- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Εν αγνοία σας, όταν μιλάτε ισπανικά, μιλάτε και λίγα αραβικά

Κατηγορίες: Βόρεια Αμερική, Δυτική Ευρώπη, Λατινική Αμερική, Η.Π.Α., Ισπανία, Μεξικό, Γλώσσα, Ιστορία, Μέσα των πολιτών
The Alhambra fortress in Granada, Spain, was built by the Arabic-speaking Moors in the 13th century when they ruled parts of the Iberian peninsula. Photo by Jeanne Menj. CC BY-ND 2.0 [1]

Το φρούριο Αλάμπρα στη Γρανάδα της Ισπανίας χτίστηκε από τους αραβόφωνους Μαυριτανούς το 13ο αιώνα, όταν κατείχαν τμήματα της Ιβηρικής Χερσονήσου. Φωτογραφία: Jeanne Menj. CC BY-ND 2.0

Αυτό το άρθρο και ραδιοφωνική εκπομπή από την Joy Diaz [2] για το The World [3] που εμφανίστηκε αρχικά στο PRI.org [4] στις 15 Οκτωβρίου 2015 αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

H Rihab Massif, με καταγωγή από τον Λίβανο, ήταν η δασκάλα της κόρης μου στο νηπιαγωγείο στο Όστιν. Όταν ήταν μικρή, η κόρη μου, Camila, μιλούσε κυρίως ισπανικά. Και η Massif θυμάται μια μέρα που η Camila ήταν εκνευρισμένη, επειδή δεν μπορούσε να θυμηθεί ούτε μια λέξη στα αγγλικά.

“Μου έλεγε για το camis της”, λέει η Massif.

Camisa είναι στα ισπανικά το πουκάμισο και η Massif το κατάλαβε απόλυτα, καθώς camis σημαίνει ακριβώς το ίδιο στα αραβικά.

“Κι εγώ αναφώνησα ‘Α! Υπάρχουν λέξεις με αραβική ρίζα”, είπε.

Για να δούμε πόσες, κάναμε μια άσκηση με την Massif. Έλεγα μια λέξη στα ισπανικά κι εκείνη την έλεγε στα αραβικά.

“Aceite?”

“To λάδι το λέμε ceit”, είπε η Massif.

Guitarra?”

“Εμείς τη λέμε guitar.”

Τώρα που το ξέρω, μου φαίνεται ότι ακούω αραβικές λέξεις παντού.

Πάρε για παράδειγμα ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια από τον βραβευμένο με Latin Grammy Juan Luis Guerra.

Το “Ojalá Que Llueva Café” έχει πασπαλιστεί με λέξεις όπως café (καφές) and ojalá (Θεού θέλοντος, καλώς εχόντων των πραγμάτων) — και οι δυο προέρχονται από τα αραβικά.

Ή δες τη φράση σήμα-κατατεθέν της τραγουδίστρια της σάλσα Celia Cruz: ¡Azucar!, που σημαίνει ζάχαρη και βασίζεται πάλι σε μια αραβική λέξη.

Ο γλωσσολόγος Victor Solis Parejo από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης στην Ισπανία αναφέρει ότι κομμάτι της γλώσσας που χρησιμοποιούν οι ισπανόφωνοι προέρχεται από την κληρονομιά που άφησε η επιρροή των  Μαυριτανών. Ο όρος αυτός αναφέρεται σε ομάδες αραβόφωνων από τη Βόρειο Αφρική, που εισέβαλαν τον 8ο αιώνα στην περιοχή που αργότερα θα γινόταν γνωστή ως Ισπανία. Η επιρροή τους κράτησε περίπου 700 χρόνια και είναι ορατή ακόμα και σήμερα.

“Ειδικά αν ταξιδεύετε στο νότιο κομμάτι της Ισπανίας. Για παράδειγμα, στη Μέριδα, στη γενέτειρά μου, έχουμε το Alcazaba Arabe, ένα αραβικό φρούριο”, λέει ο Parejo. “Συνεπώς, βλέπεις τις πόλεις του σήμερα, αλλά μπορείς να δεις και την ισλαμική αυτή παρουσία, την αραβική αυτή παρουσία και στη γλώσσα”.

Και φυσικά, η παρουσία αυτή ταξίδεψε και στη Λατινική και Νότια Αμερική παρέα με τους Ισπανούς. Περίπου 4.000 ισπανικές λέξεις πιστεύεται ότι προέρχονται απευθείας από την αραβική γλώσσα. Γι’ αυτό η Maria Gutierrez, μια Μεξικανή εθελόντρια σε μια μη κερδοσκοπική οργάνωση στην Ιορδανία, λέει πως κουβαλά μαζί της ένα μικρό σημειωματάριο, όπου πηγαίνει.

“Ναι! Προσπαθώ να εντοπίσω όλες αυτές τις λέξεις. Σαν να με ακούω: “Άλλη μία!”. Καθημερινά θα βρω τουλάχιστον μια λέξη: “Α, είναι ακριβώς η ίδια στα ισπανικά! ή “Μοιάζει πολύ με τα ισπανικά”, αναφέρει η ίδια.

Το συντομότερο που θα τελειοποιήσει τη γλώσσα η Gutierrez, τόσο το καλύτερο για το εθελοντικό της έργο. Κι αυτή τη στιγμή, το ότι μιλάει ισπανικά της δίνει μια παράκαμψη για τον τελικό στόχο.

Γιατί όμως η μείξη αυτή των ισπανικών και των αραβικών να ενδιαφέρει τους Αμερικανούς; Ε, λοιπόν, οι δυο περισσότερο ομιλούμενες γλώσσες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι τα αγγλικά και τα ισπανικά. Οπότε, απορείς τι θα μπορούσε να γίνει με τις γλώσσες αυτές στο πέρασμα του χρόνου.

“Οι γλώσσες είναι ζωντανές”, αναφέρει ο Parejo.

Οι γλώσσες προσαρμόζονται και αλληλοδανείζονται λέξεις, ειδικά όσες βρίσκονται σε εγγύτητα.

“Ακόμα θυμάμαι όταν πρωτοήρθα στο Τέξας”, λέει ο Parejo. “Πήγα σε ένα εστιατόριο με τη σύζυγό μου και ο σερβιτόρος μας ρώτησε ‘Θέλετε να δειπνήσετε εντός ή έξω στο patio; Δεν είχα ξανακούσει τη λέξη αυτή στα αγγλικά”.

Patio είναι ισπανική λέξη.

Αν η επιρροή υφίσταται σε σημείο που να αστειευόμαστε για τα “Ισπαγγλικά”, φανταστείτε τι γλώσσα θα μιλάνε οι κάτοικοι της Αμερικής σε 100 ή 200 χρόνια, ας πούμε, όταν δεκάδες εκατομμύρια ισπανόφωνοι θα αποκαλούν πατρίδα τις Ηνωμένες Πολιτείες.