[1]Ανήλικα παιδιά ως οικιακοί βοηθοί είναι συχνό φαινόμενο στην Ινδία, όπου οι ίδιοι τους οι γονείς τα στέλνουν για να κερδίσουν επιπλέον μεροκάματο, αν και έχει απαγορευθεί απο την κυβέρνηση. Φωτογραφία: Biswarup Gangly, Wikimedia Commons. BY-SA 3.0
Στην Ινδική υποήπειρο, τα νοικοκυριά έχουν μια μακρά παράδοση στο να προσλαμβάνουν υπηρέτες ή καμαριέρες. Περίπου 5 εκατομμύρια ανειδίκευτο εργατικό προσωπικό στην Ινδία και μόνο [2], εργάζεται στα σπίτια άλλων, όπου στην πλειοψηφία τους είναι γυναίκες και μερικοί ανήλικοι.
Συνήθως δεν πληρώνονται τις αργίες, δεν δικαιούνται υπερωρίες, συντάξεις ή άλλες παροχές, όπως δικαιούνται εργαζόμενοι στις βιομηχανίες, πληρώνονται οικτρά και συχνά είναι θύματα οικιακής κακοποίησης [3]. Μία τυπική καμαριέρα στην Ινδία μπορεί να βγάζει περίπου [4] 6.000 ρουπίες ($90) το μήνα για μια 10-14ωρη καθημερινή βάρδια.
Η Skand Shukla [5]γράφει στην ινδική εφημερίδα «The Hindu» ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, οι όροι και οι προϋποθέσεις της απασχόλησης συμφωνούνται προφορικά:
The wages, of course, depend on the number of persons in the family, the guests visiting them, the kids in the family, the number of rooms… The remuneration includes, besides the cash, the ‘tyohaari’ [Bakhsish or tips] during [holidays such as] Holi, Deepavali and other occasions.
Ο μισθός φυσικά εξαρτάται από τον αριθμό των ατόμων και των παιδιών στην οικογένεια, τους επισκέπτες τους, τον αριθμό των δωματίων… Η αμοιβή περιλαμβάνει, εκτός των χρημάτων και το “tyohaari” [μπαξίσι, φιλοδώρημα] που είναι κάποιο είδος δώρου είτε υλικό είτε χρηματικό σε περιόδους διακοπών όπως Holi, Deepavali και άλλες τέτοιες περιστάσεις.
Σε μερικά σπίτια, η κοινωνική τάξη του εργαζομένου παίζει μεγάλο ρόλο και αυτοί που προέρχονται από χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις δεν αντιμετωπίζονται ίσα — για παράδειγμα, δεν επιτρέπεται να κάθονται στις ίδιες καρέκλες στις οποίες κάθονται τα μέλη της οικογένειας.
Κοντά και συγχρόνως μακριά
Η Jannatul Mawa, μια κοινωνική ακτιβίστρια και φωτογράφος ντοκιμαντέρ από το Μπανγκλαντές, ανέδειξε αυτήν την ανισότητα μέσω των φωτογραφιών της. Το έργο της “Close Distance [6]” απεικονίζει καμαριέρες να κάθονται δίπλα στους εργοδότες τους, όπου είναι και εμφανής η ανισότητα μεταξύ τους.
[6]Close Distance. Η ανισότητα μεταξύ της οικιακής βοηθού και της εργοδότριας. Φωτογραφία: Jannatul Mawa. Χρησιμοποιείται με άδεια.
[6]Close Distance. Η ανισότητα μεταξύ της οικιακής βοηθού και της εργοδότριας. Φωτογραφία: Jannatul Mawa. Χρησιμοποιείται με άδεια.
Η Mawa γράφει [6]:
In the society, it is perceived that only women will perform the domestic work which also includes the middle class working women. This household activity is analogous for them although the ‘class’ creates a distance. Every day, maidservants take care of the bed and sofa with their hand but they are neither allowed to sit nor to sleep on them once. With their domestic roles, they are ‘close’ to the middle class women and ‘distant’ at the same time.
Στην κοινωνία υπερέχει η αντίληψη ότι μόνο οι γυναίκες ασχολούνται με τις οικιακές εργασίες, συμπεριλαμβανομένων και των εργαζόμενων γυναικών της μεσαίας τάξης. Αν και έχουν αποδεχτεί αυτή την οικιακή δραστηριότητα, η ίδια η «κοινωνική τάξη» δημιουργεί την απόσταση. Αν και κάθε μέρα οι καμαριέρες στρώνουν οι ίδιες τα κρεβάτια και τους καναπέδες, τους απαγορεύεται μετέπειτα και να ξαπλώσουν και να καθίσουν σε αυτούς. Με αυτούς τους οικιακούς ρόλους που αναλαμβάνουν είναι κοντά στην μεσαία τάξη των γυναικών αλλά συγχρόνως και μακριά.
