαιώματα: ελευθερίες έκφρασης και Τύπου, δικαίωμα πρόσβασης σε πληροφορίες, ελευθερίες συνείδησης και σκέψης, ισότητα των φύλων ενώπιον του νόμου και ισότητα των φύλων σε εκλεγμένες συνελεύσεις.
Το νέο σύνταγμα καθιερώνει το Ισλάμ ως κρατική θρησκεία, αλλά δεν κάνει καμία αναφορά στον ισλαμικό νόμο ως πηγή νομοθεσίας. Αναφέρει αντ’ αυτού ότι “η Τυνησία είναι ένα πολιτικό κράτος, που βασίζεται στην ιθαγένεια, τη βούληση του λαού και την υπεροχή του νόμου”.
Η Χάρτα θεσπίζει επίσης ένα μικτό πολιτικό σύστημα, που κατανέμει εκτελεστικές εξουσίες μεταξύ του πρωθυπουργού και του Προέδρου της δημοκρατίας.
Μόλις εγκρίθηκε το κείμενο, ξέσπασαν αισθήματα ευφορίας στην Συντακτική Εθνοσυνέλευση.
Στο Twitter, οι Τυνήσιοι καλωσόρισαν την “ιστορική στιγμή”:
Η πανεπιστημιακή εκπαιδευτικός Lilia Youssef έγραψε:
Allez, avouez, c'est quand même un moment spécial #TnConstit [4]
— Lilia Sfaxi Youssef (@Lillitou) January 26, 2014 [5]
Έλα, παραδεχτείτε το! Παρά τα όσα, είναι ιδιαίτερη στιγμή
Ο Cyril Karray είπε:
Quelque soit le % que vous sentez que cette #TnConstit [4] vous représente ou le respect que vous portez à ces dirigeants: c un jour historique!
— CGK (@CyrilGrislain) January 26, 2014 [6]
Ανεξάρτητα από το πόσο εκπροσωπημένος νιώθεις από αυτό το σύνταγμα ή αν σέβεσαι όσους το έγραψαν ή όχι: είναι ιστορική ημέρα.
Και ο Rabeb Othmani προσθέτει:
#Tunisia [7] has voted its new constitution. It may not be perfect but it is a major step, it is history. Congratulations homeland :) #TnConstit [4]
— Rabeb Othmani (@Rabeb_Othmani) January 26, 2014 [8]
Η Τυνησία ψήφισε το νέο της σύνταγμα. Μπορεί να μην είναι τέλειο, αλλά είναι ένα τεράστιο βήμα. Αποτελεί ιστορία. Συγχαρητήρια, πατρίδα
[9]Στιγμή ευφορίας στην Συντακτική Εθνοσυνέλευση μετά την αποδοχή του Συντάγματος. Πηγή: Albawsala
Ο Lotfi Azouz, διευθυντής της Διεθνούς Αμνηστίας Τυνησίας, έγραψε [10] στο Facebook:
اليوم يزهر الربيع في تونس
يحق لنا في تونس الاعتزاز بتجربتنا الديمقراطية الرائدة في شمال افريقيا والشرق الاوسط حيث تم التوصل لانجاز دستور هو نتاج تفاعل ايجابي بين مختلف مكونات الطيف السياسي ومختلف مكونات المجتمع المدني حيث وللمرة الاولى يشارك المواطن بفاعلية في التاثير في عملية صنع القرار.
Σήμερα, ανθίζει η άνοιξη στην Τυνησία. Στην Τυνησία, έχουμε το δικαίωμα να είμαστε υπερήφανοι για την πρωτοποριακή δημοκρατική μας εμπειρία στην περιοχή της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, όπου καταφέραμε να επιτύχουμε ένα σύνταγμα, το οποίο ήταν αποτέλεσμα μιας θετικής αλληλεπίδρασης μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών του πολιτικού φάσμα και την κοινωνία των πολιτών. Για πρώτη φορά, οι πολίτες συμμετείχαν ουσιαστικά επηρεάζοντας τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Ωστόσο, δεν ήταν όλοι ικανοποιημένοι με το τελικό αποτέλεσμα, μεταξύ των οποίων και ο Ahmed Kaaniche:
دستور يبرر الإعدام و في نفس الوقت يمنع التعذيب، ما ينجم يكون إلا دستور منافق #ما_يمثلنيش [11] #tnac [12] #TnConstit [4] #Peine_de_mort [13]
— ahmed kaaniche (@kaanicah) January 26, 2014 [14]
Ένα σύνταγμα, που δικαιολογεί τη θανατική ποινή και την ίδια στιγμή απαγορεύει τα βασανιστήρια, είναι απλά ένα σύνταγμα υποκρισίας.
