Ένα κίνημα στην Ινδία που προωθεί την ομορφιά όλων των χρωμάτων του δέρματος αντιτίθεται σθεναρά στην ψύχωση της χώρας για το ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Το ‘Dark is Beautiful‘, που ιδρύθηκε από μια ομάδα γυναικών το 2009 και απογειώθηκε το 2013, χρονιά που η βραβευμένη ηθοποιός και παραγωγός Nandita Das έγινε το πρόσωπο της εκστρατείας και έκτοτε τίθεται ενάντια στην προκατάληψη για το σκουρόχρωμο δέρμα, προωθεί τα τελευταία χρόνια ενεργά τον σκοπό του σε συνεντεύξεις, τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και στα παραδοσιακά δημοφιλή μέσα ενημέρωσης.

Η επιθυμία για λευκότερο δέρμα που παρατηρείται στην Ινδία πυροδοτείται από μια ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση πως το σκούρο δέρμα είναι άσχημο και κατώτερο. Το ανοιχτό δέρμα θεωρείται το καθοριστικό κλειδί ομορφιάς, ενώ δείχνει να είναι επίσης το βασικό στοιχείο για αυτοπεποίθηση, επιτυχία και ευτυχία.

Οι μάρκες καλλυντικών σαφώς και άρπαξαν την ευκαιρία να επωφεληθούν της φρενίτιδας, πουλώντας κρέμες, λοσιόν σώματος, σαπούνια, καλλυντικά και προϊόντα προσωπικής υγιεινής που υπόσχονται λεύκανση δέρματος. Η αυτοαποκαλούμενη λευκαντική βιομηχανία φέρει στην Ινδία έσοδα πάνω από 400 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, περισσότερα από όσα η κόκα-κόλα και το τσάι, σύμφωνα με το περιοδικό The Atlantic. Λίγα  χρόνια πριν, μία εφαρμογή του Facebook που προωθούσε ένα λευκαντικό προϊόν προκάλεσε έντονες αντιδράσεις (Δείτε το άρθρο στο Global Voices).

Πράγματι, η κοινότητα της Βεγγάλης στην Ινδία έχει διαβαθμίσει λεπτομερώς τις δερματικές αποχρώσεις, ανεξάρτητα αν ο υπόλοιπος κόσμος αντιλαμβάνεται την πλειονότητα των Ινδών ως σκουρόχρωμη. Έτσι, μπορεί να βρει κανείς ονομασίες που κυμαίνονται από «πολύ ανοιχτό», «χλωμό», «doodhe-aalta» (ένας περίεργος όρος στη γλώσσα μπάνγκλα που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ρόδινη χροιά, το ροζ που δημιουργείται όταν μια σταγόνα κόκκινου χρώματος προστίθεται στο γάλα), «σταρένιο», «φωτεινό και λαμπερό ανοιχτό», μέχρι το σκούρο «ujjwal shyambarna» (και πάλι πρόκειται για ένα ιδιόμορφο όρο που αναφέρεται στο σκούρο δέρμα με μπλε-γκρι απόχρωση, όπως εμφανίζεται συνήθως στην εικονογραφία των Βισνού / Κρίσνα) και το koochkooche kaalo ή αλλιώς το σκούρο, σαν τον άνθρακα, δέρμα.

Πρόσφατα ωστόσο, οι προσπάθειες για την εξάλειψη των χρωματικών προκαταλήψεων στοχεύουν σε έναν πληρέστερο ορισμό της ομορφιάς και ο διαχωρισμός εννοιών όπως η αυτοπεποίθηση και η επιτυχία  από το χρώμα του δέρματος κερδίζει έδαφος. Η καμπάνια ‘Dark is Beautiful’ εξηγεί γιατί επιβάλλεται ένας αέρας αλλαγής:

Dark is Beautiful is an awareness campaign that seeks to draw attention to the unjust effects of skin colour bias and also celebrates the beauty and diversity of all skin tones.
Launched in 2009 by Women of Worth, the campaign challenges the belief that the value and beauty of people (in India and worldwide), is determined by the fairness of their skin. This belief, shaped by societal attitudes and reinforced by media messages, is corroding the self-worth of countless people, young and old.