Ρίξτε μια ματιά στην έκθεση φωτογραφίας εδώ [6].
Στην Ινδία, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και η κυβέρνηση [7] εργάζονται σκληρά για να καθιερώσουν τα δικαιώματα των οικιακών βοηθών, πιέζοντας για διατάξεις που να περιλαμβάνουν την υπηρεσία τους στην εργατική νομοθεσία. Τον τελευταίο καιρό, Μη-Κερδοσκοπικές Οργανώσεις όπως είναι η Maid in India [8], κερδοσκοπικές διαδικτυακές ιστοσελίδες ευρέσεως εργασίας και εφαρμογές κινητών τηλεφώνων λειτουργούν ως μεσάζοντες, ώστε οι εργαζόμενοι να λαμβάνουν την κατάλληλη αποζημίωση. Υπάρχουν άφθονες ανησυχίες όμως ότι ένα ποσοστό των ήδη μικρών αποδοχών που λαμβάνουν οι υπηρέτριες κρατούνται από αυτούς τους οργανισμούς ή τους ενδιάμεσους ως τέλη υπηρεσίας, κάτι που δεν είναι νομοθετημένο.
Ωστόσο αυτό που χρήζει αλλαγής είναι η στάση των νοικοκυριών που χρησιμοποιούν οικιακούς βοηθούς, οι οποίες λόγω της φτώχειας τους αναγκάζονται να αποδεχθούν άνισους όρους απασχόλησης είτε πρόκειται για την εργασία, το χρόνο ή την αποζημίωση.
«Δεν είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε την διαφορά στη ζωή κάποιου άλλου!»
Δεν προκαλεί εντύπωση πως μια ανάρτηση στο Facebook ενός πνευματικού δασκάλου, συγγραφέα και εκπαιδευτικού, του Nithya Shanti, [9] κατά τη διάρκεια της φετινής γιορτής Ντιβάλι απέκτησε τέτοια ξαφνική δημοσιότητα.
[10]Ο Shanti μοιράστηκε ένα γεγονός [11], το οποίο και ονόμασε “Πώς η μητέρα μου αποφάσισε να καλέσει για δείπνο την οικογένεια της οικιακής μας βοηθού”. Εξήγησε [12]:
Inspired by her friends, my mother started a new tradition in our home last night. She invited the family of our maid Madina to come home for dinner. She had earlier sent dad and me off to buy all the groceries and special food was prepared for them. We all ate together and had a lovely conversation as well.
This is the first time we have ever done anything like this in our family. It felt surreal to see Madina's whole family sitting on our couch and eating with us on our dining table. This was especially significant for me as I remember having bitter arguments with my mother as a kid about why our staff couldn't use the same utensils and furniture as us! It would always end in her crying and then I had to back down. So you can imagine how amazing it was for me to see my mom organise this Diwali dinner on her own initiative. […]
It looks like this is the beginning of a beautiful new tradition in our family, which I hope we will only enhance as time goes on. It touched and opened my heart in many ways. I've asked their son to send me specs of the computer he needs and I'm going to see how we can arrange that for him. It doesn't take much to make a big difference in someone's life!
Εμπνευσμένη από τους φίλους της, η μητέρα μου ξεκίνησε μια νέα παράδοση στο σπίτι μας χθες το βράδυ. Προσκάλεσε την οικογένεια της καμαριέρας μας Madina να έρθει στο σπίτι για δείπνο. Λίγο νωρίτερα είχε στείλει τον μπαμπά μου κι εμένα να ψωνίσουμε από το μπακάλη και τους μαγείρεψε ένα ξεχωριστό δείπνο. Απολαύσαμε όλοι μαζί ένα ωραίο δείπνο σε συνδυασμό με μια ωραία συζήτηση.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που έχουμε ποτέ κάνει κάτι ανάλογο στην οικογένειά μας. Ήταν κάπως σουρεαλιστικό να βλέπουμε όλη την οικογένεια της Madina να κάθεται στον καναπέ μας και να τρώει μαζί μας στο τραπέζι. Αυτό όμως ήταν ιδιαίτερα σημαντικό για μένα, καθώς θυμάμαι ομηρικούς καβγάδες με τη μητέρα μου όταν ήμουν παιδί σχετικά με το γιατί το προσωπικό μας δεν μπορούσε να χρησιμοποιεί τα ίδια μαχαιροπίρουνα μαζί μας και τα έπιπλα μας! Κατέληγαν πάντα σε λυγμούς από την μεριά της μαμάς μου, οπότε πάντα υποχωρούσα. Έτσι μπορείτε να φανταστείτε πόσο καταπληκτικά ένιωσα, όταν είδα τη μαμά μου με δική της πρωτοβουλία να οργανώνει αυτό το δείπνο για να γιορτάσουμε το Ντιβάλι.
