Συνάντηση του Προέδρου Αλίγιεφ και του Προέδρου Πούτιν το 2014. Επίσημη φωτογραφία της ρωσικής κυβέρνησης.
Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ αγαπά τα ακριβά πράγματα: εντυπωσιακά κατασκευαστικά σχέδια, διοργάνωση αθλητικών αγώνων και το περίεργο αστραφτερό σόου της Eurovision.
Αλλά ένα από τα πιο πολύτιμα αποκτήματα του δικτάτορα και του καθεστώτος του είναι ίσως οι πολιτικοί του κρατούμενοι, οι οποίοι ολοένα και περισσότερο χρησιμοποιούνται ως πιόνια στις διαπραγματεύσεις του Αλίγιεφ με τη Δύση.
Πριν την αναχώρησή του για την Ουάσινγκτον για τη Σύνοδο Κορυφής για την Πυρηνική Ασφάλεια στα τέλη Μαρτίου, και κάτω από τις αυξανόμενες πιέσεις άλλων χωρών γύρω από τους ολοένα και μεγαλύτερους περιορισμούς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα, ο Αλίγιεφ αποφάσισε να απαλλαγεί από ένα από τα αποκτήματά του [1], αμνηστεύοντας 14 πολιτικούς κρατουμένους [2]: τους ακτιβιστές του N!DA Rashadat Akhundov, Mahammad Azizov και Rashad Hasanov, τους bloggers Siraj Karimli και Omar Mammadov, τον πρώην κυβερνητικό αξιωματούχο Akif Muradverdiyev, τον Πρόεδρο του Κόμματος της Εθνικής Υπόστασης Nemat Penahli, τον ακτιβιστή του Κόμματος Musavat (Κόμμα Ισότητας) Yadigar Sadigov, τους δημοσογράφους Parviz Hashimli, Hilal Mammadov και Tofig Yagublu, τους προασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Taleh Khasmammadov και Anar Mammadli.
Η περίπτωση των ακτιβιστών του N!DA [ΣτΜ: κίνημα πολιτών στο Αζερμπαϊτζάν που ιδρύθηκε το 2011 για να επιφέρει δημοκρατικές και κοινωνικές αλλαγές] έχει ιδιαιτέρως προσελκύσει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας, καθώς οκτώ νέοι άνθρωποι (συμπεριλαμβανομένων των τριών που απελευθερώθηκαν) είχαν συλληφθεί το Μάρτιο του 2013 [3], επειδή είχαν χρησιμοποιήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκειμένου να οργανώσουν μια σειρά από διαδηλώσεις ενάντια στον αυξανόμενο αριθμό θανάτων στις τάξεις του αζέρικου στρατού ως αποτέλεσμα των καψονιών και της βίας. Το Σεπτέμβριο του 2013, αυτοί κατηγορήθηκαν ότι είχαν οργανώσει μαζικές εξεγέρσεις που συνοδεύονταν από βία, καταστροφές περιουσίας και πυρκαγιές.
Μια άλλη σημαντική περίπτωση είναι εκείνη του Anar Mammadli, Προέδρου του Παρατηρητηρίου για τη διεξαγωγή των εκλογών και τη δημοκρατία, ο οποίος βρέθηκε [4]στη φυλακή το Δεκέμβριο του 2013, κατηγορούμενος για φοροδιαφυγή, για παράνομη επιχειρηματική δραστηριότητα (μη κατοχή των απαραίτητων εγγράφων) και για “κατάχρηση εξουσίας”, με την υπόνοια ότι είχε προσπαθήσει να παρέμβει στα εκλογικά αποτελέσματα.
Αποτελεί έκπληξη το ότι η Khadija Ismayilova [5] δεν φιγουράρει στη λίστα με τους κρατούμενους που αφέθηκαν ελεύθεροι. Η διάσημη δημοσιογράφος κατά της διαφθοράς, που είχε για συνήγορο υπεράσπισης τη διάσημη δικηγόρο Amal Clooney, εκτίει ποινή 7,5 ετών για κατηγορίες για τις οποίες υπάρχουν ευρείες υπόνοιες ότι είναι ψευδείς. Κάποια πιόνια παραείναι πολύτιμα για να παραδοθούν.
Μια στιγμή ευτυχίας
Αν και οι απελευθερώσεις – όπως και οι αρχικές κατηγορίες – έχουν χωρίς καμιά αμφιβολία πολιτικά κίνητρα, ωστόσο αυτές έδωσαν ένα τόνο ζωντάνιας στους εορτασμούς για το Νορούζ [6], μια ιδιαιτέρως δημοφιλή γιορτή στο Αζερμπαϊτζάν, το Ιράν και την Κεντρική Ασία.
