[1]Η εικόνα είναι ευγενική χορηγεία από Familia: TQLM.
Barbara Lopez Lezama, Agnes Torres Sulca, Hilary Molina Mendiola, Virgen Castro Carrillo και Fernanda Valle. Αυτά είναι τα ονόματα των πέντε τρανσέξουαλ γυναικών που δολοφονήθηκαν τα τελευταία επτά χρόνια στο Μεξικό, των οποίων οι ιστορίες εμφανίζονται στην Έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα των διεμφυλικών γυναικών στο Μεξικό [2], που κυκλοφόρησε τον Μάιο από το Πανεπιστήμιο Cornell και το Νομικό Κέντρο Διεμφυλικών [3]. Η νέα μελέτη τεκμηριώνει παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος των διεμφυλικών γυναικών του Μεξικού, πολλές από τις οποίες αναγκάστηκαν να ζητήσουν άσυλο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι τρανσέξουαλ γυναίκες στο Μεξικό αντιμετωπίζουν ωμή βία από κρατικούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας και των στρατιωτικών, καθώς και διώξεις από τα καρτέλ των ναρκωτικών. Κοινωνικοί παράγοντες όπως η οικογενειακή απόρριψη και η οικονομική περιθωριοποίηση οδηγούν επίσης στη βία κατά των τρανσέξουαλ γυναικών στο Μεξικό. Η έκθεση βοηθά στο να πέσει φως στο πως ακριβώς “καθίστανται αόρατα” τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των τρανσέξουαλ γυναικών στη Λατινική Αμερική. Το Μεξικό έχει το δεύτερο υψηλότερο δείκτη εγκλημάτων που υποκινούνται από τρανσφοβία στη Λατινική Αμερική, πίσω από τη Βραζιλία. Οι τρανσφοβικές δολοφονίες έχουν πολλαπλασιαστεί επί δέκα από τα τελευταία έξι χρόνια.
Η νέα μελέτη βασίζεται ταυτόχρονα σε ακαδημαϊκές και σε έρευνες από τα μίντια, σε καταθέσεις πραγματογνωμόνων μαρτύρων, και σε τηλεφωνικές συνεντεύξεις με συνηγόρους σε μη κυβερνητικές οργανώσεις στο Μεξικό και τις ΗΠΑ. Η έρευνα έχει επίσης ως στόχο να ενημερώσει τους δικαστές μετανάστευσης των Η.Π.Α. και τους αξιωματικούς που είναι υπεύθυνοι για το άσυλο για τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι διεμφυλικοί αιτούντες άσυλο.
Το άσυλο είναι άλλη μία πρόκληση
Μερικές από τις τρανσέξουαλ γυναίκες του Μεξικού έχουν μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες για να υποβάλουν αίτηση για άσυλο (νομική προστασία που βασίζεται σε βάσιμο φόβο δίωξης, είτε από κρατικούς είτε από ιδιωτικούς φορείς). Ενώ οι ΗΠΑ έχουν τη δική τους μεγάλη και φοβερή ιστορία της τρανσφοβίας (διεμφυλικοί άνθρωποι αναφέρουν πολύ υψηλότερα ποσοστά βίας από τις μη τρανσέξουαλ λεσβίες και τους ομοφυλόφιλους άνδρες), η αύξηση των τρανσφοβικών εγκλημάτων μίσους και του στίγματος είναι παράγοντες που ωθούν τις τρανσέξουαλ γυναίκες να εγκαταλείψουν το Μεξικό.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης πώς το σύστημα της μετανάστευσης στις Η.Π.Α. έχει κάνει την πρόσβαση σε άσυλο ιδιαίτερα δύσκολη. Οι υπάλληλοι μετανάστευσης έχουν αρνηθεί να αναγνωρίσουν τρανσφοβία και βία στις κοινότητες καταγωγής των μεταναστών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ασύλου. Αυτό, σε συνδυασμό με την τρανσφοβία και τον ρατσισμό που είναι ενσωματωμένα στο ίδιο το σύστημα της μετανάστευσης, έχει συμβάλει στη διαγραφή των προηγούμενων εμπειριών βίας και την άρνηση του ασύλου για πολλές τρανσέξουαλ γυναίκες. Το 2012, σε λιγότερο από το 2 τοις εκατό των Μεξικανών αιτούντων χορηγήθηκε άσυλο. Δεν υπάρχουν προς το παρών καταγεγραμμένα στατιστικά στοιχεία που να δείχνουν πόσοι αιτούντες άσυλο ήταν τρανσέξουαλ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι πολλοί φοβούνται διώξεις με βάση την ταυτότητα του φύλου τους.
