Το Μεγάλο Σινικό Τείχος Προστασίας. Εικόνα από το Digital Trends.
Τα εμπόδια στην είσοδο στη μεγαλύτερη αγορά του Διαδικτύου στον κόσμο – την Κίνα – έγιναν λίγο υψηλότερα για τις ξένες εταιρείες τεχνολογίας.
Αρχικά, η Κίνα ζητούσε να αποθηκευτούν δεδομένα χρήστη εντός των συνόρων της. Στη συνέχεια, επέκτεινε αυτή την απαίτηση, ώστε να εφαρμόζεται και στο ηλεκτρονικό περιεχόμενο. Και τώρα, ετοιμάζει νέους κανόνες, που θα απαιτούν από όλους τους ιστότοπους που φιλοξενούνται στην Κίνα να καταχωρούν τα ονόματα τομέα τους μες στη χώρα.
Τι είναι το Σύστημα Ονομάτων Τομέων (DNS);
Ένα αποκεντρωμένο σύστημα ονομασίας για υπολογιστές, ιστότοπους ή οποιονδήποτε πόρο που συνδέεται με το Διαδίκτυο [1], το DNS μεταφράζει πιο εύκολα αποθηκευμένα ονόματα τομέων (π.χ. “globalvoices.org”) σε αριθμητικές διευθύνσεις IP [2] (π.χ. 25.19.45.126) που απαιτούνται για τον εντοπισμό και την αναγνώριση υπηρεσιών και συσκευών ηλεκτρονικών υπολογιστών με τα υποκείμενα πρωτόκολλα δικτύου. Παρέχοντας μια παγκόσμια, κατανεμημένη υπηρεσία καταλόγου [3], το σύστημα ονομάτων τομέα αποτελεί βασικό στοιχείο της λειτουργικότητας του Διαδικτύου. (σύντομη εξήγηση από τη Wikipedia [4])
Η Κίνα αναθεώρησε τους Κανόνες Διαχείρισης Ονομάτων Χώρου Διαδικτύου [5] και δημοσίευσε ένα προσχέδιο διαδικτυακά στις 25 Μαρτίου 2016 για μια περίοδο διαβουλεύσεων ενός μηνός. Η νέα απαίτηση ορίζει ότι όλοι οι ιστότοποι που φιλοξενούνται στην Κίνα πρέπει να καταχωρούν τα ονόματα τομέα τους στους εξουσιοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών οικιακών χώρων για να αποκτήσουν πρόσβαση στο κινεζικό δίκτυο.
Τον Φεβρουάριο του 2016, η Κίνα δημοσίευσε νέους διοικητικούς κανονισμούς για υπηρεσίες εκδόσεων στο διαδίκτυο, [6] απαιτώντας από όλα τα ξένα μέσα ενημέρωσης, στα οποία ο κινεζικός λαός της χώρας να συμμετάσχει στο κοινό-στόχο τους, να φιλοξενούν όλο το περιεχόμενό τους, “κείμενο, χάρτες, παιχνίδια, κινούμενα σχέδια και αρχεία ήχου”, σε διακομιστές που βρίσκονται μέσα στην Κίνα. Η μόνη εναλλακτική λύση για τις εταιρείες ξένων μέσων ενημέρωσης θα ήταν η διανομή του περιεχομένου τους μέσω συνεργασίας με τοπικούς εταίρους με προηγούμενη έγκριση από την κρατική υπηρεσία Τύπου, Δημοσίευσης, Ραδιοφωνίας, Κινηματογράφου και Τηλεόρασης.
Ο κανονισμός όχι μόνο ενισχύει τη νομιμότητα του Μεγάλου Τείχους Προστασίας, μηχανισμού που μπλοκάρει ιστοσελίδες από το εξωτερικό, αλλά και αυξάνει τον πήχυ για τις ξένες εταιρείες μέσων ενημέρωσης, που επιθυμούν να εισέλθουν στην κινεζική αγορά.
