Το Ροσάριο [1], η τρίτη μεγαλύτερη πόλη πληθυσμιακά στην Αργεντινή, βρίσκεται 300 χιλιόμετρα βόρεια του Μπουένος Άιρες στον Ποταμό Παρανά [2]. Το Ροσάριο είναι γνωστό ως πατρίδα της σημαίας της Αργεντινής, καθώς σε αυτή την πόλη υψώθηκε για πρώτη φορά. Αποτελεί επίσης γενέτειρα μεγάλων αθλητών, όπως των Lionel Messi [3], Marcelo Bielsa [4], Luciana Aymar [5] [es], και του πολιτικού και επαναστάτη Ερνέστο Τσε Γκεβάρα [6]. Πέρα όμως από τις διεθνείς της φυσιογνωμίες, ένα από τα πιο απίστευτα χαρακτηριστική του Ροσάριο είναι η αρχιτεκτονική του, η οποία αντικατοπτρίζει την ευρωπαϊκή μετανάστευση στις αρχές του 1800.
Το Ροσάριο έχει πολλά παρατσούκλια: ένα εξ αυτών είναι το “Αργεντίνικο Σικάγο”, καθώς ήταν το κύριο λιμάνι δημητριακών και φιλοξένησε επίσης κι έναν αριθμό Σιτσιλιάνων κακοποιών, όπως οι “Chicho Grande” και “Chicho Chico”, μεταξύ άλλων. Η εφημερίδα La Nación [7] [es] γράφει για το παρατσούκλι αυτό:
Rosario, la ciudad que a fines del siglo XIX y principios del XX se convirtió en el principal puerto cerealero del país, no sólo albergó el paso de miles de marineros y extranjeros, sino que también cobijó otro tipo de desembarco, el de la prostitución. Fue el trampolín de la mafia en el país y, de allí, el bautismo de “la Chicago argentina”.
Las andanzas de los italianos Juan Galiffi, apodado “el Chicho Grande”, y su rival, Francisco Morrone, “Chicho Chico”, inspiraron el cambio de nombre acorde con los niveles de violencia y corrupción que los envolvían.
Το Ροσάριο, η πόλη που αποτέλεσε το κύριο λιμάνι δημητριακών της χώρας στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού αιώνα, δεν είδε μόνο το πέρασμα χιλιάδων ναυτών και ξένων, αλλά φιλοξένησε και άλλου είδους αφίξεις, όπως η πορνεία. Αποτέλεσε το εφαλτήριο της μαφίας στη χώρα και, συνεπώς, του δόθηκε το όνομα “Σικάγο της Αργεντινής”.
Οι περιπέτειες του Ιταλού John Galiffi, του αποκαλούμενου “Chicho Grande”, και του αντιπάλου του, Francis Morrone, του “Chicho Chico”, ενέπνευσαν την αλλαγή του ονόματος λόγω του επιπέδου βίας και διαφθοράς που υπήρχε εκείνη την εποχή στην πόλη.
Αφότου επισκέφθηκε το Ροσάριο, ο δημοσιογράφος Nicolas Pasiecznik γράφει στο προσωπικό του ιστολόγιο [8][es] για τους θόλους των κτιρίων:
De estilo neoclásico, barroco, con reminiscencias italianas, vanguardistas y hasta en algunos casos eclécticas, estas cúpulas son, además de un patrimonio de calidad excelentemente cuidado y revalorizado, una muestra del poderío económico que la zona tuviera antaño.
Νεοκλασικοί, μπαρόκ, με ιταλικά στοιχεία, πρωτοποριακοί, ακόμα και εκλεκτικοί σε ορισμένες περιπτώσεις, οι θόλοι αυτοί δεν αποτελούν μονάχα μια εξαίρετη κληρονομιά που επιμελείται έξοχα και εκτιμάται, αλλά επίσης σημάδι της οικονομικής ευρωστίας που είχε κάποτε η περιοχή.
