Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε από τον Jorge Alonzo στο Flickr, με άδεια Creative Commons (CC BY-SA 2.0)

Όταν σκεφτόμαστε την κουζίνα της Ουρουγουάης, ένα εμβληματικό πιάτο έρχεται πάντα στο μυαλό μας: το “asado“, δηλαδή το ψητό, ή αλλιώς μπάρμπεκιου. Αλλά αυτό είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό παραδοσιακό πιάτο: αντιπροσωπεύει την όλη ταυτότητα της χώρας.

Αυτό το πιάτο είναι σύμβολο της oυρουγουανής και της αργεντίνικης κατεξοχήν παράδοσης, λειτουργώντας ως κοινωνικός άξονας, ως ένα από τα πιο βαθιά ριζωμένα έθιμα και ως ένα σύμβολο φιλίας. Κανένας, ή σχεδόν κανένας, δεν ετοιμάζει μπάρμπεκιου μόνος του και για τον εαυτό του. Το μπάρμπεκιου είναι ένας λόγος για συνάντηση, μια δικαιολογία για συνεύρεση, για να φέρει κοντά όσους ανθρώπους για τον οποιοδήποτε λόγο χωρίστηκαν.

Στο Vimeo, ο Geoff Stellfox μοιράζεται ένα σύντομο βίντεο ενός παραδοσιακού “ασάδο” [ψητού] της Ουρουγουάης:

Το “ασάδο” είναι επίσης μια αιτία ανταγωνισμού μεταξύ των απέναντι ακτών του Ρίο Ντε Λα Πλάτα. Οι Αργεντινοί και οι Ουρουγουανοί εξίσου καυχιούνται πως έχουν το καλύτερο μπάρμπεκιου σε μια διαμάχη που ποικίλει τόσο όσοι είναι και οι ουρανίσκοι ανά τον κόσμο.

Η καθημερινή εφημερίδα El País [ισπανικά] σχολιάζει:

Los argentinos dicen que son ellos los que hacen el mejor asado, a veces nos reconocen que tenemos mejor carne (excepto el bife de chorizo que es argentino por unanimidad), nos matamos por la mejor receta del chimichurri, nos reímos de los mexicanos que cocinan a la llama y descalificamos a los porteños que cocinan con carbón.

Οι Αργεντινοί υποστηρίζουν ότι είναι αυτοί που κάνουν το καλύτερο μπάρμπεκιου, περιστασιακά παραδέχονται ότι εμείς έχουμε καλύτερο κρέας (εκτός από το ‘bife de chorizo’ [κάτι σαν μπριζόλα] το οποίο εξ’ ορισμού είναι από την Αργεντινή), εμείς χτυπάμε ο ένας τον άλλο για την καλύτερη συνταγή για ‘chimichurri‘ [μια ειδική σάλτσα για το κρέας], εμείς κοροϊδεύουμε τους Μεξικανούς που μαγειρεύουν στη φλόγα και απορρίπτουμε τους Porteños [αυτούς που μένουν στο Μπουένος Άιρες] που μαγειρεύουν χρησιμοποιώντας κάρβουνα.

Όταν μιλάμε για το μπάρμπεκιου, δεν αναφερόμαστε απαραίτητα σε μια απλή μάζα από μαγειρεμένο κρέας, αλλά περισσότερο σε όλα τα σύνεργα που το περιβάλλουν, τα διαφορετικά είδη κρέατος και λαχανικών τέτοια που ο καθένας αισθάνεται ότι υπάρχει κάτι γι’ αυτόν, είτε είναι κρεατοφάγοι είναι χορτοφάγοι. Η φωτιά, η οποία φέρνει τους ανθρώπους κοντά και τους προστατεύει, έχει επίσης ένα κεντρικό ρόλο, από την αρχή της ανθρωπότητας.

