H Meenaksi Dewan μεταφέρει κάτι πολύ σημαντικό στο σπίτι της στην Ορίσα: ηλεκτρισμό. Φωτογραφία στο Flickr του Υουργείου Διεθνούς Ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου. Άδεια CC-BY-NC-SA- 2.0.
Αυτό το άρθρο της Didem Tali δημοσιεύτηκε στο Ensia.com, ένα περιοδικό που φέρνει στο φως περιβαλλοντικές λύσεις που εφαρμόζονται παγκοσμίως και αναδημοσιεύεται εδώ στο πλαίσιο συμφωνίας διαμοιρασμού περιεχομένου.
Ο ήλιος λάμπει στην Ινδία και η χώρα είναι έτοιμη να επωφεληθεί, επενδύοντας μαζικά στην ηλιακή ενέργεια, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες ενός πληθυσμού που τείνει να γίνει το πιο πολυπληθές έθνος του πλανήτη έως το 2022. Αλλά, όμως, το ηλεκτρικό ρεύμα θα διανεμηθεί σε όσους το έχουν περισσότερο ανάγκη;
Λόγω της τεράστιας επιφάνειας της και της τροπικής γεωγραφικής της θέσης, ένας σημαντικός αριθμός ειδικών θεωρούν ότι η χώρα είναι ιδιαιτέρως κατάλληλη για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας. Στην πραγματικότητα, μια πρόσφατη μελέτη της Deloitte και της Συνομοσπονδίας Ινδικών Βιομηχανιών εκτιμά ότι η δυναμική της Ινδίας στον τομέα της ηλιακής ενέργειας είναι στα 749 γιγαβάτ, περίπου τριπλάσια της δυναμικής όλων των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων το 2012- και αναφέρει ότι ούτε το ένα τοις εκατό αυτής της δυναμικής αξιοποιείται στην παρούσα φάση.
Η κυβέρνηση της Ινδίας έκανε πολλά για να αυξήσει τα αποθέματα ηλιακής ενέργειας της χώρας. Σύμφωνα με την “Bridge to India”, εταιρεία με έδρα το Δελχί που ειδικεύεται στην ηλιακή ενέργεια, η βιομηχανία ηλιακής ενέργειας στην Ινδία βρίσκεται σε σημείο αύξησης κατά 250% τη φετινή χρονιά, γεγονός που θα έβαζε τη χώρα στον αγώνα διεκδίκησης του τίτλου μιας από τις πέντε πρώτες χώρες στον κόσμο παραγωγής ηλιακής ενέργειας. Η κυβέρνηση του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι ενέκρινε σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη 50 “ηλιακών πόλεων”. Το πρώτο αεροδρόμιο παγκοσμίως το οποίο λειτουργεί εξ ολοκλήρου με ηλιακή ενέργεια κατασκευάστηκε πρόσφατα στην πολιτεία Κοτσί, στη νοτιοδυτική Ινδία. Και η Ινδία θα φιλοξενήσει σύντομα το μεγαλύτερο σταθμό ηλιακής ενέργειας στον κόσμο. Περιγράφοντας την ηλιακή ενέργεια ως “την καλύτερη λύση”, ο Μοντί υπόσχεται να δώσει σε όλους τους Ινδούς πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα και καλεί τους επιστήμονες της χώρας να αναπτύξουν πιο αποτελεσματικές υποδομές καραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
“Μια μοναδική ευκαιρία για την Ινδία”
“Η ηλιακή ενέργεια αποτελεί μοναδική ευκαιρία για την Ινδία. Αυτή έχει τη δύναμη, όχι μόνο να καταπολεμήσει τα προβλήματα ανάπτυξης που αντιμετωπίζει η Ινδία, αλλά και να αλλάξει τα δεδομένα γύρω από το κλίμα του πλανήτη”, τονίζει ο Tobias Engelmeier, διευθυντής της Bridge to India. “Η επίτευξη παραγωγικής ικανότητας 100 γιγαβάτ σε ορίζοντα δεκαπενταετίας είναι πέρα για πέρα ρεαλιστική”, δήλωσε.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ενέργειας και Πόρων, ομάδα ειδικών με έδρα το Δελχί, 300 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ινδία δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρισμό. Η ηλιακή ενέργεια θα μπορούσε να επιτρέψει στους μαθητές να κάνουν τα μαθήματα τους αφού νυχτώσει, ή ακόμα και στους κατοίκους να έρθουν σε επικοινωνία με τον κόσμο χάρη στα κινητά τηλέφωνα, και πολλά ακόμα. Ωστόσο, ο Engelmeier τονίζει ότι η παροχή ηλιακής ενέργειας στους αστικούς φτωχούς πληθυσμούς θα είναι μια σημαντική πρόκληση.
Μια εθελόντρια δείχνει στους χωρικούς ένα ηλιακό πάνελ της Pollinate Energy. Φωτογραφία:Didem Tali.
