La chorrera, Amazonas
Είμαστε ένα δημοτικό συμβούλιο ονόματι Milan, δυο ώρες οδήγηση δίπλα στο ποτάμι από την La Chorrera [1] στην Κολομβία, όπως βλέπετε στο χάρτη στην κορυφή της δημοσίευσης αυτής. Οι περισσότεροι από εμάς δε γνωρίζουν να χρησιμοποιούν τεχνολογία, είναι όμως κάτι απαραίτητο για εμάς, προκειμένου να καταγράψουμε τα τραγούδια μας και να επεκτείνουμε τη γνώση για το τελετουργικό Υadiko, ώστε να φτάσει σε περισσότερους ανθρώπους. Διότι το Yadiko έχει ιαματικές δυνάμεις. Γιατρεύει την πέτρα, τα φυτά, τα παιδιά, τους γηραιούς, έναν παγκόσμιο πόλεμο και ο,τιδήποτε θεωρείται απειλή προς το περιβάλλον.
Μέσα από τη λέξη που χρησιμοποιούμε για το χορό, “Yadiko”, την ενδυνάμωση που προσφέρει και τη δίγλωσση συλλογή, θα στήσουμε μια βάση δεδομένων με τις παραδόσεις και την κληρονομιά μας. Η διαδικασία μπορεί να διεξαχθεί από ήδη υπάρχοντα αρχεία, που περιέχουν τις σκέψεις των προγόνων μας και των πατέρων μας. Εκτός αυτού, θα παράγουμε νέο περιεχόμενο για τον τρόπο ζωής μας και για τις σκέψεις και την κουλτούρα μας, όπως μουσική, τρόπους καλλιέργειας και γεωργίας, κατασκευή κατοικιών, μεθόδους κυνηγιού και ψαρέματος, μαγείρεμα και προετοιμασία φαγητού.
Η δραστηριότητα αυτή θα μας επιτρέψει επίσης να διασώσουμε τις παραδόσεις μας και να τις παραδώσουμε στα παιδιά μας, που θα ζήσουν σε αναπόφευκτα τεχνολογικό περιβάλλον. Πιστεύουμε ότι οι νέες ψηφιακές τεχνολογίες δεν είναι απειλητικές για τον πολιτισμό μας, αλλά αποτελούν εργαλεία που γεφυρώνουν αποστάσεις και καταργούν γεωγραφικά εμπόδια και γεωπολιτικές συνθήκες. Με αυτό τον τρόπο, αν οι παραδόσεις μας είναι ορατές και εκτίθενται στον κόσμο, μπορούμε να εγγυηθούμε τη διάσωση των εδαφών μας.
Ιδού η ομάδα συντονισμού μας:
- Ever Giralgo Kuiru Naforo
- Juan Augusto Kuiru Naforo
- Miguel Angel Kuiru Naforo
- Calisto Kuiru, ιδιοκτήτης της Maloka.
Τα παιδιά και οι νέοι μας επίσης αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό κομμάτι της κοινότητας και με αυτούς είμαστε σύνολο 121 μέλη.
Οι επωφελούμενοι θα είναι όλα τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου και οι διαδικτυακοί χρήστες σε όλο τον κόσμο, που θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο περιεχόμενό μας και να μας γνωρίσουν.
Jibina, dɨona, farekatofe urikɨ –
Τα παιδιά του καπνού, της κόκας και της γλυκιάς κασάβα
Η γλωσσική οικογένεια Ουιτότο ανήκει στους γνωστούς σήμερα ως λαούς του Κέντρου ή Παιδιά του καπνού, της κόκας και της γλυκιάς κασάβα, μοιρασμένοι στις όχθες των ποταμών Caquetá, Caraparaná, Putumayo, Igaraparaná και Amazonas Rivers (Leticia και Iquitos). Οι λόγοι για τη διάχυση αυτή βρίσκονται στην εγκληματική δραστηριότητα [2] που έχει αναπτυχθεί από την Casa Arana [3] με την εξαγωγή καουτσούκ και ποικίλων παράνομων δραστηριοτήτων (tigrillada, εμπόριο ναρκωτικών και ξυλείας).