Όταν δεν υπάρχει κάποια ψησταριά, πολλά νοικοκυριά αντικαθιστούν το τυπικό μπάρμπεκιου στα κάρβουνα [es] με το ψητό στο φούρνο μπάρμπεκιου στο καθημερινό τους μαγείρεμα. Αυτή η επιλογή θεωρείται ως η δεύτερη καλύτερη από τους ειδήμονες του ‘ασάδο’, αλλά είναι και ευκολότερο να ενταχθεί στην καθημερινή ζωή των Ουρουγουανών οικογενειών. Προκειμένου να απλοποιήσει ακόμα περισσότερο την προετοιμασία των πιάτων, ο γνωστός σεφ Sergio Puglia [es] στην ιστοσελίδα του προτείνει μέχρι και  μπάρμπεκιου με σάλτσα “criolla” [es] [πρόκειται για μια παραδοσιακή σάλτσα με βασικά συστατικά το κρεμμύδι, την κόκκινη πιπεριά, την ντομάτα, το ξύδι και το λάδι] φτιαγμένη στο φούρνο μικροκυμάτων.

Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε από τον Bruno Maestrini στο Flickr, με άδεια Creative Commons (CC BY-SA 2.0)

Ο ρόλος του ψήστη – “ασαδόρ” στα ισπανικά – είναι θεμελιώδης γι’ αυτό το κοινωνικό γεγονός: τον μεταμορφώνει στον αρχιτέκτονα της γιορτής και σε ένα ορισμένο βαθμό, στον κύριο των τελετών. Ο ψήστης είναι αυτός που αναλαμβάνει τον ηγετικό ρόλο στο πιάτο αυτό, αυτός που διαχειρίζεται τον χρόνο και τα σημάδια για το πότε και πώς να γευθούν τη δουλειά τους. Το ταλέντο του ψήστη καθορίζει την ποιότητα του μπάρμπεκιου και αν είναι επιτυχημένος, θα λάβει επαίνους και χειροκροτήματα. Ωστόσο, αν κάνει λάθος τότε θα γίνει στόχος για χλευασμούς και επιπλήξεις, μέχρι να καταφέρει να λυτρωθεί με κάποιο άλλο μπάρμπεκιου που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες όλων.

Το παραδοσιακό μεσημεριανό μπάρμπεκιου που πραγματοποιήθηκε στα εργοτάξια αποτελεί ακόμα μια γραφική στιγμή στη ζωή του πιάτου. Είναι ένα τελετουργικό για τους εργάτες που μαζεύονται για να φάνε μαζί, να ανακτήσουν δυνάμεις για να συνεχίσουν τη δουλειά και να ενισχύσουν τους αδερφικούς δεσμούς που κάνουν ευκολότερη την εργασία και την ζωή μεταξύ τους στη διάρκεια εκείνων των δύσκολων ημερών εργασίας.

Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε από τον Nae στο Flickr, με άδεια Creative Commons (CC BY-SA 2.0)

Πέρα από τις παραδόσεις και τη φιλία, υπάρχει ακόμα ένα πέπλο μυστηρίου που περικυκλώνει ένα καλό ‘ασάδο’. Κάθε ψήστης έχει τα δικά του μυστικά και τον δικό του μοναδικό τρόπο προετοιμασίας του κρέατος, που δίνουν σε κάθε μπάρμπεκιου τη μοναδική και ανεπανάληπτή τους γεύση. Ακόμα και αν αυτά τα μυστικά αποκαλύπτονταν, θα ήταν πάλι αδύνατο να γίνει το ίδιο, αφού το μπάρμπεκιου είναι πολύ περισσότερα από ένα απλό πιάτο, είναι μια μαγική στιγμή για να τη μοιραστείς.

Στην Ουρουγουάη, και προπαντός στο Μοντεβιδέο, η πλειοψηφία των γαστρονομικών χώρων είναι εξειδικευμένα μπάρμπεκιου [es] ή έχουν το μπάρμπεκιου σαν επιλογή του μενού τους.

Η καθημερινή εφημερίδα El Observador [es] επισκέφτηκε έναν από αυτούς τους χώρους για να αποκαλύψει τα μυστικά για το καλύτερο Ουρουγουανό ‘asado’ [es]: