[1]Ένα τζίπνεϊ στην επαρχία Pangasinan. Φωτογραφία από το Flickr, από τον χρήστη Brandon Keim (άδεια CC)
Το τζίπνεϊ είναι ο αδιαμφισβήτητος “Βασιλιάς του δρόμου” κατά τον τελευταίο μισό αιώνα στις Φιλιππίνες. Αλλά εκτός του ότι είναι ο πιο δημοφιλής τρόπος μαζικής μεταφοράς, το τζίπνεϊ συμβολίζει το πνεύμα των Φιλιππίνων.
Το τζίπνεϊ είναι μια έμμεση αμερικανική κληρονομιά. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα πλεονάζοντα στρατιωτικά τζιπ έμειναν πίσω από τους Αμερικανούς και μετατράπηκαν [2] από τους Φιλιππινέζους σε οχήματα [3] δημοσίων συγκοινωνιών:
Όταν τα αμερικανικά στρατεύματα άρχισαν να εγκαταλείπουν τις Φιλιππίνες στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εκατοντάδες πλεονάζοντα τζιπ πωλήθηκαν ή παραχωρήθηκαν στους ντόπιους Φιλιππινέζους. Οι ντόπιοι άδειασαν τα τζιπ για να χωρούν αρκετούς επιβάτες, πρόσθεσαν μεταλλικές στέγες για σκιά και διακόσμησαν τα οχήματα με ζωηρά χρώματα και φωτεινή επιμετάλλωση και στολίδια στο καπό.
Οι Φιλιππινέζοι ζωγράφισαν [4] επίσης και διακόσμησαν το τζίπνεϊ με διάφορα στολίδια:
Οι Φιλιππινέζοι ξεκίνησαν επίσης την προσθήκη πολύχρωμων και λαμπερών στολιδιών και χρησιμοποίησαν το μεταλλικό σώμα του αυτοκινήτου ως καμβά για να ζωγραφίσουν ή να βάψουν με αερογράφο εικόνες με προσωπική σημασία ή διαφημίσεις. Το τζίπνεϊ έγινε μέρος του πολιτισμού των Φιλιππίνων και ένα φθηνό μέσο μεταφοράς για τον φτωχό λαό της χώρας.
[5]Ένας καλλιτέχνης ζωγραφίζει το εσωτερικό ενός τζίπνεϊ. Εικόνα του Facebook από τον Sarao
Ένα δημοφιλές στολίδι που τοποθετείται στο καπό του τζίπνεϊ είναι το σύμβολο του αλόγου [6]:
Επιχρυσωμένα σιδερένια καλούπια, περίπλοκα ζωγραφισμένα έργα τέχνης που απεικονίζουν τοπία της εξοχής, πέτα, φούντες και μερικές φορές αστραφτερές πούλιες υπάρχουν άφθονα μέσα και έξω. Και τέλος, το σφυρήλατο σιδερένιο σύμβολο μίας άμαξας και ενός αλόγου με φινίρισμα χρωμίου, κοσμούν την κορυφή του καπό ως διακοσμητικό στοιχείο και ως υπενθύμιση του ένδοξου παρελθόντος που αντιπροσωπεύει το άλογο με την άμαξα.
[7]Το κλασσικό σχέδιο του τζίπνεϊ. Προσέχετε το σύμβολο του αλόγου; Φωτογραφία από την σελίδα Facebook του Sarao.
Σε άλλα νησιά, ιαπωνικά φορτηγά με καρότσα [8] άδειασαν και ανακαινίστηκαν [9] ως τζίπνεϊ:
Στο Σεμπού, δημοφιλείς κατασκευαστές τζίπνεϊ είναι οι Chariot and RDAK, γνωστοί για την “επίπεδη μύτη” των τζίπνεϊ που γίνονται από τα πλεονάζοντα μίνι βανάκια Suzuki και τα φορτηγά με καρότσα Isuzu, τα οποία δεν είναι πλέον σε χρήση στην Ιαπωνία. Αυτά είναι εξοπλισμένα με συστήματα υψηλής ισχύος ήχου, αγωνιστικά σχέδια, και είναι μεγαλύτερα και ψηλότερα από εκείνα στη Μανίλα.
Αυτό το βίντεο [10] είναι μία χρήσιμη εισαγωγή στο πως να χρησιμοποιήσεις το τζίπνεϊ:
Δεν υπάρχει καμία μεγάλη εταιρεία, είτε δημόσια είτε ιδιωτική, η οποία να κατέχει και να διαχειρίζεται τα τζίπνεϊ στη χώρα. Αυτό σημαίνει ότι οι οδηγοί των τζίπνεϊ συχνά ανταγωνίζονται [11] για τους επιβάτες στους δρόμους:
Στις Φιλιππίνες, τα τζιπ ανταγωνίζονται μεταξύ τους κατά μήκος της ίδιας διαδρομής. Ο ανταγωνισμός για τους πελάτες είναι έντονος και χιλιάδες τζιπ συμπληρώνουν τα προς το ζην συλλέγοντας όσο το δυνατόν περισσότερους πελάτες τρέχοντας όσο το δυνατόν συχνότερα.
