Τεστ εγκυμοσύνης. Φωτογραφία: Johannes Jander (CC BY-ND 2.0)

Πριν από τον Ιούνιο του 2013, η πΓΔΜ είχε έναν μάλλον φιλελεύθερο νόμο κατά των αμβλώσεων. Οι γυναίκες θα μπορούσαν να υποστούν χειρουργική επέμβαση, χωρίς να υποβληθούν σε υποχρεωτική προθεσμία αναμονής και σε παροχή συμβουλών.

Από τον Ιούνιο του 2013 με την επιβολή ενός πιο περιοριστικού νόμου κατά των αμβλώσεων, ωστόσο, οι αμβλώσεις στη πΓΔΜ όχι μόνο γραφειοκρατικοποιήθηκαν, αλλά έγιναν και μια περίπλοκη και παρατεταμένη διαδικασία, που επιδεινώνεται από το ήδη δυσμενές κλίμα για τη διακοπή της κύησης.

Παρά την ύπαρξη της συνταγματικά κατοχυρωμένης εκκοσμίκευσης και της ελευθερίας επιλογής όσον αφορά τον τοκετό, ο λόγος των συντηρητικών πολιτικών και των μέσων ενημέρωσης στην πΓΔΜ είναι κορεσμένος με θρησκευτικές αναφορές που αντιτίθενται στο δικαίωμα επιλογής των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων εκστρατειών κατά των αμβλώσεων με κρατική χορηγία.

Σήμερα στην πΓΔΜ δεν υπάρχει ολοκληρωμένη σεξουαλική εκπαίδευση και τα οικονομικώς προσιτά υψηλής ποιότητας (έκτακτης ανάγκης) αντισυλληπτικά δεν είναι ευρέως διαθέσιμα, ούτε είναι η ιατρική άμβλωση επισήμως καθιερωμένη. Επιπλέον, το δημόσιο σύστημα υγείας, που βρίσκεται σε αποσύνθεση, είναι ανεπαρκές, ξεπερασμένο και συχνά δεν είναι εύκολα προσβάσιμο, ιδίως για εκείνους που ζουν σε αγροτικά και μικρότερα αστικά κέντρα.

Αυτό είναι το πλαίσιο στο οποίο έχω μιλήσει για την υπεράσπιση του δικαιώματός μου, και το δικαίωμα όλων των γυναικών, για ασφαλείς, νόμιμες, γρήγορα προσιτές και οικονομικές αμβλώσεις.

Σε μια πατριαρχική κοινωνία όπως η πΓΔΜ, είναι ήδη πολύ πιο δύσκολο για μια γυναίκα να επιτύχει επαγγελματική επιτυχία. Μια γυναίκα θα πρέπει να δουλέψει πολύ πιο σκληρά από ό,τι οι άνδρες συνάδελφοί της, προκειμένου να θεωρηθεί ως ίσων ικανοτήτων μαζί τους, τότε θα έχει φτάσει τελικά στην κορυφή. Επιπλέον, η αξία της ως  ανθρώπινο ον θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από τη φυσική εμφάνισή της και η κοινωνία δεν θα την περιμένει—ούτε οι συνάδελφοί της—να αναλάβει την ευθύνη για τη φροντίδα του νοικοκυριού, των παιδιών και των ηλικιωμένων συγγενών.

Είναι αυτή που θα πρέπει να είναι σε αναμονή 24/7 για να βοηθήσει με τις σχολικές εργασίες και να συνοδέψει τα παιδιά σε εξωσχολικές δραστηριότητες, σε επισκέψεις στο γιατρό, για να μην αναφέρουμε ότι αναλαμβάνει την ευθύνη για την φροντίδα στο σπίτι σε περίπτωση ασθένειας. Αν, δηλαδή, ήταν αρκετά τυχερή να μην απολυθεί, ή αποτύγχανε να έχει μια παράταση στη σύμβασή της, μετά την ανακοίνωση της εγκυμοσύνης της.

Οι ανύπαντρες μητέρες και οι γυναίκες, που δεν μπορούν να πάρουν εύκολα άδεια από την εργασία τους, καταπονούνται περισσότερο. Για να μην αναφέρουμε τις γυναίκες που ανατρέφουν παιδιά με ειδικές ανάγκες.