Το κτίριο του Χρηματιστηρίου του Ροσάριο, που χτίστηκε το 1929, σε νεοκλασικό στυλ, έμβλημα των πολλαπλών οικονομικών συναλλαγών. Φωτογραφία: Ines (CC BY-NC-ND 2.0)
Άλλο ένα δείγμα αρχιτεκτονικής, που δείχνει τον πλούτο των αγροτικών δραστηριοτήτων της Αργεντινής είναι το κτίριο “La Agrícola”, που χτίστηκε το 1907 και βρίσκεται απέναντι από το Χρηματιστήριο. Η γωνία αυτή είναι γνωστή ως “η γωνιά των τριών θόλων”.
La Agrícola. Φωτογραφία: pablodf (CC BY-NC-ND 2.0)
Ένα άλλο κτίριο που έχε ανακηρυχθεί Εθνικό Ιστορικό Μνημείο είναι η Ισπανική Λέσχη [9] [es]. Η ιστοσελίδα της σχολιάσει για την ιστορία της κατασκευής του κτιρίου αυτού:
El edificio se comenzó a construir el 1912, contratando para ello al Arq. Francisco Roca i Simó graduado en 1906 en Barcelona.El edificio se inaugura oficialmente el 9 de Julio de 1916, una fecha singular para la historia del país: el Centenario de Independencia.
En la construcción se reconocen tres partes: la anterior, la central y la posterior, que presentan modos particulares de resolver los espacio. Pero a su vez la organización de las funciones se realiza a partir de un eje longitudinal imaginario que divide la organización de las partes en dos.
Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1912 από τον αρχιτέκτονα Francisco Roca i Simó, που αποφοίτησε το 1906 στη Βαρκελώνη. Το κτίριο εγκαινιάστηκε επίσημα στις 9 Ιουλίου 1916, μια ημερομηνία μοναδική στην ιστορία της χώρας: η εκατονταετηρίδα της ανεξαρτησίας της.
Στην κατασκευή αναγνωρίζει κανείς τρία κομμάτια: το εμπρόσθιο, το κεντρικό και το οπίσθιο, που παρουσιάζουν ξεχωριστούς τρόπους διαμοιρασμού του χώρου. Η οργάνωση όμως των λειτουργιών του στηρίζεται ξεκινώντας από μια φανταστική κεντρική γραμμή, που χωρίζει την οργάνωση σε δυο κομμάτια.
Η Ισπανική Λέσχη. Φωτογραφία: pablodf (CC BY-NC-ND
Η σελίδα συνεχίζει με την περιγραφή της πρόσοψης:
La fachada se presenta como un imponente juego de volúmenes quebrando y ahuecando el plano del mismo. A simple vista se reconocen tres partes en la organización de los elementos ornamentales, un basamento, un desarrollo y un imponente remate donde el comprometido coronamiento del edificio. Se destaca, este último segmento por la idea de colocar el escudo policromo, custodiado por dos imponentes leones, representando de la monarquía española.
Η πρόσοψη παρουσιάζεται ως ένα εντυπωσιακό παιχνίδι όγκων, που σπάνε και κοιλαίνουν την επιφάνεια. Με την πρώτη ματιά, οι θεατές αναγνωρίζουν τρία τμήματα στην οργάνωση των διακοσμητικών στοιχείων: μια βάση, τη μέση και ένα εντυπωσιακό φινίρισμα, που περιλαμβάνει και το επιστέγασμα του κτιρίου. Το τελευταίο αυτό τμήμα ξεχωρίζει λόγω της τοποθέτησης της πολύχρωμης ασπίδας, που φυλάσσεται από δυο αντικριστά λιοντάρια, που συμβολίζει την ισπανική μοναρχία.