Η εκστρατεία Dark is Beautiful είναι μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης που επιδιώκει να επιστήσει την προσοχή στις άδικες διακρίσεις και προκαταλήψεις για το χρώμα του δέρματος, ενώ συγχρόνως γιορτάζει την ομορφιά και την ποικιλομορφία όλων των αποχρώσεων του δέρματος. Ξεκίνησε το 2009 από τις Γυναίκες Αξίας και αμφισβητεί ανοιχτά την πεποίθηση πως η αξία και η ομορφιά των ανθρώπων (στην Ινδία και σε όλο τον κόσμο) καθορίζεται από το πόσο ανοιχτόχρωμο είναι το δέρμα τους. Αυτή η πεποίθηση, που σφυρηλατήθηκε από κοινωνικές συμπεριφορές και ενισχύεται από τα μηνύματα των μέσων ενημέρωσης, διαβρώνει την αυτοεκτίμηση αναρίθμητων ανθρώπων, νέων και ηλικιωμένων.

Η εκστρατεία προωθείται ενεργά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έχει τραβήξει το ενδιαφέρον και των mainstream μέσων ενημέρωσης.

Στο Twitter, το μήνυμά τους είναι δυνατό και ξεκάθαρο:

Say NO to Stupidity and Colourism… http://t.co/NiWGttKykl

— Dark is Beautiful (@disbcampaign) August 10, 2013

Πείτε ΟΧΙ στην Ηλιθιότητα και τον Χρωματισμό

Ως μέρος της εκστρατείας, δημοσιεύτηκε ένα video στις 15 Αυγούστου 2013, καλώντας τους Ινδούς να “γιορτάσουν την Μέρα Ανεξαρτησίας με 1,2 δισεκατομμύρια αποχρώσεις ομορφιάς”.

Το παρακάτω video δημοσιοποιήθηκε από την καμπάνια “Dark Is Beautiful” για να γιορτάσει την ποικιλοχρωμία του δέρματος στην Ινδία:

Η εκστρατεία έχει πυροδοτήσει μεγάλες online συζητήσεις. Αρκετά tweets αντικατοπτρίζουν απόψεις – που κυμαίνονται από διαπληκτισμούς σχετικά με την αντιμετώπιση της λεύκανσης και των λευκαντικών προϊόντων, μέχρι την ελπίδα ότι η εκστρατεία θα μπορέσει να αλλάξει προς το καλύτερο τον τρόπο που οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την ομορφιά και θα αποτελέσει έναυσμα συζητήσεων, οι οποίες θα βοηθήσουν να αρθούν οι προκαταλήψεις που σχετίζονται με το χρώμα του δέρματος.

Από την Καλκούτα, ο Sandip Roy (@sandipr), συντάκτης πολιτισμού στο Firstpost.com, έγγραψε:

66 years after Independence India still craves Fair and Lovely, not Dark is Beautiful. David vs Goliath story http://t.co/QU1bCcWkP6 via @kalw

— Sandip Roy (@sandipr) August 14, 2013

66 χρόνια μετά την Ανεξαρτησία η Ινδία ακόμα ποθεί να είναι “Fair and Lovely” (Σ.τ.Μ.: διάσημη μάρκα λευκαντικής κρέμας, “λευκή & υπέροχη“) και δεν συμμερίζεται το “Dark is Beautiful”. Δαβίδ εναντίον Γολιάθ.

Ο μηχανικός Η/Υ, σύμβουλος διαχείρισης και επαγγελματίας παγκόσμιας υγείας Parul Batra (@parul_batra) υπενθύμισε στο Twitter ότι τα λευκαντικά προϊόντα είναι χρυσωρυχεία:

Fairness cream market is $432M in India, larger than coca cola and tea. Let's get over this silly obsession. Support http://t.co/A4fZGZDK8h

— Parul Batra (@parul_batra) August 16, 2013

Η αγορά των λευκαντικών κρεμών στην Ινδία είναι 432 εκατομμύρια δολάρια, μεγαλύτερη από την κόκα κόλα και το τσάι. Ας ξεπεράσουμε πια αυτή την χαζή ψύχωση. Υποστηρίξτε.

