Σε χωριό στην Τουρκία διασώζεται η “γλώσσα των πουλιών” σε ένα κόσμο γεμάτο κινητά τηλέφωνα

Kuşköy local. Screenshot taken from Eurasianet video.

Ντόπια από το χωριό Kuşköy. Στιγμιότυπο από το βίντεο του Eurasianet.

Η ακόλουθη φωτογραφική και ηχητική δημοσίευση του Alexander Christie-Miller προέρχεται από το EurasiaNet.org. Αναδημοσιεύεται κατόπιν άδειας. Ακολουθήστε τον σύνδεσμο για φωτογραφίες και ήχο.

Ως επί το πλείστον, το Kuşköy μοιάζει με αμέτρητα άλλα χωριά των Ποντιακών Ορέων κατά μήκος της τουρκικής ακτής στη Μαύρη Θάλασσα. Οι 500 περίπου κάτοικοί του καλλιεργούν τσάι και φουντούκια. Υπάρχει ένας δρόμος με ένα φούρνο, ένα κρεοπωλείο και λίγα καφενεία. Το Kuşköy διαφέρει από τους ήχους του, όχι την εικόνα του. Για γενιές ολόκληρες, οι χωριανοί συνομιλούν χρησιμοποιώντας μια μοναδική μορφή επικοινωνίας μέσω σφυριγμάτων, την οποία αποκαλούν “kuş dili” ή στα τούρκικα “γλώσσα των πουλιών”.

Ακόμα και το ίδιο το όνομα του χωριού, Kuşköy, σημαίνει “χωριό των πουλιών”. “Έλα για κάνα τσάι!”, φωνάζει στον γείτονά του ο Ibrahim Kodalak, όπως κάθεται έξω από το σπίτι του, το οποίο βρίσκεται στην άκρη από μια κάθετη βουνοπλαγιά πάνω από μια κοιλάδα. Ο 45χρονος καλλιεργητής φουντουκιών “μιλά” με μια σειρά διαπεραστικών κελαηδιστών σφυριγμάτων, που πραγματικά ακούγονται σαν κελάηδισμα πουλιού.

Πράγματι, σύμφωνα με τον Kodalak, οι μελωδίες των ντόπιων πτηνών συχνά μοιάζουν στην kuş dili: το πρωινό τραγούδι του κότσυφα είναι το ίδιο με έναν περίφημο στίχο από το Κοράνι, ισχυρίζεται. “Το ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε ως εδώ μόλις το 1986 και πριν από αυτό ήταν δύσκολη η επικοινωνία σε μακρινές αποστάσεις. Πραγματικά χρειαζόμαστε τη γλώσσα των πουλιών”, είπε ο Kodalak στα τουρκικά.

Όπως κι άλλες μορφές επικοινωνίας μέσω σφυριγμάτων, η kuş dili αναπτύχθηκε σε μια περιοχή, όπου το τραχύ έδαφος και ο διασπαρμένος πληθυσμός δυσκόλευαν τις μεταφορές και τα ταξίδια ακόμα και σε μικρές αποστάσεις. Ένα σφύριγμα μπορεί να αντηχήσει για πάνω από ένα χιλιόμετρο, σύμφωνα με τον Kodalak. “Αν δεν μπορείς να κάνεις τη φωνή σου να ακουστεί σε μεγάλη απόσταση, μπορείς να κάνεις αλυσίδα, με πολλούς ανθρώπους να αναμεταδίδουν το μήνυμα”.

Οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού πιστεύουν ότι η kuş dili αναδείχθηκε πριν από 400 περίπου χρόνια, αν και κανείς δεν ξέρει σίγουρα. Η “γλώσσα” είναι, στην πραγματικότητα, μια σφυριχτή διάλεκτος των τουρκικών, όπου κάθε συλλαβή μετατρέπεται σε έναν από 20 διαφορετικούς ήχους. Τυπικά θέματα είναι οι προσκλήσεις για τσάι ή βοήθεια με κάποια δουλειά, ειδοποίηση των γειτόνων για την άφιξη κάποιου φορτηγού για να παραλάβει τη σοδειά ή ανακοινώσεις για κηδείες, γεννήσεις και γάμους.

