Το υψηλότερο βουνό της Βραζιλίας επαναλειτουργεί για Πνευματικό Οικοτουρισμό
Μια απρόσμενη εκστρατεία στο υψηλότερο βουνό της Βραζιλίας στοχεύει στο να προετοιμάσει το μονοπάτι για οικοτουρισμό. Φωτογραφία: Guilherme Gnipper/Funai, δημοσιεύτηκε με άδεια
Αυτό το άρθρο του Marcos Wesley δημοσιεύθηκε αρχικά στο Instituto Socioambiental και αναδημοσιεύεται εδώ βάσει συνεργασίας με το Global Voices.
Αν η αναρρίχηση στο Pico da Neblina είναι ήδη μια συναρπαστική εμπειρία, φανταστείτε το ταξίδι να καθοδηγείται από έναν σαμάνο Yanomami που πέρασε τα νιάτα του ή της δίπλα στο βουνό.
«Αυτό το μέρος ήταν το σπίτι μας και το ονομάζαμε Irokae (η κραυγή του πιθήκου Γκουαρίμπα)», λέει ο σαμάνος Carlos Yanomami στη δική του γλώσσα, δείχνοντας προς το δάσος, όπου οι συγγενείς του ζούσαν σε ένα σπίτι, μαζεύονταν και ασκούσαν τελετουργίες πριν από 60 χρόνια.
Ορειβάτες σε όλο τον κόσμο γνωρίζουν το Pico da Neblina. Με την κορυφή του στα 2.995 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, είναι το ψηλότερο βουνό της Βραζιλίας. Φωλιασμένο στη μέση του δάσους του Αμαζονίου, είναι κλειστό προς επίσκεψη από το 2003 βάσει σύστασης από το γραφείο του ομοσπονδιακού εισαγγελέα και απόφασης της IBAMA, της περιβαλλοντικής υπηρεσίας της Βραζιλίας. Μερικοί ορειβάτες ήταν απογοητευμένοι που έχασαν την πρόσβαση στο βουνό, αλλά οι πολιτικοί υποστηρίζουν ότι κάτι έπρεπε να γίνει για να σταματήσει η υποβάθμιση του περιβάλλοντος της περιοχής και για την προστασία των δικαιωμάτων των Yanomami.
Το εγχείρημα Οικοτουρισμού Yaripo, που αναπτύχθηκε από τους Yanomami με την υποστήριξη του Instituto Socioambiental (Κοινωνικο-Περιβαλλοντικό Ινστιτούτο), σκοπεύει να θέσει τέλος στους περιορισμούς επίσκεψης. Ξεκινώντας το 2018, το μονοπάτι πεζοπορίας έχει προγραμματιστεί να ξανανοίξει και να το διαχειρίζονται οι ίδιοι οι Yanomami. Με ελεγχόμενη πρόσβαση, οι τουρίστες θα είναι σε θέση να μάθουν για τον πολιτισμό των Yanomami, να απολαύσουν την φιλοξενία τους και να ενισχύσουν τον σεβασμό τόσο για τον Αμαζόνιο όσο και για τους γηγενείς κατοίκους του.
Κοντά στο Pico da Neblina. Φωτογραφία: Guilherme Gnipper/Funai, δημοσιεύτηκε με άδεια.
Αυτός ο Ιούλιος σηματοδότησε την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της επαναλειτουργίας: μια αποστολή 32 ανθρώπων περπάτησαν για δέκα ημέρες σε όλη τη διαδρομή προς την κορυφής του Yaripo, όπως οι Yanomami αποκαλούν το βουνό, για να ερευνήσουν και να χαρτογραφήσουν τις συνθήκες της διαδρομής. Εκτός από τον Carlos, άλλοι 18 Yanomami ήταν μέρος της ομάδας, 16 άνδρες και δύο γυναίκες, η Maria και η Floriza. Εκπαιδεύονται για την παρακολούθηση της διαδρομής και για να εργαστούν ως οδηγοί, αχθοφόροι και μάγειροι, καθώς και για τη διαχείριση του έργου οικοτουρισμού που προτίθενται να αναπτύξουν. Εκπρόσωποι της ICMbio (οργανισμού διατήρησης της Βραζιλίας), η Εισαγγελία και ο στρατός της Βραζιλίας έλαβε επίσης μέρος στην εκστρατεία.