Άγνοια σχετικά με τις διεμφυλικές ταυτότητες
Σύμφωνα με την έκθεση, οι δικαστές της μετανάστευσης στις Η.Π.Α. απέτυχαν να αναγνωρίσουν τις διαφορές μεταξύ φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού, συχνά συγχωνεύοντας τις τρανσέξουαλ γυναίκες με τους ομοφυλόφιλους άντρες [4]. Η έκθεση τονίζει τη σημασία της ευαισθητοποίησης των δικαστών ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου είναι διακριτές συνιστώσες της ταυτότητας. Οι αποφάσεις για το άσυλο συχνά αναφέρονται σε τρανσέξουαλ γυναίκες ως ομοφυλόφιλους με γυναικεία σεξουαλική ταυτότητα. Σύμφωνα με τους ακτιβιστές των δικαιωμάτων των τρανς, αυτή είναι μια ανακριβής και ασεβής περιγραφή της ταυτότητας φύλου.
Αυτό οδηγεί σε ένα άλλο ζήτημα: το υπερβολικό βάρος που δίνεται σε μικρές προόδους για τις ομοφυλοφιλικές κοινότητες στο Μεξικό. Προηγούμενες αποφάσεις του ασύλου έχουν σταματήσει στην ιδέα ότι η νομιμοποίηση του γάμου ατόμων του ιδίου φύλου έχει ωφελήσει τις τρανσέξουαλ γυναίκες. Ωστόσο, η έκθεση αναφέρει ότι όχι μόνο οι τρανσέξουαλ γυναίκες συνέχισαν να αντιμετωπίζουν διάχυτες διακρίσεις, μίσος, βία, κακομεταχείριση από την αστυνομία, σεξουαλική βία και φόνο από το πέρασμα του συμφώνου γάμου ατόμων του ιδίου φύλου το 2010, αλλά ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί.
Ένα από τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι ότι η επέκταση των ΛΟΑΔ δικαιωμάτων στο Μεξικό, ιδίως ο γάμος του ιδίου φύλου, έχει οδηγήσει σε αντίδραση εναντίον της τρανσέξουαλ κοινότητας. Η νομική αναγνώριση των ζευγαριών του ιδίου φύλου έχει αυξήσει την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σχετικά με την ΛΟΑΔ κοινότητα και προκάλεσε σημαντικές αντιδράσεις.
Το 2015, υπήρξε μια σημαντική απόφαση χορήγησης ασύλου υπέρ των τρανσέξουαλ μεταναστών. Το αμερικανικό Εφετείο για την Ένατη Περιφέρεια—με εφεσιακή δικαιοδοσία στα περιφερειακά δικαστηρίων στην Αλάσκα, στην Αριζόνα, και στην κεντρική περιοχή της Καλιφόρνια—αναγνώρισε το λάθος της σύγχυσης ταυτότητας φύλου με τον σεξουαλικό προσανατολισμό στην περίπτωση της Μεξικανής τρανσέξουαλ γυναίκας, Erin Avendano-Hernandez [5]. Η Επιτροπή Έφεσης για την Μετανάστευση (BIA) είχε προηγουμένως αποφανθεί ότι η εφαρμογή της νομοθεσίας για τον γάμο ατόμων του ιδίου φύλου στο Μεξικό θα κάνει τα βασανιστήρια απίθανα. Η Ένατη Περιφέρεια έκρινε ότι η BIA εξέτασε ανεπαρκώς ζητήματα διεμφυλικών ατόμων για την απόφασή της.
Η Ένατη Περιφέρεια χορήγησε άσυλο στην Avendano-Hernandez, και το αιτιολόγησε ότι τα διεμφυλικά άτομα στο Μεξικό είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην παρενόχληση και στη δίωξη εξαιτίας της μη δημόσιας συμμόρφωσής τους με τους ρόλους των δύο φύλων, και ότι οι μεξικανική αστυνομία στοχεύει συγκεκριμένα την τρανσέξουαλ κοινότητα με σεξουαλικό και χρηματικό εκβιασμό. Το δικαστήριο ανέφερε επίσης ότι υπάρχει μια επιδημία άλυτων εγκλημάτων βίας εναντίον των διεμφυλικών ατόμων στο Μεξικό, ότι το Μεξικό έχει ένα από τους υψηλότερους τεκμηριωμένους αριθμούς δολοφονιών διεμφυλικών ατόμων στον κόσμο, και ότι η Avendano-Hernandez, η οποία παίρνει γυναικείες ορμόνες και ντύνεται ως γυναίκα, είναι στόχος παρενόχλησης και κακοποίησης.