…τόσο πρόθυμα είναι τα τζιπ να κερδίσουν την υποστήριξή σας, που θα σταματήσουν οπουδήποτε για σας όσο είστε σε απόσταση ορατότητας. Αυτό είναι εις βάρος των ανθρώπων στα ιδιωτικά αυτοκίνητα, αλλά προς όφελος της δημόσιας βόλτας με τα τζίπνεϊ.
Για την Manila Concierge Online, τα τζίπνεϊ αντιπροσωπεύουν μία πάλη [12] ανάμεσα στην παράδοση και την ανάπτυξη:
Αντιπροσωπεύουν μια μάχη μεταξύ της παράδοσης και της προόδου και μέχρι τώρα η παράδοση εξακολουθεί να κερδίζει. Όσο έχουν τη γοητεία, την ιστορία και είναι ένα μέρος του πολιτισμού, θα μπορούσε επίσης να ειπωθεί ότι είναι εντελώς ακατάλληλα σχεδόν με κάθε δυνατό τρόπο ως σύγχρονα οχήματα για μαζική μεταφορά.
Αλλά ο συγγραφέας σημείωσε ότι η διάταξη καθισμάτων του τζίπνεϊ θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει σε φιλικές συζητήσεις:
Παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι απλά κλείνονται στον εαυτό τους σε ένα τζίπνεϊ, είχα πολλές φιλικές κουβέντες οδηγώντας ένα από αυτά τα τρελά φορτηγά. Η φύση του να κάθεσαι σημαίνει ότι κάθεται και κοιτάζει ο ένας τον άλλον και συχνά χαμογελώ καθώς η οπτική επαφή και η από κοντά ανθρώπινη αλληλεπίδραση είναι αναπόφευκτη, κι όλα αυτά είναι μέρος της γοητείας του τζίπνεϊ, μια μικρή αποζημίωση για την μικρή ενόχληση του να βρίσκεσαι σε ένα γεμάτο με κόσμο τζίπνεϊ.
Τα τελευταία χρόνια, η κυβέρνηση έγινε πιο επιθετική στη ρύθμιση των τζίπνεϊ για τη μείωση της κυκλοφορίας και της ρύπανσης. Ορισμένες πόλεις, εισήγαγαν ακόμη και ηλεκτρικά τζίπνεϊ. Η τελευταία καινοτομία που θα μπορούσε να γίνει το πρότυπο στο άμεσο μέλλον είναι η εγκατάσταση δωρεάν wifi [13] και κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης στο εσωτερικό των τζίπνεϊ.
Παρακάτω είναι μια φωτογραφία του Twitter από ένα υπερπλήρες τζίπνεϊ με ‘φορτίο’:
Jeepney εδώ στην επαρχία είναι σαν αυτό pic.twitter.com/xSThHDuxP7 [14]
— Alyssa Abordo (@HeyMaggiee_) 13 Απριλίου 2014 [15]
[16]Ένα σχολικό τζίπνεϊ. Φωτογραφία από την σελίδα Facebook του Sarao
[17]Ένα τζίπνεϊ δίπλα σε ένα τρίκυκλο που είναι κι αυτό ένα δημοφιλές μέσο μεταφοράς στις Φιλιππίνες. Φωτογραφία του Flickr από τον Victor Dumesny (CC άδεια)
[18]Μία σκηνή καθημερινότητας στο κέντρο της Μανίλα, όπου τζίπνεϊ καταλαμβάνουν όλες τις λωρίδες του δρόμου. Φωτογραφία του Flickr από τον Kahunapule Michael J (CC άδεια)
[19]Ένα ροζ τζίπνεϊ με διαφορετικό δομικό σχεδιασμό. Φωτογραφία του Flickr από τον χρήστη dbgg1979 (CC άδεια)
[20]Ένα τζίπνεϊ δίπλα σε έναν ταύρο με άμαξα. Φωτογραφία του Flickr από τον χρήστη 333junction (CC άδεια)
[21]Οι κύριοι τρόποι μεταφοράς στη Μανίλα: Λεωφορείο, τζίπνεϊ, τρένο LRT. Φωτογραφία του Flickr από τον John Ward (CC άδεια)
[22]Αυτό το σχέδιο του τζίπνεϊ χρησιμοποιείται συχνά στα τουριστικά θέρετρα. Φωτογραφία του Flickr από τον Joshua Bousel (CC άδεια)
[23]Τα τζίπνεϊ είναι αξιόπιστα οχήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα τραχιά εδάφη της υπαίθρου. Φωτογραφία του Flickr από τον Stefan Munder (CC άδεια)