- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Γερανός εκατομμυρίων καταρρέει στην Μέκκα σκοτώνοντας 107 προσκυνητές λίγες εβδομάδες πριν το Χατζ

· Σύνταξη Nour Al Ali Μετάφραση Elaine Rigas

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Σαουδική Αραβία, Θρησκεία, Ιστορία, Μέσα των πολιτών, Πολιτική, Φυσικές Καταστροφές
Photo of the collapsed crane in Mecca's Grand Mosque. Image from @haythamabokhal1 on Twitter.

Εικόνα του αναδιπλωμένου γερανού στο Μεγάλο Τέμενος στην Μέκκα. Εικόνα του @haythamabokhal1 στο Twitter.

Όταν ένας ερυθρόλευκος γερανός κατέρρευσε μέσα στο Μεγάλο Τέμενος της Μέκκας την Παρασκευή, τοπική ώρα 12:40 π.μ., σκοτώνοντας 107 ανθρώπους και τραυματίζοντας άλλους 238, το Υπουργείο Αμύνης της Σαουδικής Αραβίας μετέδωσε την είδηση στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης.

Tweets του Υπουργείου Αμύνης της Σαουδικής Αραβίας με τις πρώτες πληροφορίες για την κατάρρευση.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πλημμύρισαν από φωτογραφίες, όπου απεικονίζονταν ρυάκια αίματος στα σκαλιά του τζαμιού και συνθλιμμένα σώματα σε σωρούς πάνω στα πράσινα χαλάκια προσευχής. Το παρακάτω βίντεο που τράβηξε κάποιος απ΄τους προσκυνητές κατά την διάρκεια της κατάρρευσης, δείχνει ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν.

Σύμφωνα με το Πρακτορείο Ειδήσεων της Σαουδικής Αραβίας [6] (SPA) στις 11:28 μ.μ. τοπική ώρα, ο Επίσημος Εκπρόσωπος της προεδρίας του Μεγάλου Τεμένους, δήλωσε ότι η κατάρρευση οφείλεται «στην ισχυρή αμμοθύελλα, τους ανέμους και τις καταρρακτώδεις βροχές” νωρίτερα την Παρασκευή.

Ένα άλλο βίντεο τραβηγμένο από απόσταση, δείχνει τι επακολούθησε, ενώ εστιάζει και σε έναν φρουρό που χαμογελάει:

Όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει ένα τέτοιο ατύχημα. Αρκετά τοπικά ειδησεογραφικά πρακτορεία ανέφεραν και δύο άλλα περιστατικά σχετικά με θανάτους [10] και πυρκαγιές [11] από όταν ξεκίνησαν οι εργασίες για τα σχέδια επέκτασης του Μεγάλου Τεμένους τον Ιούλιο.

Κι ενώ πλησιάζει η περίοδος του Χατζ, το υποχρεωτικό προσκύνημα στη Μέκκα που αποτελεί ένας από τους πυλώνες του Ισλάμ και γίνεται μόνο μία φορά το χρόνο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας του Eid al Adha, πολλοί αμφισβήτησαν την απόφαση της Σαουδικής κυβέρνησης να διατηρήσει τους οικοδομικούς γερανούς στη θέση τους, ενώ οι προσκυνητές άρχισαν να πολλαπλασιάζονται κατά χιλιάδες.

Ο Jamal Shogdar, σύμβουλος κατασκευών της Σαουδικής Αραβίας, είπε σε ένα ευρέως διαδεδομένο tweet ότι πριν από λίγους μήνες ζήτησε ο ίδιος από τις αρχές να αναθεωρήσουν τη στρατηγική τους και να εξετάσουν μέτρα για ισχυρότερη ασφάλεια. “Αλλά κανείς δεν απάντησε,” πρόσθεσε.

Το διάγραμμα που ακολουθεί δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Κεντρικό Τμήμα Στατιστικών Στοιχείων και Πληροφοριών της Σαουδικής Αραβίας και δείχνει ότι ο αριθμός των προσκυνητών κατά τη διάρκεια της περιόδου του Χατζ και μόνο συνεχώς υπερβαίνει τα δύο εκατομμύρια πιστούς την τελευταία δεκαετία.

The total number of pilgrims performing Haj topped two million in 2014 (Source: CDSI)

Ο συνολικός αριθμός των προσκυνητών του Χατζ έφτασε τα δύο εκατομμύρια το 2014 (Πηγή: CDSI)

Η Saudi Gazette [15] ανέφερε τον Ιούνιο ότι ο “Υφυπουργός του Χατζ Essa Ruwas δήλωσε πως το υπουργείο είχε εκδώσει 5,4 εκατομμύρια βίζες Umrah αυτή τη σεζόν.” Το Υπουργείο Χατζ λέει σήμερα σε banner στην ιστοσελίδα του [16]  ότι ο αριθμός των προσκυνητών μέχρι τον Αύγουστο ήταν 5.715.051 άτομα.