Η αργή διαδικασία εκσυγχρονισμού του χωριού βοήθησε στη διάσωση της kuş dili, αλλά τις τελευταίες δεκαετίες, ειδικά μετά την άφιξη των κινητών τηλεφώνων, η γλώσσα παρακμάζει, λέει ο μουχτάρης του χωριού Kuşköy, ο πρόεδρος Metin Köçek. “Πλέον έχουμε δρόμους, ηλεκτρικό ρεύμα και τηλεφωνικές γραμμές. Στα παιδικά μας χρόνια, η γλώσσα των πουλιών χρησιμοποιούνταν πολύ στην καθημερινότητα. Τώρα, ικανοποιούμε τις ίδιες ανάγκες χρησιμοποιώντας απλά ένα κινητό τηλέφωνο”.

Δεν είναι η μοναδική απειλή η τεχνολογία. Όπως και σε άλλα μέρη της αγροτικής Τουρκίας, πολλοί νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν το Kuşköy για να αναζητήσουν καλύτερες ευκαιρίες στις ανθούσες πόλεις της χώρας. “Η έλλειψη ευκαιριών είναι γενικό πρόβλημα στην περιοχή μας”, σχολίασε ο Mehmet Fatih Kara, κυβερνήτης της επαρχίας Canakçı, όπου βρίσκεται το Kuşköy. “Οι νέοι φεύγουν και αφήνουν πίσω τους ηλικιωμένους, έρχονται για επίσκεψη μόνο στις διακοπές τους”.

Τα τελευταία 15 χρόνια, το χωριό διεξάγει ένα ετήσιο φεστιβάλ για την προώθηση της γλώσσας. Πραγματοποιούνται επιδείξεις σφυριγμάτων και διαγωνισμός ανάμεσα στους καλύτερους σφυριχτές, όπου μοιράζονται οδηγίες από τη μια άκρη της κοιλάδας στην άλλη ενώπιον επιτροπής κριτών.

“Σκοπός μας είναι να προωθήσουμε τη γλώσσα των πουλιών στη χώρα μας και στον κόσμο”, είπε ο Şeref Köçek, διοργανωτής του φεστιβάλ και επικεφαλής της Ένωσης της Γλώσσας των Πτηνών στο χωριό.

Το φετινό φεστιβάλ στις 8 Ιουλίου. παρακολούθησαν περίπου 2.000 άτομα. Έδωσε έμφαση περισσότερο στην τοπική μουσική και χορό παρά στα σφυρίγματα. Σχεδόν όλοι οι επισκέπτες ήταν από κοντινές περιοχές ή συγγενείς, που επέστρεψαν για λίγο ειδικά για την εκδήλωση.

Ο Kara πιστεύει ότι η kuş dili μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας και παρεμπόδισης της τωρινής φυγής προς τις πόλεις. “Θέλω να χρησιμοποιήσω τον τουρισμό για να μετατρέψω τη γλώσσα αυτή σε μια οικονομική πηγή για την περιοχή”, ανέφερε.

Πρόσφατα, προσέγγισε την Türk Telekom, τον πρώην κρατικό φορέα τηλεπικοινωνιών, προκειμένου να γίνει χορηγός του φεστιβάλ. Μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης του άρθρου, οι εκπρόσωποι της Telekom δεν είχαν απαντήσει στο αίτημα.

Η χορηγία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση των δρόμων στην περιοχή και για τη μετακίνση του φεστιβάλ σε μια πιο γραφική τοποθεσία από το οροπέδιο όλο γρασίδι πάνω από το χωριό, ανέφερε.

Αναμένουμε να δούμε αν κάτι από αυτά θα εμποδίσει την αργή παρακμή της kuş dili.

Για τον 38χρονο Rifat, όμως, τον αδερφό του Διευθυντή της Ένωσης της Γλώσσας των Πτηνών, Seref Köçek, ο οποίος είναι πυροσβέστης στην Κωνσταντινούπολη και αναφέρει ως “μητρική γλώσσα” την kuş dili, το Kuşköy έχει χρέος να διαφυλάξει την πολιτιστική του κληρονομιά. “Πρέπει να διατηρήσουμε ζωντανή τη γλώσσα από σεβασμό για τους προγόνους μας”, δήλωσε. “Αυτοί την έφτιαξαν και ούτε που γνώριζαν ότι μια μέρα θα γινόμαστε διάσημοι”.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.