Η απόφαση αυτή εξακολουθεί να είναι η εξαίρεση, όταν πρόκειται για την προστασία των δικαιωμάτων των τρανσέξουαλ μεταναστών, και οι ακτιβιστές συνεχίζουν να “καθιστούν ορατά” ζητήματα διεμφυλικών ατόμων, ιδίως σε σχέση με το σύστημα μετανάστευσης των Η.Π.Α. Η Flor Bermudez, διευθύντρια του Σχεδίου για το κέντρο κράτησης διαφυλικών ατόμων, λέει:
Πολύ συχνά, οι τρανσέξουαλ γυναίκες που έρχονται προς τις Η.Π.Α. αναζητούν απεγνωσμένα την ασφάλεια από τις διώξεις, και αντί γι’ αυτό βρίσκουν περισσότερη βία και κακοποίηση κατά τα κέντρα κράτησης—μόνο για να απελαθούν τελικά από τους δικαστές μετανάστευσης οι οποίοι δεν καταλαβαίνουν τους απειλητικούς για τη ζωή τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν στο Μεξικό. Χρειαζόμαστε οι δικαστές μετανάστευσης να λάβουν αποφάσεις ασύλου με βάση τις πραγματικότητες που οι τρανσέξουαλ γυναίκες αντιμετωπίζουν στο Μεξικό, και η έκθεση αυτή μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για να τους εκπαιδεύσει.
Λατίνοι διεμφυλικοί αντιμετωπίζουν τρανσφοβία πέρα από τα σύνορα
Σε βασική οργάνωση, η βία κατά των διεμφυλικών κοινοτήτων τους, τους έχει ωθήσει να αμυνθούν σθεναρά και να πιέσουν για δικαιώματα και στις δύο πλευρές των συνόρων Η.Π.Α.-Μεξικού. Η Bamby Salcedo είναι μία εθνικά αναγνωρισμένη Λατίνα τρανσέξουαλ ακτιβίστρια [6] η οποία “έδωσε φωνή και προβολή όχι μόνο στην κοινότητα των τρανς, αλλά επίσης και σε πολλαπλές επικαλυπτόμενες κοινότητες και σε θέματα που είχε αγγίξει η ζωή της, συμπεριλαμβανομένης της μετανάστευσης, του HIV, της νεολαίας, των ΛΟΑΤ, της φυλάκισης και των Λατινόγονων κοινοτήτων,” σύμφωνα με την ιστοσελίδα [6]της.
Το 2007, η Bamby συνελήφθη στο κέντρο κράτησης San Pedro στη Νότια Καλιφόρνια, ένα κέντρο μεταναστών, αφού έχει χάσει τη διαπίστευση, μετά την αποτυχία της να συμμορφωθεί με τα υποχρεωτικά πρότυπα. Ως διεμφυλικό οροθετικό άτομο που προσδιορίζεται ως γυναίκα, η Bamby εξαναγκάστηκε να παραμείνει στους χώρους των ανδρών και αρνήθηκε την αντιρετροϊκή θεραπεία HIV για δύο εβδομάδες.
Στο παρακάτω βίντεο από το Fusion, η Bamby εξηγεί την εμπειρία της με την κακοποίηση και την παρενόχληση, ενώ ήταν υπό κράτηση. Σύμφωνα με τις αστυνομικές και ιατρικές εκθέσεις που ελήφθησαν από το Fusion [7], ένας άνθρωπος που κρατούνταν στις εγκαταστάσεις την γρονθοκόπησε και της έσπασε τη μύτη, αφότου πίεσε το σώμα του επάνω της σε μία τουαλέτα μπάνιου.
Η Bamby μεγάλωσε στην Γκουανταλαχάρα του Μεξικού, όπου και έπεσε σε έναν κύκλο ναρκωτικών, εγκληματικότητας και ιδρυμάτων παραβατικότητας. Αφότου μετανάστευσε στις Η.Π.Α., αντιμετώπισε ποινή φυλάκισης και συνεχή βία στους δρόμους. Συμφώνησε τελικά να λάβει θεραπεία για τον εθισμό στα ναρκωτικά, και από τότε ίδρυσε τρία προγράμματα και οργανισμούς για τα δικαιώματα των τρανς, συμπεριλαμβανομένων των Angels of Change [8], TransLatin@ Coalition [9], και TransLivesMatter National Day of Action [10].
Αυτή τη στιγμή, η Bamby εξακολουθεί να είναι συνήγορος και να ασχολείται με το να καθιστά ορατούς τους διεμφλικούς. Υπό την ηγεσία της Bamby, η με βάση το Λος Άντζελες TransLatin@ Coalition, μια οργάνωση που υποστηρίζει τα δικαιώματα των διεμφυλικών Λατίνων στις Η.Π.Α., έχει δημοσιεύσει εκθέσεις όπως TransVisible: Διεμφυλικοί Λατίνοι μετανάστες στην κοινωνία των Η.Π.Α. [11]. Όταν μιλάμε για τα δικαιώματα των διεμφυλικών γυναικών μεταναστών [12], η Bamby λέει,
Υπάρχει ακόμη πολλή άρνηση από την κοινωνία για την ύπαρξη της κοινότητάς μας. Πρέπει να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και να υπάρξει συνείδηση για το… ποιοι είμαστε, ποια είναι τα πράγματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι, θα πρέπει όλοι να σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, πολιτικοί, εκκλησίες, σχολεία, επιχειρήσεις, η κοινωνία μας στο σύνολό της πρέπει να μάθει και να καταλάβει ότι είμαστε εδώ για να μείνουμε.