- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Στην Κίνα, “Συνεργατικός Γάμος” σημαίνει ότι παντρεύονται ένας γκέι και μια λεσβία

Κατηγορίες: Ανατολική Ασία, Κίνα, ΛΟΑΤΚΙΑ+, Μέσα των πολιτών
A bridal store in Zhejiang province, China. Photo by Flickr user Bill L. CC BY 2.0 [1]

Κατάστημα με γαμήλια είδη στην επαρχία Zhejiang της Κίνας. Φωτογραφία: Flickr, Bill L. (CC BY 2.0)

Αυτό το άρθρο και ραδιοφωνική εκπομπή από τον Ruth Morris [2] για το The World [3] αρχικά εμφανίστηκε στο PRI.org [4] στις 2 Απριλίου 2015 και αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

Γκέι και λεσβίες παντρεύονται στην Κίνα — αλλά όχι έτσι ακριβώς όπως θα ήλπιζαν.

Οι γάμοι ομοφυλόφιλων στην Κίνα είναι ακόμα παράνομοι και μέλη της κινέζικης κοινότητας ΛΟΑΤ αντιμετωπίζουν τις ίδιες πιέσεις από τους γονείς τους που αντιμετωπίζουν και οι στρέιτ φίλοι τους: να παντρευτούν και να τους κάνουν εγγόνια.

“Στην κουλτούρα μας, ένα άτομο που δεν παντρεύεται θεωρείται ανυπάκουο προς τους γονείς τους”, αναφέρει ένας γκέι άνδρας, ας τον πούμε Τζον, δικηγόρος γύρω στα 30.

Ο Τζον οπότε κατέληξε σε μια λύση γνωστή ως “συνεργατικός γάμος”. Παντρεύτηκε την “Ξιαοντάν”, που είναι λεσβία, πριν από ένα χρόνο. Σε ένα έθνος όπου το να είσαι ομοφυλόφιλος δεν είναι αποδεκτό, ο Τζον κι η Ξιαοντάν ζήτησαν να μην αποκαλυφθούν τα πραγματικά τους ονόματα.

Η δημοτικότητα των συνεργατικών γάμων φαίνεται να αυξάνεται, καθώς στο κόλπο μπαίνουν εφαρμογές και ιστοσελίδες συνοικεσίων. Μια υπηρεσία, το Chinagayles.com, καυχιέται ότι έχει πάνω από 45.700 επιτυχημένους γάμους. Οι μακροχρόνιοι σύντροφοι του Τζον και της Ξιαοντάν παντρεύτηκαν κι αυτοί μεταξύ τους μια βδομάδα μετά τον αρχικό γάμο.

Οι προετοιμασίες ωστόσο δεν τελειώνουν πάντα με μια γρήγορη τελετή και μια βολική δικαιολογία για τους συγγενείς. Συναντήθηκα με το ζευγάρι και μου μίλησαν στο διαμέρισμα που αγόρασε ο Τζον για την Ξιαοντάν και τη σύντροφό της, καθώς ήταν κομμάτι του γαμήλιου συμβολαίου. Είναι μια πεντακάθαρη γκαρσονιέρα με ένα μικρό καναπέ, χωρίς τραπεζαρία. Ο Τζον λέει πως η ιδεά ήταν να δημιουργήσουν ένα χώρο, όπου γονείς και συγγενείς θα ένιωθαν αφιλόξενα να περάσουν για ένα γεύμα ή να μείνουν εκεί το βράδυ.

Το γαμήλιο συμβόλαιο καθορίζει επίσης τα γαμήλια έξοδα και καλύπτει ακόμα και τη γονική στήριξη των παιδιών. Και ο Τζον και η σύζυγός του θέλουν στην τελική ένα παιδί. Αυτός θα καλύπτει το 70% των εξόδων κι εκείνη το 30%.

Ο Τζον έχει αποκαλύψει τις σεξουαλικές του προτιμήσεις σε λίγους φίλους, αλλά ανησυχεί ότι οι ηλικιωμένοι γονείς του θα περνούσαν το υπόλοιπο της ζωής τους ανησυχώντας για το αν θα ζούσε εκείνος στο περιθώριο, σε περίπτωση που τους αποκάλυπτε την αλήθεια. “Θέλω να δουν τη θετική πλευρά της ζωής μου”, λέει ο Τζον.

Η Ξιαοντάν αναφέρει ότι έκανε έναν συνεργατικό γάμο, γιατί ήθελε να γεννήσει ένα παιδί και να κάνει χαρούμενους τους γονείς της. Η Κινέζικη Πρωτοχρονιά είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος για νεαρά ομοφυλόφιλα άτομα. “Σαν τα Χριστούγεννα: απλά 10 φορές χειρότερα”, αναφέρει — και με ραντεβού στα τυφλά. Ομολογεί όμως ότι είναι το ίδιο δύσκολο και για τους γονείς.