Ξένες τεχνολογικές εταιρείες υπό κινεζική εξέταση
Είναι μια ακόμη επιτυχία που είχαν οι κινεζικές αρχές στην πίεση στις εταιρείες πληροφορικής να «σέβονται» τους εθνικούς και τοπικούς κανόνες. Από το 2014, οι ξένες εταιρείες πληροφορικής έχουν αναγκαστεί να υπογράψουν μια δέσμευση γνωστή ως Δήλωση Δέσμευσης του Προμηθευτή Πληροφορικής για την Προστασία της Ασφάλειας Χρήστη [7]. Η δέσμευση απαιτεί από τις εταιρείες τεχνολογίας να αποθηκεύουν τα δεδομένα των χρηστών εντός των συνόρων της Κίνας. Από την εγκαθίδρυσή της, οι γίγαντες των τεχνολογιών πληροφορικής, όπως η Apple, η Microsoft και η LinkedIn, έχουν αρχίσει να αποθηκεύουν τα δεδομένα των χρηστών τους σε τοπικά κέντρα δεδομένων. Ακόμη περισσότερες εταιρείες έχουν ενταχθεί στις αγορές της Κίνας τα τελευταία δύο χρόνια. Η δημιουργία διακομιστών περιεχομένου ήταν ένα ακόμη βήμα προς την ίδια κατεύθυνση.
Όμως, οι νέοι κανόνες διαχείρισης ονομάτων τομέα του διαδικτύου μεταφέρουν αυτό το καθεστώς ελέγχου σε νέο επίπεδο, καθώς απαιτούν [5] από όλους τους ιστότοπους που φιλοξενούνται στην Κίνα να έχουν τα ονόματα τομέα τους καταχωρημένα στους εθνικούς παρόχους υπηρεσιών DNS. Οι εταιρείες που δεν το κάνουν αυτό απλά δεν θα συνδεθούν με το εγχώριο δίκτυο της Κίνας.
Το άρθρο 37 του προσχεδίου έχει ως εξής:
Τα ονόματα τομέων που συνδέονται στο δίκτυο εντός συνόρων πρέπει να έχουν υπηρεσίες που παρέχονται από φορείς παροχής υπηρεσιών καταχώρισης ονομάτων χώρου εγχώριων ονομάτων και οι φορείς διαχείρισης καταχώρισης εγχώριων ονομάτων χώρου (domain name) εκτελούν επιχειρησιακή διαχείριση.
Για τα ονόματα τομέα που συνδέονται στο δίκτυο εντός συνόρων, αλλά δεν τα διαχειρίζονται φορείς εσωτερικής υπηρεσίας καταχώρισης ονομάτων τομέα, οι πάροχοι υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο ενδέχεται να μην παρέχουν υπηρεσίες πρόσβασης στο δίκτυο.
Όταν τεθούν σε ισχύ οι νέοι κανονισμοί, κορυφαίες ξένες εταιρείες, όπως η Microsoft και η Apple, θα πρέπει να καταχωρίσουν τα ονόματα τομέα των τοποθεσιών τους σε τοπικούς παρόχους DNS, προκειμένου να παραμείνουν προσβάσιμες στην Κίνα.
Και αυτό δεν θα επηρεάσει μόνο τις ξένες εταιρείες. Σήμερα, ακόμη και ορισμένες μεγάλες κινεζικές εταιρείες έχουν τα ονόματα τομέα τους καταχωρημένα με φορείς παροχής υπηρεσιών στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων των Taobao και Baidu.
Οι αλλαγές φυσικά δεν θα επηρεάσουν ιστότοπους που δεν έχουν διακομιστές που φιλοξενούνται στην Κίνα, όπως το Facebook, το Google και το Twitter. Ως συνήθως, αυτές οι σημαντικές ιστοσελίδες θα συνεχίσουν να εμποδίζονται στη χώρα.
“Εάν ξένες εταιρείες επιθυμούν να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους στην Κίνα, καλύτερα να συνεργαστούν σωστά με τις εγχώριες αρχές”
Ο Jiang Bojing, αναλυτής πληροφορικής, εξήγησε στο φιλοκυβερνητικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Paper τη λογική του κανονισμού:
Καταρχάς, απαγορεύει ακόμη περισσότερο στους επικίνδυνους και βλαβερούς ιστότοπους να συνδέονται με το εγχώριο δίκτυο. Δεύτερον, προωθεί το κορυφαίο όνομα τομέα της Κίνας. Τρίτον, στέλνει ένα μήνυμα στις ξένες επιχειρήσεις ότι αν θέλουν να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους στην Κίνα, καλύτερα να συνεργαστούν με τις εγχώριες αρχές.
