Η φούλα είναι η γλώσσα του λαού Φουλάνι. Λίγες αφρικανικές εθνοτικές ομάδες παρουσιάζουν ένα τόσο μεγάλο εύρος πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης στην περιοχή της Δυτικής Αφρικής. Οι Φουλάνι συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων συγγραφέων, καθηγητών, κινηματογραφιστών, καλλιτεχνών, πολιτικών και επιχειρηματιών της Αφρικής. Ωστόσο, οι νομάδες Φούλα, που αντιπροσωπεύουν τη μεγαλύτερη μεταναστευτική εθνοτική ομάδα στον κόσμο, ζουν σε εξαιρετικά επισφαλείς συνθήκες, καθώς ταξιδεύουν με τα ζώα τους στη σαβάνα Σαχέλ. Ονομάζονται Fulɓe (ενικός Pullo) στη γλώσσα φούλα, Φούλα ή Φουλάνι στα αγγλικά και στα γαλλικά. Η γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού εκτείνεται από τη Δυτική Αφρική έως την Κεντρική και Ανατολική Αφρική.

Η γλώσσα φούλα διαφέρει σημαντικά μεταξύ χωρών:

Le peul, ou peulh ou fulfulde, ou pular/ pulaar, est une langue parlée dans une vingtaine d’États d’Afrique occidentale et centrale, des rives du Sénégal à celles du Nil. C'est la langue maternelle des ethnies peules, et aussi une langue seconde employée régionalement comme langue véhiculaire, par d'autres ethnies.

Η φούλα (επίσης γνωστή ως πελ, φουλφούλντε, πούλ(α)αρ) είναι μια γλώσσα, που ομιλείται σε περίπου είκοσι χώρες της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής, από τις όχθες της Σενεγάλης έως τον Νείλο. Είναι η μητρική γλώσσα των Φούλα και ομιλείται επίσης ως δεύτερη γλώσσα και λίνγκουα φράνκα από μέλη άλλων εθνοτικών ομάδων.

Δυστυχώς, αυτή η γλώσσα, παρά τη διδασκαλία σε πολλά πανεπιστήμια εκτός της Αφρικής, σπάνια διδάσκεται σε σχολικά συστήματα στην ήπειρο.

Ο Αφρικανός ερευνητής πολιτισμού και γλωσσών Balde Mamadou Tafsir γράφει δύο ιστολόγια στη φούλα, τη μητρική του γλώσσα. Για το πρώτο, με τίτλο “Misiide“, χρησιμοποιεί το λατινικό αλφάβητο και για το δεύτερο, το tafsirexpress.blogspot.com, δημοσιεύει χρησιμοποιώντας το αραβικό αλφάβητο. Στόχος του είναι να προωθήσει όλες τις πτυχές της γλώσσας και του πολιτισμού των Φούλα. Για τη Διεθνή Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, μια πρωτοβουλία της UNESCO που γιορτάζεται κάθε 21 Φεβρουαρίου από το 2000, συμφώνησε να απαντήσει σε μερικές ερωτήσεις για το Global Voices.

Τι πιστεύετε για τη Διεθνή Ημέρα Μητρικής Γλώσσας;

Balde Mamadou Tafsir (BMT): Είναι μια ευκαιρία να μοιραστούμε χαρά και ικανοποίηση, να αισθανθούμε ενσωματωμένοι σε μια πολιτιστική πολυμορφία. Ως προγραμματιστής δικτύου που εργάζεται σε αφρικανικές γλώσσες και πολιτισμούς, θεωρώ ότι η Διεθνής Ημέρα Μητρικής Γλώσσας είναι μια υπέροχη ευκαιρία για την προώθηση αυτού του σημαντικού στόχου.
Πιστεύω ότι πρέπει να υποστηρίξουμε το ψήφισμα της UNESCO [ψήφισμα 37 που εγκρίθηκε το 1999 από τη Γενική Διάσκεψη της UNESCO για το Σύστημα των Ηνωμένων Εθνών στο Παρίσι], το οποίο επιβεβαιώνει την αναγνώριση της πολιτιστικής πολυμορφίας σε όλο τον κόσμο. Αυτή η μέρα μας ενθαρρύνει να πολλαπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας στην ανάπτυξη των εθνικών μας γλωσσών.

Για τι γράφετε στα ιστολόγιά σας;

BMT: Γράφω κυρίως για τον αφρικανικό πολιτισμό και γλώσσες, καθώς και για κοινωνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες.

Τι θεωρείτε ευχάριστο στο blogging;

BMT: Πρώτα απ’ όλα, είναι καθησυχαστικό ότι ένας μεγάλος αριθμός αναγνωστών εκτιμά τις αναρτήσεις μου, καθώς και τις ερωτήσεις και τα θέματα που αναφέρω στα ιστολόγιά μου. Αυτό με ενθαρρύνει να γράψω περισσότερα για αυτά τα θέματα.

Σε τι εργάζεστε από την έναρξη του ιστολογίου Misiide;

BMT: Λίγους μήνες μετά τη δημιουργία του, to Misiide κυκλοφόρησε μια αραβική έκδοση για τους αναγνώστες του, που χρησιμοποιούν το αραβικό αλφάβητο. Μόλις πρόσφατα, ηχογράφησα ένα άλμπουμ με ποιήματα στη γλώσσα φούλα, το οποίο θα κυκλοφορήσει σύντομα. Αυτή τη στιγμή εργάζομαι για τη μετάφραση λογισμικού στα φούλα. Έχω μεταφράσει αρκετά βιβλία στα φούλα και έχω δημιουργήσει επίσης ένα μικρό γλωσσάριο (φούλα-γαλλικά, γαλλικά-φούλα και φούλα-αραβικά.) Άλλα σχέδια βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη.

