- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Ένα αφιέρωμα στην κουζίνα της Υεμένης: Γαστρονομικές παραδόσεις στο Ραμαζάνι

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Υεμένη, Διατροφή, Μέσα των πολιτών, Πόλεμος - Συγκρούσεις
Sambosa one of Yemen's top food in Ramadan - CC Yemeniah Blog [1]

Το Sambosa αποτελεί ένα από τα βασικά φαγητά κατά το Ραμαζάνι – CC Μπλογκ της Υεμένης

Η Υεμένη απέχει μόλις ένα βήμα [2] από την πείνα, δηλώνει ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για την Υεμένη Ismail Ould Cheikh Ahmed, ο οποίος σημειώνει ότι ”21 εκατομμύρια άνθρωποι χρήζουν ανθρωπιστικής βοήθειας” εξαιτίας των πρόσφατων συγκρούσεων που έχουν ξεσπάσει στη χώρα. Οι αριθμοί προκαλούν τρόμο, αν σκεφτεί κανείς ότι στην Υεμένη ζουν συνολικά 24 εκατομμύρια άνθρωποι.

Συζητείτο το ενδεχόμενο της ανακωχής [3]κατά τη διάρκεια του ιερού μήνα του Ραμαζανιού ή όσου έχει μείνει από αυτόν, έτσι ώστε να επιτραπεί στο 99% των μουσουλμάνων [4] που ζουν στη χώρα τουλάχιστον να νηστέψουν σε συνθήκες ηρεμίας. Το Ραμαζάνι (Ραμαντάν) [5] είναι ο ένατος μήνας στο ισλαμικό ημερολόγιο, κατά τη διάρκεια του οποίου οι μουσουλμάνοι νηστεύουν εις ανάμνηση της αποκάλυψης της Ιερής τους Βίβλου, του Κορανίου, στον Προφήτη Μωάμεθ.

Αλλά πολύ πριν η κρίση και οι συρράξεις χτυπήσουν τη χώρα, οι κάτοικοι της Υεμένης περνούσαν όμορφα τις βραδιές τους κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού. Η χώρα ήταν επίσης διάσημη για την κουζίνα της και αυτό το άρθρο είναι ένας φόρος τιμής στις γαστρονομικές παραδόσεις της Υεμένης κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού. Ένα άλλο στοιχείο που έχει ενδιαφέρον είναι ότι κάθε πόλη στην Υεμένη έχει τα δικά της ιδιαίτερα πιάτα ακόμα και για το Ραμαζάνι. Έτσι αν κάποια μέρα σταθείτε τυχεροί και σας προσκαλέσουν σε ένα ιφτάρ (γεύμα που ”σπάει” τη νηστεία μετά τη δύση του ήλιου) από κάποιον κάτοικο του λιμανιού Άντεν, μάλλον αυτό που θα φάτε θα διαφέρει από αυτό που θα τρώγατε αν ήσαστε καλεσμένοι σε ένα τραπέζι από κάποιον κάτοικο της πρωτεύουσας Σαναά και ούτω κάθ’ εξής.

Όπως και πολλοί άλλοι μουσουλμάνοι, οι κάτοικοι της Υεμένης πρώτα σπάζουν τη νηστεία τους το βράδυ τρώγοντας χουρμάδες, [6]οι οποίοι ιστορικά έχουν γίνει γνωστοί για την ενίσχυση που παρείχαν στον οργανισμό των ανθρώπων που έμεναν πολλές μέρες στην καυτή έρημο, καθώς είναι πλούσιοι σε ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, θείο και χλώριο όπως επίσης και σε πολλών ειδών βιταμίνες.

Τους χουρμάδες ακολουθούν σούπες και σαλάτες, και στη συνέχεια το κυρίως γεύμα. Η Lamya Almas ή αλλιώς Yemeniyah [7] έχει μια ολόκληρη κατηγορία [8] στο blog μαγειρικής της αφιερωμένο ειδικά σε συνταγές από το Ραμαζάνι.

Εδώ, για παράδειγμα, μπορούμε να μάθουμε πώς να μαγειρέψουμε ένα shurbah baydah [9], που πρακτικά είναι η λευκή σούπα ή σούπα από χυλό βρώμης που προέρχεται από την πόλη Άντεν.

