- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Ταξιδιωτικές απαγορεύσεις από τις αιγυπτιακές Αρχές για καταστολή ακτιβιστών

· Σύνταξη Salma Essam Μετάφραση Veroniki Bacharidi-Krikoni

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Αίγυπτος, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μέσα των πολιτών
photo shared on twitter by: @whrdmena. Link: https://twitter.com/whrdmena/status/753559358580162560

Φωτογραφία που κοινοποιήθηκε στο Twitter από τον Περιφερειακό Συνασπισμό Υπερασπιστών Γυναικείων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή. Σύνδεσμος [1].

Οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις για πολιτικούς και υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μόνο μία από τις πολλές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, [2] τις οποίες έχουν διαπράξει οι αιγυπτιακές Αρχές τα τελευταία χρόνια με ανησυχητική συχνότητα και η εκτόξευσή τους τον Νοέμβριο του 2016 έφερε το θέμα στο επίκεντρο.

Η Aida Seif El-Dawla, διάσημη Αιγύπτια ακτιβίστρια και συνιδρύτρια του Κέντρου Αποκατάστασης Θυμάτων Βίας Al-Nadeem [3], είναι ένας από τους πολλούς ανθρώπους, στους οποίους απαγορεύθηκε η έξοδος από τη χώρα χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση. Στα τέλη Νοεμβρίου του 2016, παρεμποδίστηκε να ταξιδέψει στην Τυνησία, καθώς επιβιβαζόταν στο αεροπλάνο για να συμμετάσχει σε διάσκεψη για την αποκατάσταση θυμάτων βασανιστηρίων στη Βόρεια Αφρική, σύμφωνα με την ανεξάρτητη αιγυπτιακή εφημερίδα Mada Masr [4].

Οι αρχές την πληροφόρησαν ότι συμμετείχε σε απροσδιόριστη υπόθεση χωρίς να παράσχουν περαιτέρω λεπτομέρειες. Στο Twitter, ο εξέχων Αιγύπτιος δημοσιογράφος Hani Shukrallah [5] συλλογίστηκε ποιο ήταν το κίνητρο για την ταξιδιωτική της απαγόρευση:

Οι αιγυπτιακές Αρχές απαγορεύουν στην ψυχίατρο @aidaseif να ταξιδέψει λόγω
23χρονου αγώνα κατά των βασανιστηρίων και της αποκατάστασης των θυμάτων βασανιστηρίων

Σε δήλωση στη [9] Mada Masr, η Seif al-Dawla είπε:

هذه الخطوة تأتي في سياق الهجمة على الجمعيات، خاصة لو تم تمرير قانون الجمعيات الأهلية المزمع إصداره. يريدون إحكام الخناق علينا وعلى الناس جميعًا.

Αυτό το βήμα συμβαδίζει με την καταστολή των κοινοτικών ιδρυμάτων και του νόμου περί ΜΚΟ που θέλουν [το κοινοβούλιο] να κυρώσουν. Θέλουν να μας καταπνίξουν όλους.

Τον Σεπτέμβριο του 2016, η κυβέρνηση ενέκρινε ένα νέο νομοσχέδιο για τις ΜΚΟ που [10] «τοποθετεί τις συσκευές ασφαλείας της Αιγύπτου στην πρώτη γραμμή της παρακολούθησης του έργου των ΜΚΟ μέσω της συμμετοχής τους στην επιτροπή συντονισμού», σύμφωνα με την Mada Masr. Ο νόμος, ο οποίος θα ρυθμίσει τις ξένες ΜΚΟ στην Αίγυπτο και θα εγκαθιδρύσει ένα σύστημα παρακολούθησης πηγών ξένων χρηματοδοτήσεων, εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο [11] στα τέλη Νοεμβρίου.

Ο Negad al-Borai, δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επικεφαλής της νομικής μονάδας στην εταιρεία United Group, δήλωσε [10]στη Mada Masr:

Η κυβέρνηση εργάζεται τα τελευταία δύο χρόνια για την αναδιάρθρωση του νομοθετικού συστήματος για την παραβίαση του συντάγματος. Ακόμα και επί Μουμπάρακ δεν είχαμε τέτοια.

Αύξηση στις ταξιδιωτικές απαγορεύσεις μετά την εκδίωξη του Προέδρου Mόρσι

Οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις αποτελούν μέρος των ευρύτερων προσπαθειών της κυβέρνησης να σφίξει τον κλοιό γύρω από την κοινωνία των πολιτών και τα κοινωνικά κινήματα.

