Δυο Παλαιστίνιοι πρώην κρατούμενοι ανοίγουν την πρώτη καντίνα στη Ραμάλα

Το άρθρο αυτό της Dalia Hatuqa ^[1] αρχικά δημοσιεύτηκε στο PRI.org ^[2] στις 21 Σεπτεμβρίου 2016. Αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

Ο ήλιος καίει στο κέντρο της Ραμάλα, ντε φάκτο πρωτεύουσας της Παλαιστίνης. Έχει τουλάχιστον 32 βαθμούς στην κεντρική αγορά οπωροκηπευτικών, αυτό δεν είναι λόγος όμως να μην είναι γεμάτη με κόσμο για ψώνια.

“Πέντε τομάτες 10 σεκέλ”, διαλαλεί ένας πωλητής — περίπου 3 δολάρια είναι αυτό.

Μέσα στο θόρυβο και την πολυκοσμία, εμφανίζεται ένα φορτηγό βαμμένο μωβ, κόκκινο και πράσινο. Ένα παράθυρο ανοίγει και δυο άνδρες μέσα ξεκινάνε τη δουλειά. Ένας ανοίγει τη φριτέζα, ο άλλος κόβει φρατζόλες ψωμί σε φέτες.

Είναι γνωστοί με την αραβική ονομασία “Qitar Ata’am”, που σημαίνει το “Τρένο του Φαγητού”.

Ωστόσο, η πρώτη καντίνα φαγητού στη Ραμάλα είναι παρόμοια με αυτές που κυκλοφορούν στους δρόμους τόσων αμερικανικών πόλεων.

Η καντίνα αποτελεί ιδέα των Khaldun Barghouti και AbdelRahman Bibi, δυο ανδρών, οι οποίοι πέρασαν σχεδόν μια δεκαετία έγκλειστοι σε φυλακή του Ισραήλ λόγω της σχέσης τους με παράνομες ομάδες. Πίσω από τα κάγκελα της φυλακής, σκέφτηκαν πολύ και για καιρό πώς θα έβγαζαν τα προς το ζην, όταν αποφυλακίζονταν.

“Οι κρατούμενοι δεν θέλουν να γίνονται βάρος στην κοινωνία”, λέει ο Barghouti, ο οποίος έχει σπουδάσει τεχνολογία επικοινωνιών, ιστορία και μάρκετινγκ τόσο εντός όσο και εκτός φυλακής. “Θέλαμε να ξεκινήσουμε μια επιχείρηση χωρίς τοίχους, που λέει ο λόγος, κάτι που να μπορεί να μας δίνει ελευθερία κίνησης”.

Σχεδόν τα πάντα στην καντίνα είναι εμπνευσμένα από την περίοδο των δυο ανδρών στη φυλακή, λέει ο Barghouti. Έβαψαν το όχημα με λαμπερά χρώματα σε αντίθεση με τη μουντάδα της φυλακής. Ο κατάλογός τους περιλαμβάνει ακόμα και ένα μείγμα τόνου και καλαμποκιού, παρόμοιο με αυτό που τους σέρβιραν στη φυλακή, απλώς μεταμορφωμένο σε μια πιο περιποιημένη εκδοχή.

“Συνήθως φτιάχνουμε σάντουιτς κοτόπουλο σαουάρμα, σνίτσελ κοτόπουλο, χάμπουργκερ και λουκάνικα”, λέει ο Barghouti.

Όλα τα σάντουιτς συνοδεύονται από μια γερή μερίδα τηγανητές πατάτες και ψιλοκομμένα λαχανικά, με επιλογή σως σκόρδο ή ταχίνι.

Φαστφουντάδικα υπάρχουν παντού στις πόλεις της Παλαιστίνης, μια κινητή όμως κουζίνα στη μορφή καντίνας αποτελεί κάτι πολύ νέο εδώ. Το Υπουργείο Μεταφορών θεσμοθέτησε μια νέου είδους άδεια για τέτοιες επιχειρήσεις. Κι οι προκλήσεις δεν σταματούν εδώ.

“Το πιο δύσκολο είναι να βρεις ρεύμα”, αναφέρει ο 35χρονος Bibi. “Η γεννήτρια ντίζελ που χρησιμοποιούσαμε για ηλεκτρικό ρεύμα ήταν ενοχλητική και μύριζε. Κάναμε έρευνα, λοιπόν, στο πώς το κάνουν άλλες καντίνες και ανακαλύψαμε μια οικολογική λύση”.

Μια εταιρεία στην Παλαιστίνη τοποθέτησε τέσσερα μεγάλα ηλιακά πλαίσια στην οροφή της καντίνας, οι οποίες παράγουν αρκετή ενέργεια για να λειτουργήσει η μικρή κατάψυξη, οι ανεμιστήρες και το ψυγείο της βιτρίνας.

Το φορτηγάκι και τα πάνελ του, σήμα κατατεθέν, μέχρι στιγμής προσελκύουν πολλή προσοχή και σταθερή πελατεία.

“Ένα σάντουιτς λουκάνικο”, λέει ο Rami, ένας ντόπιος 14χρονος.

“Μ’ αρέσει η ιδέα ότι δουλεύει με ηλιακή ενέργεια”, λέει. “Είναι απίστευτο!”

Ο Barghouti κι ο συνέταιρός του στοιχηματίζουν πολλά στην ιδέα της καντίνας. Έχουν πάρει ένα δάνειο 37.000 δολάρια για 5 χρόνια κι η τράπεζα τους έδωσε χαμηλό τόκο λόγω του ότι ήταν πρώην κρατούμενοι.

“Τα πάντα φτιάχτηκαν ειδικά για αυτή την καντίνα: το ψυγείο, η κατάψυξη, οι φριτέζες”, λέει ο Barghouti. “Νομίζω πως το μόνο που αγοράσαμε αυτούσιο ήταν τα μαχαίρια”.

Ο Barghouti, πατέρας έξι παιδιών, και ο Bibi, νεόνυμφος, βλέπουν τα πρώτα σημάδια επιτυχίας. Αρκετός κόσμος, ανάμεσα στους οποίους και άλλοι πρώην κρατούμενοι, τους ζητάνε συμβουλές για να φτιάξουν τις δικές τους καντίνες. Ακούστηκε μάλιστα ότι ξεκίνησε να λειτουργεί άλλη μία στη Λωρίδα της Γάζας.

“Στην αρχή, ο κόσμος ήταν απλά περίεργος για την καντίνα”, ομολογεί ο Βarghouthi, καθώς φτιάχνει ένα σάντουιτς με λουκάνικο και γαρνιτούρα.

“Ο κόσμος ήθελε να μας υποστηρίξει, επειδή είμαστε πρώην κρατούμενοι”, αναφέρει. “Τώρα όμως, έρχονται για το φαγητό”.