Shurbah Baydah - Or White Soup [10]

Ενώ στην πρωτεύουσα της Υεμένης Σαναά αυτή η σούπα είναι γλυκιά, η εκδοχή της στην πόλη Άντεν είναι μάλλον αλμυρή με κάρυ και χυλό βρώμης. Με επιφύλαξη πνευματικών δικαιωμάτων από Yemeniyah Blog

Λέει λοιπόν:

Αυτό είναι ένα βασικό πιάτο κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού. Πολύ χορταστική σούπα, η οποία είναι από μόνη της ένα γεύμα. Στην πόλη Σαναά τη φτιάχνουν γλυκιά και προσθέτουν γάλα. Αλλά η δική μας στο Άντεν είναι πολύ διαφορετική και τη φτιάχνουμε είτε σκέτη, οπότε την αποκαλούμε Shurbah Baydha το οποίο σημαίνει ουσιαστικά “Λευκή Σούπα” ή της προσθέτουμε μία κόκκινη σάλτσα, την οποία φτιάχνουμε με κρεμμύδια, ντομάτες και μπαχαρικά και την αποκαλούμε σε αυτήν την περίπτωση Shurbah Hamra, που σημαίνει “Κόκκινη Σούπα”.

Θα χρειαστείτε:

1) 1/2 λίβρα από αρνί κομμένο σε μικρά κομμάτια με το κόκκαλό του [μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε κοτόπουλο το οποίο θα κόψετε σε κομμάτια τη στιγμή του μαγειρέματος]

2) 2 κούπες νιφάδες βρώμης [ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα παραδοσιακά Κουάκερ Βρώμης]

3) 3 στικ κανέλας

4) 1/2 κουταλιά της σούπας με κόκκους πιπεριού

5) 1/2 κουταλιά της σούπας με σκόνη από κάρυ

6) 1/2 μέτριο κρεμμύδι καλά ψιλοκομμένο

7) 1 μικρή ντομάτα καλά ψιλοκομμένη

8) Αλάτι για να να το νοστιμίσετε

Η Katherine Abu Hadal [11], από το blog Sheba Yemeni Food’ [12], μας δείχνει στο παρακάτω βίντεο πώς να φτιάξουμε μία καυτερή γιαουρτοσαλάτα από την Υεμένη:

Η Fattah είναι ένα συνηθισμένο κυρίως γεύμα στο τραπέζι της Υεμένης κατά τη διάρκεια του ιφτάρ. Όπως εξηγείται στο blog Yemen Food, [13] παρασκευάζεται από τα εξής υλικά:

Η Fatta, που σημαίνει τρίμματα ή ψίχουλα, είναι ένα είδος σούπας από ψωμί που φτιάχνεται από κομματάκια ψωμιού Υεμένης ανακατεμένα με ζωμό κρέατος και μαγειρεμένα λαχανικά, που την κάνουν λασπωμένη και πολτώδη. Καθώς οι πίτες τείνουν να γίνονται σκληρές όταν εκτίθενται στον αέρα, το πιάτο αυτό αποτελεί και έναν τρόπο για να χρησιμοποιούν το μπαγιάτικο ψωμί. Η Fatta μπορεί επίσης να γίνει και επιδόρπιο με γλυκά υλικά όπως χουρμάδες και μέλι. Στην Υεμένη, η fatta είναι ένα σύνηθες γεύμα κατά τη διάρκεια του μήνα του Ραμαζανιού.

Η Katrin επίσης μοιράζεται μαζί μας τη συνταγή της δικής της εκδοχής στο YouTube:

Ένα ακόμα πράγμα που είναι πολύ πιθανό να βρείτε σε κάθε τραπέζι κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού είναι το κόκκινο κρέας. Δοκιμάστε το lahma mahshoosha [14] (lahma σημαίνει κρέας στα αραβικά) με τη βοήθεια αυτής της συνταγής που μοιράζεται μαζί μας η Katherine:

