- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Φοιτητές πανεπιστημίου στο Πακιστάν ανοίγουν δημόσια συζήτηση για τη γυναικεία περίοδο

Κατηγορίες: Νότια Ασία, Πακιστάν, Εκπαίδευση, Μέσα των πολιτών, Υγεία, Φύλο & ισότητα

12961659_10208988801220274_3713375276915103252_n

Σε μια προσπάθεια να σπάσουν τα ταμπού γύρω από την έμμηνο ρύση, μαθητές από ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο στη Λαχόρη του Πακιστάν, κόλλησαν σερβιέτες στους τοίχους της πανεπιστημιούπολης μαζί με ανέκδοτα που αποκαλύπτουν πώς οι γυναίκες ντρέπονται, όταν έχουν περίοδο.

Στο Πακιστάν, όπως και άλλα μέρη της Νότιας Ασίας, οι συζητήσεις γύρω από την έμμηνο ρύση θεωρούνται ταμπού. Κάτι τόσο απλό όπως η αγορά μιας σερβιέτας από ψιλικατζίδικο είναι μια δυσάρεστη εμπειρία. Ο stand-up κωμικός Shahzad Ghias Σέιχ μοιράστηκε την εμπειρία του [1]: όταν ήταν έφηβος, του ανατέθηκε ένα ασυνήθιστο έργο:

 Unlike me, she had lived through this experience ever so often: made to feel guilty about her own anatomy. A shopkeeper, usually a man, wrapping it in a brown paper bag to hide her ‘shame’. God forbid another man might see a woman publicly holding a pad and it might hurt his conception of public sensitivity. This is what male privilege is; making a woman jump through hurdles to get a basic health product and making her feel immense shame for it just so that the masculinity of some men is not challenged.

Ως έφηβος έχασα ένα στοίχημα με μια φίλη. Ήμουν στο έλεός της. Μπορούσε να με αναγκάσει να κάνω ο,τιδήποτε για να με φέρει σε δύσκολη θέση. Επέλεξε να με βάλει να αγοράσω σερβιέτες στο LUMS Superstore μπροστά σε άλλους μαθητές. Μπήκα μέσα ασύστολα, ζήτησα μία και πλήρωσα. Ήμουν πολύ μικρός για να κατανοήσω τα βλέμματα που έλαβα από άλλους μαθητές ή να αναλογιστώ γιατί μου δόθηκε σε μια καλυμμένη καφέ τσάντα. Δεν είχα ακόμη καν ιδέα γιατί νόμιζε ότι θα με φέρει σε δύσκολη θέση. Εκείνη ήξερε. Σε αντίθεση με μένα, είχε ζήσει αυτή την εμπειρία πολύ συχνά: να αισθάνεται ένοχη για την ανατομία του σώματός της. Ο καταστηματάρχης, συνήθως άνδρας, την τύλιγε σε μια καφέ χάρτινη σακούλα για να κρύψει την «ντροπή» της. Θεός φυλάξοι μην κι ένας άλλος άνδρας δει μια γυναίκα να κρατά δημόσια μια σερβιέτα και θιχτεί το αίσθημα της δημόσιας ευαισθησίας. Αυτό είναι το “αρσενικό προνόμιο”. Το να κάνει μια γυναίκα να υπερπηδά εμπόδια για να πάρει ένα βασικό προϊόν για την υγεία της και την κάνει να νιώθει τεράστια ντροπή, ακριβώς ούτως ώστε η αρρενωπότητα ορισμένων ανδρών να μην αμφισβητείται.

Αυτό ακριβώς το στίγμα βάλθηκαν να αντιμετωπίσουν οι νεαροί φοιτητές. Μερικά από τα σχόλια γραμμένα πάνω στις σερβιέτες έλεγαν: “Είναι κάτι απόλυτα φυσικό”, “Γιατί πρέπει να ντρέπομαι;” και “Δεν έχω κουσούρια ούτε είμαι πλασμένη λάθος”.

“Αν οι γυναίκες δεν είχαν περίοδο, δε θα είχες γεννηθεί!”

Η δράση, που αποσκοπούσε στη θραύση των ταμπού, συγκέντρωσε ευρύ φάσμα αντιδράσεων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που είχαν κολλήσει στην ιδέα ότι η έμμηνος ρύση είναι ντροπή:

ντροπή στο beconhouse της Λαχόρης κάντε RT για αυτή την ντροπιαστική ενέργεια, για να ειδοποιηθεί η κυβέρνηση

Συμβουλή προς τους φοιτητές του BNU, αρχίστε να χέζετε δημόσια. Δεν είναι ντροπή. Είναι μια καθημερινή αντί μηνιαία σωματική λειτουργία.

Ντροπή πραγματικά, Πακιστάν;

Τι στο διάολο κάνουν αυτές οι κοπέλες στο Πανεπιστήμιο Beacon House? είναι ηθικό;

Ενώ άλλοι επέκριναν αυτή την αντίληψη:

Δεν υπάρχει τίποτα σιχαμερό στις περιόδους.
Αν δεν είχαν περίοδο οι γυναίκες, δε θα είχατε γεννηθεί! Είναι φυσιολογικό!

