Η Amira Matti και ο αδερφός της, και οι δύο από την Γουατεμάλα, ξεκουράζονται μετά από προπόνηση ποδοσφαίρου στο YALLA, ένα εξωσχολικό πρόγραμμα στο Σαν Ντιέγκο, το οποίο διδάσκει ποδόσφαιρο σε πρόσφυγες και μετανάστες και παρέχει ακαδημαϊκή καθοδήγηση. Εύσημα: Jean Guerrero

Αυτό το άρθρο του Jean Guerrero αρχικώς δημοσιεύτηκε στο PRI.org στις 27 Ιουνίου 2016 και αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συμφωνίας διαμοιρασμού περιεχομένου.

Η Amira Matti, 11 χρονών, θυμάται την ημέρα που ο μικρός αδερφός της σχεδόν απήχθη κοντά στο σπίτι τους στην πόλη της Γουατεμάλας. “Το αδελφάκι μου ήρθε τρέχοντας και μας είπε, ‘Κάποιος προσπάθησε να με πάρει,’ λέει η αδερφή του. “Φαινόταν σαν να είχε δει φάντασμα“. Ένας διερχόμενος οδηγός τον είχε διασώσει από τους απαγωγείς.

Κι έτσι η οικογένεια της Amira αποφάσισε ότι ήταν ώρα να φύγουν από τη Γουατεμάλα, με την αύξηση της βίας των συμμοριών, και να κατευθυνθούν για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Στο δρόμο, Μεξικανοί αξιωματούχοι σταμάτησαν την οικογένεια και την έβαλαν σε ένα κέντρο κράτησης για περισσότερο από πέντε μήνες. Η Amira είπε ότι ήταν ένας εφιάλτης.

“Δεν μπορούσες να κοιμηθείς γιατί υπήρχαν αυτά τα τεράστια ζωύφια που γυρόφερναν σε όλο το μέρος”, είπε. “Υπήρχαν χιλιάδες από αυτά.“

Όταν η οικογένεια έφτασε στις ΗΠΑ, ζήτησαν άσυλο στο Σαν Ντιέγκο. Η Amira σκέφτηκε ότι το δύσκολο μέρος του ταξιδιού τους είχε τελειώσει. Συνειδητοποίησε ότι μόλις είχε ξεκινήσει το δεύτερο μέρος — η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας ήταν δύσκολη και είχε χάσει μήνες από το σχολείο όταν ήταν υπό κράτηση στο Μεξικό. “Τους τελευταίους πέντε μήνες δεν είχα μάθει τίποτα”, είπε. “Ένιωσα χαζή, διότι δεν ήξερα τις απαντήσεις σε τυχόν ερωτήσεις που θα μου έκανε ο δάσκαλος.”

Η οικογένεια της Amira είναι ανάμεσα σε έναν αυξημένο αριθμό προσφύγων που εγκαταλείπουν τη βία στην Κεντρική Αμερική και οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη μορφή διακρίσεων και εκπαιδευτικών δυσκολιών.

Είπε ότι οι συμμαθητές της την πειράζουν. “Τα παιδιά έρχονται σε ‘μένα και μου λένε, ‘Γεια σου, παράξενο κορίτσι,’ κι εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα, γιατί δεν ήξερα καθόλου αγγλικά στην αρχή και σκεφτόμουν ότι αυτή είναι μια χώρα στην οποία δεν θα έπρεπε να βρίσκομαι. Δεν είμαι καλοδεχούμενη εδώ,” είπε.

Στη συνέχεια, όμως η οικογένειά της έμαθε για το YALLA, ένα εξωσχολικό πρόγραμμα που ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια. Διδάσκει ποδόσφαιρο σε πρόσφυγες και μετανάστες, χρησιμοποιώντας τον αθλητισμό ως διασκεδαστικό κίνητρο για σοβαρές ακαδημαϊκές υπηρεσίες.

Καθοδηγούμενη από μέντορες του YALLA και λογισμικό αγγλικής γλώσσας που βοηθά με την ανάγνωση και τη γραφή, η Amira γρήγορα κατάφερε να συμβαδίσει με τους συμμαθητές της. “Όταν δεν καταλαβαίνεις κάτι στα αγγλικά, σου το εξηγεί στα ισπανικά, και σου λέει να το επαναλάβεις,” εξήγησε.