Η γλωσσική μας οικογένεια αποτελείται από επτά εθνογλωσσικές ομάδες: Uitoto, Ocaina, Nonuya, Bora, Miraña, Muinane, Andoque. Εμείς ανήκουμε στην ομάδα Uitoto, η οποία χωρίζεται επιμέρους σε τέσσερις διαλέκτους: mɨnɨka, mɨka, búe και nɨpode, που κυριολεκτικά μεταφράζονται ως “Τι είναι αυτό;” Ωστόσο, η ο όρος “Uitoto”, είναι πιο παράξενος στην κουλτούρα μας και προέρχεται από τη γλώσσα “karijona”, που σημαίνει “Μυρμήγκι κανίβαλος”.
Yadiko uai
Kaɨ Jitómagaro atɨa dɨbenedo.
Bie mei ua moo uai, arera
Uikonide, iemo ɨkoɨfenide
Jiaɨno atɨa dɨbenedo ite
Yadiko uai.Bie mei baɨna uzumamo
komuide rafue uai.
Dama e jenua baɨmo,
Dama e nɨkaɨa baɨmo
Eri jobide,
Nabefue moo mona.Dɨnona baɨ kue jɨaɨe uzumamo
afe rafuedo biya,
ua dai kue jiaɨe uzuma afe rafue atɨa.
Dai baɨ kue moo
afe uai yɨnoga.Meita afemɨe fɨnoka
yadiko rafue iraɨnomo.
iadɨ afe rafue atonomo fɨebide
e tɨiya meinori.Iadɨ mei kaɨmo
Afe uaiyaɨna fɨebite.
Afe rafue uai
jeire oyena
bie fɨnodɨkue.Kaɨ naɨraɨ komekɨ
jiyotayena,
Kaɨmataiyena
jietayena.Yadiko nɨ rafuenɨaɨ mona
ɨere aiyono.
Nɨ moo nanoide jito.
Bie rafue bini ñue
uiñoyena fɨnoka.
Nana kadɨkaɨ ñue iyena
Afe uaiya ite.
Meita jamanomo jitairede.
Afe rafuemo aiyo guye ite,
Jibie, yera,
ñue komɨnɨ kaimataiyena aiyo iga
Ua rua royena afemo
Ñue kaɨ jiyoiyena.
Moo uaiza.
Fɨenidɨnona iñede
Nana kaimafue.
Yadiko uai
Έτσι το φέρουμε, οι Jitómagaros.
Αυτός είναι ο λόγος του Μου, ευρύς
Δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος
Άλλοι έχουν άλλο τρόπο ερχομού
το Yadiko.
Γιατί και πριν από τους πατεράδες μας
γεννήθηκε η λέξη αυτή για το χορό
στο τέλος, μονάχος τη βρήκε
επιτέλους, μονάχος κατέληξε πιωμένος
δημιουργήθηκε
κατευθείαν από το Μου.
Μετά, ο άλλος μου παππούς
σκέφτηκε αυτή τη λέξη για το χορό
κι ο άλλος μου παππούς σκέφτηκε το χορό αυτό.
Έπειτα ο πατέρας μου
πήρε αυτή τη λέξη
και έτσι χόρεψε
το χορό Yadiko μια τελευταία φορά
έτσι η φυλή αυτή έμεινε στη μέση
μετά το θάνατό του
Ωστόσο,
οι λέξεις αυτές έμειναν μαζί μας
αυτή η λέξη για το χορό
για να διασκεδάσω
το κάνω αυτό
ώστε η καρδιά του λαού μου
να γιατρευτεί,
να χαρεί,
και να απολαύσει τη δουλειά
Ο χορός Yadiko
είναι ο πιο σημαντικός
είναι ο μεγαλύτερος γιος του Μου
Ο χορός αυτός γίνεται
για να διασώσει τη γη αυτή
ώστε όλα τα πλάσματα να είναι καλά
Γι’ αυτό υπάρχει η λέξη αυτή
Γι’ αυτό είναι κάπως απαραίτητο
σε αυτό το χορό να υπάρχει πολύ φαΐ
Κόκα, καπνός
ώστε να χαίρονται οι άνθρωποι,
να είναι αρκετά
ώστε να γιατρευτούμε όλοι.
Αυτός είναι ο κόσμος του Moo
Το κακό δεν υπάρχει
Όλα είναι χαρά κι ευτυχία