Πρώτα πλύνετε και ξεχωρίστε το λίπος από το κρέας. Κόψτε το κρέας σε μικρά κομματάκια. Ζεστάνετε το λίπος (εάν δεν είναι αρκετό προσθέστε βούτυρο) σε μία κατσαρόλα με θερμοκρασία άνω του μετρίου μέχρι να λιώσει. Στη συνέχεια προσθέστε το κρέας, τα κρεμμύδια, το σκόρδο, τα μπαχαρικά και το αλάτι. Σφραγίστε τη χύτρα και μαγειρέψτε για περίπου 20 λεπτά ή μέχρι το κρέας να γίνει μαλακό. Εάν χρησιμοποιήσετε την κλασική κατσαρόλα, τότε ο χρόνος θα είναι μεγαλύτερος, περίπου μία ώρα ή λίγο παραπάνω. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Συνήθως είναι απαραίτητο να βάζετε υγρά μέσα στη χύτρα, αλλά σε αυτή την περίπτωση το κρέας θα βγάλει αρκετά υγρά για να το κάνετε το μαγείρεμά σας. Θα πρέπει να έχετε το νου σας στην κατσαρόλα, ώστε να εξασφαλίσετε ότι τα υγρά δε θα εξατμιστούν γιατί έτσι θα καεί το κρέας. Μόλις το κρέας μαγειρευτεί εντελώς και μαλακώσει, τοποθετήστε τα κομμάτια σε ένα τηγάνι, αφήνοντας το ζωμό και τα κρεμμύδια μέσα στην κατσαρόλα. Ψήστε το κρέας για περίπου 10 λεπτά ή μέχρι να ροδίσει όσο το θέλετε. Παρακολουθήστε το καλά καθώς το κρέας μπορεί να σας καεί πολύ γρήγορα καθώς θα ψήνεται στο τηγάνι. Αφήνω το φούρνο ανοιχτό για να βλέπετε.

Και για καλύτερη κατανόηση της συνταγής παρακάτω ακολουθεί ένα βίντεο:

Για επιδόρπιο, είναι τόσες οι επιλογές, που μπορεί να κακομάθετε. Για παράδειγμα, μπορείτε να φάτε μία κρεμώδη πουτίγκα από πλιγούρι: [15] βρείτε μία απλή της συνταγή στο blog Tried and True Eats [16]. Είναι η γλυκιά εκδοχή της shurbah baydah που αναφέραμε στην αρχή.

Ρίξτε το νερό, το πλιγούρι και το αλάτι στην κατσαρόλα, αφήστε τα να βράσουν και μαγειρέψτε τα σε υψηλό ατμό για 20 με 30 λεπτά μέχρι να μαλακώσουν και η μεγαλύτερη ποσότητα του νερού να εξατμιστεί. Προσθέστε γάλα και ζάχαρη. Σιγοβράστε για 35 λεπτά ή μέχρι το μείγμα να σκληρύνει και το πλιγούρι να μαλακώσει. Αν δε μαλακώσει, σκεπάστε την κατσαρόλα με το καπάκι, χαμηλώστε τη θερμοκρασία και μαγειρέψτε το μείγμα για άλλα 5 λεπτά. Τοποθετήστε το μείγμα σε πιατέλες, γαρνίρετέ το με μία μικρή κουταλιά από semn [17] και μέλι και απολαύστε το.

Αλλά εάν οι κάτοικοι της Υεμένης διαφωνούν σε πολλά πράγματα όπως η πολιτική και η θρησκεία (ή τουλάχιστον κάποιοι θέλουν να το κάνουν να φαίνεται έτσι), υπάρχει ένα γεύμα γύρω από το οποίο ενώνονται όλοι, ένα κλασικό ορεκτικό του Ραμαζανιού: το sambosa, που είναι γνωστό σε όλο τον κόσμο με το όνομα samosa ή sambusek, και μαγειρεύεται σε κάθε γωνιά του πλανήτη με διαφορετικό τρόπο. Παρακάτω θα δείτε τον τρόπο με τον οποίο το μαγειρεύουν στην Υεμένη, όπως περιγράφεται βήμα-βήμα [18] στο blog Yemen Kitchen [19]:

The Yemeni Sambosa Recipe part as posted on "Yemen Kitchen" blog ( Print Screen)

Η συνταγή για το sambosa της Υεμένης όπως ”ανέβηκε” στο blog “Yemen Kitchen”

Sambosa recipe part 2

Μέρος δεύτερο της συνταγής του sambosa

Part 3

Μέρος τρίτο της συνταγής sambosa

Part 4

Μέρος τέταρτο της συνταγής sambosa

Τέλος, μην ξεχάσετε το τσάι [20]ή τον καφέ [21], ειδικά καθώς η Υεμένη είναι διάσημη για τα ροφήματά της παγκοσμίως.

Και το φαγητό βεβαίως συνοδεύεται από ποικίλες παραδόσεις και στιγμές ευτυχίας ανάμεσα σε οικογένεια και φίλους [22] — κάτι που οι κάτοικοι της Υεμένης μπορεί να στερούνται προς το παρόν, αλλά πρόκειται να το ανακτήσουν αργά ή γρήγορα. Ευχόμαστε στους φίλους μας που ζουν εκεί να έχουν ειρήνη και ευτυχία στα χρόνια που έρχονται.