- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Barry Diawadou, ο άνθρωπος κλειδί στην ανεξαρτησία της Γουινέας

Κατηγορίες: Υπο-Σαχάρια Αφρική, Γουινέα, Διεθνείς Σχέσεις, Εθνότητα & φυλή, Ελευθερία του Λόγου, Ιστορία, Μέσα των πολιτών, Πόλεμος - Συγκρούσεις, Πολιτική
Barry Diawadou via la capture d'écran de la vidéo Camp Boiro: 45 ans après sur YouTube [1]

“Barry Diawadou, ηγέτης της ανεξαρτησίας της Γουινέας. Εκτελέστηκε στο Στρατόπεδο Μπουαρό το 1969″. Στιγμιότυπο από το βίντεο “Camp Boiro: 45 years later” στο YouTube

Η ιστορία της Γουινέας, όπως πρεσβεύεται από το επίσημο κράτος, είναι επιλεκτική για όσους θυμάται και ξεχνάει. Αυτό σημαίνει ότι σημαντικές ιστορικές φυσιογνωμίες, που δεν ήταν πιστοί στη δικτατορία, που εγκαθιδρύθηκε μετά την ανεξαρτησία και εξακολουθεί να υφίσταται σχεδόν εξήντα χρόνια αργότερα, σπάνια λαμβάνουν την αναγνώριση, που αξίζουν, από την ηγεσία της χώρας .

Στις εθνικές εορτές, δε μιλάει κανένας για τη μνήμη του Barry Diawadou ή του Barry Ibrahima, γνωστού και ως Barry III.

Ούτε το κράτος αναγνωρίζει πολλούς άλλους, που βρίσκονται σε τάφους, των οποίων οι θέσεις είναι άγνωστες ακόμη και στους συγγενείς τους. Ούτε αναγνωρίζει ότι συκοφάντησε, συνέλαβε, απαλλοτρίωσε, βασάνισε και τελικά σκότωσε. Δεν έχει γίνει καμία προσπάθεια να αποκατασταθούν οι ήρωες αυτοί μεταθανάτια και να αναγνωριστούν τα επιτεύγματά τους στον αγώνα της ανεξαρτησίας και, παρόλ’ αυτά, οι εκτελεστές τους επευφημούνται αρκετά συχνά.

Ο Barry Diawadou και ο Barry Ibrahima ήταν ηγέτες της Ανεξαρτησίας της Γουινέας, προτού πέσουν θύματα του καταπιεστικού καθεστώτος μετά την ανεξαρτησία του Σεκού Τουρέ. Ο Σεκού Τουρέ εκλέχτηκε ως ο πρώτος Πρόεδρος της Γουινέας [2], υπηρετώντας από το 1958 μέχρι το θάνατό του το 1984. Φυλάκισε και εξόρισε τους ισχυρότερους ηγέτες της αντιπολίτευσης. Εκτιμάται ότι 50.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν [3] υπό το καθεστώς του.

Ειδικότερα, ο Diawadou αποτελεί αναπόσπαστη φυσιογνωμία στην έξοδο της χώρας από την αποικιοκρατία.

Απόφοιτος του τμήματος Διοίκησης στην Ecole Normale William Ponty de Gorée, ο Diawadou υπηρέτησε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και έφτασε στο αξίωμα του αρχιλοχία. Εκλέχθηκε πολλές φορές ως μέλος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.

Σε άρθρο που δημοσιεύεται στον ιστότοπο “La Plume Plus”, ο Mody Boubakar Diallo γράφει [4]:

Il fut le premier leader guinéen à donner le mot d’ordre à ses militants de voter ‘’ Non’’ au référendum proposé par le général De Gaulle, en vue d’une indépendance de la Guinée. Par ailleurs, il fut le premier leader à renoncer à tous les avantages dont il bénéficiait auprès de la France à savoir: Sa pension d’ancien combattant, ses biens matériels, sa pension de député à l’assemblée nationale française, sa nationalité française, tout ceci dans le seul but de favoriser l’accession de son pays à l’indépendance totale par patriotisme. En plus de tout cela, en 1959, quelques mois après l’indépendance, il refusera fermement l’offre de la France , de mettre à sa disposition de l’argent et une armée, pour un vote en faveur du « oui » évitant ainsi un bain de sang à son peuple. A noter que Barry Diawadou sauva de justesse le président Sékou Touré en lui recommandant de refuser de monter dans l’avion militaire devant le conduire à Dakar. La raison était très simple, les français voulaient le larguer en haute mer après son discours du 25 août 1958 à De Gaulle.