Στην ενότητα σχολίων στη σελίδα του Facebook “Κοπέλες σε Dhaba [16]” (Dhaba είναι υπαίθριοι πάγκοι, παραδοσιακά θεωρούνται χώρος ανδρών) η Aisha Gulzar αποφάνθηκε [17]ότι, ενώ οι περίοδοι είναι κάτι φυσικό, αυτό το είδος διαμαρτυρίας δεν είναι παραγωγικό:

Δίδασκα φυσική σε κοπέλες σε μια κοινότητα χαμηλού εισοδήματος. Πίστευαν ότι η περίοδος είναι τιμωρία, επειδή η Εύα προκάλεσε την πτώση της ανθρωπότητας. Πίστευαν ότι είναι ακάθαρτες. Τους εξήγησα ότι ήταν κάτι φυσικό. Την επόμενη ημέρα, 5 γονείς παραπονέθηκαν από την τοπική κοινότητα και τους τοπικούς εκπαιδευτικούς συναδέλφους μου, καθώς ένας συνάδελφος από ΜΚΟ ψιθύρισε πως “η Aisha μαθαίνει στις κοπέλες το σεξ”.

Το να βάζεις σερβιέτες στον τοίχο του BNU, όπου ο κόσμος είναι υπεύθυνος για την ίδια του τη μόρφωση, δεν είναι εποικοδομητικό βήμα. Πρόκειται για τολμηρή διαμαρτυρία, που μπορεί να προκαλέσει αντιδραστική επίθεση αντί να ευαισθητοποιήσει επί του θέματος.

Καθετί χρειάζεται κατάλληλη στάση και προώθηση, ώστε να σέβεται τους πολιτιστικούς κανόνες της συγκεκριμένης αυτής χώρας.

Ενώ ένα άλλο σχόλιο από την Amina Faiz αντιμετώπισε κατά μέτωπο την κριτική που δέχτηκε [18]:

γεια σας παιδιά, αν η πρώτη σας σκέψη με το που το είδατε αυτό είναι “αυτό παραπάει” ή “είμαι φεμινιστής/στρια αλλά υπάρχουν και όρια”, τότε συνειδητοποιήστε ότι αποτελείτε κομμάτι του προβλήματος και το γεγονός ότι αυτό το συσχετίζετε κατευθείαν με ντροπή είναι αυτό που προσπαθούν να παλέψουν αυτές οι κοπέλες. Καταλάβετε ότι έχετε υιοθετήσει μισογυνιστικές σκέψεις και πώς οι κοπέλες ντρέπονται για πράγματα που δεν μπορούν να σταματήσουν. Και αντί να ορίζετε πώς πρέπει να αντισταθούν ή να συζητάτε το αν αυτό είναι αποτελεσματικό ή όχι, υποστηρίξτε τες. Να ξέρουν πόσο γενναίες ήταν που το έκαναν αυτό. Δεν υπάρχει ένας τρόπος αντίστασης στην καταπίεση και αν έχετε καλύτερες ιδέες, τέλεια! Οργανώστε τες και υλοποιήστε τες εσείς οι ίδιοι, θα είναι εκεί παρούσες να σας υποστηρίξουν κι εσάς, είμαι σίγουρη. Και είναι αλήθεια ότι η καταπίεση, στην περίπτωση αυτή το να κάνεις κοπέλες να ντρέπονται, ποικίλει ανάλογα με το πόσο προνομιούχος είναι κανείς, είναι όμως ακόμα παρούσα, Πρέπει να αντιμετωπιστεί. Δεν παίρνεις τέτοιο ρίσκο για αστείο ή επειδή είσαι μια “τρελή φεμιναζί”

Πρόκειται όμως για ταξικό προνόμιο;

Ο Shaan Taseer, γιος του πρώην Κυβερνήτη της Παντζάμπ, Salman Taseer, επέκρινε την εκστρατεία ως “ελιτιστική”. Η δημοσιογράφος Madiha Tahir παρενέβη στη συζήτηση και αυτό που ακολούθησε ήταν μια εξαιρετική συζήτηση  [19]περί τάξεων, προνομίων και φεμινισμού.

Ο Taseer, ο οποίος ανήκει σε αρκετά προνομιούχα οικογένεια, απάντησε στις επικρίσεις της Tahir αποκαλώντας την “τιποτένια τρωγλοδύτη”.

Η συγγραφέας Nadia Naviwala έγραψε για αυτή τη ‘φιλονικία’ [20]:

Πότε ήταν η τελευταία φορά που ένα μέλος της πακιστανικής αγγλόφωνης μεγαλοαστικής τάξης παύθηκε, επειδή ανήκε σε χαμηλή κοινωνική τάξη; Λιγότερο συνηθισμένο, πότε ήταν η τελευταία φορά που ένας άνδρας αποκάλεσε το φεμινισμό ένα κάρο βλακείες και έπειτα χαρακτήρισε μια γυναίκα “βλαμμένη σκύλα”; Είμαστε τόσο συνηθισμένοι στο να είμαστε σε θέση κατάχρησης των προνομίων μας, που δε συνειδητοποιούμε πότε το κάνουμε.

Διαβάζοντας τη συζήτηση της Madiha με τον Shaan, ήρθαμε αντιμέτωποι με την άσχημη πραγματικότητα στο Πακιστάν. Η τάξη και το φύλο λειτουργούν μέσω κατάχρησης εξουσίας, όταν κάποιος από την πλευρά των χαμένων προκαλέσει τον αντίπαλο.

Ασχέτως, ο συγγραφέας και ακαδημαϊκός Raza Rumi συνόψισε το πώς η εκστρατεία μπορεί να θεωρηθεί επιτυχής, καθώς έκανε τους ανθρώπους να μιλάνε για την περίοδο, το στίγμα και την ανάγκη να αντιμετωπιστούν τα ταμπού.

Φοιτητές του BNU, ενός ιδιωτικού πανεπιστημίου στη Λαχόρη του Πακιστάν, συνέθλιψαν ένα ταμπού καλύπτοντας ένα τοίχο με σερβιέτες.