Τον Φεβρουάριο [12], η ανεξάρτητη πλατφόρμα πληροφόρησης Daftar Ahwal [13] εξέτασε τα 554 γνωστά περιστατικά απαγόρευσης εισόδου και εξόδου και συλλήψεων στα αιγυπτιακά αεροδρόμια μεταξύ 11 Φεβρουαρίου 2011 και 20 Φεβρουαρίου 2016, τα οποία συνδέονται με τον ακτιβισμό του εκάστοτε ατόμου στον τομέα της πολιτικής, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοσιογραφίας, των τεχνών και του πολιτισμού ή των κοινωνικών κινημάτων. Σύμφωνα με την ανάλυσή τους, ο αριθμός των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παρεμποδίστηκαν να εγκαταλείψουν τα αιγυπτιακά εδάφη είχε αυξηθεί [14]δραστικά από τα γεγονότα της 30ης Ιουνίου και της 3ης Ιουλίου 2013, που έπέφεραν την απομάκρυνση του Προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι από την εξουσία.

Η έκθεση επίσης ανέλυσε τον αριθμό των απαγορεύσεων ταξιδιών που εξέδωσαν οι διαδοχικοί ηγέτες της Αιγύπτου από την Αιγυπτιακή Επανάσταση του 2011, που εκδίωξε τον μακροχρόνιο πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο Άντλι Μανσούρ, επικεφαλής της δικαιοσύνης του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αιγύπτου και προσωρινός πρόεδρος μεταξύ Ιουλίου 2013 και Ιουνίου 2014, και ο σημερινός Πρόεδρος Αμπντελφατάχ Αλ Σίσι, ο οποίος ανέλαβε τον Ιούνιο του 2014, αποτελούν τους κύριους δράστες με μεγάλο εύρος, με 279 και 218 περιπτώσεις αντίστοιχα.

Ακολούθησαν το Ανώτατο Συμβούλιο των Ενόπλων Δυνάμεων (SCAF), το οποίο κυβέρνησε μεταξύ Φεβρουαρίου 2011 και Ιουνίου 2012, και ο Πρόεδρος Μόρσι, ο οποίος κυβέρνησε μεταξύ Ιουνίου 2012 και Ιουλίου 2013, με 36 και 21 αντίστοιχα.

Infographic from Daftar Ahwal, republished under a Creative Commons license. [15]

Infographic: Daftar Ahwal. Αναδημοσιεύεται με άδεια Creative Commons.

“Ένας συνεχώς αυξανόμενος κατάλογος ταξιδιωτικών απαγορεύσεων ενάντια σε υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων”

Ο Νοέμβριος του 2016 είχε αρκετούς ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα που υπόκεινταν σε απαγορεύσεις ταξιδιού χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση. Ο Ahmed Raghed, δικηγόρος και ιδρυτής της Εθνικής Κοινότητας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Δίκαιο, πληροφορήθηκε [16]στο αεροδρόμιο ότι δεν του επιτρεπόταν να ταξιδέψει στο Μαρόκο για τη Διάσκεψη (COP 22) των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, σύμφωνα με τους Υπερασπιστές Πρώτης Γραμμής.

Και η Azza Soliman, ιδρύτρια και επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου του Κέντρου Νομικής Βοήθειας Αιγυπτίων Γυναικών (CEWLA), παρεμποδίστηκε να ταξιδέψει στην Ιορδανία στις 19 Νοεμβρίου για εκπαίδευση σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών στο Ισλάμ. Τα περιουσιακά της στοιχεία καθώς και τα περιουσιακά στοιχεία της νομικής της εταιρείας είχαν επίσης “παγώσει”.

Ο Nadeem AbdelGawad, γιος της Soliman και φοιτητής της Σχολής Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, έγραψε [17]στο Facebook στις 19 Νοεμβρίου:

Σήμερα, οι αιγυπτιακές αρχές απαγόρευσαν στη δικηγόρο και υπερασπίστρια των δικαιωμάτων των γυναικών Azza Soliman, που είμαι περήφανος που την έχω μητέρα, να ταξιδέψει. Φαίνεται ότι το όνομα της μητέρας μου είναι η τελευταία ενημέρωση σε μια συνεχώς αυξανόμενη λίστα ταξιδιωτικών απαγορεύσεων κατά υπερασπιστών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ενημερώθηκε στο αεροδρόμιο ότι απαγορεύεται να ταξιδεύει επειδή υπάρχει μια υπόθεση εναντίον της, παρότι δεν υπήρξαν επίσημες κατηγορίες ή εκκρεμείς υποθέσεις, αφήνοντάς την σε κατάσταση νομικής αβεβαιότητας. Άνθρωποι όπως η μητέρα μου έχουν ήδη περάσει πολλά και κατάφεραν να επιβιώσουν. Και αυτό θα περάσει.

Στις 7 Δεκεμβρίου 2016, ο AbdelGawad ανακοίνωσε [18]στο Facebook ότι η Soliman συνελήφθη, λέγοντας αυτό

Η αστυνομία ήρθε στο σπίτι μας με ένα ένταλμα σύλληψης για τη μητέρα μου Azza Soliman. Βρισκόμαστε στο δρόμο προς το αστυνομικό τμήμα Masr Elgedida.

