Στις 19 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος του Κιργιστάν Αλμαζμπέκ Αταμπάγιεφ φέρεται να αρρώστησε με πόνους στο στήθος, ενόσω ταξίδευε στην 71η Γενική Συνεδρίαση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο για ιατρικό έλεγχο. Ωστόσο, ελάχιστοι στην πρώην σοβιετική χώρα λαμβάνουν αυτά τα νέα στα σοβαρά.

Πρόκειται, εξάλλου, για την Κεντρική Ασία, μια περιοχή απολυταρχίας, όπου οι φήμες βασιλεύουν ελλείψει βάσιμης πληροφόρησης και θεωρίες συνωμοσίας λαμβάνουν λογικής θεώρησης, όταν αλλού θα φαίνονταν απλά παρατραβηγμένες.

Οπότε, επίσημα, ο  Αταμπάγιεφ είναι άρρωστος, ενώ εμφανίστηκε για τεκμηρίωση και ένα βίντεο ντοκουμέντο από ένα τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο.

Ανεπίσημα, ο πανούργος πρόεδρος, ο οποίος μόλις γιόρτασε τα 60ά του γενέθλια σχεδόν πέντε χρόνια αφότου ανήλθε στην εξουσία δεν έχει καλά πράγματα στα σχέδιά του.

“Σε κρίσιμη κατάσταση”

Τα τρέχοντα και αναπάντεχα καρδιακά προβλήματα του Αταμπάγιεφ έρχονται τον ίδιο μήνα, που ο πρόεδρος του γειτονικού Ουζμπεκιστάν Ισλάμ Καρίμοφ ετάφη έπειτα από θανατηφόρο εγκεφαλικό επεισόδιο σε ηλικία 78 ετών.

https://t.co/xy4QRUyNmB – чет и @kyrgyzpresident Атамбаев приболел. Сразу за Каримовым… Совпадение? Не думаю(с)

— Alex Tanin (@alex_tanin) September 20, 2016

O Αταμπάγιεφ αρρώστησε. Αμέσως μετά τον Καρίμοφ…Τυχαίο; Δε νομίζω.

Η παραδοχή της κυβέρνησης του Ουζμπεκιστάν στις 28 Αυγούστου ότι ο Καρίμοφ εισήλθε σε νοσοκομείο ήταν η πρώτη της αναφορά για την άσχημη υγεία του βετεράνου ηγέτη κατά τη διάρκεια της 27χρονης εξουσίας τους και οδήγησε αρκετούς να πιστεύουν ότι το τέλος είναι κοντά.

Και όντως ήταν. Με τη διαφορά ότι η κυβέρνηση καθυστέρησε την ανακοίνωση του θανάτου του Καρίμοφ όσο το δυνατόν περισσότερο.

Η ανακοίνωση ήλθε, αφότου η ιστοσελίδα Fergana News με έδρα τη Μόσχα και ένα δίκτυο επαφών στο Κιργιστάν έγραψε για το θάνατό του στις 29 Αυγούστου. Ήλθε, αφότου το Reuters, επικαλούμενο διπλωματικές πηγές, έγραψε για το θάνατό του τέσσερις μέρες αργότερα. Ήλθε, αφότου η Τουρκία, η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ανεξαρτησία του Ουζμπεκιστάν την 1η Σεπτεμβρίου 1991, έγινε το πρώτο κράτος που έστειλε συλλυπητήρια για την απώλεια του ηγέτη στις 2 Σεπτεμβρίου 2016.

Μονάχα αφότου έγιναν όλα αυτά, έλαβε το μήνυμα η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν και ανακοίνωσε το θάνατο του Καρίμοφ, αποχαρακτηρίζοντάς τον από την προηγούμενή του δήλωση ως “βρισκόμενος σε κρίσιμη κατάσταση”.

Karimov knocks on the pearly gates.
St Peter: “Sorry, I can't let you in until we get the official confirmation.”
via @Sergey_Elkin

— Jack Farchy (@jfarchy) August 30, 2016

Ο Καρίμοφ χτυπά τις Πύλες του Παραδείσου.
Άγιος Πέτρος: “Συγγνώμη, δεν μπορώ να σας αφήσω να περάσετε, μέχρι να έχω την επίσημη επιβεβαίωση”.
μέσω του @Sergey_Elkin

Ακόμα και προτού την επίσημη ανακοίνωση του θανάτου του, για τον Καρίμοφ υπήρχαν ειδήσεις, όπου αναφερόταν ότι είχε πέσει σε κώμα ή είχε περάσει καρδιακές προσβολές πολλές φορές κατά τη διάρκεια των περασμένων ετών.

Πολλά από αυτά τα φλερτ με τη ζωή μετά θάνατον δεν ήταν ίσως τίποτα περισσότερο από εφευρέσεις εξόριστων αντιπολιτευτικών ομάδων, αλλά δεδομένου του πόσο εκτεταμένα ελέγχονται οι πληροφορίες στη χώρα των 32 εκατομμυρίων κατοίκων, ήταν πάντοτε αδύνατον να γνωρίζει κανείς στα σίγουρα, μέχρι που να επανεμφανιζόταν ο ηγέτης δημοσίως.

Θέμα συγκυριών

Ενώ με τον Καρίμοφ η υποψία ήταν πάντοτε αν ήταν νεκρός ή κάπως ανάπηρος, ακόμα κι όταν δεν ήταν, με τον Αταμπάγιεφ, ειδικά μεταξύ των πολιτικών του αντιπάλων, η υποψία είναι ότι δεν είναι καν καθόλου άρρωστος.

