Σε αρκετές χώρες των Βαλκανίων, οι πολιτικοί της άκρας δεξιάς και οι υποστηρικτές τους ήταν συνεπαρμένοι μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.
Αρκετοί λόγοι είναι πίσω από τέτοιες αντιδράσεις, που κυμαίνονται από ένα γενικευμένο μίσος της οικογένειας Κλίντον μέχρι την αλληλεγγύη με τους κύκλους της αμερικανικής άκρα δεξιάς περνώντας από ένα κοινό αίσθημα ισλαμοφοβίας. Η κοινή γνώμη στην περιοχή αυτή αποδεικνύεται επίσης όλο και περισσότερο δεκτική στη ρωσική προπαγάνδα που είχε υποστηρίξει την υποψηφιότητά του.
Στη Σερβία, η εικόνα που έχουμε για τον Trump βασίζεται στην αρχή του ότι «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Έτσι, με την παρεμπόδιση της οικογένειας Κλίντον, που κατηγορείται για τους βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου 1998-1999 και άλλες παρεμβάσεις του ΝΑΤΟ στις γιουγκοσλαβικές συγκρούσεις, ο Tραμπ προωθήθηκε ως φαβορί μεταξύ των εθνικιστικών πολιτικών της άκρας δεξιάς όπως ο Vojislav Šešelj, πρόεδρος του Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος.
Το επόμενο πρωί, μετά τις εκλογές, ο συντάκτης της Informer, μιας φιλοκυβερνητικής εφημερίδας στη Σερβία, ανακοίνωσε ότι μια πινακίδα που συγχαίρει τον Tραμπ θα ανεγερθεί προς τιμήν του με τα εξής: «Συγχαίρουμε τον Τραμπ τον Σέρβο!»
Ево нас на улицама :))) pic.twitter.com/f3oaCj0GwL
— Драган Ј. Вучићевић (@djvucicevic) November 9, 2016
Εδώ είμαστε στους δρόμους :)))
Η εφημερίδα Informer θεωρείται πολύ κοντά στην κυβέρνηση του Πρωθυπουργού της Σερβίας Aleksandar Vučić και συμμετείχε στο παρελθόν σε υποθέσεις λιντσαρίσματος μέσω των ΜΜΕ, μέσα από εκστρατείες δυσφήμησης και απειλές κατά των δημοσιογράφων που διενεργούν έρευνες, οι οποίοι έφεραν στο φως τις υποθέσεις κρατικής διαφθοράς.
Η ιστοσελίδα ειδήσεων Balkan Insight ανέφερε ότι πέρα από τα σύνορα της Σερβίας, ειδικά στο Κοσσυφοπέδιο και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, «πολλοί Αλβανοί και Βόσνιοι θρηνούν την ήττα της Hillary Clinton.»
Όπως και αλλού, οι παρατηρήσεις σχετικά με τα αποτελέσματα των εκλογών των ΗΠΑ αυξήθηκαν στα κοινωνικά δίκτυα της πΓΔΜ. Ο χρήστης του Twitter Srbak σχολίαζε την αντίφαση μεταξύ του γεγονότος να θεωρηθεί η οικογένεια Clinton υπεύθυνη [για τα δεινά των Βαλκανίων] αγνοώντας ταυτόχρονα τις συνέπειες της πολιτικής που πραγματοποιήθηκε από τον νεκρό δικτάτορα Slobodan Milošević.
-Глуп
-Поглуп
-Хилари е крива што со србија владееше чудовиште виновно за геноцид и нарушување на сите човекови права— Ранко (@Srbak) November 9, 2016
- Χαζή
– Πιο ηλίθια
– Είναι λάθος της Χίλαρι αν η Σερβία κυβερνιόταν από ένα τέρας ένοχο για γενοκτονία και για την παραβίαση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Οι πολιτικοί της πΓΔΜ έχουν γενικά συγκρατημένη στάση στις δημόσιες δηλώσεις τους για όλους τους υποψηφίους. Παρόλα αυτά, πολλά μέλη του κυβερνώντος κόμματος, του VMRO-DPMNE (δεξιά), χαιρέτισαν τη νίκη των Ρεπουμπλικάνων, τους οποίους θεωρούν συμμάχους και υποστηρικτές τους. Πολλοί μετέδωσαν ένα στιγμιότυπο οθόνης (screenshot) από μία δημοσίευση στο Facebook του αρχηγού του κόμματος Antonijo Milošoski, βουλευτή και πρώην υπουργού Εξωτερικών. Εκεί άλλαξε το όνομα του κόμματος, Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση, από «επαναστατική» σε «δημοκρατική».
Во чест на победата на Трамп, Милошоски ја „преименува“ ВМРО-ДПМНЕ! https://t.co/jUHhvOtNAx pic.twitter.com/dHTMzgBRnW
— META.mk (@meta_agency) November 9, 2016
Προς τιμή της νίκης του Tραμπ, ο Milošoski ” έδωσε νέο όνομα στην VMRO-DPMNE !
Έγιναν πολλά χάρη στο Photoshop. Ένα από τα πιο εξωφρενικά παραδείγματα (βλέπε επάνω την εικόνα αυτού του άρθρου) παρουσίαζε τον Trump ως σταυροφόρο (σε πόλεμο κατά των μουσουλμάνων) απεσταλμένο από τον Θεό (που συμβολίζει τις παραδοσιακές αξίες της οικογένειας) κραδαίνοντας τη σημαία της πΓΔΜ από το 1992 έως το 1995 με τον Ήλιο της Βεργίνας (που αντιπροσωπεύει τη συνέχεια του μακεδονικού έθνους από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου).