Αυτές οι απαιτήσεις δημιουργούν ένα βαρύ φορτίο για τη γυναίκα, ακόμη και όταν η εγκυμοσύνη της είναι προγραμματισμένη και προσδοκούμενη. Γίνονται, όμως, πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν σε περίπτωση ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, ειδικά όταν το παιδί έχει συλληφθεί εκτός γάμου – μία κατάσταση όπου μία συντηρητική κοινωνία έχει πρόβλημα αποδοχής ως φυσιολογική παρά τη συχνότητά της.

Η εγκυμοσύνη και ο γονικός ρόλος αλλάζουν τη ζωή των γυναικών πολύ πιο βαθιά από ό,τι των ανδρών, τόσο από την άποψη των ουσιαστικών βιολογικών αλλαγών και τροποποιήσεων της καθημερινής ρουτίνας όσο και για την μακροχρόνια καριέρα και την προσωπική ανάπτυξη. Ωστόσο, το κράτος της πΓΔΜ δεν παρέχει νομικό και θεσμικό πλαίσιο—όπως οι διατάξεις για τη γονική άδεια των ανδρών και η άδεια απουσίας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης—το οποίο θα διευκολύνει την ισότιμη συμμετοχή στην εκτέλεση των καθηκόντων στην ανατροφή των παιδιών, τις οικιακές εργασίες και την φροντίδα των ηλικιωμένων από τους άνδρες.

Συνεπώς, αν το κράτος—και οι άνδρες—είναι απρόθυμοι να αναλάβουν την ευθύνη, θα πρέπει τουλάχιστον να μην επιδιώκουν να εμποδίσουν την επιλογή των γυναικών όσον αφορά τον τοκετό. Με άλλα λόγια, αυτές που αναμένεται να αναλάβουν την ευθύνη για κάτι, πρέπει να δικαιούται πλήρως να αποφασίσουν αν θέλουν να αναλάβουν αυτό το καθήκον, χωρίς κυρώσεις από το κράτος που θα λειτουργούσαν ως εμπόδια και βασίζονται στη θρησκεία, τον πολιτισμό ή οποιαδήποτε άλλη περισσότερο ή λιγότερο θεσμοθετημένη ιδεολογία.

Στο παραπάνω πλαίσιο, η απόφαση για την υπαγωγή του σώματος ενός ατόμου σε μια ορμονική ή / και χειρουργική επέμβαση, αντί να γεννήσει ένα παιδί για το οποίο δεν μπορεί να εγγυηθεί ένα ασφαλές, διαπαιδαγωγικό και στοργικό περιβάλλον, δεν είναι μία ανώριμη άρνηση της ευθύνης. Μάλλον το αντίθετο: είναι η τελική πράξη της ανάληψης της ευθύνης τόσο για τον εαυτό του και για τον κόσμο που ζει κανείς και αφήνει πίσω.

Το δικαίωμα στην άμβλωση επεκτείνεται, όμως, πέρα από την επιλογή του αν θα γεννήσουν. Δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες να είναι τα αφεντικά του σώματός τους, αντί να επιτρέπει σε οποιεσδήποτε πολιτικές, θρησκευτικές ή / και οικογενειακές αρχές να τις κρατήσουν όμηρο. Η ελευθερία των γυναικών να ασκήσουν τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά τους δικαιώματα είναι επίσης μια ελευθερία να απολαύσουν πλήρως όλες τις πτυχές και τις μορφές της σεξουαλικότητας ενός ατόμου, και να συμμετάσχουν σε σεξουαλική επαφή μόνο για χάρη της σεξουαλικής ικανοποίησης.

Ευρεία πρόσβαση σε αντισυλληπτικά και σε άμβλωση σημαίνει ευρεία πρόσβαση σε χαρά, δημιουργικότητα και βαθιά διαπροσωπική σύνδεση έξω από τα όρια των συντηρητικών δογμάτων.

Η υποστήριξη για την εν λόγω πρόσβαση είναι ο αγώνας για το δικαίωμα γυναικών—και ανδρών—να υπάρχουν ως ανθρώπινα όντα που φροντίζουν, να είναι υπεύθυνα και ερωτικά, αλλά, πάνω απ’ όλα, ευτυχισμένα και ικανοποιημένα.