H πολιτική ακτιβίστρια και πρώην υποψήφια για Διαμεσολαβήτρια Rita Karasartova συνόψισε μια υπόθεσή της, καθώς συνεχίζει να μαίνεται εν τη απουσία του μια iολοένα και αυξανόμενη μάχη μεταξύ των υποστηρικτών και των αντιπάλων του Αταμπάγιεφ σχετικά με προτεινόμενες αλλαγές στο σύνταγμα:

Мысли вслух. Может быть такое что это заранее подготовленный План. Наш Президент никогда и не собирался ехать в Нью Йорк. Он должен лежать чуть ли не смертельно больным в Стамбуле, пока здесь будут проводиться аресты. Так он получает право сказать, что ничего не знал. В случае если что то пойдет не так, то можно переиграть и списать на исполнителя.

Συλλογίζομαι δυνατά. Ίσως να πρόκειται για προμελετημένο σχέδιο. Ο Πρόεδρός μας ποτέ δε θα πήγαινε στη Νέα Υόρκη. Θα βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση στην Κωνσταντινούπολη, ενώ εδώ λαμβάνουν χώρα συλλήψεις. Οπότε, μετά έχει το δικαίωμα να πει πως δεν γνώριζε τίποτα. Στην περίπτωση που κάτι πάει στραβά, μπορεί να ρίξει το φταίξιμο στους κατώτερούς του.

Άλλη μια υπόθεση είναι ότι ο Αταμπάγιεφ υποκρίθηκε ότι αρρώστησε στην Τουρκία, προκειμένου να λάβει ακρόαση από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφότου οι δυο χώρες φάνηκαν να έρχονται σε ρήξη, μετά το αιματηρό πραξικόπημα του Ιουλίου, για το οποίο η Άγκυρα κατηγορεί τον Ισλαμιστή θεωρητικό, που ζει στις ΗΠΑ, Φετουλάχ Γκιουλέν.

Άλλη μια υπόθεση είναι ότι δεν ήθελε ο ίδιος να παραστεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, επειδή δεν ήθελε να δεχτεί περίεργες ερωτήσεις σχετικά με τις αμφίβολες συνταγματικές αλλαγές, τις οποίες προωθούν σκληρά ο ίδιος και οι σύμμαχοί του.

Όπως σημείωσε ένας χρήστης του Facebook εν μέσω θύελλας διαδικτυακών θεωριών συνωμοσίας, “o φτωχός μας πρόεδρος δεν επιτρέπεται να αρρωστήσει σαν απλός άνθρωπος”.

Κατ’ ειρωνικό τρόπο, ενώ η νοσηλεία του Αταμπάγιεφ έλαβε χώρα, ενώ προγραμμάτιζε να παρευρεθεί στην 71η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο πανίσχυρος πρόεδρος του Τουρκμενιστάν Κουρμπανγκουλί Μπερντιμουχαμέντοφ υπόκειτο σε εικασίες περί κρίσης της υγείας του κατά την επιστροφή του από την 70ή Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο χρόνο.

Όπως έγραψε το Eurasianet τότε:

Εξόριστοι Τουρκμένοι ακτιβιστές παρατήρησαν μια παράξενη παράκαμψη κατά την επιστροφή του Προέδρου Κουρμπανγκουλί Μπερντιμουχαμέντοφ από τη Νέα Υόρκη αυτή την εβδομάδα, εικάζοντας ότι ίσως δεν είναι καλά στην υγεία του.

Η ιστοσελίδα Chronicles of Turkmenistan ανέφερε ότι ένας αναγνώστης με αρκετή παρατηρητικότητα που χάζευε την ιστοσελίδα παρατήρησης αεροσκαφών FlightRadar24 επεσήμανε ότι το αεροπλάνο του Μπερντιμουχαμέντοφ σταμάτησε στο Μόναχο της Γερμανίας στις 26 Σεπτεμβρίου αντί να πάει κατευθείαν στην Ασγκαμπάτ.

Αυτό ήταν αρκετό για να ωθήσει την αντιπολιτευτική ιστοσελίδα Gundogar.org να εικάσει ότι ο πρόεδρος σταμάτησε για ιατρική γνωμάτευση έπειτα από πρόβλημα στην υγεία του.

Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμά του, ο Μπερντιμουχαμέντοφ θα ταξίδευε μεταξύ 24-27 Σεπτεμβρίου για να λάβει μέρος στην 70ή Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Όπως συνήθως, η ομιλία του Μπερντιμουχαμέντοφ πριν τη Γενική Συνέλευση περιλάμβανε μια παράγραφο σχετικά με την υγεία και την ανάγκη προώθησης υγιούς τρόπου ζωής.

Το ρεπορτάζ συνέχισε:

Το να μην είναι καλά στην υγεία του ο Μπερντιμουχαμέντοφ είναι πάντοτε πιθανό, αν και τα κρατικά ΜΜΕ ακούραστα μεταδίδουν το μήνυμα ότι ο Πρόεδρος είναι ένα ανώτερο αθλητικό πνεύμα.

Ωστόσο, η σύνδεση περί Μονάχου είναι ενδιαφέρουσα.

Ο πρώην Πρόεδρος Σαπαρμουράτ Νιγιάζοφ, ο οποίος λέγεται ότι ζούσε μες στη χλιδή προτού χάσει τη ζωή του από καρδιακή προσβολή στα τέλη του 2006, ήταν μεγάλος λάτρης των γιατρών του Μονάχου. Ως τότε υπουργός Υγείας του, ο Μπερντιμουχαμέντοφ πιθανόν να είχε άμεση επικοινωνία με τους γιατρούς.

Ηγέτες κεντροασιατικών κρατών και φήμες για την υγεία τους: ένα ταιριαστό ζεύγος εν μέσω κενού πληροφόρησης.