Όπως σημειώθηκε σε πρόσφατο άρθρο του Global Voices, οι διαδηλώσεις στο Πάρκο Γκεζί στην Τουρκία γεννήθηκαν σε μεγάλο βαθμό από την επιθυμία να διεκδικήσουν ξανά τη δημόσια σφαίρα και έθεσαν τα θεμέλια μιας κουλτούρας προόδου μέσω της συμμετοχής. Το Γκεζί παραμένει ένα ισχυρό σύμβολο για τους ανθρώπους στην Τουρκία που θέλουν να έχουν λόγο για το τι συμβαίνει στη γειτονιά και το αστικό τους περιβάλλον.

Ωστόσο, οι εκκλήσεις για μαζική συμμετοχή και συλλογική δράση στην Τουρκία δεν ξεκίνησαν με το Γκεζί και σίγουρα δεν τελείωσαν με αυτό.

Στις 13 Δεκεμβρίου, άνθρωποι ομοϊδεάτες συγκεντρώθηκαν στην Αστική Συνάντηση Ριζοσπαστικής Δημοκρατίας, που διοργανώθηκε από το MODE Istanbul, μια δημιουργική συλλογικότητα. Το RDUE είναι ένας χώρος ανταλλαγής εμπειριών και δημιουργίας οπτικών προϊόντων, που υπογραμμίζει τις προσπάθειες λειτουργίας των πόλεων για λογαριασμό των πολλών και όχι των λίγων.

Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου “Ποια Ανθρώπινα Δικαιώματα;” και ο κύριος σκοπός ήταν να συζητηθούν διαφορετικοί τρόποι ανάκτησης των δημόσιων χώρων. Σε αυτό το πλαίσιο, επτά διαφορετικοί άνθρωποι από διαφορετικά υπόβαθρα μοιράστηκαν τις ιστορίες και τις ιδέες τους.

Ορισμένες από τις οργανώσεις πολιτών, που εκπροσωπήθηκαν στο εργαστήριο, αυτοπροσδιορίστηκαν ως Παιδιά του Γκεζί, ενώ άλλες δραστηριοποιούνται εδώ και χρόνια.

Παρακάτω βρίσκονται τρεις από τις επτά εμπειρίες δημόσιων χώρων, που επισημάνθηκαν στο φόρουμ.

Ένας κήπος για όλους

Ένα από τα καλύτερα παραδείγματα της μάχης για δημόσιους χώρους στην Τουρκία είναι ο αγώνας για τον κήπο Κουζγκουντσούκ της Κωνσταντινούπολης, που συνεχίζεται από το 1992.

Ο κήπος Κουζγκουντσούκ είναι ένας δημόσιος χώρος εδώ και 700 χρόνια και ένα κρίσιμο στοιχείο της ομώνυμης γειτονιάς του, όπου οι κάτοικοι καλλιεργούν λαχανικά και χρησιμοποιούν την περιοχή για να καθίσουν και να χαλαρώσουν.

Ωστόσο, για περισσότερες από δύο δεκαετίες υπήρξαν επίμονες προσπάθειες να μετατραπεί ο κήπος Κουζγκουντσούκ σε στεγαστική ζώνη ή για άλλους σκοπούς. Πέρυσι, οι κάτοικοι του Κουζγκουντσούκ αντιτάχθηκαν στα υποτιθέμενα σχέδια για την κατασκευή ενός ιδιωτικού σχολείου στην περιοχή του κήπου.

Ο Bogachan Dundaralp, ένας βραβευμένος αρχιτέκτονας που μίλησε στην Αστική Συνάντηση Ριζοσπαστικής Δημοκρατίας, συμμετέχει ενεργά στην υπεράσπιση του κήπου, μια διαδικασία που έχει παρακολουθήσει στο προσωπικό του ιστολόγιο.

Εν μέσω απειλών για τον κήπο, ο Dundaralp χρησίμευσε ως γέφυρα μεταξύ των κατοίκων και της κυβέρνησης, ασκώντας πίεση για την προστασία του κήπου. Χάρη σε συνδυασμένες προσπάθειες, ο κήπος φαίνεται ασφαλής ως δημόσιος χώρος προς το παρόν.

