[1]Όχι άλλοι βιασμοί. Φωτογραφία: chrisjtse, με άδεια CC BY-ND 2.0.
Οι κοινωνικές στάσεις και νόμοι κατά του βιασμού στην Καραϊβική κάνουν κακό στις γυναίκες; Ο Γενικός Εισαγγελέας του Τρινιντάντ και Τομπάγκο μπήκε στο στόχαστρο κριτικής στις αρχές Δεκεμβρίου σε ομιλία [2] του στο Κοινοβούλιο, όπου προειδοποίησε τις γυναίκες να είναι ιδιαίτερα υπεύθυνες κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και του Καρναβαλιού, καθώς αυξάνεται η χρήση των ναρκωτικών ουσιών, που διευκολύνουν το βιασμό.
Προφανώς σκόπευε να ενθαρρύνει τις γυναίκες να επαγρυπνούν, αλλά η δημόσια ανακοίνωση σήμαινε ότι υπενθυμιζόταν σε σεξουαλικούς κυνηγούς η διαθεσιμότητα τέτοιων ναρκωτικών. Η επιβολή ευθύνης στα δυνητικά θύματα και όχι στους δράστες έκανε άσχημη εντύπωση σε πολλούς πολίτες.
Εν τω μεταξύ, στο Μπαρμπάντος, ο Σύλλογος Υποστήριξης Εκπαίδευσης Ανδρών [3] (MESA) άσκησε έντονη πίεση για νομοθεσία [4], στην οποία θα επιβάλλονταν πρόστιμα στις γυναίκες για ψευδείς κατηγορίες για σεξουαλική επίθεση. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της οργάνωσης, μαθήτριες τακτικά “σκίζουν μόνες τους τα ρούχα τους” και κατηγορούν τους άνδρες για αυτό που – προφανώς αναπόφευκτα – συμβαίνει στη συνέχεια.
Το ιστολόγιο Code Red, που εξετάζει τα περιφερειακά φεμινιστικά ζητήματα, δεν εντυπωσιάστηκε με αυτό το σκεπτικό, λέγοντας για την κατάσταση στο Τρινιντάντ και Τομπάγκο: [5]
Girls are either raping themselves, lying about rape, dressing immorally [6] or failing to parang [folk music originating in Trinidad and Tobago that is popular around Christmas time] responsibly.
The [attorney general] conveniently did not mention what, if anything, the government planned to do to address rape, since by his own analysis it is a fact of life.
Τα κορίτσια είτε αυτο-βιάζονται είτε λένε ψέματα ότι βιάστηκαν, ντύνονται ανήθικα [6] ή αποτυγχάνουν να χορέψουν υπεύθυνα παράνγκ [λαϊκή μουσική που προέρχεται από το Τρινιντάντ και Τομπάγκο και είναι δημοφιλής τα Χριστούγεννα].
Ο γενικός εισαγγελέας βέβαια δεν ανέφερε τι, αν μη τι άλλο, σχεδίαζε η κυβέρνηση να κάνει για να αντιμετωπίσει τον βιασμό, αφού με δική του ανάλυση είναι γεγονός της ζωής.
Το ιστολόγιο επίσης αμφισβήτησε [5] το σκεπτικό της MESA:
In the Caribbean, a girl who is raped at age 12 can expect to see her case come to court when she is 20, that is, if the social stigma, family and community pressure have not already forced her and her family to discontinue the case. […]
To argue that legislation should deter women and girls from reporting crimes against them is not in men’s interest [7]. It is in the interest of rapists.
We are left with empty advice. Rapists’ interests confused as men’s interests. A relentless culture of misogyny that is literally costing us our lives.
Στην Καραϊβική, ένα κορίτσι που βιάζεται από την ηλικία των 12 ετών μπορεί να περιμένει να δει την υπόθεσή της ενώπιον δικαστηρίου όταν είναι 20 ετών, δηλαδή εάν το κοινωνικό στίγμα, η οικογένεια και η πίεση στην κοινότητα δεν έχουν ήδη αναγκάσει την οικογένειά της να διακόψει την υπόθεση . […]
Το να υποστηρίζεις ότι η νομοθεσία πρέπει να αποτρέψει τις γυναίκες και τα κορίτσια από την αναφορά εγκλημάτων εναντίον τους δεν είναι προς το συμφέρον των ανδρών [7]. Είναι προς το συμφέρον των βιαστών.
Μας μένουν κενές συμβουλές. Τα συμφέροντα των βιαστών συγχέονται ως συμφέροντα των ανδρών. Μια αμείλικτη κουλτούρα μισογυνισμού που μας κοστίζει κυριολεκτικά τη ζωή μας.
Δυστυχώς, ο προαναφερθείς μισογυνισμός είναι διαδεδομένος σε ολόκληρη την Καραϊβική. Μόλις τον περασμένο μήνα, ένας Τζαμαϊκανός βουλευτής κατηγορήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για ένα ξέσπασμα για βιασμό [8] κατά τη διάρκεια συζήτησης σχετικά με προτεινόμενο νομοσχέδιο για την εργασιακή ευελιξία. Όταν μια γυναίκα γερουσιαστής ανέφερε ότι οι γυναίκες που φεύγουν από τη δουλειά, μόλις πέσει το σκοτάδι, θα μπορούσαν να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σεξουαλική επίθεση, ο υπουργός AJ Nicholson [9] το θεώρησε κατάλληλο να κάνει ένα αστείο.
Οι νόμοι στρέφονται επίσης κατά των γυναικών, όταν πρόκειται για σεξουαλική επίθεση. Ορισμένες ομάδες προσπαθούν να κάνουν ό,τι μπορούν για οπισθοδρομισμό. Νωρίτερα το 2014, αυτή η ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Γουιάνα προώθησε ηλεκτρονικό ψήφισμα για την αλλαγή των νόμων περί βιασμού μες στο γάμο:
#Petition [10]: #Caribbean [11] Community- #CARICOM [12]- Leaders, Change marital #rape [13] laws and build more shelters for survivors: http://t.co/XP2JAWNl3L [14]
— SASOD Guyana (@SASODGuyana) February 12, 2014 [15]
Ψήφισμα: Κοινότητα της Καραϊβικής, Ηγέτες της CARICOM, αλλάξτε τη νομοθεσία περί βιασμού μες στο γάμο και ιδρύστε περισσότερα άσυλα για επιζώντες
Λίγους μήνες αργότερα, μια άλλη χρήστρια του Twitter επέστησε την προσοχή του κοινού στο βιασμό παιδιών σε κρατικά ιδρύματα [16] και την απάντηση ενός πολιτικού ότι “τα κορίτσια δεν είναι αγγελούδια”, μια τυπική αντίδραση “ρίξε το φταίξιμο στο θύμα”:
#rape [13] of children in state care in #Caribbean [11]. #jamaica [17] #Guyana [18] politician says girls are no angels! #vaw [19] #catchafyah [20] http://t.co/PthRD3KPLi [21]
— tonya@CODE_RED (@redforgender) April 24, 2014 [22]
βιασμός παιδιών σε κρατικό ίδρυμα στην Καραϊβική. Πολιτικός δηλώνει ότι τα κορίτσια δεν είναι αγγελούδια!
Το ιστολόγιο Code Red αναφέρει μια έρευνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, που δηλώνει ότι σχεδόν τα 2/3 των ισχυρισμών περί βιασμού απορρίπτονται χωρίς δίκη λόγω χρήσης κάποιων κοινών “κριτηρίων”, όπως ισχυρισμοί περί αναπηρίας, ψυχικές νόσοι, η σχέση με τον επιτιθέμενο, η κατανάλωση ναρκωτικών ή αλκοόλ πριν την επίθεση και πάει λέγοντας. Η επικεφαλής ερευνήτρια στο ΗΒ, Betsy Stanko [23], κατέληξε ότι “από το να βλέπουν αυτές τις γυναίκες και κορίτσια ως αναξιόπιστους μάρτυρες, οι αστυνομικοί ερευνητές πρέπει να λάβουν ως τεκμήριο το πόσο ευάλωτο είναι ένα άτομο στο ότι είναι πιο πιθανό να πέσει θύμα βιασμού και να ερευνήσουν το κατά πόσο αυτό το εκμεταλλεύτηκε ο ύποπτος”.