Πολλές συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην νίκη της άκρας δεξιάς στις ΗΠΑ σε σχέση με τις εκλογές του Δεκεμβρίου στην πΓΔΜ, με το ίδιο χαιρέκακο ύφος όπως κατά τη διάρκεια του Brexit. Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι σημείωσαν επίσης ότι οι Αμερικανοί είχαν ψηφίσει για την αλλαγή, κάτι το οποίο εάν μεταφερόταν στο πλαίσιο της πΓΔΜ θα σήμαινε την ήττα της άκρας δεξιάς.
Η εναλλακτική ειδησεογραφική πύλη Okno.mk αναμετέδωσε μια παρατήρηση της φωνής με μεγάλη επιρροή των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, του Slobodan Jakjosk i:
Би рекол дека тие што не ја разбираат победата на Трамп и импликациите врз светот, Балканот и нас не го сфаќаат духот на времето.
Сржта на проблемот е што либералната демократија од финансиски неолиберален тип не функционира. На глобално ниво. Не функционира, затоа што и тој економски раст што го испорачува се редистрибуира крајно нееднакво. Незадоволниците од овој систем со право бараат суштински промени.
Тие промени, секако, им ги нудат десничарски демагози и популисти во вид на едноставни решенија („ќе изградам ѕид, ќе забранам влез на муслимани, ќе излеземе од ЕУ“).
Нашиот случај е различен бидејќи тој систем кај нас ВЕЌЕ е крахиран, веќе краткото искуство со либералната демократија е доживеано како целосен неуспех и веќе 10 години владеат десничарски популисти кои на огромен дел од населението му испорачуваат едноставни решенија за егзистенцијалните проблеми.
Да, зборувам за клиентелистичкиот систем на ВМРО. Ако мислите дека вработениот во администрација после години невработеност НЕ ЗНАЕ за фактот дека некого утепала полиција и се обидела да скрие, дека државата безочно се краде, дека УБК прислушкува и снима сè живо и диво, тогаш се лажете.
Многу добро знаат. Но, кога егзистенцијата ти е доведена во прашање, ќе замижеш пред секакви неправди и ќе си рационализираш дека оние што се осмелуваат да ти го нарушаат ресурсниот раат се предавници, комуњари, исти… или на крајот на краиштата, не се замараш со политика.
Θα ήθελα να πω σε όσους δεν καταλαβαίνουν τη νίκη του Trump και τις συνέπειές της για τον κόσμο, ότι τα Βαλκάνια και εμείς [η πΓΔΜ] δεν έχουμε πιάσει το πνεύμα της εποχής.
Η ουσία του προβλήματος είναι ότι η νεοφιλελεύθερη φιλελεύθερη δημοκρατία οικονομικής φύσεως δεν λειτουργεί. Και αυτό σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν λειτουργεί επειδή η οικονομική ανάπτυξη που αυτή παράγει είναι άνισα κατανεμημένη. Οι δυσαρεστημένοι με αυτό το σύστημα έχουν το δικαίωμα να απαιτούν ουσιαστικές αλλαγές.
Τέτοιες αλλαγές τους προτείνονται από τους δημαγωγούς της άκρα δεξιάς δεξιάς ως απλές λύσεις («θα χτίσω ένα τοίχo; Θα απαγορεύσω στους μουσουλμάνους να μπουν, θα βγούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση»).
Η περίπτωση της πΓΔΜ είναι διαφορετική, διότι αυτό το σύστημα έχει ήδη χρεοκοπήσει εδώ. Η εφήμερη εμπειρία της φιλελεύθερης δημοκρατίας θεωρείται ως μια συνολική αποτυχία, η οποία οδήγησε σε 10 χρόνια διακυβέρνησης των λαϊκιστών της δεξιάς λαϊκιστές που παρείχαν απλές λύσεις σε ζωτικά προβλήματα ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού.
Ναι, αυτό είναι το πελατειακό σύστημα της VMRO για το οποίο εγώ μιλάω. Αν δεν πιστεύετε ότι κάποιος που έχει προσληφθεί μετά από χρόνια ανεργίας από μια διογκωμένη κρατική διοίκηση αγνοεί ότι η αστυνομία σκότωσε κάποιον και προσπάθησε να καλύψει την υπόθεση, ότι υπάρχει μια εκτεταμένη κλοπή των δημόσιων πόρων, ότι η μυστική αστυνομία διεξάγει μία πανταχού παρούσα παράνομη παρακολούθηση, τρέφετε αυταπάτες.
Το ξέρουν όλοι τέλεια. Αλλά αν η ικανότητα σας να βγάζετε τα προς το ζην σας είναι σε κίνδυνο, τότε εσείς κλείνετε τα μάτια σας στις αδικίες όλων των ειδών και δικαιολογείτε ότι εκείνοι που τολμούν να αμφισβητήσουν το σύστημα αυτό των ρουσφετιών είναι προδότες, κομμουνιστές, κλπ … Και, σε τελική ανάλυση, λένε ότι «αυτοί» δεν κάνουν πολιτική.
Εν τω μεταξύ, στη Σλοβενία, οι παλιοί συμπατριώτες της συζύγου του Ντόναλντ Τραμπ, Μελάνια, οργάνωσαν μία γιορτή σε ένα μπαρ που βρίσκεται στην γενέθλια πόλη της, τη Sevnica. Η ιδεολογία εκεί παραχώρησε τη θέση στον απλό τοπικό πατριωτισμό.