Ο τεχνο- blogger William Long επεσήμανε [8] ότι εάν όλες οι ιστοσελίδες που φιλοξενούνται στην Κίνα καταχωρούν τα ονόματα τομέα τους στην Κίνα, θα πρέπει να αντιμετωπίζουν πολιτικούς και τεχνικούς κινδύνους, καθώς οι αρχές έχουν την εξουσία να αναστείλουν ένα όνομα τομέα στο πλαίσιο εμφάνισης ευαίσθητων περιεχομένων στον ιστότοπο. Επιπλέον, η εγγραφή DNS στην Κίνα λειτουργεί με τη χρήση ενός συστήματος πραγματικού ονόματος, το οποίο καθιστά πιο δύσκολο για τους πελάτες να μεταφέρουν τους διακομιστές DNS τους.
Πρέπει επίσης να έχουμε κατά νου ότι ο τομέας .CN ανώτατου επιπέδου βρίσκεται υπό τη διεύθυνση του Κέντρου Πληροφοριών Δικτύου για το Διαδίκτυο της Κίνας (CNNIC), το οποίο είναι υπεύθυνο για την έκδοση πιστοποιητικών ασφαλείας στους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου. Πέρυσι, η Google και η Mozilla διαπίστωσαν [9] ότι το CNNIC είχε εκδώσει πιστοποιητικά σε μια εταιρική οντότητα, που στη συνέχεια ξεκίνησε μια επίθεση man-in-the-middle, που παρεμπόδισε τις συνδέσεις μεταξύ των χρηστών και των προορισμών τους, κατευθύνοντας τους χρήστες σε έναν άλλο ιστότοπο, που έμοιαζε με τον προορισμό τους, αλλά στην πραγματικότητα ήταν μια εντελώς διαφορετική ιστοσελίδα. Η περιοδική επανεμφάνιση αυτών των “σφαλμάτων” τα τελευταία χρόνια έχει αφήσει ορισμένους να αναρωτιούνται εάν η καταχώριση ενός ονόματος τομέα υπό το CNNIC θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραβίαση της ασφάλειας.
Ενώ ο κανονισμός ορίζει ότι οι πάροχοι υπηρεσιών Διαδικτύου δεν πρέπει να παρέχουν πρόσβαση σε υπερπόντιες καταχωρημένες ιστοσελίδες με διακομιστές στην Κίνα, δεν διευκρινίζει εάν οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου μπορούν να συνεχίσουν να παρέχουν πρόσβαση σε μη ευαίσθητους ξένους δικτυακούς τόπους με διακομιστές και DNS που φιλοξενούνται στο εξωτερικό. Κρίσιμα, μερικοί ανησυχούν ότι ο κανονισμός τελικά θα αποκόψει την Κίνα από το παγκόσμιο Διαδίκτυο συνολικά. Το Υπουργείο Βιομηχανίας και Τεχνολογίας Πληροφοριών τόνισε [10] ότι ο κανονισμός ισχύει μόνο για ιστοσελίδες που φιλοξενούνται στην Κίνα και δεν θα επηρεάσουν την κανονική ανάπτυξη επιχειρήσεων για υπερπόντιες εταιρείες στην Κίνα, αλλά ορισμένοι έχουν αμφιβολίες.
Μια πηγή που συμμετείχε στη σύνταξη του κανονισμού δήλωσε στη Wall Street Journal (μέσω China Digital Times [11]):
Κανείς στην Κίνα δεν θα έχει πρόβλημα να επισκεφθεί το whitehouse.gov. Ο Λευκός Οίκος δεν θα χρειαστεί να υποβάλει πληροφορίες σχετικά με την πρόσβαση στο δίκτυο στις αρχές, επειδή δεν έχει καμία σχέση με την Κίνα […] Ωστόσο, ο κανόνας θα μπορούσε να επηρεάσει τις μεγαλύτερες ξένες εταιρείες που έχουν ή επιθυμούν να δημιουργήσουν έναν ιστότοπο ή άλλη ηλεκτρονική υπηρεσία με στόχο Κινέζους καταναλωτές.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι οι ξένες εταιρείες τεχνολογίας πρέπει τώρα να πληρώσουν ένα τίμημα για να εισέλθουν στην κινεζική αγορά. Μπορούμε απλά να αναμένουμε ότι το τίμημα θα αυξηθεί όλο και περισσότερο με την πάροδο του χρόνου.