Ο Dana Maghdeed Aziz κρατά τα χαρτιά που του έκδωσε η γερμανική κυβέρνηση. Πηγή: Rebecca Collard
Το άρθρο αυτό της Rebecca Collard [1] αρχικά εμφανίστηκε στο PRI.org [2] στις 21 Απριλίου 2016 και αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συμφωνίας διαμοιρασμού περιεχομένου.
Το Σεπτέμβριο του 2014, o Dana Maghdeed Aziz αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να μείνει πλέον στο Ιράκ. Το Ισλαμικό Κράτος πήρε τον έλεγχο της πόλης που ζούσε, της Mahkmour, και το μέλλον έμοιαζε ζοφερό. Πούλησε το ταξί του και τα κοσμήματα της γυναίκας του και δανείστηκε από την οικογένειά του. Κι έπειτα εγκατέλειψε τη χώρα με προορισμό την Τουρκία.
“Στην Τουρκία, αγόρασα ένα ψεύτικο διαβατήριο και προσπάθησα να περάσω στη Βουλγαρία, αλλά με έπιασαν και με έβαλαν φυλακή”, λέει ο Aziz. “Τους είπα ότι δεν είμαι εγκληματίας. Είμαι ένας απλός πρόσφυγας που ζητά άσυλο”.
Τον πήγανε σε ένα στρατόπεδο στη Βουλγαρία και του είπανε ότι έπρεπε να ζητήσει άσυλο εκεί. Δεν ήθελε όμως να παραμείνει στη χώρα, οπότε τους ξεγλίστρησε.
“Προσπάθησα τα πάντα για να φτάσω στη Γερμανία”, δηλώνει, ενώ πίνει καφέ.
Το Μάρτιο του 2015, τελικά τα κατάφερε. Το σχέδιό του ήταν να λάβει άσυλο στη Γερμανία και να φτιάξει μια νέα ζωή με τη γυναίκα του και τα δυο παιδιά του, που περίμεναν στο Ερμπίλ για να τον συναντήσουν.
Σχεδόν ένα χρόνο όμως μετά, ακόμα δε γνωρίζει αν η Γερμανία θα του δώσει άσυλο ή θα επιτρέψουν στην οικογένειά του να ενωθεί με εκείνον. Η Γερμανία έχει πλημμυρίσει. Μόνο πέρυσι, δέχτηκε 500.000 νέες αιτήσεις για άσυλο.
Τα γερμανικά χαρτιά του Dana Maghdeed Aziz στο τραπέζι μιας καφετέριας στο Ερμπίλ. Έπειτα από μήνες στη Γερμανία, ακόμα δε γνώρισε αν θα του δινόταν άσυλο. Πηγή: Rebecca Collard
“Η πρώτη μου συνέντευξη για τη χορηγία ασύλου έγινε τον Ιούλιο του 2015. Είπαν ότι θα χρειάζονταν 3 μήνες. Αλλά είχε φτάσει Δεκέμβρης κι ακόμα δε γνώριζα”, λέει ο Aziz. “Έπειτα, το Γενάρη, αρρώστησαν τα παιδιά μου”.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, στον Aziz δεν επιτρεπόταν να εργαστεί, όσο περίμενε. Ζούσε σε χώρο που του παρείχε η κυβέρνηση με ένα μηνιαίο επίδομα 325 ευρώ από τη γερμανική κυβέρνηση.
Όπως και πολλοί από τους Ιρακινούς που πήγαν στην Ευρώπη, ο Aziz ήταν αυτός που έφερνε τα λεφτά στο σπίτι. Τώρα όμως, δεν μπορούσε να στείλει χρήματα πίσω στην πατρίδα.
“Η γυναίκα μου αναγκάστηκε να πουλήσει και τα υπόλοιπα χρυσαφικά της για να υποστηρίξει την οικογένεια”, λέει.
Το Φεβρουάριο, ο Αziz τα παράτησε. Πήγε στο Προξενείο του Ιράκ στη Φρανκφούρτη, πήρε ένα ταξιδιωτικό έγγραφο μιας διαδρομής και επέστρεψε στην πατρίδα.
