Μια προπαγανδιστική τοιχογραφία που προβάλλει τις ποικίλες δεξιότητες και τα ταλέντα του Σουλτάνου του Μπρουνέι. Φωτογραφία και λεζάντα από την σελίδα watchsmart στο Flickr (άδεια CC)

Τα δελτία ειδήσεων σε όλον τον κόσμο έκαναν λόγο για την απαγόρευση των χριστουγεννιάτικων εορτών στο Μπρουνέι φέτος. Είναι ακριβείς οι συγκεκριμένες ειδήσεις; Και ναι, και όχι.

Πρώτον, δεν πρόκειται για κάτι καινούριο. Πέρυσι, το Μπρουνέι έγινε το πρώτο έθνος της Μέσης Ανατολής που εφάρμοσε τη Σαρία, ή αλλιώς τον Ισλαμικό νόμο, σε εθνικό επίπεδο. Για να συμμορφωθεί με τον νόμο, το Υπουργείο Θρησκευμάτων της χώρας εξέδωσε διάταγμα, με το οποίο απαγόρευε τον δημόσιο εορτασμό των Χριστουγέννων.

Ενώ πολλοί άνθρωποι εκτός του Μπρουνέι πιθανόν να σοκάρονται ακούγοντας στις ειδήσεις ότι τα Χριστούγεννα έχουν απαγορευτεί, για πολλούς κατοίκους του Μπρουνέι, η πραγματική έκπληξη ήταν η καθυστερημένη αντίδραση των ΜΜΕ της Δύσης.

Why is the supposed Christmas ‘ban’ only reaching Western media now?#hypedup

— Shiobhan Low (@shiobhanl) December 23, 2015

Γιατί η υποτιθέμενη “απαγόρευση” των Χριστουγέννων κατέφθασε μόλις τώρα στα δυτικά μέσα ενημέρωσης;

if brunei has ‘banned’ christmas, then why is it still a national holiday?

— Faiq Airudin (@FaiqAirudin) December 22, 2015

Εφόσον το Μπρουνέι “απαγόρευσε” τα Χριστούγεννα, τότε γιατί θεωρούνται ακόμα εθνική αργία;

Ο πληθυσμός του Μπρουνέι είναι μουσουλμανικού θρησκεύματος κατά πλειοψηφία. Είναι ένα μικρό έθνος που κυβερνάται από έναν σουλτάνο, ο οποίος κρατά στα χέρια του την απόλυτη πολιτική εξουσία.

Το δεύτερο ζήτημα που πρέπει να αποσαφηνιστεί είναι ότι το Μπρουνέι δεν επέβαλε ολοκληρωτική απαγόρευση των χριστουγεννιάτικων εορτασμών. Οι κάτοικοι και οι επισκέπτες που δεν είναι μουσουλμάνοι μπορούν ακόμα να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στα σπίτια τους, στις κοινότητές τους και στους τόπους λατρείας τους. Το δελτίο τύπου που εξέδωσε το Υπουργείο Θρησκευμάτων πέρυσι δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε αυτό:

…οι αλλόθρησκοι που ζουν με βάση τους κανονισμούς μιας ισλαμικής χώρας – σύμφωνα με το Ισλάμ – μπορούν να ασκούν την πίστη τους ή να συμμετέχουν στις εορταστικές εκδηλώσεις της θρησκείας τους εντός της κοινότητάς τους, υπό την προϋπόθεση ότι οι εορτασμοί δεν γίνονται δημόσια ή ενώπιον μουσουλμάνων.

Τα μέτρα που έλαβε η Μονάδα εφαρμογής θρησκείας του Τμήματος Υποθέσεων σχετικών με τη Σαρία δεν απαγορεύουν στους χριστιανούς να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στους τόπους λατρείας τους, εντός της κοινότητάς τους και στις οικίες τους.