Το σχέδιο τρίπτυχης επέκτασης της Μέκκας από το 1970

Νωρίτερα αυτή την χρονιά σε αναφορά όπου ανακοινώθηκαν οι επεκτάσεις, το Υπουργείο Οικονομίας δήλωσε πως στόχος είναι η επέκταση της χωρητικότητας του Τεμένους ώστε να χωρέσει συνολικά 1.850.000 προσκυνητές.

Ο βασιλιάς Salman bin Abdulaziz Al Saud ανακοίνωσε τον Ιούλιο ότι σκοπεύει να ολοκληρώσει το τρέχον σχέδιο επέκτασης του Μεγάλου Τεμένους, “την Τρίτη Σαουδική Επέκταση, όπως το ‘χει χαρακτηρίσει το πρακτορείο ειδήσεων SPA” [17], ακολουθώντας τα βήματα του προκατόχου του, Βασιλέως Abdullah, ο οποίος κατά την διάρκεια της βασιλείας του ήταν ο πρώτος που διέταξε επεκτάσεις.

Current expansion plan considered largest in history [Source: Jabal Omar Development]

Το τρέχον σχέδιο επέκτασης θεωρείται το μεγαλύτερο στην ιστορία. [Πηγή: Jabal Omar Development]

Ιστορικά, ο ίδιος ο Βασιλιάς Abdulaziz είχε ξεκινήσει επεκτάσεις του τεμένους για να συμπεριλάβει τον αυξανόμενο αριθμό των προσκυνητών κάθε χρόνο, δήλωσε το πρακτορείο SPA. Εργασίες και κατασκευές για την επέκταση του τεμένους συνεχίζονται μέχρι σήμερα.

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει ένα χρονοδιάγραμμα των διαφόρων σχεδίων επέκτασης του τεμένους, από όταν ο Βασιλιάς Khalid ανέλαβε την εξουσία το 1975 μέχρι την δεκάχρονη βασιλεία του Abdullah, η οποία ολοκληρώθηκε φέτος, σύμφωνα με πληροφορίες από το SPA.

Βασιλιάς Περίοδος Βασιλείας Τμήμα Μεγάλου Τεμένους
Βασιλεύς Khalid 1975-1982 Ανατολικά Πάρκα
Βασιλεύς Fahd 1982-2005 Δυτική πλευρά
Βασιλεύς Abdullah 2005-2015 Δίοδος Περιφοράς

-

Το σχέδιο της τρίτης επέκτασης τριών σταδίων είναι το “μεγαλύτερο στην ιστορία”

Ενώ οι διεργασίες για την δίοδο περιφοράς και οι επεκτάσεις των μονοπατιών έχουν ξεκινήσει από την εποχή του Βασιλιά Abdullah, το τρέχον σχέδιο παρουσίασε πέντε νέα πλάνα, που περιλαμβάνουν “την επέκταση του κεντρικού κτηρίου του ιερού τεμένους, τα εξωτερικά πάρκα, τούνελ για τους πεζούς, κτήριο κεντρικών υπηρεσιών και το πρώτο περιφερειακό δρόμο” ανέφερε τον Ιούλιο το SPA, μεταδίδοντας την αναφορά του Υπουργείου Οικονομίας. Επεκτάσεις περιλαμβάνουν επίσης τους ακόλουθους τομείς:

The external parks, flyovers, stairs, complex of central services building, services tunnel, security buildings, the hospital, pedestrian-use tunnels, transportation stations, bridges leading to the mosque, first ring road surrounding the holy mosque area, and the infrastructure which includes power stations, water reservoirs and flood drainage system.

Οι εξωτερικοί χώροι, υπέργειες διαβάσεις, σκάλες, συγκρότημα κτιρίου κεντρικών υπηρεσιών, τούνελ, κτίρια ασφάλειας, νοσοκομείο, τούνελ για χρήση πεζών, σταθμοί μεταφοράς, γέφυρες που οδηγούν στο τέμενος, τον πρώτο περιφερειακό δρόμο γύρω από την ιερή περιοχή του τεμένους και υποδομές που περιλαμβάνουν σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, δεξαμενές νερού και αποχετευτικό αντιπλημμυρικό σύστημα.

Το Υπουργείο Οικονομικών είπε ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο σχέδιο επέκτασης στην ιστορία. Η κατανομή έχει ως εξής:

The report said the total building area amounts to 1,470,000 sq.m., the area of the expansions will reach 320,00 sq.m. to accommodate 300,000 worshippers while the area of the premises amounts to 175,000 sq.m. to make room for 280,000 worshippers.