Το CIVICUS [19], ένα παγκόσμιο δίκτυο οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ακτιβιστών, εξέφρασαν την υποστήριξή τους προς την Soliman στο λογαριασμό τους στο Twitter:

Η @AzzaSoliman1 αντιμετωπίζει απαγόρευση ταξιδιού και δέσμευση περιουσιακών στοιχείων από την κυβέρνηση της Αιγύπτου για το έργο της για τη βελτίωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Δικαιοσύνη για την Azza!

Η Mozn Hassan, ιδρύτρια και εκτελεστική διευθύντρια της ομάδας Αιγυπτίων γυναικών Nazra για Φεμινιστικές Σπουδές, έγραψε για τη δοκιμασία της Soliman στην ανεξάρτητη παγκόσμια ειδησεογραφική ιστοσελίδα Open Democracy [23]. Είπε ότι παρόλο που ούτε η Soliman ούτε κάποιο μέλος της CEWLA κατηγορήθηκαν επίσημα ή κλητεύθηκαν για έρευνα, “θεωρείται ότι τα μέτρα αυτά συνδέονται άμεσα με την υπόθεση αριθ. 173 για το έτος 2011 στο πλαίσιο ερευνών στο Κάιρο”, όπου αρκετοί υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επικεφαλής οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών διερευνούνται σχετικά με εξωτερική χρηματοδότηση.

Η ίδια η Hassan είχε γίνει στόχος τον Ιούνιο, όταν παρεμποδίστηκε να παρευρεθεί στη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής για την Περιφερειακή Συμμαχία για την Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική για τους Υπερασπιστές των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Γυναικών (WHRD), που έλαβε χώρα στη Βηρυτό.

#LetThemTravel [Αφήστε τους να ταξιδέψουν]

Καθ’ όλο το 2016, πολλοί άλλοι [4] έχουν παρεμποδιστεί να ταξιδέψουν, συμπεριλαμβανομένου του Hossam Bahgat, πρώην επικεφαλής της Αιγυπτιακής Πρωτοβουλίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του Gamal Eid, επικεφαλής του Αραβικού Δικτύου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και του Mohamed Zarea, επικεφαλής του Ινστιτούτου για Σπουδές στα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Καΐρου.

Απαντώντας στον νέο νόμο για τις ΜΚΟ, 22 ΜΚΟ και έξι πολιτικά κόμματα δημοσίευσαν μια δήλωση [24] στις 24 Νοεμβρίου καταδικάζοντας το νομοσχέδιο, “γιατί εξαλείφει εν τέλει την κοινωνία των πολιτών και αναθέτει τη διαχείρισή της στην κυβέρνηση και στους οργανισμούς ασφάλειας”. Ένα απόσπασμα [25]αναφέρει:

لقد قطعت الدولة شوطًا بعيدًا في خطتها الهادفة لاستئصال المنظمات الحقوقية الدولية والمصرية، من خلال القضية 173 لسنة 2011 والمعروفة إعلاميًا بقضية التمويل الأجنبي، والتي على خلفيتها تم إغلاق مقار عدد من المنظمات الدولية، ومنعت بعض المنظمات المصرية ومديريها الحالين والسابقين من السفر ومن التصرف في أموالهم، إلا أن مشروع القانون المقترح من “نواب الشعب” سيمهد الطريق للقضاء على العمل الأهلي التنموي والخيري والخدمي، وسيصبح وجود جمعيات التنمية المحلية المنتشرة في القرى والنجوع و التي تقدم خدماتها لسكان تلك المناطق أمر شبه مستحيل.

Το κράτος έχει ήδη λάβει πραγματικά μέτρα για την εξάλειψη των αιγυπτιακών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών με τη δίωξη της υπόθεσης αριθ. 173/2011 σχετικά με την εξωτερική χρηματοδότηση και αρκετοί οργανισμοί και οι σημερινοί και πρώην σύμβουλοί τους έχουν παρεμποδιστεί να ταξιδέψουν και έχουν “παγώσει” τα περιουσιακά τους στοιχεία. Αυτός ο νέος νόμος, ωστόσο, θα προετοιμάσει το έδαφος για την εξάλειψη οποιασδήποτε μορφής πολιτικών ενεργειών για την ανάπτυξη, τις φιλανθρωπικές δραστηριότητες και τις υπηρεσίες. Η λειτουργία των ενώσεων τοπικής ανάπτυξης σε όλα τα αιγυπτιακά χωριά και κωμοπόλεις, που παρέχουν υπηρεσίες στους κατοίκους της περιοχής, θα καταστεί σχεδόν αδύνατη.

Το hashtag #LetThemTravel έγινε δημοφιλές τις τελευταίες ημέρες στις προσπάθειες να προσελκυστεί το διεθνές ενδιαφέρον για το θέμα. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Διεθνής Αμνηστία ένωσαν τις δυνάμεις τους, δημιουργώντας ένα βίντεο που ρωτάει: “Γιατί απειλείται η κυβέρνηση της Αιγύπτου από αυτούς τους ανθρώπους;”

Κοινό κάλεσμα από @HRW και @amnesty για την άρση αυθαίρετων ταξιδιωτικών απαγορεύσεων σε υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αίγυπτο.