Ωστόσο, το ότι οι τίτλοι περί απαγόρευσης των Χριστουγέννων είναι παραπλανητικοί ή αφορούν το παρελθόν, δεν ισχύει και για την κάλυψη ορισμένων πτυχών των θρησκευτικών κανονισμών. Για παράδειγμα, το διάταγμα ποινικοποιεί το να φορά κανείς ρούχα που μοιάζουν με τη φορεσιά του Άγιου Βασίλη:

…κατά τους εορτασμούς των Χριστουγέννων, πιθανόν παιδιά, έφηβοι και ενήλικοι μουσουλμανικού θρησκεύματος να φορούν καπέλα ή ρούχα που μοιάζουν με τη φορεσιά του Άγιου Βασίλη. Τέτοιες πράξεις ισοδυναμούν με προσβολή, βάσει του Κεφαλαίου 207 (1) του ισλαμικού ποινικού κώδικα, 2013.

Κάποιος μπορεί να καταλήξει στη φυλακή για χρονικό διάστημα μέχρι και πέντε χρόνια εάν θεωρηθεί ότι παραβίασε τον συγκεκριμένο νόμο.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ορισμένοι ιμάμηδες προειδοποίησαν ξανά ότι ο εορτασμός των Χριστουγέννων μπορεί να υπονομεύσει το Ισλάμ:

Κατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων εορταστικών εκδηλώσεων, οι μουσουλμάνοι που ασκούν τα έθιμα αυτής της θρησκείας – π.χ. χρησιμοποιούν δικά τους θρησκευτικά σύμβολα όπως ο σταυρός, ανάβουν κεριά, στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο και τραγουδούν θρησκευτικά άσματα, στέλνουν χριστουγεννιάτικες ευχές, χρησιμοποιούν σύμβολα που υμνούν τη θρησκεία, στολίζουν ή παράγουν ήχους και κάνουν οτιδήποτε που ισοδυναμεί με τον σεβασμό και την τήρηση της θρησκείας των χριστιανών – είναι ενάντια στην ισλαμική πίστη.

Τα νέα για την απαγόρευση των Χριστουγέννων στο Μπρουνέι ενέπνευσε πολλούς πολίτες σε όλον τον κόσμο να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους με το hashtag #MyTreedom. Το διάταγμα απαγορεύει επίσης την τοποθέτηση χριστουγεννιάτικων δέντρων σε δημόσιους χώρους.

Remember when the Sultan of Brunei banned public celebrations of Christmas? #MerryChristmas #Brunei #MyTreedom pic.twitter.com/c7AFaxJGce

— MyTreedom (@mytreedom) December 20, 2015

Θυμάστε όταν ο Σουλτάνος του Μπρουνέι απαγόρευσε τις δημόσιες εορταστικές εκδηλώσεις των Χριστουγέννων;

Η απόφαση του Μπρουνέι τον περασμένο χρόνο να υιοθετήσει και να εφαρμόσει αυστηρά τη Σαρία προκάλεσε ανησυχία σε αρκετούς οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεδομένου ότι ο νόμος επιβάλλει λιθοβολισμό μέχρι θανάτου για τη μοιχεία, το κόψιμο άκρων για την κλοπή, και μαστίγωμα για παραβάσεις όπως έκτρωση, κατανάλωση αλκοόλ και ομοφυλοφιλία.

Ως απάντηση στην κριτική, ο Γενικός Εισαγγελέας του Μπρουνέι Datin Hjh Hayati προέτρεψε τη διεθνή κοινότητα να μελετήσει τις θετικές πλευρές του νόμου:

Αντί να εστιάζουμε στην τιμωρία, θα έπρεπε να εστιάσουμε στη διαδικασία συλλογής αποδεικτικών μέσων, που είναι εξαιρετικά δύσκολη και αυστηρή βάσει του ισλαμικού ποινικού κώδικα. Η τιμωρία λειτουργεί ως μέσο και όχι ως αυτοσκοπός του ισλαμικού ποινικού κώδικα.

Συνοπτικά, τόσο τα καλά όσο και τα κακά παιδιά μπορούν να εξακολουθούν να γιορτάζουν τα Χριστούγεννα στο Μπρουνέι, αλλά καλό θα είναι να φροντίσουν τα χριστουγεννιάτικα κάλαντα, οι κάρτες και τα χριστουγεννιάτικα δέντρα να μην βρεθούν σε κοινή θέα.