Το ιστολόγιο Noticias de la ciudad de Rosario [10] [es] σχολιάζει άλλο ένα εμβληματικό κτίριο στην πόλη, το Ανάκτορο Cabanellas:
El Palacio Cabanellas, en la esquina de Sarmiento y San Luis. Art Nouveau, o Modernisme según los catalanes. El edificio lo diseñó Francesc Roca i Simó, que vino de Mallorca y Barcelona a Rosario a principio del siglo XX, se quedó menos de una década y no paró de planear fastuosos edificios como éste.
Το Ανάκτορο Cabanellas, στη γωνία Sarmiento και San Luis. Σύμφωνα με τους Καταλανούς, αρ νουβώ ή Μοντερνισμός. Το κτίριο σχεδιάστηκε από τον Francesc Roca i Simó, ο οποίος ήρθε από τη Μαγιόρκα και τη Βαρκελώνη στο Ροσάριο στις αρχές του 20ού αιώνα. Παρέμεινε στο Ροσάριο για λιγότερο από δεκαετία και δε σταμάτησε ποτέ να σχεδιάζει πολυτελή κτίρια σαν αυτό εδώ.
Ο θόλος του Ανακτόρου Cabanellas. Φωτογραφία: lu6fpj (CC BY-NC-SA 2.0)
Η αρχιτεκτονική της πόλης δεν είναι ξένη με την πολιτική δραστηριότητα του Ροσάριο. Η Δημαρχία βρίσκεται στο Ανάκτορο των Λεόντων [11] [es] (“Palacio de los Leones” στα ισπανικά), το οποίο εγκαινιάστηκε το 1898 και βρίσκεται πολύ κοντά στο Μνημείο της Σημαίας [12] [es] και τον ποταμό Παρανά. Πολλές ιστορίες έχουν διασωθεί για το κτίριο αυτό. Η πιο γνωστή ιστορία αφορά το φάντασμα της Yolanda, που εμφανίζεται στο κτίριο, όπως εξηγεί η ιστοσελίδα El Ciudadano Web [13] [es]:
Un inspector de tránsito de la Municipalidad, Lucio Montenegro, aseguró haber visto un fantasma en el Palacio de los Leones el pasado 20 de junio. Según contó el protagonista del hecho a Elciudadanoweb.com, se encontraba trabajando en Santa Fe y Córdoba por el Día de la Bandera, y pidió permiso para entrar al baño de la Municipalidad de Rosario. Montenegro subió al primer piso y ahí fue cuando ocurrió el tenebroso episodio. Un fantasma le tocó el hombro y le dijo: “Soy Yolanda. Decile al sereno que deje la luz prendida”.
Ένας τροχονόμος στο Δημαρχείο, ο Lucio Montenegro, ανέφερε ότι είδε ένα φάντασμα στο Ανάκτορο των Λεόντων στις 20 Ιουνίου. Είπε στο Elciudadanoweb.com ότι εργαζόταν στη γωνία Σάντα Φε και Κόρδοβα για την Ημέρα της Σημαίας ζήτησε άδεια να χρησιμοποιήσει το μπάνιο του Δημαρχείου του Ροσάριο. Ο Montenegro ανέβηκε προς τα πάνω, όπου έλαβε χώρα το τρομακτικό περιστατικό. Ένα φάντασμα ακούμπησε τον ώμο του και είπε: “Είμαι η Γιολάντα. Πες στο φρουρό να αφήσει ανοιχτά τα φώτα”.
Δημαρχείο Ροσάριο – Ανάκτορο των Λεόντων. Φωτογραφία: maxid (CC BY-NC-ND 2.0)
Εν τέλει, στην ιστοσελίδα Rutas Modernistas en Rosario [14](Μοντερνιστικές διαδρομές στο Ροσάριο), ο Δήμος μοιράζεται περισσότερες φωτογραφίες με αυτούς που θέλουν να συνεχίσουν τον εικονικό αυτό περίπατο της πόλης και της αρχιτεκτονικής της.