Οι αποφάσεις που αφορούν επενδύσεις στην ηλιακή ενέργεια είναι πολιτικές και ευμετάβλητες. Ακόμα και όσοι έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα στις πόλεις βιώνουν τακτικά διακοπές ρεύματος. Ιδιαίτερα, εξαιτίας της απουσίας κεντρικού συστήματος παροχής ρεύματος και του απρόβλεπτου χαρακτήρα της πολιτικής είναι δύσκολο να προβλεφθεί το τι θα επακολουθήσει.
Καθώς έτσι έχει η κατάσταση, πολλές πρωτοβουλίες στόχο έχουν να βοηθήσουν τους αστικούς μη προνομιούχους πληθυσμούς να επωφεληθούν από την άνθιση της ηλιακής ενέργειας. Μέσω του προγράμματος “Φωτίζοντας Ένα Δισεκατομμύριο Ζωές” (“Lighting a Billion Lives”) , το Ινστιτούτο Ενέργειας και Πόρων έχει ήδη επιτρέψει την παροχή ρεύματος σε περισσότερα από μισό εκατομμύριο νοικοκυριά, όχι μόνο στην Ινδία, αλλά και σε 11 ακόμα αναπτυσσόμενες χώρες. Παρομοίως, το Ταμείο Ανάπτυξης Αειφόρων Υποδομών Μικρής Κλίμακας (Small-Scale Sustainable Infrastructure Development Fund) παρέχει οικονομική, τεχνική και εμπορική βοήθεια σε μικρές επιχειρήσεις που παρέχουν ηλιακές εγκαταστάσεις. Συσταθείσα το 2012, η Pollinate Energy, μια κοινωνική επιχείρηση με έδρα την Αυστραλία και την Ινδία, πούλησε μικροδίκτυα ηλιακής ενέργειας σε περισσότερες από 1.000 κοινότητες.
“Ο [μη-κερδοσκοπικός] τομέας και τα μέλη των κοινοτήτων θα είναι εκείνοι οι οποίοι θα στηρίξουν τη μεταφορά ηλιακής ενέργειας μέχρι ακόμα και τις παραγκουπόλεις”, δήλωσε η Katerina Kimmorley, διευθύντρια και ιδρύτρια της Pollinate Energy.
Το μέλλον της ηλιακής ενέργειας
Ωστόσο, ακόμα και αν χρηματοδοτηθεί από κοινωνικές επιχειρήσεις, όπως η Pollinate Energy, μια μονάδα ηλιακής ενέργειας κοστίζει 5.500 ρουπίες (ή 83$), τη στιγμή που ο μισθός ενός οικοδόμου δεν ξεπερνά τις 200 ρουπίες (ή 3$). Πολλοί κάτοικοι εργάζονται σε τομείς με επισφαλείς θέσεις εργασίας, όπως ο κατασκευαστικός τομέας, όπου οι εργασίες σταματούν κατά την περίοδο των βροχών, γεγονός που σημαίνει ότι πολλά νοικοκυριά δεν μπορούν, από οικονομικής άποψης, να σκεφτούν μια τέτοια λύση.
Εξάλλου, η ηλεκτρική ενέργεια δεν είναι ο ενεργειακός εκμοντερνισμός από τον οποίο έχουν περισσότερο ανάγκη οι πιο φτωχοί Ινδοί. Η πιο σημαντική χρήση της ενέργειας στις παραγκουπόλεις είναι μακράν εκείνη του μαγειρέματος και της αποστείρωσης του νερού- μια ανάγκη που στην παρούσα φάση καλύπτεται από καύσιμα βιομάζας, τα οποία μολύνουν τον αέρα, προκαλούν προβλήματα υγείας και δεν μπορούν να αντικατασταθούν από φωτοβολταϊκά μικροπάνελ, εξαιτίας της μικρής ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας που παράγουν. Παρόλα αυτά, τα δίκτυα ηλιακής ενέργειας μπορούν να ωφελήσουν τα νοικοκυριά μέχρι ενός σημείου, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για την κάλυψη καθημερινών αναγκών μικρότερης σημασίας, όπως ο φωτισμός των σπιτιών και η φόρτιση των κιντητών τηλεφώνων.
Είναι πολύ πιθανό να χρειαστούν πολλά χρόνια, ή ακόμα και πολλές δεκαετίες, προκειμένου η ζήτηση από τους καταναλωτές και ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων να κάνουν την ηλιακή ενέργεια προσιτή σε όλους. Ωστόσο, χάρη στα σωστά βήματα, στις πολιτικές και σε μια αισθητή ανάμειξη από πλευράς του μη-κερδοσκοπικού τομέα, η ηλιακή ενέργεια θα μπορούσε στην πραγματικότητα να παίξει ένα σημαντικό ρόλο, ώστε 300 εκατομμύρια Ινδοί να βοηθηθούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα.