Η αζέρικη ραδιοφωνική υπηρεσία RFE/R Azadliq επισκέφθηκε [7](βίντεο) τις οικογένειες των πολιτικών κρατουμένων που αφέθηκαν ελεύθεροι.
Μετά την απελευθέρωσή του, ο Rashadat Akhundov ανήρτησε στη σελίδα του στο Facebook :
Girov həyatımız sona çatdı. Azadlıqdayıq!Digər içəridə qalan dostlara tezliklə azadlıq arzu edirəm.
Posted by Rashadat Akhundov [8] on Thursday, 17 March 2016 [9]
Η ζωή μας ως όμηροι τελείωσε. Είμαστε ελεύθεροι! Εύχομαι σε όλους του φίλους μας που έμειναν στη φυλακή να ξαναβρούν σύντομα την ελευθερία.
Ο Anar Mammadli, επικεφαλής του Παρατηρητηρίου για τη διεξαγωγή των εκλογών και τη δημοκρατία, λίγο καιρό μετά την απελευθέρωση του δημοσίευσε στη σελίδα του στο Facebook:
Dəyərli dostlar!Nəhayət, 27 ay çəkən həbsdən sonra yenidən birlikdəyik. Bizim azadlığa çıxmağımızda əməyi keçən, həmç…
Posted by Anar Mammadli [10] on Saturday, 19 March 2016 [11]
Αγαπητοί φίλοι! Επιτέλους, ξαναείμαστε μαζί έπειτα από 27 μήνες παραμονής στη φυλακή. Ευχαριστώ όλους εκείνους που αγωνίστηκαν στο πλευρό μας για την ελευθερία μας, όπως και τις οικογένειες μας και τους φίλους μας. Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω αρκετούς από εσάς κατά τη διάρκεια των δυο τελευταίων ημερών. Ευχαριστώ για τις ευχές σας και τα συγχαρητήρια σας! Φυσικά και είμαστε χαρούμενοι, αλλά από την άλλη είμαστε και λυπημένοι. Κάποιοι από τους φίλους μας παραμένουν στη φυλακή. Έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας και πρέπει όλοι να εργαστούμε για να ελευθερώσουμε όλους τους πολιτικούς κρατουμένους και να εξαλείψουμε τα πολιτικά εμπόδια. Πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα μας!
Ο Rasul Jafarov, αυτός που ξεκίνησε τις εκστρατείες “Ας τραγουδήσουμε για τη δημοκρατία”, “η Τέχνη για τη δημοκρατία” και “ο Αθλητισμός για τα Δικαιώματα”, έκανε επίσης μια δήλωση μετά την απελευθέρωσή του:
Dostlar, salamlayiram haminizi, bildiyiniz kimi artiq evdeyem ve azadliga cixdigim uchun cox sevinirem, bu gunku hissler…
Posted by Rasul Jafarov [12] on Thursday, 17 March 2016 [13]
Αγαπητοί φίλοι, σας χαιρετώ όλους. Όπως γνωρίζετε, βρίσκομαι στο σπίτι και είμαι πολύ ευτυχής που είμαι ελεύθερος.Τα συναισθήματα που βιώνω σήμερα μου υπενθυμίζουν την πραγματική σημασία της ελευθερίας και πόσο σημαντική είναι αυτή. Είμαι πεπεισμένος ότι οι φίλοι μας Intigam Aliyev, Khadija Ismayil, Ilgar Mammadov και οι άλλοι κρατούμενοι θα είναι σύντομα ελεύθεροι και είμαι έτοιμος να κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου γι'αυτό. Ελπίζω να δω τον καθένα από εσάς και να μιλήσουμε…
Ο δημοσιογράφος Rauf Mirkadirov, κατηγορούμενος για κατασκοπεία, επίσης αφέθηκε ελεύθερος, αν και δεν του δόθηκε επίσημα αμνηστία. Η εξαετής ποινή του μετατράπηκε σε πενταετή με αναστολή από το δικαστήριο του Μπακού.
Εκτός από την Khadija Ismayilova [14], ο δημοσιογράφος Seymur Hezi, ο δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων Intigam Aliyev, ο ακτιβιστής της νεολαίας Ilkin Rustemzade και ο Ilgar Mammadov, επικεφαλής του κινήματος REAL είναι μόνο μερικοί από τους πιο σημαντικούς πολιτικούς κρατουμένους, τους οποίους ο Πρόεδρος ακόμα κρατά.