Ο Dana Maghdeed Aziz κρατά τις κάρτες, μέσω των οποίων λάμβανε ένα επίδομα από τη γερμανική κυβέρνηση. Πηγή: Rebecca Collard
Είναι ένας από τους 5.000 Ιρακινούς που επέστρεψαν πίσω από τον Οκτώβριο και μετά, με τη βοήθεια του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Πολλοί περισσότεροι Ιρακινοί επέστρεψαν μόνοι τους, απρόθυμοι να περιμένουν για βοήθεια.
Ένας φρουρός ασφαλείας στο Διεθνές Αεροδρόμιο του Ερμπίλ αναφέρει πως όλες οι πτήσεις από Γερμανία μεταφέρουν κάποιους επιστρεφόμενους. Σε ένα πρόσφατο ταξίδι, υπήρχαν τουλάχιστον οκτώ Ιρακινοί που επέστρεφαν, αφότου έκαναν το επικίνδυνο και δαπανηρό ταξίδι προς τη Γερμανία. Μεταξύ τους ήταν και ο Samad, που δεν αποκαλύπτει το επίθετό του. Το Δεκέμβριο, λέει, πούλησε τα χωράφια του και πλήρωσε έναν λαθρέμπορο για να φτάσει ως τη Γερμανία.
“Απλά ακολούθησα τους υπόλοιπους. Λέγανε πως ήταν καλύτερη η ζωή στην Ευρώπη”, λέει ο Samad. “Ήθελα να το δω με τα μάτια μου”.
Η πραγματικότητα όμως ήταν απογοητευτική.
“Περίμενα μια άνετη ζωή και ότι θα μας παρείχαν βοήθεια”, αναφέρει. “Ήταν τόσο δύσκολα, όμως”.
Όπως και ο Αziz, δε γνώριζε αν θα του έδιναν άσυλο ή αν η γυναίκα και τα τρία παιδιά του θα μπορούσαν να τον συναντήσουν στη Γερμανία. Και προσπαθούσε να υποστηρίξει την οικογένεια εξ αποστάσεως.
“Βρισκόμαστε πάντοτε στο στρατόπεδο. Μοιραζόμουν ένα δωμάτιο με άλλα οκτώ άτομα και δεν μου επιτρεπόταν να δουλέψω”, λέει ο Samad. “Αν υπήρχε ελπίδα να πάρω σύντομα άσυλο, θα έμενα. Αλλά δεν υπήρχε καμία ελπίδα”.
Ενώ οι Σύριοι έχουν καλύτερες πιθανότητες να κερδίσουν άσυλο στη Γερμανία, είναι πιο αβέβαιο για τους Ιρακινούς. Ο Samad βιαζόταν τόσο πολύ να γυρίσει πίσω, που δεν περίμενε για βοήθεια. Με τα τελευταία χρήματα που είχε, αγόρασε ο ίδιος εισιτήριο για το Ερμπίλ.
“Πούλησα τα πάντα για να πάω εκεί”, δηλώνει.
Πίσω στην καφετέρια στο Ερμπίλ, ο Aziz εξηγεί πώς αν η οικογένειά του βρισκόταν μαζί του στη Γερμανία, δε θα επέστρεφε ποτέ στο Ιράκ.
Η πόλη του ανακαταλήφθηκε από κουρδικές δυνάμεις τώρα, αλλά βρίσκεται ακόμα στην πρώτη γραμμή του πυρός. Και δεν πιστεύει ότι είναι ασφαλές να γυρίσει πίσω. Για την ώρα, μοιράζεται ένα σπίτι με τους γονείς του στην πόλη, ψάχνοντας για δουλειά.
Ο Aziz κι ο Samad ξεκινάνε κι οι δυο πάλι από το μηδέν — χωρίς ταξί, χωρίς δουλειά, χωρίς χρήματα. Ο Aziz πέρασ σχεδόν ένα χρόνο στην Ευρώπη και στο τέλος δεν έχει τίποτα να επιδείξει.
“Φυσικά και το μετανιώνω”, λέει ο Aziz. “Ξόδεψα όλα μου τα χρήματα σε ένα στόχο που δεν επετεύχθη. Τώρα, βρίσκομαι στην ίδια μου τη χώρα και ούτε ένα καφέ δεν μπορώ να αγοράσω”.