Ο πρωθυπουργός της Λευκορωσίας Alyaksandr Lukashenka και η κυβέρνηση συνεχίζουν να περιορίζουν την ελευθερία του διαδικτύου. Εικόνες της Tetyana Lokot.

Ως μέρος της προσπάθειας της κυβέρνησης να καταπολεμήσει το εμπόριο ναρκωτικών, οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου στη Λευκορωσία θα είναι σύντομα υποχρεωμένοι να κρατούν πλήρη αρχεία του ιστορικού του φυλλομετρητή των χρηστών.

Η καινούρια πολιτική που εγκρίθηκε με ένα διάταγμα [Ru] του υπουργείου επικοινωνιών θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2016. Αν και τα μέτρα κατά των ναρκωτικών στοχεύουν φαινομενικά στη μάχη του παράνομου εμπορίου και διακίνησης ναρκωτικών, πολλοί υπερασπιστές των ανθρώπινων δικαιωμάτων φοβούνται [En] ότι το διάταγμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με λάθος τρόπο για πολιτικούς σκοπούς. Ο Pavel Sapelka, ένας νομικός ειδικός από το κέντρο ανθρώπινων δικαιωμάτων Visna πιστεύει ότι οι αρχές δε θα διστάσουν να καταχραστούν τις πληροφορίες για να περιορίσουν τον ελεύθερο διάλογο στο διαδίκτυο.

К сожалению, власти были более обеспокоены ограничением доступа к сайтам, который распространяют нежелательную для властей информацию. Понятно, что если эта норма будет работать прозрачно, так, как и должно, безусловно, это хорошо, поскольку мы все понимаем, что не стоит на месте ни преступность, ни средства, которые помогают преступникам осуществлять свою деятельность. Если же под видом борьбы с противоправными действиями будут чиниться препятствия в работе тех сайтов, которые пропагандируют политические взгляды, то это будет расценено как очередное нарушение.

Δυστυχώς τις αρχές απασχολεί περισσότερο ο περιορισμός πρόσβασης στους ιστότοπους που διαδίδουν ανεπιθύμητες πληροφορίες. Φυσικά αν αυτή η νόρμα διέπεται από διαφάνεια όπως θα έπρεπε αυτό θα ήταν θετικό γιατί καταλαβαίνουμε ότι το [οργανωμένο] έγκλημα και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί γίνονται ολοένα και πιο εξεζητημένα. Εντούτοις αν οι αρχές χρησιμοποιούν παράνομες δράσεις ως πρόφαση για να βλάψουν τη λειτουργία ιστότοπων που προάγουν συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις αυτό θεωρείται ως μια ακόμη παραβίαση [της ελευθερίας του λόγου].

Σύμφωνα με το νέο διάταγμα οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου θα είναι υποχρεωμένοι να κρατούν πληροφορίες για την ώρα σύνδεσης και αποσύνδεσης από το διαδίκτυο, καθώς και τον όγκο των δεδομένων που στάλθηκαν και λήφθηκαν. Οι εταιρίες που παρέχουν υπηρεσίες διαδικτύου θα πρέπει επίσης να συλλέγουν όλα τα ονόματα των χρηστών, τους κωδικούς (που θα συλλέγονται από τους παρόχους τη στιγμή που ο χρήστης υπογράφει το συμβόλαιό του), τα εσωτερικά και εξωτερικά IP και τις διευθύνσεις MAC των συσκευών τους. Οι πάροχοι θα πρέπει να κρατάνε αυτά τα δεδομένα για τουλάχιστον ένα χρόνο. Ενώ αυτό το χρονικό διάστημα είναι σύνηθες ανά τον κόσμο, οι τεχνικές και νομικές λεπτομέρειες που αφορούν στη συλλογή των στοιχείων παραμένει ομιχλώδης. Επιπλέον, αυτή η προσέγγιση φαίνεται να είναι πολύ γενική έχοντας ως δεδομένο τον σχετικά περιορισμένο στόχο της καταπολέμησης των εμπόρων ναρκωτικών και των χρηστών.

Οι νομικοί περιορισμοί που σχετίζονται με το εμπόριο ναρκωτικών στη Λευκορωσία εντάθηκαν κυρίως εξαιτίας του “spice“—ενός νέου ναρκωτικού που είναι γνωστό ως συνθετική μαριχουάνα. Είναι σχετικά εύκολο να βρει κανείς συνταγή για το συγκεκριμένο ναρκωτικό στο διαδίκτυο και αυτό έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αύξηση της διάδοσης του ναρκωτικού στη Λευκορωσία, τη Ρωσία και άλλες γειτονικές χώρες. Από τον Ιανουάριο του 2014 αποτελεί μέχρι και το 70% της παράνομης αγοράς ναρκωτικών [Ru] της Λευκορωσίας. Αν και το πρόβλημα είναι πραγματικό, οι ειδικοί πιστεύουν [En] ότι είναι ένα σοβαρό λάθος το να επιτραπεί στις αρχές να παρακολουθούν τη διαδικτυακή συμπεριφορά όλων των χρηστών, ανεξάρτητα από το αν σχετίζονται με ιστοσελίδες που αφορούν στα ναρκωτικά.

Αυτό το διάταγμα είναι το τελευταίο από μια σειρά νέων κανονισμών που περιορίζουν τα διαδικτυακά δικαιώματα και χωρίς αμφιβολία η λογοκρισία στη Λευκορωσία αυξάνεται [En] όσο πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές.

Τον περασμένο Δεκέμβριο η κυβέρνηση υιοθέτησε τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τα μέσα [ενημέρωσης] [Ru], διαδίδοντας φαινομενικά ότι οποιαδήποτε ιστοσελίδα του διαδικτύου της Λευκορωσίας θα θεωρείται πλέον μια σύσταση μέσου [ενημέρωσης]. Αυτό αφήνει τις ιστοσελίδες κάθε θεματολογίας στο έλεος του υπουργείου επικοινωνιών το οποίο έχει τη δικαιοδοσία να κλείσει ιστοσελίδες εξωδικαστικά.

Στο τέλος Φεβρουαρίου το υπουργείο επικοινωνιών δημοσίευσε ένα διάταγμα με το οποίο εξουσιοδοτούσε τους πάροχους υπηρεσιών διαδικτύου να μπλοκάρουν ιδιωτικά δίκτυα που διατηρούν την ανωνυμία του χρήστη [En] όπως είναι οι υπηρεσίες Tor και VPN. Οι αρχές πρότειναν ότι κάθε υπηρεσία τέτοιου είδους που χρησιμοποιείται για να αποκτήσει πρόσβαση σε ιστότοπους που βρίσκονται ήδη στη μαύρη λίστα στη Λευκορωσία, θα προστεθεί επίσης και στη μαύρη λίστα του κράτους.

Αμέσως μετά την υιοθέτηση των τροποποιήσεων για τα μέσα [ενημέρωσης], πολλές μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες συμπεριλαμβανομένων ενημερωτικών ιστότοπων μπλόκαραν [En] προσωρινά. Οι τοπικοί ακτιβιστές και δημοσιογράφοι χαρακτήρισαν αυτό το μπλοκάρισμα ως “πρόβα νυφικού [en] πριν από τις εκλογές”. Εάν αυτή είναι η πραγματικότητα, τότε ο περιορισμός πρόσβασης σε ανωνυμοποιητές και η φύλαξη του ιστορικού των χρηστών και των προσωπικών τους δεδομένων δεν είναι παρά μικρές τροποποιήσεις του τελικού σεναρίου.