Ήταν ο πρώτος ηγέτης της Γουινέας, που κάλεσε τους υποστηρικτές του να ψηφίσουν “όχι” στο δημοψήφισμα [5] που πρότεινε ο στρατηγός Ντε Γκολ [σχετικά με τη συμμετοχή στη Γαλλική Κοινότητα]. Επιπλέον, ήταν ο πρώτος ηγέτης, που αρνήθηκε όλα τα επιδόματα που δικαιούταν από τη Γαλλία, δηλαδή τη σύνταξη απόμαχου, την περιουσία του, το μισθό του ως μέλους της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και τη γαλλική του ιθαγένεια. Όλα με μοναδικό σκοπό την προώθηση του μετασχηματισμού της χώρας του προς πλήρη ανεξαρτησία μέσω του πατριωτισμού. Το 1959, λίγους μήνες μετά την ανεξαρτησία, απέρριψε ρητά την προσφορά της Γαλλίας να θέσει στη διάθεσή του μισθό και στρατό με αντάλλαγμα την ψήφο “ναι” [6], αποφεύγοντας έτσι το αιματοκύλισμα για το λαό του. [ΣτΜ: Το δημοψήφισμα που ζήτησε η Γαλλία ρωτούσε αν, μετά την ανεξαρτησία, η Γουινέα θα επιθυμούσε να παραμείνει μέσα σε μια νεοσυσταθείσα γαλλόφωνη κοινότητα]. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ο Barry Diawadou έσωσε σχεδόν τον πρόεδρο Σεκού Τουρέ συμβουλεύοντάς τον να μην επιβιβαστεί σε στρατιωτικό αεροσκάφος, που κατευθυνόταν προς το Ντακάρ της Σενεγάλης. Ο λόγος [για τη συμβουλή του] ήταν απλός: οι Γάλλοι ήθελαν να ρίξουν τον [Τουρέ] στη θάλασσα μετά την ομιλία του στις 25 Αυγούστου 1958, απευθυνόμενη στον Ντε Γκολ.

Στο βιβλίο του με τίτλο “Guinée, Le temps de Fripouilles”, ο Sako Kondé επαινεί την ακεραιότητα του Diawadou και θυμάται μια συνομιλία του με τον Touré κατά τη διάρκεια εκείνης της ταραγμένης εποχής: [7]

Un homme d’une honnêteté intellectuelle et d’un sens du bien public exemplaires. Certains ont pu dire de lui qu’il était « trop droit pour réussir en politique ». C’est sans doute, vrai… Beaucoup d’entre eux se souviennent de cette entrevue qu’il eut avec Sékou Touré à la veille du référendum : celui-ci vint le trouver pour lui dire en substance : « Le sort de la Guinée est entre tes mains ; tout dépendra de toi”

Ένας άνθρωπος με αληθινή πνευματική ειλικρίνεια και μια υποδειγματική αίσθηση δημόσιου συμφέροντος. Κάποιοι θα μπορούσαν να πουν ότι ήταν “πολύ τίμιος για να πετύχει στην πολιτική”. Αυτό είναι μάλλον αλήθεια … Πολλοί από αυτούς θυμούνται μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με τον Σεκού Τουρέ την παραμονή του δημοψηφίσματος. [Ο Τουρέ] ήρθε σε αυτόν [Diawadou] και είπε στην ουσία: “Η μοίρα της Γουινέας είναι στα χέρια σου, όλα θα εξαρτηθούν από εσένα”.

Στο βιβλίο του Expérience Guinéenne et Unité Africaine, ο Σεκού Τουρέ, πριν την πτώση του σε απόλυτο δεσποτισμό, σημείωνε εγκάρδια [8] για τον Diawadou:

A l’avance, je vous dirai que chez ce camarade, nous avons constaté une parfaite loyauté.

Θα σας πω τώρα ότι με αυτόν τον σύντροφο, βρήκαμε έναν άνθρωπο με τέλεια πίστη.

Ο Sako Kondé περιγράφει την πολιτική κατάσταση, που επικρατούσε στη Γουινέα, και την εξέλιξή της μετά την [7]ανεξαρτησία [7] της χώρας: [7]

A la veille du référendum il y avait, outre la section guinéenne du R.D.A., deux principales formations politiques minoritaires : le Bloc Africain de Guinée (B.A.G.) et le Mouvement Africain Socialiste (M.S.A.), dirigées respectivement par Barry Diawadou et Barry Ibrahima dit Barry III, tous deux assassinés depuis par leur ancien adversaire. L’« accord » entre ces deux partis et le P.D.G. intervint dans les tout premiers jours de l’indépendance. Sékou Touré pouvait alors exulter et déclarer que « notre peuple avait » transcendé les contradictions mineures qui le divisaient en de nombreux partis politiques » ; et que leur « unité » « donnait à l’option de la Guinée son entière signification politique et morale ». La population venait de rejeter la Communauté à plus de 94 %, conformément aux consignes concordantes de tous les dirigeants de parti. Mais s’agissait-il véritablement d’accord, d’unité ? Les faits n’allaient pas tarder à montrer que cette obscure convention entre états-majors n’était rien d’autre que l’arrêt de mort des partis minoritaires. Certes, leurs deux dirigeants étaient entrés dans le gouvernement P.D.G. Mais, en pratique, ils étaient désormais coupés de leur base, laquelle fut, en quelque sorte, aussitôt phagocytée par le parti unique. Et, déjà, le chef de cette dernière formation fourbissait ses armes et construisait, pièce par pièce sa machine à asservir.