Το άρθρο 21 του συντάγματος δηλώνει ότι “το δικαίωμα στη ζωή είναι ιερό και δεν θίγεται παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που ρυθμίζονται από το νόμο”.
Σε δεύτερο τουίτ, ο Ahmed πρόσθεσε:
دستور يحرمني من حقي في الترشح لرئاسة الجمهورية بسبب اختياراتي الدينية، دستور لا يمثلني #tnac [12] #TnConstit [4] #libertéDeCulte [15]
— ahmed kaaniche (@kaanicah) January 26, 2014 [16]
Ένα σύνταγμα, που μου στερεί το δικαίωμά μου να βάλω υποψηφιότητα για πρόεδρος λόγω των θρησκευτικών μου επιλογών, δεν με αντιπροσωπεύει
Υπό το άρθρο 73, μόνο μουσουλμάνοι μπορούν να βάλουν υποψηφιότητα για την προεδρία.
Δεν ήταν χαρούμενη ούτε και η κοινότητα ΛΟΑΤ της Τυνησίας:
Félicitations pour tous ceux qui se voient représentés par la nouvelle constitution, pas nous. Elle ne nous protège même pas des insultes.
— Tunisia LGBT (@TnLGBT) January 27, 2014 [17]
Συγχαρητήρια σε όλους όσοι αισθάνονται ότι εκπροσωπούνται από το νέο σύνταγμα, αλλά όχι εμείς [η κοινότητα ΛΟΑΤ στην Τυνησία]. Δεν μας προστατεύει καν από προσβολές.
#BanKiMoon [18] praises #Tunisia [7] constitution, forbidding any “attack on the sacred” & making intl treaties “sub-constitutional”
— Inner City Press (@innercitypress) January 27, 2014 [19]
Ο Μπαν Κι Μουν επαινεί το σύνταγμα της Τυνησίας, που απαγορεύει κάθε “επίθεση στα ιερά” και καθιστά τις διεθνείς συνθήκες “υποσυνταγματικές”
Το άρθρο 6 του Συντάγματος αναθέτει στο κράτος “την προστασία της ιερότητας και την απαγόρευση επιθέσεων σε αυτό”.
Όμως, η μάχη για τη δημοκρατία συνεχίζεται και δεν τελειώνει με την έγκριση ενός συντάγματος.
140 characters does not suffice in describing how I feel. It isn't a perfect document. Battle is won but the war is far from over. #Tunisia [7]
— Wafa Ben Hassine (@ousfourita) January 26, 2014 [20]
140 χαρακτήρες δεν φτάνουν για να περιγράψω πώς αισθάνομαι. Δεν είναι το τέλειο έγγραφο. Η μάχη κερδήθηκε, αλλά ο αγώνας δεν τελείωσε.
Ο δημοσιογράφος του Mediapart Pierre Puchot τουίταρε:
Même avec ses contradictions, ce texte comporte de belles avancées. C'est une étape importante dans la construction démocratique #TnConstit [4]
— Pierre Puchot (@PierrePuchot) January 26, 2014 [21]
Παρά τις αντιφάσεις του, το κείμενο περιέχει καλά σημεία. Είναι ένα σημαντικό βήμα στη δημοκρατική οικοδόμηση
Κι ο Malek τουίταρε:
#TnAC [22] adopte la #TnConstit [4] à 93%. Mabrouk a3lina, on va pouvoir tourner la page. La vie continue, le combat pour une meilleure Tunisie aussi
— Malek404 (@Malek404) January 26, 2014 [23]
Το σύνταγμα εγκρίθηκε με 93% των ψήφων. Συγχαρητήρια. Τώρα μπορούμε να γυρίσουμε σελίδα. Η ζωή συνεχίζεται, καθώς και ο αγώνας για μια καλύτερη Τυνησία