The bridges and flyovers’ area amounts to 45,000 sq.m. to carry 50,000 worshippers, the area of the services building is 550,000 sq.m. which will accommodate 310,000 worshippers. The area of the eastern stairs will be 263,000 sq. m. that is enough for 150,000 worshippers.

The Masaa area [circumambulation passage and path] was increased by 57,000 sq.m. to accommodate 70,000 worshippers, with the capacity of the mosque increasing from 44,000 person/hour at the circumambulation path to 118,000 person/hour.

Η έκθεση αναφέρει ότι το συνολικό εμβαδόν του κτιρίου ανέρχεται σε 1.470.000 τ.μ., το εμβαδόν των επεκτάσεων θα φτάσει 320,00 τ.μ. για να φιλοξενήσει 300.000 προσκυνητές, ενώ το εμβαδόν των εγκαταστάσεων ανέρχεται σε 175.000 τ.μ. ώστε να δημιουργηθεί χώρος για 280.000 προσκυνητές.
Η περιοχή των γεφυρών και των υπέργειων διαβάσεων ανέρχεται σε 45.000 τ.μ. ώστε να εξυπηρετούν 50.000 προσκυνητές, η περιοχή του κτιρίου υπηρεσιών είναι στα 550.000 τ.μ. και θα φιλοξενεί 310.000 προσκυνητές. Οι ανατολικές σκάλες  θα είναι 263.000 τ. μ., εμβαδόν που αρκεί για 150.000 προσκυνητές.
Η περιοχή Masaa [δίοδος περιφοράς και μονοπάτια] αυξήθηκε κατά 57.000 τ.μ. για να φιλοξενήσει 70.000 πιστούς, με την χωρητικότητα του τεμένους να αυξάνεται από 44.000 άτομα / ώρα στην δίοδο περιφοράς σε 118.000 άτομα / ώρα.

Οι θάνατοι των προσκυνητών γεννούν ερωτήματα

Κάποιοι χρήστες του Twitter θρήνησαν τα θύματα με προσευχές [18], στίχους από το Κοράνι και ποίηση [19]. Άλλοι σχολίασαν πως ο θάνατός τους αν και τραγικός, είναι μια ευλογία [20] καθώς συνέβη την Παρασκευή, ενώ προσεύχονταν στο ιερότερο [21] σημείο [22] του πλανήτη [στμ: η προσευχή της Παρασκευής θεωρείται ιερή, καθώς η ημέρα αντιστοιχεί στη χριστιανική Κυριακή].

Ένας Σαουδάραβας λόγιος είπε σε βίντεο στο YouTube πως ο Θεός “επέλεξε … τους μάρτυρες της κατάρρευσης», στο ιερό σπίτι του, μία ώρα πριν από την προσευχή Maghrib (θεωρείται ότι είναι μια ιερή ώρα), την Παρασκευή.

Είπε επίσης ότι το περιστατικό δεν συνδέεται με τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, όπως ισχυρίζονται πολλές θεωρίες συνωμοσίας και ότι οι αρχές που είναι επιφορτισμένες με το Χατζ δεν έχουν διαπράξει κανένα σφάλμα.

Πολλοί, όμως, διαφωνούν. Ο χρήστης του Twitter Jamal, ο οποίος έχει κοντά 70.000 ακολούθους, είπε πως είναι ώρα να παραδοθεί ο ρόλος του θεματοφύλακα των Δύο Ιερών Τεμενών σε ένα κοινοβούλιο που αντιπροσωπεύει όλες τις μουσουλμανικές χώρες, καθώς η τρέχουσα διοίκηση έχει “αποδείξει την αποτυχία της”.

Είναι αναγκαίο να παραδοθεί ο ρόλος του θεματοφύλακα των Δύο Ιερών Τεμενών σε ένα κοινοβούλιο που αντιπροσωπεύει όλες τις μουσουλμανικές χώρες και να τερματιστεί η Αλ Zahemeeri που έχει αποδειχθεί ως μια άσεμνη αποτυχία.

Ένας άλλος χρήστης συμφώνησε και αυτός ότι οι αρχές θα πρέπει να λογοδοτήσουν για την απόφασή τους να επιτρέψουν στις κατασκευαστικές εργασίες να συνεχίσουν το έργο τους.

A true tragedy , Saudi authorities must held accountable . There is no excuse to have cranes hovering over pilgrims over people

— Safa’ Al Jayoussi (@Safaaljayoussi) September 11, 2015 [24]

Μια πραγματική τραγωδία, οι αρχές τις Σαουδικής Αραβίας πρέπει να λογοδοτήσουν. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία να επιτρέπουν γερανούς να αιωρούνται πάνω από προσκυνητές, πάνω από ανθρώπους.