Βάζοντας στα σακίδια GPS, φωτογραφικές μηχανές και πολύ ενδιαφέρον, οι εξερευνητές άκουσαν τις ιστορίες του σαμάνου Carlos, ενώ περπατούσαν το μονοπάτι 36 χιλιομέτρων, το οποίο ξεκινάει από το χωριό Igarapé Tucano, στην αυτόχθονη περιοχή των Yanomami, κοντά στην πόλη του Σάο Gabriel da Cachoeira στην πολιτεία της Αμαζονίας.
Ξεπερνώντας τις μεγάλες αποστάσεις και τα δύσκολα εδάφη, η τοπική ομάδα σημείωσε τα μέρη όπου εντόπισε ζώα ή τα ίχνη τους, μέρη με πόσιμο νερό, τμήματα της διαδρομής που χρειάζονται βελτίωση και τις πλέον κατάλληλες θέσεις για την κατασκευή των κάμπινγκ για διανυκτέρευση. Η ομάδα προσδιόρισε επίσης τις πλέον περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές.
Η Maria Yanomami, 52 ετών, έγραψε ιστορία με το να γίνει η πρώτη γυναίκα Yanomami που εφτάσε ποτέ στην κορυφή του Yaripo. Η σύντροφός της στο μονοπάτι, Floriza Yanomami, ωστόσο, δεν μπόρεσε να τελειώσει την πεζοπορία από σεβασμό και φόβο προς τις δικές της παραδόσεις: την ημέρα πριν από την άφιξη στην κορυφή, ήρθε η περίοδός της και έτσι γύρισε πίσω, αντί να σπάσει το έθιμο και να κινδυνεύσει διατάραξη των πνευμάτων που ζουν στην κορυφή. Αν είχε ολοκληρώσει το ταξίδι της, ενώ ήταν σε έμμηνο ρύση, σύμφωνα με την παράδοση, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις ζωές όλων των ανθρώπων στην ομάδα της στο ταξίδι.
Το έργο Οικοτουρισμός Yaripo αναμένεται να προσφέρει μια εναλλακτική μορφή εισοδήματος στους Yanomami, που χρειάζονται πόρους για να αγοράσουν μεταποιημένα αγαθά πρώτης ανάγκης: γεωργικά εργαλεία, σκεύη κουζίνας, κλινοσκεπάσματα και ρούχα.
Ένας νεαρός Yanomami που πήρε μέρος στην αποστολή στο Pico da Neblina. Φωτογραφία: Guilherme Gnipper/Funai, δημοσιεύτηκε με άδεια.
Με την υλοποίηση του έργου οικοτουρισμού στην κοινότητα, οι 80 Yanomami αναμένεται να έχουν εισοδήματα από την παροχή τακτικών υπηρεσιών προς τους επισκέπτες, ενώ έμμεσα επωφελούνται 800 άτομα, μεταξύ αυτών συγγενείς και τα εξαρτώμενα από αυτούς άτομα.
Η ανάπτυξη της διαδρομής θα ωφελήσει την ένωση AYRCA της κοινότητας, στην οποία όλοι οι Yanomami θα λάβουν μέρος.
Όταν το Yaripo θα ανοίξει τελικά για τον τουρισμό, οι ιστορίες του Carlos Yanomami και οι άνθρωποί του θα αποκτήσουν νέα ζωή και οι επισκέπτες στο Pico da Neblina θα τις εξαπλώσουν σε όλον τον κόσμο.
Το έργο Οικοτουρισμός Yaripo ψάχνει για υποστηρικτές. Αν σας ενδιαφέρει η στήριξη αυτής της πρωτοβουλίας ή θέλετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό, παρακαλούμε να στείλετε ένα email στο marcos@socioambiental.org.