Από την Βομβάη, ο σκηνοθέτης Shekhar Kapur (@shekharkapur) κατηγόρησε επίσης και τις διαφημίσεις:

Are fairness creams just satisfying a demand? Y does their advertising then try n make u feel bad about ur skin color?They r creating demand

— Shekhar Kapur (@shekharkapur) August 13, 2013

Οι λευκαντικές κρέμες ικανοποιούν απλά την ζήτηση; Τότε γιατί οι διαφημίσεις τους προσπαθούν να σε κάνουν να νιώσεις άσχημα για το χρώμα του δέρματος σου; Δημιουργούν την ζήτηση.

Από το Δελχί, ο δημοσιογράφος και συντάκτης τεχνολογίας Madhavan Narayanan (@madversity) δημοσίευσε στο Twitter:

Darkness creams involve fair criticism. Fairness creams are best handled with dark humour
— Madhavan Narayanan (@madversity) August 19, 2013

Οι κρέμες μαυρίσματος περιέχουν επίκριση στο ανοιχτόχρωμο. Οι κρέμες λεύκανσης καλό είναι να χρησιμοποιούνται με μαύρο χιούμορ.

Η Cognitive Dissonance (@_HJ86) από την Βομβάη τόνισε την υποκρισία των διαφημίσεων των λευκαντικών κρεμών:

We live in a world where fairness cream is marketed aggressively and expect people not to be racist about colour @madversity
— Cognitive Dissonance (@_HJ86) August 19, 2013

Ζούμε σε έναν κόσμο όπου οι λευκαντικές κρέμες προωθούνται ξεδιάντροπα και έχουμε απαίτηση από τους ανθρώπους να μην είναι ρατσιστές σε ότι αφορά το χρώμα του δέρματος.

H Lilly από το Τριβαντρούμ (@lillyvgp) εκφράζει τις ελπίδες της:

I sincerely hope Nandita Das’ ” Dark is beautiful. Stay unfair campaign” becomes a great success so at least my grandkids won't face racism.

— Lilly (@lillyvgp) August 15, 2013

Πραγματικά εύχομαι η εκστρατεία της Nandita Das’ ” Dark is beautiful. Stay unfair” να γίνει μεγάλη επιτυχία ώστε τουλάχιστον τα εγγόνια μου να μην βιώσουν τον ρατσισμό.

Η εκστρατεία Dark is Beautiful προσπαθεί επίσης με την ίδια ένταση να αναμετρηθεί με εμπόρους και μάρκες προϊόντων λεύκανσης, καλώντας τους να σταματήσουν τις διαφημίσεις που αφήνουν να εννοηθεί πως το ανοιχτό δέρμα είναι πρόδρομος επιτυχίας. Έχει δημιουργηθεί ένα online αίτημα απαιτώντας από την εταιρία καλλυντικών Emami να αποσύρει την πρόσφατη διαφήμιση για την κρέμα Fair & Handsome, κεντρικό πρόσωπο της οποίας είναι ο superstar του Bollywood Shahrukh Khan. Σύμφωνα με τους δημιουργούς της εκστρατείας:

This petition is the latest initiative of the Dark is Beautiful campaign. Since 2009, the campaign has been challenging women and girls to see “Beauty Beyond Colour”. Now, with this change.org petition, we are speaking up for men and boys, who are also targets of “unfair” advertising.

Αυτό το αίτημα είναι η πιο πρόσφατη πρωτοβουλία της εκστρατείας Dark is Beautiful. Από το 2009, η εκστρατεία προσκαλεί γυναίκες και κορίτσια να βρουν την “Ομορφιά πέρα από το χρώμα“. Τώρα, με αυτό το αίτημα στην ιστοσελίδα change.org, υψώνουμε ανάστημα για τους άνδρες και τα αγόρια που είναι επίσης στόχοι “λευκαντικής” διαφήμισης.

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το αίτημα εδώ. Ακολουθείστε το blog, το Twitter και την σελίδα του Facebook της εκστρατείας.