“Όταν κάθονται οι γνωστοί γύρω από το τραπέζι, όλοι ρωτάνε: ‘Πότε ξεκίνησε σχέση η κόρη σας; Πότε θα παντρευτεί;”, λέει η Xiaodan says. “Μια διαρκής σύγκριση. Ποια γέννησε πρώτη; Ποιο εγγόνι τα πάει καλύτερα στο σχολείο; Ποιανού παιδί βγάζει περισσότερα χρήματα στη δουλειά; Εγώ τους ανθρώπους αυτούς τους βλέπω μια φορά στο τόσο. Αλλά για τους γονείς μου, είναι το περιβάλλον τους”.

Οι υπερασπιστές των δικαιωμάτων της κοινότητας ΛΟΑΤ αναφέρουν ότι η πολιτική του ενός παιδιού στην Κίνα έχει αυξήσει τις προσδοκίες και την εντεινόμενη πίεση στα μοναχοπαίδια να συνεχίζουν την οικογένεια. Οι γνώμες διίστανται όμως όσον αφορά την αξία ενός συνεργατικού γάμου ως λύση στο πρόβλημα.

Ορισμένοι βλέπουν τις ενώσεις αυτές ως μια πιο ειλικρινή επιλογή από έναν παραδοσιακό γάμο, διατηρώντας μυστικές και τις αληθινές σεξουαλικές προτιμήσεις. Άλλοι, όπως ο Steven Bielinski, Αμερικανός υπερασπιστής των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων και ιδρυτής της Shanghai LGBT Professionals, τους θεωρεί ένα χάπι-δηλητήριο.

“Αν ο κόσμος αποφασίζει να εξαφανίζεται πίσω από αυτούς τους γάμους βολέματος, το μόνο που πετυχαίνουμε είναι την διατήρηση του status quo του στίγματος αυτού εδώ στην Κίνα”, λέει. “Κάνοντας αυτούς τους γάμους, ενισχύεις τον γάμο ετερόφυλων, την ετεροφυλόφιλη ταυτότητα, ως το μόνο αποδεκτό, κανονικό και θετικό τρόπο ζωής για τον κόσμο”.

Υπάρχει τουλάχιστον ένα μέρος στην Κίνα, όπου το gay lifestyle συζητείται ανοιχτά: το Διαδίκτυο. Μια έρευνα του 2014 από το Baidu, την μεγαλύτερη μηχανή αναζήτησης στην Κίνα, δείχνει ότι το 86% των χρηστών ηλικιών 18-25 “αποδέχονται πλήρως την ομοφυλοφιλία”.

Πίσω όμως στο τακτοποιημένο της διαμέρισμα, η Ξιαοντάν λέει πως ακόμα κι αν η Κίνα νομιμοποιήσει το γάμο ομοφυλοφίλων, θα πάρει χρόνια  — αν όχι δεκαετίες — για να αλλάξουν κοινωνικές συμπεριφορές. Και συν τοις άλλοις, το ζευγάρι διασκέδασε στο γάμο τους. Ο σύντροφος του Τζον ήταν ο κουμπάρος του και η σύντροφος της Ξιαοντάν η παράνυφός της.

“Όταν τραβούσαμε τις φωτογραφίες του γάμου μας, είχαμε κάποιες που ήμαστε μόνο οι άντρες  — εγώ και ο σύντροφός μου”, λέει ο Τζον. “Στην πραγματικότητα, δεν ένιωσα πως ο γάμος ήταν για μένα και την Ξιαοντάν. Ένιωσα πως ήταν για μένα και το φίλο μου. Και τα κορίτσια, το ίδιο ένιωσαν, πως ήταν ο δικός τους γάμος”.

Καθώς ο Τζον φτιάχνει τσάι, η Ξιαοντάν βγάζει μερικές γαμήλιες φωτογραφίες από ένα συρτάρι και σχολιάζει την εμφάνισή της, όπως κάθε άλλη νύφη. “Δε μου αρέσει καθόλου αυτή, είναι πολύ στενό”, λέει, δείχνοντας μια φωτογραφία της με ένα παραμυθένιο νυφικό και μια τιάρα. “Δεν μπορώ να φανταστώ ότι είμαι εγώ αυτή!”

Η πραγματικότητα ωστόσο δεν είναι παραμύθι. Η σύντροφος της Ξιαοντάν έχει άλλη σχέση, οπότε η Ξιαοντάν μετακόμισε. Για την ώρα, τα σχέδιά της για ένα παιδί με τον Τζον μέσω τεχνητής γονιμοποίησης έχουν παγώσει.

“Πίστευα ότι η ζωή μου ήταν τόσο όμορφη, τόσο χαρούμενη, και ήθελα να το δείξω αυτό στο παιδί μου”, λέει η Ξιαοντάν. “Τώρα νιώθω οικονομική πίεση, συναισθηματική πίεση, οικογενειακή πίεση. Έχω τρομοκρατηθεί λίγο”.

Ο Τζον λέει πως σέβεται τις επιλογές της Ξιαοντάν, αλλά πιστεύει ότι μπορεί να το μετανιώσει που δεν προχωρά στο να κάνει ένα παιδί. Αν και όποτε κάνουν παιδί, λέει: “Θα του ή της μάθω ότι η αγάπη μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου είναι κάτι φυσιολογικό και κάποιες φορές σπουδαίο”.