- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Τα Έγγραφα του Παναμά παγιδεύουν εκατοντάδες Ινδούς, ακόμα και αστέρια του Μπόλιγουντ

Κατηγορίες: Νότια Ασία, Ινδία, Διακυβέρνηση, Διεθνείς Σχέσεις, Μέσα των πολιτών, Νομικά, Ψηφιακός ακτιβισμός
Bollywood stars Amitabh Bacchan and his daughter in law Aishwarya Rai named in the Panama Papers. Image remix via wikimedia commons. Used under a CC license. [1]

Ο σταρ του Μπόλιγουντ Amitabh Bacchan κι η νύφη του, Aishwarya Rai, κατονομάζονται στα Έγγραφα του Παναμά. Κολάζ φωτογραφιών από Wikimedia Commons. Άδεια CC.

Την Κυριακή, 3 Απριλίου, η κορυφαία ειδησεογραφική της Ινδίας Indian Express δημοσίευσε ένα μυστηριώδες tweet [2] για μια διεθνή έρευνα, που θα δημοσιευόταν άμεσα. Νωρίς το πρωί της Δευτέρας, η εφημερίδα δημοσίευσε το δικό της μερίδιο σε ρεπορτάζ για τα Έγγραφα του Παναμά [3], ονομασία για μια τεράστια συλλογή εγγράφων που διέρρευσαν και αποκαλύπτουν πώς εκμεταλλεύονται φορολογικούς παραδείσους πλούσιοι και διάσημοι απ’ όλο τον κόσμο. [4]

Αρκετά επιφανή ονόματα, όπως οι πρωτοκλασάτοι ηθοποιοί του Μπόλιγουντ Amitabh Bachchan [5] και Aishwarya Rai [6] και ο μεγιστάνας Γκόταμ Αντάνι εμφανίζονται στα έγγραφα της δικηγορικής εταιρείας Mossack Fonseca με έδρα τον Παναμά.

Περίπου ένα δις Ινδοί και παραπάνω θα ξυπνήσουν σε λίγο και θα δουν ορισμένους από τους μεγαλύτερους κινηματογραφικούς τους αστέρες και άλλους να κατονομάζονται στα Έγγραφα του Παναμά

Οι ειδήσεις έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρία. Τη Δευτέρα, η ινδική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη σύσταση πολυσύνθετης ομάδας γραφείων για τη διερεύνηση των Εγγράφων του Παναμά. [10] Η ομάδα αυτή θα περιλαμβάνει εκπροσώπους από την Τράπεζα Αποθεμάτων της Ινδίας, τη Κεντρική Επιτροπή Φορολόγησης και τη Μονάδα Χρηματοοικονομικών.

“Οι πολιτικοί μας κρύβουν τα χρήματά τους με αδιάβλητα ‘τερτίπια'”

Η δημοσιογραφική έρευνα, η οποία διεξήχθη από τη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων [11](ICIJ) σε συνεργασία με αρκετούς διεθνείς εκδοτικούς οίκους, αποκάλυψε μαζική διοχέτευση χρηματικών ποσών σε υπεράκτιες εταιρείες, που συνδέονται με κάποιους από τους ισχυρούς ανθρώπους του πλανήτη, όπως μέλη της οικογένειας του Πακιστανού Πρωθυπουργού Nawaz Sharif [12]και κοντινούς συνεργάτες του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Στις διαρροές εμφανίζονται τα ονόματα τουλάχιστον 12 ηγετών κρατών και 143 πολιτικών από 50 χώρες, καθώς και οι οικογένειες και στενοί συνεργάτες τους.

Η κλίμακα και η σημασία της διαρροής των Εγγράφων του Παναμά είναι πρακτικά αδύνατον να αποτελέσουν αντικείμενο υπερβολής!

Περίπου 500 Ινδοί εμφανίζονται στα Έγγραφα του Παναμά, που τους συνδέουν με ιδιοκτησίες offshore. Μεταξύ αυτών, ηθοποιοί, πολιτικοί, επιχειρηματίες και ένας πρώην παίκτης του κρίκετ. [15]Μόνο δυο πολιτικοί εμπλέκονται μέχρι στιγμής: ο Shishir Bajoria από τη Δυτική Βεγγάλη και ο Αnurag Kejrival, πρώην ηγέτης του κόμματος Loksatta του Δελχί.

Ορισμένοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μάλλον διασκέδασαν βλέποντας την έλλειψη πρωτοκλασάτων πολιτικών στον κατάλογο των Εγγράφων, ισχυριζόμενοι λανθασμένα μες στην έκπληξή τους ότι δεν παρουσιάζεται κανείς πολιτικός:

Απίστευτο. Κανείς πολιτικός από την Ινδία δεν έχει εμφανιστεί στα Έγγραφα του Παναμά μέχρι στιγμής.

500 ονόματα Ινδών στη διαρροή των Εγγράφων του Παναμά. Διασημότητες, επιχειρηματίες, αλλά κανείς πολιτικός. Οι πολιτικοί μας κρύβουν τα χρήματά τους με αδιάβλητα και αδιαπέραστα “jugaard”

“Jugaad” στα χίντι σημαίνει μια δημιουργική “παράκαμψη”.

