Μολυσμένος ποταμός στο νησί Ράπου-Ράπου λόγω εξορύξεων. Η φωτογραφία αντλήθηκε από το Δίκτυο για το Περιβάλλον Kalikasan και χρησιμοποιείται με άδεια.
Το αρχιπέλαγος των Φιλιππίνων αποτελείται από περισσότερα από 7.000 νησιά. Ενδεχομένως να γνωρίζετε κάποια από αυτά, όπως για παράδειγμα το Μπορακάι, το Σεμπού, το Μποχόλ και το Παλαβάν, λόγω του ότι αποτελούν γνωστούς ταξιδιωτικούς προορισμούς. Πιθανόν, όμως, να μην έχετε ακούσει ποτέ για το Μαριντούκ, το Ράπου-Ράπου, το Μανικάνι ή το Χομονχόν, τέσσερα μικρά νησιά τα οποία έχουν υποστεί σημαντικές καταστροφές τα τελευταία χρόνια από τις εξορύξεις.
Οι Φιλιππίνες είναι μία χώρα πλούσια σε μέταλλα και η κυβέρνηση προωθεί εδώ και λίγα χρόνια τις εξορύξεις, προκειμένου να δώσει ώθηση στην τοπική οικονομία. Για την ακρίβεια, από το 2014 έχουν χορηγηθεί από την κυβέρνηση 999 άδειες εξόρυξης σε όλη τη χώρα. Ωστόσο, οι περιβαλλοντολόγοι ανησυχούν για τις καταστρεπτικές επιπτώσεις των εκτεταμένων εξορύξεων στο οικοσύστημα. Επίσης, ορισμένοι ακτιβιστές επικρίνουν [1]την ξένη κυριαρχία και τη διαφθορά που χαρακτηρίζει τον τομέα των εξορύξεων.
Μέσα από τις ιστορίες των νησιών Μαριντούκ, Ράπου-Ράπου, Μανικάνι και Χομονχόν αναδύονται ορισμένα κοινωνικά ζητήματα που σχετίζονται άμεσα με την εξορυκτική βιομηχανία.
Δέκα χρόνια πριν, όταν πρωτοξεκίνησαν οι εξορύξεις στην Νήσο Ράπου-Ράπου, τόσο η κυβέρνηση όσο και η εξορυκτική βιομηχανία διαβεβαίωναν ότι το όλο εγχείρημα θα αποτελούσε παράδειγμα «υπεύθυνης εξόρυξης». Ωστόσο, ένα χρόνο μετά οι ψαράδες του νησιού βρέθηκαν να στερούνται μέσων βιοπορισμού, καθώς η μόλυνση στην περιοχή της εξόρυξης από κυανιούχα είχε προκαλέσει [2] μαζικό αφανισμό στα ψάρια. Το νησί Ράπου-Ράπου αποτελεί έναν μικρό Δήμο της ευρύτερης περιοχής Μπικόλ και βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα των Φιλιππίνων.
Ο Αντόνιο Κασίστας, αγροτικός ηγέτης και περιβαλλοντολόγος ακτιβιστής, έδωσε μία συνέντευξη στο δικτυακό τόπο εναλλακτικών ειδήσεων Μπουλατλάτ (Bulatlat) αναφορικά με την επίδραση [3] που έχουν στο νησί οι επιχειρήσεις της Αυστραλιανής εταιρείας εξορύξεων Lafayette:
Το νησί Ράπου-Ράπου ήταν κάποτε πραγματικά όμορφο. Ήταν σαν ένας μικρός παράδεισος. Τότε, η ζωή μας ήταν απλή – ζούσαμε από τη φύση και προσέχαμε να μην την καταστρέψουμε, διότι γνωρίζαμε ότι αποτελούσε το βασικό μέσο βιοπορισμού μας και ένα μέσο επιβίωσης. Όταν ήρθαν οι εξορυκτικές εταιρείες, άλλαξαν τα πάντα. Τώρα, το 97% του νησιού Ράπου-Ράπου είναι κατ’ ουσίαν υπό τον έλεγχο αυτών των περιβαλλοντικών καταστροφέων και αυτό που κάποτε ήταν παράδεισος τώρα είναι ερημιά».
