Tasfir Balde – με την άδεια του.
Για την αφρικανική ήπειρο, το 2015 & το 2016 είναι σημαντικές χρονιές από εκλογικής άποψης. Στη διάρκεια αυτών των δυο ετών, διεξήχθησαν μέχρι σήμερα 14 εκλογικές διαδικασίες [1].
Για να επιτραπεί στον πληθυσμό να απολαύσει πλήρως τα πολιτικά του δικαιώματα, οι χρήστες του διαδικτύου πολλαπλασίασαν τις πρωτοβουλίες τους. Στη Γουινέα, όπου το 65% [2] του πληθυσμού είναι αναλφάβητοι, η Ένωση Bloggers της Γουινέας (ABLOGUI) ξεκίνησε, με χρηματοδότηση της OSIWA [3](Πρωτοβουλία Ανοιχτής Κοινωνίας για τη Δυτική Αφρική), μια εκστρατεία πληροφόρησης και αγώνα ενάντια στη χρήση των εθνικών διαφορών ως πολιτικό πρόγραμμα, για να αποφευχθούν οι αντιπαραθέσεις μεταξύ του πληθυσμού.
Το Global Voices ζήτησε από τον κ. Tafsir Baldé, υπεύθυνο της επιτροπής για την προώθηση των εθνικών γλωσσών στους κόλπους της Ένωσης Bloggers της Γουινέας, να εκφράσει τα συναισθήματά του πάνω σε αυτή την εμπειρία.
Global Voices GV: Κ. Tafsir Baldé, θα μπορούσατε να παρουσιαστείτε εκ νέου στους αναγνώστες μας;
Tafsir Baldé TB: Είμαι ο Tafsir Baldé, ερευνητής αφρικανικών γλωσσών και πολιτισμών και blogger στη γλώσσα #Pulaar στην ιστοσελίδα www.misiide.net [4], ιδρυτικό μέλος της Ένωσης bloggers της Γουινέας (ABLOGUI), και υπεύθυνος της επιτροπής για την προώθηση των εθνικών γλωσσών στους κόλπους της προαναφερθείσας ένωσης.
GV: Τι είναι το hashtag #GuineeVote; Και ποια η σχέση του με τις εθνικές γλώσσες: #Pulaar και #Nko
Παρακάτω ακολουθεί ένα βίντεο το οποίο εξηγεί το εγχείρημα #GuineeVote:
TB: Το #GuineeVote είναι μια συμμετοχική διαδικτυακή πλατφόρμα γύρω από τις εκλογές στη Γουινέα. Ένα project πολιτών που υποστηρίζεται από την Ένωση Bloggersτης Γουινέας (ABLOGUI). Σε αυτή την πλατφόρμα, δημιουργήθηκε μια στήλη εθνικών γλωσσών όπου μεταφράζονται τα σημαντικότερα (νέα) της εκλογικής ειδησιογραφίας στις γλώσσες #Pulaar και #Malinké.
Από τη στιγμή που συστάθηκε, η ένωση μας έχει θέσει ως θεμελιώδη στόχο την ανάμειξη της στον τρόπο με τον οποίο οι αρχηγοί των παρατάξεων ασκούν πολιτική. Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός πέρα από κάθε κομματική τοποθέτηση, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν αναγκαίο να αναμορφώσουμε την πολιτική ρητορική ωθώντας τους υποψηφίους να μιλήσουν για τα προγράμματά τους και όχι για θέματα εθνικού χαρακτήρα. Έχουμε, λοιπόν, εγκαθιδρύσει ένα σύστημα σύγκρισης των προγραμμάτων τους και προκειμένου εκείνα να είναι κατανοητά και από την πλειοψηφία ενός πληθυσμού που δεν κατέχει επαρκώς στο σύνολό του τη γαλλική γλώσσα, εισάγαμε αυτή τη στήλη εθνικών γλωσσών.
Η επιτροπή μας για τις εθνικές γλώσσες μετέφρασε, λοιπόν, και δημοσίευσε στο www.guineevote.com [5] σε αυτές τις δυο γλώσσες τον εκλογικό κώδικα, τη σημασία της ψήφου, τα καθήκοντα ενός εκλεγμένου, τη σύγκριση των προγραμμάτων των διαφόρων υποψηφίων κτλ.