Τα μεγάλα ονόματα [19] στον κατάλογο είτε παρέμειναν ως επί το πλείστον σιωπηλά ή αρνήθηκαν την όποια ανάμειξη. Δεν υπήρξαν tweets ή δημοσιεύσεις σε blog [20] από τον Amitabh Bacchan, ο οποίος είναι πολύ δραστήριος διαδικτυακά, και η εταιρεία του δεν απάντησε σε ηλεκτρονικά μηνύματα που εστάλησαν από τα ΜΜΕ. Η εκπρόσωπος τύπου της νύφης του, Aishwarya Rai, η Archana Sadanand, είπε στον Τύπο: “Όλες οι πληροφορίες που έχετε είναι εντελώς αναληθείς και ψεύτικες”. Ορισμένοι επιχειρηματίες τόνισαν ότι έχουν ενεργήσει νομότυπα και σύμφωνα με τους κανόνες και διέθεσαν όλες τις λεπτομέρειες στην ινδική Εφορία.

Κριτική, χιούμορ και ο Τύπος

Ορισμένοι υποστήριξαν ότι οι αποκαλύψεις δεν αποτέλεσαν έκπληξη. Το Forbes India [21] δημοσίευσε ένα λεπτομερές άρθρο, που επεσήμανε ότι οι κανόνες ξένου συναλλάγματος στην Ινδία χαλάρωσαν το 2004 με το Σχέδιο Απελευθέρωσης Εμβασμάτων, που επέτρεπε σε άτομα να στέλνουν ετήσια εμβάσματα 25.000 δολαρίων, ένα όριο που πλέον φτάνει στις 250.000 δολάρια. Αυτό επέτρεψε σε κόσμο να στέλνει νόμιμα εμβάσματα στο εξωτερικό για να επενδύσει σε αυτές τις εταιρείες-βιτρίνες.

Και ο αρχισυντάκτης του Fortune India Hindol Sengupta τουΐταρε για την κριτική αυτή της κάλυψης των ινδικών ΜΜΕ:

Για άλλη μια φορά, η βασική έλλειψη κατανόησης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων ανάμεσα σε “έμπειρους” γραφιάδες φαίνεται – οι περισσότερες ινδικές “αποκαλύψεις” για τα Έγγραφα του Παναμά είναι αδιάφορες

Άλλοι προφύλαξαν την Ινδία, κατευθύνοντας τα βέλη τους προς την πλευρά του Παναμά. Στο ειδησεογραφικό blog Scroll.in [23], ο M Rajashekar σχολίασε: “Η άλλη πρόταση για τους φορολογικούς παραδείσους είναι η επιείκειά τους απέναντι σε εταιρείες με αδιαφανείς ιδιοκτησιακές δομές. Κάτι τέτοιο όμως υφίσταται και στην Ινδία. Πρόσφατα, η Ινδία έχει υπάρξει θερμοκήπιο [24]για εταιρείες-βιτρίνες”.

Ως επί το πλείστον, οι Ινδοί δημοσιογράφοι απέφυγαν να σχολιάσουν περί της ανάμειξης του Πακιστανού Πρωθυπουργού Nawaz Sharif και της οικογένειάς του στη διαρροή των Εγγράφων του Παναμά, κάτι που είναι σημαντικό, δεδομένης της ταραγμένης σχέσης μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Ο ινδικός Τύπος γενικά επίσης συνεχάρη την κλίμακα και το μέγεθος των ερευνών.

Εν τω μεταξύ, πολλοί Ινδοί κατέφυγαν στο χιούμορ για να εκφράσουν τις απόψεις τους περί των αποκαλύψεων. Το History of India κοινοποίησε ένα στιγμιότυπο από ταινία της Aishwarya Rai, ερμηνεύοντας τα δάκρυα με σαρκαστικό τρόπο:

Ο διευθυντής της υπεράκτιας εταιρείας παρηγορεί την A Rai, καθώς ξεσπάει σε κλάματα, αφότου αναφέρθηκε το όνομά της στα Έγγραφα του Παναμά

Ο κωμικός Rohan αστειεύτηκε με το λογαριασμό του στο Zomato, μια διαδικτυακή υπηρεσία παραγγελίας φαγητού:

Η δική μου εκδοχή με τα Έγγραφα του Παναμά θα γίνει μόνο σε περίπτωση που κάποιος διαρρεύσει το ιστορικό παραγγελιών μου στο Zomato.

O δημοσιογράφος Rishi Majumder απόρησε:

Αναμένω να δω ποιο θα είναι το πρώτο τηλεοπτικό κανάλι με αγγλικές ταινίες που θα προβάλει σε ώρα αιχμής τον “Ράφτη του Παναμά”

Ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας The Hindu Sachin Kalbag σχολίασε:

Άλλος ένας κατάλογος από τον οποίο λείπει το όνομά μου. Η οικογένειά μου είναι στο τσακ να με αποκληρώσει.

Και ένας χρήστης του Twitter επεσήμανε όλο ειρωνεία και “ανακούφιση” ότι ο γιος του Amitabh Bachchan, Abhishek, επίσης ηθοποιός δεν βρίσκεται στα έγγραφα που διέρρευσαν:

Μονάχα ο Amitabh Bachchan και [η νύφη του] Aishwarya; Πάλι καλά που ο [γιος του,] Abhishek Bachchan, είναι φτωχός σαν εμάς και δεν εμφανίζεται στα Έγγραφα του Παναμά