Bostan kurtulduysa sebebi bence onleyici eylem & somut alternatif cozum onerisi. Budur! Sirf protestoyla fark yaratilmaz. #kentkarsilasmasi

— Mertalt (@mertalt) December 13, 2014

Εάν σωθεί ο κήπος, είναι χάρη σε προληπτικές ενέργειες & συγκεκριμένες προτάσεις εναλλακτικής λύσης. Αυτό είναι! Δεν μπορείς να κάνεις τη διαφορά μόνο με διαμαρτυρίες. #urbanmeeting

Διεκδικώντας ξανά τους δρόμους

Η Arzu Erturan είναι άλλη μια επιρροή. Είναι πρόεδρος του συλλόγου Sokak Bizim (Ο δρόμος είναι δικός μας). Ο κύριος στόχος της είναι να εξασφαλίσει κατοικήσιμους δρόμους, που μπορούν να ανήκουν στους ανθρώπους. Το Sokak Bizim δημιουργεί διαφορετικές εκδηλώσεις σε διάφορα μέρη της Κωνσταντινούπολης, βοηθώντας τους κατοίκους να εντοπίσουν τα εμπόδια, που δεν αφήνουν τους κατοίκους να απολαύσουν το αστικό τοπίο της πόλης. Τώρα οι περαστικοί βρίσκουν τακτικά πινακίδες, που γράφουν “πού είναι το πεζοδρόμιο;”, από την ομάδα της Erturan σε στενούς δρόμους, μαζί με άλλες ανακοινώσεις, που ζητούν περισσότερη δημόσια ιδιοκτησία του εδάφους κάτω από τα πόδια των κατοίκων.

#kaldırımnerede pic.twitter.com/QzbEopUleE

— Emre Agatay (@EmreAgatay) December 12, 2013

#πούείναιτοπεζοδρόμιο

Διατήρηση της οικολογικής ακεραιότητας της Κωνσταντινούπολης

Άλλοι οργανισμοί, όπως ο Kuzey Ormanları Savunması (Προστασία των Βορείων Δασών) αντιμετωπίζουν αγώνες χωρίς ορατό τέλος. Η αιτία τους είναι η προστασία της οικολογικής ακεραιότητας των τελευταίων δασών, λεκανών νερού, καλλιεργούμενων περιοχών, πάρκων, ενδημικών φυτών και ζώων της Κωνσταντινούπολης, που βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της πόλης.

Συγκεκριμένα έργα, στα οποία αντιτίθεται η ομάδα, περιλαμβάνουν την τρίτη γέφυρα, το νέο αεροδρόμιο και πολλούς δρόμους, που κατασκευάζονται αυτή τη στιγμή στο βορρά. Το Kuzey Ormanları Savunması αξιοποιεί τη δύναμη των κατοίκων, που ζουν κοντά σε αυτά τα έργα, και αντιπροσωπεύει τις αξιώσεις τους.

Η κατάσταση στα βόρεια της πόλης συνοψίζεται καλά από αυτό το τουίτ:

Anlatılan çocuklarının hikayesidir. Kuzey Ormanları Uyarıyor “beni yok ettiniz” http://t.co/WL1qOCizKK #kuzeyormanları #ağlasevgiliyurdum

— Selahaddin Yildirim (@csselo) December 12, 2014

Αυτή είναι η ιστορία των παιδιών σας.
Τα Βόρεια Δάση προειδοποιούν: “Με εξαφάνισες”
#βόρεια δάση
#κλάψεαγαπημένημουχώρα

Η δράση των πολιτών κατά της βαριάς κατασκευαστικής προσέγγισης στην αστική ανάπτυξη, που πλήττει τη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, λαμβάνει πολλές μορφές. Εκτός από την άμεση εκστρατεία πολλών από τις ομάδες παρούσες στο RDUE, υπάρχουν επίσης πύλες μέσων μαζικής ενημέρωσης πολιτών όπως το 140journos, έργα εναλλακτικής χαρτογράφησης, καλλιτεχνικές συλλογικότητες και προσπάθειες για την τεκμηρίωση της αστικής ζωής από διαφορετικές οπτικές γωνίες, καθώς η ανάπλαση προχωρά με γοργούς ρυθμούς.

Κάθε μία από αυτές τις προσπάθειες έχει να παίξει σημαντικό ρόλο, όσον αφορά την ανάκτηση και τον επαναπροσδιορισμό των δημόσιων χώρων.

Το πρώτο RDUE είναι πιθανό να ακολουθηθεί από πολλά άλλα, καθώς αυξάνεται η δυναμική προς τη δημιουργία μιας πιο πράσινης, πιο κοινωνικής, πιο δημοκρατικής ύπαρξης στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας.