Αυτοσχέδιος τόπος αφιερωμάτων στην Promenade des Anglais, μετά τη θανατηφόρα τρομοκρατική επίθεση της 14ης Ιουλίου 2016. Φωτογραφία από τον συντάκτη
Η επίθεση της 14ης Ιουλίου [1], δεν έχει μόνο βυθίσει τη Νίκαια στην αγωνία και τη φρίκη [1], έχει επίσης επηρεάσει αρνητικά τον τουριστικό τομέα, ο οποίος ήδη πλήττεται. Το οικονομικό σοκ δεν είναι συγκρίσιμο με άλλες τουριστικές πόλεις, οι οποίες επλήγησαν πρόσφατα από τρομοκρατικά χτυπήματα, όπως το θέρετρο Γκραν Μπασάμ στην Ακτή Ελεφαντοστού, η Σούσσα στην Τυνησία και το Σαρμ ελ-Σέιχ της Αιγύπτου, αλλά αυτή η τραγωδία σίγουρα αποτελεί πλήγμα για έναν τομέα με δυσχέρειες στη Γαλλία.
Η Νίκαια και τα περίχωρά της αντλούν σημαντικά έσοδα από τον τουρισμό. Οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον τομέα αυτό έχει σοβαρές συνέπειες για τις οικονομικές δραστηριότητες της περιοχής. Μετά το Παρίσι, τη Νίκαια είναι η πιο επισκέψιμη πόλη στη Γαλλία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Τουρισμού [2], το 2015 η πόλη της Νίκαιας έχει προσελκύσει το 40% των 5.000.000 τουριστών, οι οποίοι επισκέφθηκαν την Κυανή Ακτή, αποφέροντας σχεδόν 1,5 δις δολάρια σε ετήσια οικονομικά οφέλη. Ο τομέας του τουρισμού αντιπροσωπεύει το 40% του περιφερειακού ΑΕΠ και απασχολεί 119.000 εργαζόμενους. Μονάχα ο τουριστικός φόρος διαμονής απέφερε το 2014 33 εκατομμύρια ευρώ.
Η τουριστική ιστοσελίδα industrie-hoteliere.com αναφέρει [3]πως:
Le président du syndicat des hôteliers Nice Côte d'Azur, Denis Cippolini évoque « de nombreuses annulations » et il considère que « la saison d'été et celle d'hiver vont être impactées avec des conséquences sur l'emploi ».
Pour les professionnels du secteur des industries hôtelières de la Côte d’Azur, l'enjeu va bien au-delà de la seule saison touristique estivale 2016. L’ensemble des hôteliers, restaurateurs et cafetiers s’accordent à dire que l'impact sera aussi ressenti aux villes alentours comme Cannes, Antibes/Juan les Pins ou Monaco, tant la Côte d'Azur est perçue, notamment à l'international, comme une seule et même destination. ….
Avec la répétition des attentats meurtriers sur le sol national depuis le début de l’année 2015, les professionnels du secteur du tourisme constatent un recul sensible de la fréquentation hôtelière, notamment de la clientèle en provenance des Etats-Unis, du Moyen-Orient et d’Asie.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Νίκαιας της Κυανής Ακτής, Denis Cippolini, αναφέρει «πολλές ακυρώσεις» και θεωρεί ότι «η θερινή και χειμερινή σεζόν θα επηρεαστούν με συνέπειες για την απασχόληση.»
Για τον τομέα της βιομηχανίας επαγγελματιών ξενοδόχων της Κυανής Ακτής, το θέμα πηγαίνει πολύ πιο πέρα από την απλή θερινή τουριστική περίοδο του 2016. Όλοι οι ξενοδόχοι, εστιάτορες και ιδιοκτήτες καφετεριών συμφωνούν ότι οι επιπτώσεις θα πλήξουν και τις γύρω πόλεις, όπως τις Κάννες, την Αντίμπ/Χουάν-λε-Πενς και το Μονακό, όπως γίνεται αντιληπτή η Κυανή Ακτή ιδιαίτερα σε διεθνές επίπεδο, ως ένας ενιαίος προορισμός. ….
Με επανειλημμένες φονικές επιθέσεις σε γαλλικό έδαφος από τις αρχές του 2015, οι επαγγελματίες του τουριστικού τομέα επισημαίνουν σημαντική μείωση της πληρότητας των ξενοδοχείων, συμπεριλαμβανομένων των επισκεπτών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μέση Ανατολή και Ασία.
Έχοντας έρθει η κρίση αυτή εν μέσω του Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου Euro2016, ο τουρισμός δειλά-δειλά άρχιζε να ανακάμπτει μετά το σοκ από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι το 2015. Το Touriscope, η ιστοσελίδα του Παρατηρητηρίου Τουρισμού της Κυανής Ακτής, επισημαίνει [4]επίσης:
Le rebond est encore plus net sur le chiffre d’affaires généré par cette clientèle, dont la dépense remonte à près de 200€/jour (124€ l’an dernier sur la même période). Dans les hébergements marchands, l’hôtellerie 2-3* et les résidences de tourisme souffrent d’un certain déficit de la demande Loisirs (-5 points d’occupation en Mai), mais la tendance apparaît bien meilleure dans l’hôtellerie 4-5 étoiles
Sur ce segment, la fréquentation en nuitées est restée stable aussi bien en Mai que sur les 5 premiers mois de l’année
La progression des étrangers en 4-5 étoiles (+4%) a compensé la baisse des nuitées françaises. Sur le seul segment Luxe, le revenu par chambre disponible (RevPar) progresse de 8.5% sur les premiers mois de l’année, à 182€ HT (hôtellerie urbaine).
