Η δημοσίευση αυτή αποτελεί τμήμα ενός ειδικού αφιερώματος [1] από άρθρα της blogger και ακτιβίστριας Marcell Shehwaro, η οποία περιγράφει την πραγματικότητα της ζωής στη Συρία κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης ένοπλης διαμάχης μεταξύ των δυνάμεων υπέρ του τωρινού καθεστώτος και αυτών που αποζητούν την κατάρρευσή του.
Ζωή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα στη Συρία. Χειρουργικές ομάδες τώρα χωρίς νερό και ηλεκτρικό ρεύμα στο Χαλέπι. Εικόνα: Halabi Lens. © Demotix
Από τότε που ελευθερώθηκε από τις κυβερνητικές αρχές της Συρίας το τμήμα του Χαλεπίου, όπου ζω, η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος έχει διακοπεί ως συλλογική τιμωρία για μια πόλη στα πρόθυρα της απελευθέρωσης. Δεν έχει σημασία αν υποστηρίζεις ή αντιτίθεσαι στο καθεστώς, καθώς ο κυβερνήτης της χώρας συμπεριφέρεται σαν ιδιοκτήτης αγροκτήματος, διακόπτοντας την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και νερού, όταν το επιθυμεί. Αν μπορούσε να διακόψει και την παροχή οξυγόνου σε όσους του πάνε κόντρα, μάλλον θα το έκανε.
Η τροφοδοσία ηλεκτρικού ρεύματος έχει εξαφανιστεί εντελώς για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Διαμαρτυρόμαστε για λίγες μέρες ή μια εβδομάδα, μετά, όμως, θα πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην ταφή των λειψάνων των νεκρών, καθώς η δολοφονική μηχανή του Άσαντ μία βομβαρδίζει την ύπαιθρο της Δαμασκού και μία την πόλη, μερικές φορές με πυραύλους Σκουντ.
Ταυτόχρονα, έπρεπε να αντιμετωπίσουμε νέες προκλήσεις, που προκύπτουν από τη διακοπή των κρατικών υπηρεσιών όπως η υγεία, η εκπαίδευση και το δικαστικό σύστημα. Μας πήρε πολύ χρόνο για να καταλάβουμε ότι η πόλη, που αγαπήσαμε, στην πραγματικότητα έχει γίνει δύο πόλεις, που επιπλήττουν η μια την άλλη και προσπαθούν να ξεπεράσουν η μία την άλλη στον αριθμό των ανακοινώσεων θανάτου.
Και συνηθίσαμε. Συνηθίσαμε τη ζωή, όπως θα ‘ταν πριν από την εφεύρεση του λαμπτήρα, αποδεχτήκαμε την εξαφάνιση αυτής της σύγχρονης πολυτέλειας. Έγινε συνήθειο να ακούμε αλαλαγμούς χαράς στη γειτονιά, όταν έρχεται το ρεύμα, σαν ένα εξαιρετικό γεγονός, που θα πρέπει να γιορτάζουμε.
Με τον καιρό, τα τελετουργικά της ζωής μας άρχισαν να μετριούνται από την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, που μας χάρισε η Αυτού Μεγαλειότητα. Έπρεπε να αξιοποιήσουμε στο έπακρο την δίωρη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στις τυχερές γειτονιές. Ανάβαμε όλα τα φώτα του σπιτιού, ακόμα κι όσα δεν χρειαζόμαστε, και φορτίζαμε όλα τα ηλεκτρικά μας gadget, ειδικά λάπτοπ και κινητά τηλέφωνα, παρόλο που μετά βίας και λειτουργούν, καθώς το δίκτυο είναι πολύ αδύναμο.
Εάν ήμαστε τυχεροί και η επανεμφάνιση ηλεκτρικού ρεύματος συνέπιπτε με τη διαθεσιμότητα νερού, θα αρχίζαμε να βάζουμε πλυντήριο τους σωρούς ρούχων, που είχαν μαζευτεί. Πολλοί από εμάς επενδύσαμε τις δύο ώρες στη χρήση των ηλεκτρικών φούρνων μας για εξοικονόμηση πανάκριβου φυσικού αερίου. Ακόμη κι οι ώρες που κοιμάσαι και ξυπνάς δεν είναι πλέον σημαντικές. Πρέπει να συνηθίσεις να ξυπνάς, όταν έχει έρθει το ρεύμα, για να ολοκληρώσεις τις οικιακές δουλειές, που εξαρτώνται από την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος.