H επαρχία της νήσου Μαριντούκ, η οποία βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα του αρχιπελάγους των Φιλιππίνων, εξακολουθεί να υποφέρει από τη διαρροή τοξικών που σημειώθηκε το 1996 στα ορυχεία της περιοχής, λόγω της κατάρρευσης μίας δεξαμενής απορριμάτων που διαχειριζόταν η εταιρεία εξόρυξης Marcopper (Δείτε το βίντεο [4]επάνω). Η τραγωδία [5]Marcopper αποτελούσε τότε τη χειρότερη καταστροφή που είχε σημειωθεί ποτέ στη χώρα από τις εξορύξεις. Ο Joseph Israel Laban, παραγωγός ταινιών και ντόπιος του νησιού, έγραψε [6]στο Facebook ότι η εταιρεία εξόρυξης δεν κατάφερε ποτέ [7] να ανασυγκροτήσει τις κοινότητες που επηρεάστηκαν από την καταστροφή:
Μετά από 18 χρόνια και τέσσερις Προέδρους, η καναδική εταιρεία εξόρυξης Placer Dome/Barrick Gold ακόμη δεν έχει καθαρίσει ούτε έχει επανορθώσει τις ζημιές στον ποταμό. Αυτό για μένα αποτελεί προσωπική υπόθεση. Μεγάλωσα σε απόσταση 10 λεπτών από τον Ποταμό Μπόακ. Κάθε φορά που περνάω κατά μήκος του ποταμού, όποτε επισκέπτομαι το Μαριντούκ, θυμάμαι την παντελή έλλειψη δικαιοσύνης στις Φιλιππίνες. Όχι μόνον όσον αφορά τους φτωχούς. Αλλά για εμάς, τους κατοίκους του Μαριντούκ που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ.
Ανοιχτό λατομείο στο νησί Μανικάνι. Φωτογραφία από το Δίκτυο για το Περιβάλλον Kalikasan, χρησιμοποιείται με άδεια.
Η μεγαλύτερη καταστροφή στα Ανατολικά Βισάγιας προκλήθηκε από τον καταστροφικό τυφώνα Χαϊγιάν (η τοπική ονομασία του είναι Γιολάντα [8]) το 2013. Ωστόσο, έχουν συμβεί κι άλλες περιβαλλοντικές καταστροφές στην περιοχή λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας. Στο νησάκι Μανικάνι, οι κάτοικοι δεν εγκρίνουν την επιστροφή μίας εξορυκτικής εταιρείας, της οποίας η λειτουργία έχει καταστρέψει σε πολύ μεγάλο βαθμό τις φυσικές πηγές του νησιού. Της αντίθεσης ηγείται η Επισκοπή του Μπορογκάν της Καθολικής Εκκλησίας, η οποία δημοσίευσε μία δήλωση που επιβεβαίωνε [9]ότι «δεν μπορεί να παραμείνει κουφή και τυφλή μπροστά στις ακρότητες των εξορύξεων, ενώ την ίδια στιγμή υποφέρουν άνθρωποι από τις συνέπειες πράξεων για τις οποίες δεν είναι υπεύθυνοι οι ίδιοι».
Ανοιχτό λατομείο στη Χομονχόν. Φωτογραφία από το Δίκτυο για το Περιβάλλον Kalikasan, χρησιμοποιείται με άδεια.
Ακόμη ένα νησί στα Ανατολικά Βισάγιας που παλεύει να συνέλθει από τις ζημίες που του κληροδότησαν οι εξορύξεις είναι η Χομονχόν. Οι εξορυκτικές λειτουργίες στο νησί ξεκίνησαν το 1983 και άφησαν καταστρεπτικά σημάδια στο περιβάλλον, γεγονός που ώθησε τους κατοίκους να εναντιωθούν σφοδρά στην εξάπλωση της εξόρυξης στο νησί. Η ειδησεογραφική ομάδα στο Μπουλατλάτ διαπίστωσε ιδίοις όμμασι [10] το ακόλουθο σκηνικό στο νησί:
Την ομάδα υποδέχθηκαν υπέροχες παραλίες, αλλά καθώς οι δημοσιογράφοι πλησίασαν τα βουνά αντίκρισαν εμφανή σημάδια από φωτιά, ποταμούς χωρίς νερό, καθώς και χαλαρό έδαφος μόλις λίγα μέτρα μακριά από τους 10 σχεδόν τάφρους σε κάθε τοποθεσία εξόρυξης.
Ένας τοπικός ηγέτης είπε στην ομάδα Μπουλατλάτ ότι οι κάτοικοι «θα συνεχίσουμε την αντίστασή μας και ακόμη κι αν χρειαστεί να τοποθετήσουμε οδοφράγματα προκειμένου να σταματήσουμε τη λειτουργία τους, θα το κάνουμε».
Η περιβαλλοντική μόλυνση και η απώλεια πόρων ζωής στα νησιά Μαριντούκ, Ράπου-Ράπου, Μανικάνι και Χομονχόν θα πρέπει να προβληματίσει τους ντόπιους ηγέτες σε άλλα μικρά νησιώτικα οικοσυστήματα που ετοιμάζονται να καλωσορίσουν τον ερχομό εξορυκτικών εταιρειών μεγάλης κλίμακας στο σπίτι τους.