Την παραμονή του δημοψηφίσματος υπήρχαν, εκτός από το τμήμα της Γουινέας του RDA (Αφρικανικό Δημοκρατικό Κόμμα, υποομάδα του PDG, του Δημοκρατικού Κόμματος της Γουινέας), δύο κύριες ομάδες πολιτικών μειονοτήτων: το Αφρικανικό Μπλοκ της Γουινέας (BAG) και το Αφρικανικό Σοσιαλιστικό Κίνημα (MSA), στα οποία αρχηγοί ήταν αντίστοιχα ο Barry Diawadou και ο Barry Ibrahima (Barry III), οι οποίοι και οι δύο δολοφονήθηκαν αργότερα από τον [κοινό] αντίπαλό τους. Η “συμφωνία” μεταξύ αυτών των δύο μερών και του PDG έλαβε χώρα κατά τις πρώτες ημέρες της ανεξαρτησίας. Ο Σεκού Τουρέ μπορούσε στη συνέχεια να κομπάζει και να δηλώνει ότι “ο λαός μας ξεπέρασε τις μικροδιαφωνίες, που χώριζαν τη χώρα σε πολυάριθμα πολιτικά κόμματα” και να ισχυριστεί ότι η «ενότητά» τους κατέστησε δυνατή την “πλήρη πολιτική και ηθική σημασία της Γουινέας”. Ο πληθυσμός μόλις είχε απορρίψει τη Γαλλική Κοινότητα, με περισσότερο από το 94% [ψήφος Όχι], κατόπιν αιτήματος όλων των ηγετών των κομμάτων. Αλλά ήταν πραγματικά θέμα συμφωνίας ή ενότητας; […] Αυτή η σκιερή συμφωνία δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μια θανατική ποινή για τα μειονοτικά κόμματα. Βεβαίως, οι δύο ηγέτες τους είχαν εισέλθει στην κυβέρνηση του PDG. Αλλά στην πράξη, ήταν ήδη αποκομμένοι από τη βάση τους, η οποία, κατά κάποιο τρόπο, αμέσως καταλήφθηκε από ένα μόνο κόμμα.

Ο πανούργος Σεκού Τουρέ, εν τω μεταξύ, γινόταν ήδη δικτάτορας.

Barry Diawadou est tombé victime d’un adversaire (Sékou Touré) bien plus à l’aise dans les marécages de la basse « politique politicienne » que sur le chantier de la construction nationale. L’histoire sait jouer des tours révoltants où l’on voit les tricheurs, les ignares, prendre le pas sur les honnêtes, les capables. Ce fut bien à un de ces tours qu’on assista en Guinée dans les premiers jours de l’indépendance. Que retenir de tout cela ?

Ο Barry Diawadou έπεσε θύμα ενός αντιπάλου [Σεκού Τουρέ] πιο άνετου στη «βρώμικη πολιτική» απ’ ό,τι στην οικοδόμηση ενός έθνους. Η ιστορία είναι γεμάτη από βρώμικα κόλπα, όπου οι απατεώνες και οι άσχετοι υπερισχύουν των ειλικρινών και ικανών. […] Τι μπορούμε να καταλάβουμε από αυτό;

Ο ιστότοπος campboiro.org περιγράφει τη δίωξη του Σεκού Τουρέ εναντίον του Barry Diawadou και της οικογένειάς του. Ο Diawadou εκτελέστηκε διά τυφεκισμού το 1969 μετά τη δίκη του και την ερήμην καταδίκη του για δολοπλοκία ενάντια στο καθεστώς.

Ο πατέρας του, οι αδελφοί του, ένας από τους γιους του, δύο ανιψιοί και ένας γαμπρός του όλοι εξέτισαν ποινή στη φυλακή. Ο αδελφός του Diawadou πέθανε επίσης στη φυλακή. Ακολουθεί ένα βίντεο, το οποίο αναπαράγει τις αναμνήσεις των οικογενειών στη φυλακή αυτή:

Ο Camara Kaba 41, στο βιβλίο του Dans la Guinée de Sékou Touré: Cela a Bien eu Lieu προσφέρει [9] μια οδυνηρή περιγραφή της τύχης μιας ομάδας πολιτικών κρατουμένων στο πλαίσιο του καθεστώτος Τουρέ:

Ils étaient méconnaissables avec leur maigreur extrême et surtout avec leur barbe de plusieurs mois. A gauche de Fodéba, son ami Fofana Karim, ministre des Mines et de la Géologie. Kaman était à l’extrême droite. Il creusait sa tombe sous les baïonnettes de ses soldats d’hier.

Δεν μπορούσαμε να τους αναγνωρίσουμε από το πόσο ισχνοί ήταν και ειδικά με τις γενειάδες που είχαν για μήνες. Στα αριστερά του Fodéba, ο φίλος του Fofana Karim, υπουργός Ορυχείων και Γεωλογίας. Ο Kaman ήταν στα δεξιά. Έσκαψαν τους τάφους τους υπό τη ξιφολόγχη των στρατιωτών.

Η δημοσίευση αυτή αρχικά εμφανίστηκε στο Konakry Express [10].