Η διαθεσιμότητα ηλεκτρικού ρεύματος υπαγορεύει επίσης τι αγοράζεις και τι τρως. Δεν έχει νόημα να αγοράζεις τρόφιμα, που χρειάζονται ψύξη. Γίνεσαι καινοτόμος και βρίσκεις νέα μέρη για να αποθηκεύσεις τα αγαθά σου. Μπορεί να αφήσεις ένα κομμάτι κρέας, το οποίο έχει ακριβύνει σχετικά, κοντά στο παράθυρο, επειδή δεν μπορείς να συμβιβαστείς με την ιδέα να το πετάξεις, αν πρόκειται να χαλάσει. Τυχόν αλλοιώσιμα, που αγοράζεις, πρέπει να καταναλώνονται εντός μιας ή δύο ημερών. Με τον καιρό, μαθαίνεις να προσαρμόζεις και να υπολογίζεις την ποσότητα των χρειαζούμενων τροφίμων. Ή ίσως δε μαθαίνεις ποτέ, όπως ένας από τους φίλους μας, που πάντα υπολογίζει λανθασμένα την ποσότητα λάμπνα [ΣτΜ: στραγγιστό γιαούρτι στη Μέση Ανατολή], που χρειαζόμαστε για το νοικοκυριό μας.
Μετά από αρκετούς μήνες, οι Σύριοι βρήκαν καινοτόμες και οικονομικές λύσεις αντικατάστασης του παρεχόμενου από την κυβέρνηση ηλεκτρικού ρεύματος. Κεντρικές γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας έγιναν διαθέσιμες στις περισσότερες γειτονιές στις απελευθερωμένες περιοχές και με τον θόρυβο και τη ρύπανσή τους έχουν γίνει χαρακτηριστικό της πόλης, η οποία καλύπτεται ήδη με αιθάλη από τους βομβαρδισμούς και τους πυραύλους Σκουντ.
Τα νοικοκυριά μοιράζονται γεννήτριες μεταξύ τους ανάλογα με τις ανάγκες τους ή, πιο συγκεκριμένα, τις οικονομικές τους ικανότητες. Σιγά-σιγά, μαθαίνεις τα ονόματα των ιδιοκτητών των γεννητριών, που τροφοδοτούν τα σπίτια των φίλων σου, καθώς δεν μπορείς παρά να ακούς τις κραυγές τους, καθώς αυτοί και οι γείτονές τους φωνάζουν στα μπαλκόνια, κάθε φορά που πέφτει το ρεύμα ή υπάρχει ένα πρόβλημα με την τροφοδοσία. Αυτό συμβαίνει τέσσερις ή πέντε φορές καθημερινά: “Abu Ahmed, έπεσε το ρεύμα” και μετά “Abu Ahmed, ήρθε το ρεύμα”. Το ηλεκτρικό ρεύμα από τις γεννήτριες είναι διαθέσιμο μόνο για λίγες ώρες καθημερινά, αλλά έχει γίνει αποδεκτή εναλλακτική λύση, που επιτρέπει στους ανθρώπους να φροντίζουν τις βασικές τους ανάγκες.
Μεγαλώνει επίσης και το μέγεθος της τσάντας σου για να συμβαδίζει με την απρόβλεπτη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Πρέπει να έχεις μαζί σου όλους σου τους φορτιστές οπουδήποτε κι αν πας για να επωφεληθείς από οποιαδήποτε στιγμή έχει ξανάρθει το ρεύμα. Και αν έχεις και λίγα ψιλά έξτρα, σίγουρα θα αγοράσεις μια επιπλέον μπαταρία για το κινητό σου και το λάπτοπ σου.
Τρεμοπαίζοντα φώτα, όχι αρκετά ισχυρά για να μπορείς να διαβάσεις, ρίχνουν τις σκιές τους στους τοίχους του σπιτιού σου, τροφοδοτούμενα από μπαταρίες αυτοκινήτου, που οι Σύριοι χρησιμοποιούν επίσης τώρα για να παράγουν ηλεκτρισμό στα σπίτια τους. Σε αυτήν τη σύγχρονη εποχή, χρησιμοποιείς μεγάλο μέρος της εγκεφαλικής σου ενέργειας και του χρόνου σου για να διαχειριστείς την απουσία ηλεκτρικού ρεύματος και αυτό θέλει ο κακός δικτάτορας. Θέλει να σταματήσουμε να παρακολουθούμε ειδήσεις, να αποκοπούμε από όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Θέλει να χωρίσει τη Συρία, έτσι ώστε να επικεντρωθούμε στις δικές μας τοπικές και περιορισμένες ανάγκες, οι οποίες δεν εκτείνονται πέρα από τη γειτονιά, στην οποία ζούμε. Θέλει να παραλύσουμε και να εξαντληθούμε από την έλλειψη υπηρεσιών. Θέλει να κάνει τις ζωές μας δύσκολες για να λαχταρούμε τις παλιές καλές μέρες.
Και πρέπει να είμαστε επινοητικοί, ώστε να φωτίζει ό,τι απομένει από το ταξίδι μας.