Τι δυσκολίες έχετε βρει μπροστά σας;

BMT: Ως επί το πλείστον, αντιμετωπίζω τις ίδιες δυσκολίες με άλλους bloggers, όπως οικονομικά και τεχνικά προβλήματα και θέματα συντήρησης του ιστολογίου. Ωστόσο, αντιμετωπίζουμε περισσότερες δυσκολίες από τους bloggers, που γράφουν σε ευρύτερα ομιλούμενες γλώσσες και έχουν εύκολη πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Επιπλέον, οι bloggers αφρικανικών γλωσσών έχουν έναν πολύ περιορισμένο αριθμό αναγνωστών σε σύγκριση με τους bloggers σε πιο κοινές γλώσσες.

Τι πιστεύετε για τη διδασκαλία μητρικών ιθαγενών γλωσσών στο εκπαιδευτικό σύστημα;

BMT: Η διδασκαλία εθνικών γλωσσών στο σχολικό σύστημα πρέπει να ενθαρρυνθεί ως στρατηγική για τη βελτίωση της επιτυχίας των μαθητών. Παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και επιβεβαίωση της πολιτιστικής ταυτότητας των ατόμων και, ως εκ τούτου, έχει αξία ως μέσο επικοινωνίας.

Σύμφωνα με ερευνητικές μελέτες, ειδικά εκείνες που πραγματοποιήθηκαν από κοινού από την UNESCO και τη UNICEF, οι μαθητές, που διδάσκονται στη μητρική τους γλώσσα, ξεπερνούν τους άλλους μαθητές στην πλειονότητα των μαθημάτων.

Ποια είναι τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης στη μητρική γλώσσα στα σχολεία της Γουινέας;

BMT: Σε σύγκριση με άλλες χώρες της υποπεριφέρειας, η Γουινέα ηγήθηκε ενός αρχικού πειράματος στη διδασκαλία εθνικών γλωσσών στο σχολείο. Όμως, η Γουινέα έχει δει απογοητευτικά και ασαφή αποτελέσματα, με σημαντικότερο τη μείωση της απόδοσης των μαθητών σε μεγάλες παγκόσμιες γλώσσες (αραβικά, γαλλικά και αγγλικά).

Τι προκάλεσε αυτή την αποτυχία;

BMT:Κατά τη γνώμη μου, αυτή η αποτυχία οφείλεται στην έλλειψη προετοιμασίας για το εγχείρημα, αλλά και στο γεγονός ότι οι εθνικές γλώσσες, που μελετήθηκαν στο σχολείο, ήταν πάρα πολλές συγκριτικά με μια μικρή χώρα όπως η Γουινέα. Για να μην αναφέρουμε την έλλειψη κινήτρων και από τις δύο πλευρές (δάσκαλοι, μαθητές και γονείς μαθητών).

Σε ποια ηλικία πιστεύετε ότι πρέπει να ξεκινήσει η εκπαίδευση στη μητρική γλώσσα;

BMT: Οι μελέτες μας έδειξαν πάντα ότι η εισαγωγή εθνικών γλωσσών στην εκπαίδευση αναμφίβολα καθιστά δυνατή την απόκτηση μεγαλύτερης εκπαίδευσης για παιδιά με καλά ακαδημαϊκά αποτελέσματα. Ωστόσο, η παρακολούθηση μαθημάτων σε εθνικές γλώσσες πρέπει να ξεκινήσει απολύτως τα πρώτα χρόνια του σχολείου.

Χρησιμοποιείτε τη μητρική σας γλώσσα κάθε μέρα; Σε ποιο πλαίσιο;

BMT:Ναι! Εξαρτάται από τις καθημερινές μου δραστηριότητες, αλλά, επειδή είμαι ξένος στη χώρα, όπου ζω, η χρήση της γλώσσας μου εστιάζεται συχνότερα στα μέσα επικοινωνίας (τηλέφωνο, Διαδίκτυο…).

Τι προβλέπετε για το μέλλον της γλώσσας σας;

BMT: Με βάση τα διάφορα έργα που πραγματοποιήθηκαν για αυτήν τη γλώσσα, ώστε να ενσωματωθεί στη δημόσια ζωή γενικά, με καθησυχάζει ότι μια μέρα θα είναι μία από τις γλώσσες της επιστήμης και της τεχνολογίας.

Κάτι άλλο που θα θέλατε να προσθέσετε;

BMT: Λαμβάνω αυτήν την ευκαιρία για να καλωσορίσω το ψήφισμα της UNESCO, το οποίο επιβεβαιώνει ότι η αναγνώριση και ο σεβασμός της πολιτιστικής πολυμορφίας στον τομέα της γλώσσας εμπνέουν αλληλεγγύη, που βασίζεται στην κατανόηση, την ανοχή και τον διάλογο, καθώς και ότι κάθε δράση, που προωθεί τη χρήση μητρικών γλωσσών, εξυπηρετεί όχι μόνο την ενθάρρυνση της γλωσσικής πολυμορφίας και της πολύγλωσσης εκπαίδευσης. Αυτό το ψήφισμα στοχεύει επίσης στην ευαισθητοποίηση για την πολλαπλότητα των γλωσσικών και πολιτιστικών παραδόσεων στον κόσμο.

Απευθύνω έκκληση σε όλους τους φίλους μου bloggers σε όλο τον κόσμο να συμμετάσχουν σε αυτήν την Ημέρα και να γράψουν σε εθνικές γλώσσες, επειδή οι γλώσσες μας απειλούνται με εξαφάνιση.