Μοιάζει να είναι η αρχή μιας όμορφης καινούργιας παράδοσης στην οικογένειά μου, η οποία ελπίζω και να ισχυροποιηθεί όσο περνάει ο καιρός. Άγγιξε και άνοιξε την καρδιά μου με πολλούς τρόπους. Έχω ζητήσει από τον γιο τους να μου στείλει τις προδιαγραφές του υπολογιστή που χρειάζεται και να δω πώς μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να κάνει κανείς την διαφορά στη ζωή κάποιου!
Διαβάστε ολόκληρη την ανάρτηση εδώ. [11]
Μερικά διαδικτυακά ειδησεογραφικά δίκτυα όπως το Huffington Post [13] και το The Logical Indian [14] ανήρτησαν το άρθρο το οποίο και προκάλεσε μεγάλη διαδικτυακή συζήτηση.
Μερικοί εκτίμησαν την κίνηση:
Just when you start thinking you live in a stony world & start loosing hope, a story like this pops in to melt… https://t.co/sRIAA6IIkF [15]
— Rajwant Singh (@punjab_express) November 11, 2015 [16]
Εκεί που νομίζεις ότι ο κόσμος γύρω σου είναι πλασμένος από πέτρα και αρχίζεις να χάνεις την ελπίδα, μια τέτοια ιστορία κάνει την εμφάνισή της και λιώνεις… https://t.co/sRIAA6IIkF [15]
Now this is how you should celebrate your festivals ! #Respect [17] https://t.co/Me0gvQs73j [18]
— SevenStar Activist (@ChaittanyaKumar) November 10, 2015 [19]
Έτσι λοιπόν πρέπει να γιορτάζετε τις γιορτές σας. ! ! #Respect [17] https://t.co/Me0gvQs73j [18]
Ο Lakshminarayanan Kolipaka από το Χριστιανικό Κολλέγιο του Μαδράς σχολίασε στο The Logical Indian [14]:
“happy to see a new trend coming into focus. Hope this will spread.”
«Είμαι ευτυχής που παρατηρώ ότι μια νέα τάση ανέρχεται στο προσκήνιο, η οποία εύχομαι και να επεκταθεί.»
Ωστόσο υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια για αλλαγή στην λαϊκή συμπεριφορά:
This is such crap. Seriously, inviting your house help's family for lunch is news?! https://t.co/PGshGoEyuj [20]
— Radhika Santhanam (@radhikasan) November 11, 2015 [21]
Είναι τελείως γελοίο. Είστε σοβαροί; αποτελεί είδηση να καλείς την οικογένεια του υπηρετικού προσωπικού για φαγητό;! https://t.co/PGshGoEyuj [20]
Ο Sonjai Kumar [22], στέλεχος επιχειρήσεως, ανέδειξε στο LinkedIn μια άλλη σημαντική πτυχή στο ζήτημα της αντιμετώπισης των υπηρετριών με σεβασμό —στις μητροπολιτικές πόλεις της Ινδίας το καθήκον της ανατροφής των παιδιών συχνά το αναλαμβάνουν οι οικιακοί βοηθοί, και άρα με αυτήν την ιδιότητα τους έχουν την δύναμη να επηρεάσουν τη σημερινή γενιά των παιδιών:
Maids have become a driving force of today’s generation life style and difficult to imagine life without them. It can be said that in today’s generation, maids are driving the current corporate in India where female workforce participation are quite substantial.
Οι υπηρέτριες έχουν γίνει μια κινητήρια δύναμη του τρόπου ζωής της σημερινής γενιάς και είναι δύσκολο να φανταστούμε τη ζωή χωρίς αυτές. Μπορούμε να πούμε ότι στην σημερινή γενιά οι υπηρέτριες οδηγούν την τρέχουσα επιχειρηματικότητα στην Ινδία, όπου η συμμετοχή γυναικείου εργατικού δυναμικού είναι αρκετά ουσιαστική.