Επίσης, τελικά, αισθάνθηκε σαν να ανήκε κάπου. Στο YALLA υπάρχουν μαθητές από το Ιράκ, το Σουδάν, την Ονδούρα και αλλού. Είναι δεμένοι μεταξύ τους, επειδή όλοι έχουν ξεριζωθεί.

Ο μικρός αδερφός της Amira, ο Matti (το όνομά του είναι το ίδιο με το επίθετό του), 8 χρονών, εξασκεί επίσης τα αγγλικά του στο πρόγραμμα YALLA. Ο Riyam Mansoor, ένας Ιρακινός πρόσφυγας, τον βοηθά. Ο Mansoor λέει ότι πολλοί από τους μέντορες του προγράμματος είναι μετανάστες και οι φιλίες τους με τους μαθητές είναι το κλειδί για την επιτυχία.

Το κομμάτι του ποδοσφαίρου βοηθά επίσης στην οικοδόμηση δεσμών. “Με το ποδόσφαιρο, δεν χρειάζεται συνήθως μια γλώσσα για να μιλήσεις. Είναι σαν μια παγκόσμια γλώσσα”, είπε.

Ο Mark Kabban, ο οποίος ξεκίνησε το πρόγραμμα YALLA, δήλωσε ότι το ποδόσφαιρο βοηθά το προσωπικό να οικοδομήσει φιλικές σχέσεις με τους μαθητές. “Είμαστε σε θέση να έχουμε υγιείς σχέσεις”, είπε. “Είμαστε σε θέση να τους επηρεάσουμε πολύ περισσότερο σε ότι αφορά τα μαθήματά τους, από τα πράγματα που έχουμε στο ποδόσφαιρο.”

Φέτος, 20 μαθητές λυκείου αποφοίτησαν από το πρόγραμμα YALLA, λαμβάνοντας ποσό ρεκόρ 2,4 εκατομμυρίων δολαρίων σε υποτροφίες κολεγίων. Αλλά ο Kabban έχει παρατηρήσει μια αλλαγή πριν τον επόμενο γύρο χρηματοδότησης: Ορισμένοι δωρητές παρακρατούν την υποστήριξή τους. Νομίζει ότι είναι λόγω της τρέχουσας συζήτησης για τη μετανάστευση στο εκλογικό σώμα των ΗΠΑ.

“Πολιτικά, αυτό που συμβαίνει νομίζω ότι είναι η αλλαγή της δημόσιας στάσης απέναντι στους μετανάστες, ιδίως στα άτομα που προέρχονται από τη Μέση Ανατολή, που έχει επηρεάσει τους νέους μας», δήλωσε ο Kabban.

“Υπήρξαν ορισμένοι χορηγοί που δεν τους αρέσει το ότι εξυπηρετούμε παιδιά μουσουλμάνων”, δήλωσε ο Kabban, που δεν ανέφερε έναν συγκεκριμένο χορηγό. “Στο τέλος της ημέρας, σκέφτομαι πως, αν δεν θέλουν να επενδύσουν στην ποικιλομορφία των παιδιών μας, τότε δεν θέλω τα χρήματά τους.“

Ο Kabban είπε επίσης ότι οι φοιτητές του YALLA διαμαρτύρονται για περισσότερες διακρίσεις στο σχολείο.

“Οι σπουδαστές αθλητές μας έρχονται και μας λένε ‘αισθανόμαστε ότι υφιστάμεθα διακρίσεις,’” είπε. “Στα έξι χρόνια μας, ποτέ πριν δεν το ξανάκουσα αυτό. Και δεν ξέρω τι να τους πω, εκτός από, έι, αυτοί είμαστε και θα μείνουμε ενωμένοι και θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε σκληρά και θα συνεχίσουμε να είμαστε οι καλύτεροι άνθρωποι που μπορούμε.“

Η Amira είπε ότι αισθάνεται να υποστηρίζεται στο YALLA, και έχει μάθει να πιστεύει στον εαυτό της και στις μεγάλες φιλοδοξίες της — θέλει να γίνει καρδιοχειρούργος — ακόμη και αν ορισμένοι από τους μη μετανάστες συμμαθητές της, της έχουν πει ότι δεν μπορεί να γίνει χειρούργος γιατί είναι από την Γουατεμάλα.

Η Amira είπε ότι δεν χάνει από τα μάτια της τον στόχο.