Η ανάκαμψη είναι ακόμη πιο σαφής επί του κύκλου εργασιών που παράγεται από αυτούς τους πελάτες, των οποίων τα έξοδα ανέρχονται σε περίπου 200 € / ημέρα (124 € πέρυσι την ίδια περίοδο). Στα εμπορικά καταλύματα, τα ξενοδοχεία 2-3 αστέρων και οι τουριστικές κατοικίες υποφέρουν από μεγάλη ανεπάρκεια ζήτησης (-5 πόντοι διαμονής το Μάιο), αλλά η τάση φαίνεται πολύ καλύτερα σε ξενοδοχεία 4-5 αστέρων.
Σε αυτό το τμήμα, η διαμονή παρέμεινε σταθερή ανά διανυκτερεύσεις το Μάιο, καθώς και τους πρώτους πέντε μήνες του έτους.
Η αύξηση των αλλοδαπών σε ξενοδοχεία 4-5 αστέρων (+4%) αντισταθμίζει τη μείωση των Γάλλων επισκεπτών. Στη μόνη κατηγορία πολυτελείας, τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR) αυξήθηκαν κατά 8,5% κατά τους πρώτους μήνες του έτους, σε 182 ευρώ HT (ξενοδοχείο πόλης).
Ο οικονομικός αντίκτυπος ξεφεύγει πολύ πιο πέρα από την πόλη της Νίκαιας. Η ιστοσελίδα 2012un-nouveau-paradigme.com δίνει στοιχεία [5] για τις απώλειες στο χρηματιστήριο αξιών του Παρισιού:
À Paris, le secteur du tourisme et du transport était sous pression, sanctionné par les investisseurs. Un peu avant 10 heures, le groupe hôtelier AccorHotels perdait 3,39% à 37,29 euros [6], le loueur de voitures Europcar 3,60% à 7,25 euros et le groupe aérien Air France-KLM 2,05% à 5,88 euros. Eurotunnel perdait 0,73% et ADP 0,43%. Globalement, l'indice européen du tourisme et du transport, parmi les plus fortes baisses sectorielles, abandonne 0,66%.
Le secteur du tourisme «devrait subir de plein fouet les conséquences des atrocités commises à Nice, zone très touristique en cette période estivale», prévient le courtier Aurel BGC, rappelant que «le tourisme pèse plus de 7% du PIB français». Le courtier souligne que le secteur «commençait tout juste à relever la tête en France, en particulier après un Euro de football qui s'est déroulé sans incidents notables (à l'exception des batailles entre hooligans à Marseille) et avait, d'après les échos transmis par la presse, permis de relancer les réservations de dernière minute dans le pays».
Στο Παρίσι, ο τομέας του τουρισμού και των μεταφορών ήταν υπό πίεση, με κυρώσεις από τους επενδυτές. Λίγο πριν από τις 10, ο όμιλος ξενοδοχείων AccorHotels έχανε [6]3,39% στα 37,29 ευρώ, η εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων Europcar 3,60% στα 7,25 ευρώ και η αεροπορική εταιρεία Air France-KLM 2,05% στα 5,88 ευρώ. Η Eurotunnel έχασε 0,73% και 0,43% ADP. Σε γενικές γραμμές, ο Ευρωπαϊκός Δείκτης Τουρισμού και Μεταφορών, μεταξύ των ισχυρότερων πτώσεων στον τομέα, είχε πτώση 0,66%.
Ο τομέας του τουρισμού «πρέπει να υποστεί τις συνέπειες των φρικαλεοτήτων στη Νίκαια, πολύ τουριστική περιοχή αυτό το καλοκαίρι», προειδοποιεί ο μεσίτης Aurel BGC, υπενθυμίζοντας ότι «ο τουρισμός φέρει περισσότερο από το 7% του γαλλικού ΑΕΠ.» Ο μεσίτης επισημαίνει ότι ο τομέας «μόλις άρχιζε να ανακάμπτει στη Γαλλία, ειδικά μετά το Euro στο ποδόσφαιρο, που πραγματοποιήθηκε χωρίς σοβαρά επεισόδια (με εξαίρεση τις αντιμαχίες μεταξύ χούλιγκαν στη Μασσαλία) και είχε, σύμφωνα με τον αντίκτυπο στον Τύπο, βοήθησε στην ανάκαμψη των κρατήσεων της τελευταίας στιγμής στη χώρα”
14η Ιούλη (2014), Νίκαια, Γαλλία. Από την παραλία στο κάτω μέρος της Promenade des Anglais, μια οικογένεια τη νύχτα. Ελευθερία, Αδελφότητα, Ισότητα! Φωτογραφία στο Flickr από τον Michael Foley (CC BY-NC-ND 2.0)
Η Γαλλία όμως δεν είναι η μόνη χώρα που έχει πληγεί από τις επιθέσεις στον τουρισμό.
Ο Mohamed Rial, Μαροκινός blogger για τον τουρισμό στο Μαρόκο, εξέφρασε τους φόβους του [7] για το αμάλγαμα που θα μπορούσε να προκύψει λόγω των θρησκευτικών πεποιθήσεων ή της βορειοαφρικανικής καταγωγής της τρομοκρατίας από το Μαγκρέμπ. Ο φόβος που δημιουργείται από τα εγκλήματα των τρομοκρατών αυτών θα μπορούσε να προκαλέσει παρενέργειες, οι οποίες θα επηρέαζαν τουριστικές πόλεις, όπως το Μαρακές:
Mais les effets des attentats seront aussi collatéraux pour une ville comme Marrakech, dont le cœur de l’activité économique n’est autre que le tourisme. Quoi de plus normal pour une destination dont l’Hexagone constitue le premier marché pourvoyeur, avec 40% des flux. Depuis 2012, la ville ocre, tout comme Agadir, souffre d’un désamour des touristes français, qui s’accentue d’année en année. En raison, justement, de ces attentats et des amalgames qu’ils suscitent dans l’esprit des voyageurs.
D’après le dernier rapport annuel du Syndicat français des entreprises des tour-opérateurs (Seto), l’un des premiers fournisseurs de voyages à forfait (vol+séjour) pour le Maroc, la clientèle du business français du voyage se réduit comme peau de chagrin. En juin dernier, les premières tendances pour la saison estivale affichaient un recul de 38% pour le Maroc au profit du Portugal, des Baléares et de l’Italie.
Αλλά οι συνέπειες των επιθέσεων θα πλήξουν επίσης μια πόλη όπως το Μαρακές, όπου η καρδιά της οικονομικής δραστηριότητας δεν είναι άλλη από τον τουρισμό. Τι πιο φυσιολογικό για έναν προορισμό, για τον οποίο η Γαλλία αποτελεί την πρώτη αγορά, με το 40% των ροών. Από το 2012, το Μαρακές, όπως το Αγκαντίρ, πάσχει από έλλειψη συμπάθειας μεταξύ των Γάλλων τουριστών, που αυξάνεται χρόνο με το χρόνο. Λόγω ακριβώς αυτών των επιθέσεων και των αμαλγαμάτων που μένουν στη μνήμη των ταξιδιωτών.
Σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της Ένωσης Γαλλικών Τουριστικών Πρακτορείων (Seto), έναν από τους κορυφαίους παρόχους τουριστικών πακέτων για το Μαρόκο (πτήσεις+διαμονή), τα γαλλικά επιχειρηματικά ταξίδια μειώνονται σε ραγδαίο βαθμό. Τον περασμένο Ιούνιο, οι πρώτες τάσεις για τη θερινή περίοδο παρουσίασαν μείωση της τάξης του 38% για το Μαρόκο υπέρ της Πορτογαλίας, των Βαλεαρίδων Νήσων και της Ιταλίας.
Σε αυτό το όλο και πιο τεταμένο κλίμα, η κυβέρνηση έχει εγκρίνει την παράταση για 6 μήνες της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Η συλλογικότητα «Δεν υποχωρούμε» εξηγεί [8]στην ιστοσελίδα europe-solidaire.org τις συνέπειες αυτού του μέτρου και καταλήγει στο εξής συμπέρασμα [8]:
Alors que le dernier rapport parlementaire sur l’état d’urgence a montré la portée limitée d’un régime qui se voulait d’exception, la France va donc s’installer de façon durable dans une situation qui marginalise chaque jour davantage le rôle du juge judiciaire, garant des libertés individuelles, au profit du seul pouvoir exécutif. Nous savons, aujourd’hui, que l’état d’urgence a été utilisé pour autre chose que la lutte contre les actes de terrorisme, notamment pour empêcher des manifestations et assigner à résidence des militants politiques sans que tout cela ait le moindre rapport avec la lutte contre les actes de terrorisme.
Αν και η τελευταία κοινοβουλευτική έκθεση σχετικά με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει δείξει το περιορισμένο πεδίο εφαρμογής ενός καθεστώτος που ήθελε να αποτελέσει μια εξαίρεση, η Γαλλία, ως εκ τούτου, θα μπει μόνιμα σε μια κατάσταση, όπου κάθε μέρα περιθωριοποιεί το ρόλο της Δικαιοσύνης ως εγγυητή των ατομικών ελευθεριών, υπέρ της εκτελεστικής εξουσίας και μόνο. Γνωρίζουμε σήμερα ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει χρησιμοποιηθεί για οτιδήποτε άλλο εκτός από την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ιδιαίτερα για την αποτροπή διαδηλώσεων και τον κατ’ οίκον περιορισμό πολιτικών ακτιβιστών χωρίς όλο αυτό να έχει να κάνει καν με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.