GV: Ποια ήταν τα αποτελέσματα;
TB: τα αποτελέσματά μας ήταν αξιοσημείωτα. Αρχικά, οι αναγνώστες μας, είναι ικανοποιημένοι γιατί με τις δημοσιεύσεις σε αυτές τις δυο γλώσσες μπόρεσαν να κατανοήσουν καλύτερα την εκλογική διαδικασία και τη σημασία που αυτή έχει για τη ζωή του κάθε πολίτη της Γουινέας. Ένας αναγνώστης μας έγραψε σε σχόλιο του στη γλώσσα Pulaar: “A weltaanama seydi Balde! Golle maa ɗen no labaa fota” (μετάφραση: Είμαστε πολύ περήφανοι για την εξαιρετική δουλειάς σας, κύριε Baldé). Χωρίς να ξεχνάμε ότι βελτιώσαμε τη θέαση των γλωσσών μας μέσω αυτού του project.
GV: Γνωρίζετε άλλες πρωτοβουλίες σχετικές με τη χρήση των εθνικών γλωσσών από πλευράς των bloggers στη Δυτική Αφρική;
TB: Όσον αφορά τη συμμετοχή bloggers, πέρα από τη δική μας πρωτοβουλία, δεν γνωρίζω άλλες αυτού του είδους στη Δυτική Αφρική. Παρόλα αυτά, πολυάριθμα τηλεοπτικά δίκτυα, αλλά κυρίως ραδιοφωνικοί σταθμοί που μεταδίδουν σε εθνικές γλώσσες είναι διαθέσιμα διαδικτυακά.
Πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι στα πλαίσια μιας ευρύτερης δημοκρατικής συμμετοχής, η Μπουρκίνα Φάσο μετέφρασε τον εκλογικό της κώδικα στις κύριες εθνικές γλώσσες. Από την άλλη, το 2014, η Εθνοσυνέλευση της Σενεγάλης πρόσφερε τη δυνατότητα στους βουλευτές να παρεμβαίνουν ενώπιον του σώματος σε έξι εθνικές γλώσσες.
Ορίστε κάποια παραδείγματα προς μίμηση προκειμένου να επιτραπεί στον κόσμο να ενδιαφερθεί περισσότερο και να εκφράσει τις απόψεις του.
GV: Κατά τη γνώμη σας, ποια είναι τα εμπόδια για την ευρύτερη αξιοποίηση της νέας τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνίας (ΤΠΕ) στις εκλογικές διαδικασίες στη Γουινέα και στη Δυτική Αφρική;
TB: Πρέπει να αναδείξουμε ότι οι ΤΠΕ μπορούν να είναι αποτελεσματικές για τη διάχυση των εθνικών μας γλωσσών. Πραγματοποιήσαμε σημαντική πρόοδο με αυτή την έννοια για τις γλώσσες pular και n’ko. Πιστεύω ότι το να περιορίζεις αυτές τις δράσεις των πολιτών στη γαλλική γλώσσα δεν εξυπηρετεί και πολύ! Γιατί, σύμφωνα με τις στατιστικές, περίπου το 65% του πληθυσμού της Γουινέας δεν καταλαβαίνει καθόλου την επίσημη γλώσσα του Κράτους καθώς και τίποτα από τους θεσμούς του. Θα πρέπει, λοιπόν, αυτό να λαμβάνεται υπόψη από το σύστημα πληροφόρησης το οποίο θέτουμε σε εφαρμογή εμείς οι μπλόγκερς, το να μην αισθάνονται περιθωριοποιημένοι (οι πολίτες), επειδή δεν καταλαβαίνουν γαλλικά παρά μόνο λίγο ή και καθόλου.
Δεν έχουμε τίποτα εναντίον της χρήσης των γαλλικών, αλλά επανέρχεται το βαρύ καθήκον της ενημέρωσης των χιλιάδων αναγνωστών στις αντίστοιχες γλώσσες τους.
GV: Πώς βλέπετε το μέλλον της χρήσης των εθνικών γλωσσών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
TB: Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τους Gilles Maurice de Schryver και Anneleen Van der Veken, μας επιβεβαίωσε ότι αυτές οι γλώσσες εμφανίζονται στο Διαδίκτυο πολύ περισσότερο ως αντικείμενο μελέτης.
Οι αφρικανικές γλώσσες είναι παρούσες στα κοινωνικά δίκτυα με δυο διακριτούς τρόπους. Ο πρώτος τρόπος χαρακτηρίζεται από τα hashtags πάνω σε θέματα εθνικής ειδησιογραφίας ή πάνω σε θέματα που αναφέρονται σε τοπικά γλωσσολογικά στοιχεία. Αυτή είναι η περίπτωση για παράδειγμα του #lwili (στη γλώσσα mooré, μια από τις βασικές γλώσσες της Μπουρκίνα Φάσο), το οποίο αναφέρεται σε ένα εθνικό ένδυμα, το lwili-peendé, το οποίο φοριόταν το καιρό της αποικιοκρατίας.