Δεν είναι καλύτερες οι τάσεις και στην Καραϊβική. Το Code Red γράφει [5] ότι “τα ποσοστά στην περιοχή των ερευνών, δικών και καταδικών σε υποθέσεις βιασμών και σεξουαλικής επίθεσης είναι εξαιρετικά χαμηλά”. Στη Γουιάνα, όπου υπάρχουν κατά μέσο όρο 140 καταγγελίες για βιασμό, “τα έτη 2012 και 2013, μόνο 22 υποθέσεις είχαν αρκετές αποδείξεις για να πάνε μέχρι το δικαστήριο και καμία δεν κατέληξε σε καταδίκη, ακόμα και με τη Νομοθεσία περί Σεξουαλικής Επίθεσης το 2012″. Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό καταδικών είναι μόλις 1,4%:
This year it was reported that Guyana did not have enough rape kits. In other cases rape did not even get investigated until women took to the streets in protest.
Φέτος γράφτηκε ότι στη Γουιάνα δεν υπήρχε αρκετός εξοπλισμός για τη διερεύνηση περιστατικών βιασμού. Σε άλλες περιπτώσεις, δεν ερευνούνταν καν περιστατικά βιασμού, μέχρι που οι γυναίκες βγήκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν.
Η δημόσια αντίληψη, ωστόσο, μπορεί να αλλάζει. Κρίνοντας από αυτή την επιστολή προς την αρχισυνταξία, [24] ορισμένες γυναίκες της Γουιάνας είναι πλέον αποφασισμένες να μην αποδέχονται το στάτους κβο:
We are tired of paper rights. We are tired of being abused, violated and not being able to get justice. […] We are tired of being ignored as our lives and the lives of our families grow more and more dangerous from all forms of violence including sexual violence. We are most of all tired of the hypocrisy, deception, lies, corruption, ignorance and ‘eye pass’. We are sick and tired of the wasteful and empty consultations and empty promises. We know the truth, and the truth is: in this dear land of Guyana, women and children pass for grass.
Well no more! We are not prepared to accept that there is no money for comprehensively addressing the scourge of sexual violence.
Μας κούρασαν τα δικαιώματα, που μένουν μόνο στα χαρτιά. Μας κούρασε να μας κακοποιούν, να μας βιάζουν και να μην μπορούμε να βρούμε δικαιοσύνη. […] Μας κούρασε να μας αγνοούν, καθώς οι ζωές μας και οι ζωές των οικογενειών μας γίνονται όλο και πιο επικίνδυνες από όλες τις μορφές βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής βίας. Πιο πολύ μας κούρασε η υποκρισία, η εξαπάτηση, τα ψέματα, η διαφθορά, η άγνοια και τα «κριτικά βλέμματα». Σιχαινόμαστε και κουραστήκαμε από τις σπάταλες και κενές διαβουλεύσεις και υποσχέσεις. Γνωρίζουμε την αλήθεια και η αλήθεια είναι: σε αυτή την αγαπημένη γη της Γουιάνας, οι γυναίκες και τα παιδιά δεν πιάνουν μία.
Ε λοιπόν, ως εδώ! Δεν είμαστε διατεθειμένες να δεχτούμε ότι δεν υπάρχουν χρήματα για την πλήρη αντιμετώπιση της μάστιγας της σεξουαλικής βίας.
Οι ακτιβιστές της Γουιάνας απαιτούν επείγουσα δράση για την αντιμετώπιση των απειλών κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της απόλυσης του γενικού εισαγγελέα και του επικεφαλής της δικαιοσύνης, για τη φερόμενη κακή κρίση τους σε θέματα σεξουαλικών αδικημάτων. Οι ακτιβιστές ζητούν επίσης να δημιουργηθούν κατάλληλα χρηματοδοτούμενα ιδρύματα εντός του συστήματος δικαιοσύνης “εξοπλισμένα με προοδευτικές πολιτικές βασισμένες στα ανθρώπινα δικαιώματα για την υποστήριξη και εξασφάλιση της δικαιοσύνης για τα θύματα σεξουαλικής βίας”.