Αυτό το hashtag παραπέμπει φυσικά στον συμβολισμό του πουλιού, έμβλημα του Twitter. Επίσης, στην κουλτούρα του κοινωνικού δικτύου στην Ακτή Ελεφαντοστού, η έκφραση « #Kpakpatoya » (στη γλώσσα nouchi) δηλώνει το γεγονός της μετάδοσης εθνικών ή διεθνών ειδήσεων που μπορεί να ενδιαφέρουν τους ακόλουθους του νήματος. Εμείς οι bloggers της Γουινέας, είμαστε στη διαδικασία αναζήτησης hastag ακολουθώντας το παράδειγμα αυτών των χωρών της Δυτικής Αφρικής…
Ο δεύτερος τρόπος χαρακτηρίζεται από την εισαγωγή αφρικανικών γλωσσών στα κοινωνικά δίκτυα ως γλώσσα για τους χρήστες. Ολοένα και περισσότερο, οι βασικοί διαχειριστές των κοινωνικών δικτύων και των πηγών αναφοράς δίνουν μια θέση στις αφρικανικές γλώσσες.
GV: Για ποιους βασικούς διαχειριστές μιλάτε; Μπορείτε να περιγράψετε τι κάνουν αυτοί;
TB: Η Wikipedia, για παράδειγμα, προτείνει περιεχόμενα σε κάποιες αφρικανικές γλώσσες, εκ των οποίων η peul και η bambara, μια γλώσσα πολύ κοντινή της malinké. Επίσης, η ίδια πηγή δημιούργησε την Afripedia σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο και την Πανεπιστημιακή Ένωση για τη Γαλλοφωνία από τον Ιούνιο του 2012.
Αν και δεν είναι ο πρωταρχικός της στόχος, η Afripédia, στοχεύοντας στη διευκόλυνση της πρόσβασης στο περιεχόμενο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για μεγαλύτερο αριθμό χρηστών οι οποίοι δεν διαθέτουν εύκολα σύνδεση Internet, μπορεί επίσης να συμβάλλει σε μια πιο ευρεία χρήση των αφρικανικών γλωσσών στις ΤΠΕ.
Μετά τη γλώσσα tamazight το 2013, το Facebook πρόσφατα υιοθέτησε δέκα (10) άλλες αφρικανικές γλώσσες στο κοινωνικό του δίκτυο ως γλώσσες χρήστη. Προσωπικά, προσχώρησα στην ομάδα μεταφραστών του facebook για τη γλώσσα pular. Σύμφωνα με την ομάδα που είναι επιφορτισμένη με την επίβλεψη των εργασιών μας, αποκαλούμενη “Ομάδα Μεταφράσεων Facebook “, έχουμε μεταφράσει το 85% του δικτύου στη γλώσσα pular.
Να σημειωθεί ότι από το 2014, νέοι από την Αφρική άρχισαν να σχεδιάζουν κοινωνικά δίκτυα αμιγώς αφρικανικά. Αυτή, για παράδειγμα, είναι η περίπτωση του « #Ilemba » (η μάρκα στα γκαμπονέζικα), με έδρα τη Λιμπρεβίλ.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες βελτιώνουν τη θέαση των αφρικανικών γλωσσών στα κοινωνικά δίκτυα.
GV: Ποια συνέχεια οραματίζεστε, μετά την ευκαιρία των εκλογών, για την προώθηση της χρήσης αυτών των δυο γλωσσών από τους χρήστες του διαδικτύου στη Γουινέα;
TB: Στη λίστα με τις κυριότερες δράσεις μας για το 2016, υπολογίζουμε να οργανώσουμε ένα συνέδριο-συζήτηση σχετικά με τη θέση των εθνικών γλωσσών στις ΤΠΕ. Η συνάντηση στοχεύει στο να προωθήσει τη χρήση των εθνικών γλωσσών στις νέες τεχνολογίες. Στη διάρκεια αυτού του συνεδρίου-συζήτησης, θα επικεντρωθούμε στις τεχνολογικές καινοτομίες των τοπικών γλωσσών, προκειμένου να ενθαρρύνουμε τους πολίτες και το κράτος να αξιοποιήσει αυτά τα εργαλεία του διαδικτύου στον αγώνα ενάντια στον αναλφαβητισμό στη χώρα μας.
GV: To τελευταίo σχόλιο σας;
TB: Καλώ τους φίλους bloggers να λαμβάνουν υπόψη τους τις αφρικανικές γλώσσες κατά τις δραστηριότητες τους. Και αυτό με ένα σκοπό, να προωθηθεί η διάχυση των αφρικανικών γλωσσών με τη βοήθεια των εργαλείων του web 2.0.