Αιγυπτιακή Επανάσταση: Χαμένες ελπίδες και αυξανόμενη απάθεια

Γελοιογραφία που δείχνει την Αιγυπτιακή Επανάσταση του 2011 που ανέτρεψε το καθεστώς του Χόσνι Μουμπάρακ. Πηγή: Wikimedia Commons.

Η επανιστόρηση ιστορικών αφηγήσεων απαιτεί κάποιον με κλίση στην αφήγηση, έναν παραμυθά με χρυσή γλώσσα, αν θέλετε. Ο τρόπος με τον οποίον αποδίδεις μια ιστορία κάνει μεγάλη διαφορά στη φαντασία του ακροατή.

Πάντοτε απέφευγα συνηθισμένες καθημερινές συζητήσεις για την Αιγυπτιακή επανάσταση με ανθρώπους που γνωρίζουν λίγα γι’ αυτήν, φοβούμενη ότι οι λέξεις θα με πρόδιδαν. Έτσι, αν και κουβαλώ την μνήμη του γεγονότος αυτού όπου κι αν πάω, σπάνια μιλώ γι’ αυτό.

Τη νύχτα της 11ης Φεβρουαρίου, έξι χρόνια πριν, άλλαξε άρδην ο ρους της ιστορίας της Αιγύπτου, σηματοδοτώντας ένα λαμπρό μέλλον έπειτα από χρόνια ύφεσης και μαυρίλας. Η ανατροπή του πρώην Προέδρου Χόσνι Μουμπάρακ έγινε δεκτή με επευφημίες και ύμνους στην καρδιά της Πλατείας Ταχρίρ. Μια σύντομη ευφορία επικράτησε στην σκηνή. Ένα συναίσθημα πρωτόγνωρο που ακόμα μου προκαλεί ανατριχίλα, όσο το συλλογίζομαι σήμερα. Ήταν το τέλος μιας μυριάδας τυραννικών καθεστώτων και η αυγή μιας πολλά υποσχόμενης νέας εποχής.

Ή έτσι φαινόταν.

Τα χρόνια που ακολούθησαν, η Αίγυπτος γνώρισε πολιτική αναταραχή και οικονομική αποδιοργάνωση, πρώτα υπό την ηγεσία του Μοχάμεντ Μόρσι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, τον οποίο ακολούθησε ο Αμπντελφατάχ Ελ Σίσι, με την υποστήριξη του Στρατού. Καταστολές εναντίον πολιτικών αντιφρονούντων, σκανδαλώδης διαφθορά και παράνομο εμπόριο γης έγιναν ο κανόνας. Ο ζήλος για αλλαγή μεταμορφώθηκε σε άπλετο θυμό, καθώς η κατάσταση δε φαινόταν να έχει πολλά υποσχόμενες προοπτικές.

Η νεολαία ιδιαίτερα άρχισε να αναζητά ευκαιρία να εγκαταλείψει τη χώρα, δίχως να έχει προσδοκίες ότι θα έρθουν καλύτερες μέρες.

Για πολλούς, ο Ιανουάριος του 2011 δεν είναι πλέον παρά μια ανάμνηση. Και ξεθωριασμένη, μάλιστα.

Ωστόσο, και μέχρι πρόσφατα, το ένα πράγμα που έσβηνε τη δίψα κάποιου για βασική δικαιοσύνη ήταν η γνώση ότι ο Μουμπάρακ και το σινάφι του είχαν πάει φυλακή. Η γνώση ότι η λαϊκή εξουσία είχε επιτύχει την ανατροπή μιας μακροχρόνιας δικτατορίας ήταν ένα συναίσθημα που σποραδικά αναπτέρωνε τις ελπίδες. Για να το θέσουμε απλά, οι Αιγύπτιοι μπορούσαν να λένε πως, τουλάχιστον, ένας από τους κύριους στόχους του Γενάρη του '11 εξετελέσθη επιτυχώς.

Δεν υπάρχει πλέον όμως αυτό το τελευταίο ξέφτι ελπίδας.

Διαδηλωτής με την αιγυπτιακή σημαία, 25 Ιανουαρίου 2011. Πηγή: Zeinab Mohammed.

Λίγες μέρες πριν, το Ανώτατο Δικαστήριο της Αιγύπτου απάλλαξε τον Χόσνι Μουμπάρακ από τις δολοφονίες διαδηλωτών το 2011 με μια τελεσίδικη απόφαση, η οποία δεν επιδέχεται έφεσης ή επανεκδίκασης.

Ο Μουμπάρακ, ο οποίος καταδικάστηκε ισόβια το 2012, επειδή προκάλεσε το θάνατο περίπου 900 διαδηλωτών στην 18ημερη εξέγερση, κρίθηκε αθώος τον Μάρτιο του 2017. “Το δικαστήριο κρίνει τον κατηγορούμενο αθώο”, ανακοίνωσε ο Δικαστής Ahmed Abdel Qawi έπειτα από πολυήμερη ακροαματική διαδικασία στο δικαστήριο. “Ήταν μια αποκαλυπτική στιγμή, η οποία σφράγισε τη μοίρα κάθε ελπίδας για δικαιοσύνη για όσους σκοτώθηκαν κατά την Αραβική Άνοιξη και για τα εκατομμύρια όσων συμμετείχαν σε αυτή”, όπως εξήγησε ο δημοσιογράφος Farid Y Farid με έδρα το Κάιρο.

Έχοντας ανατραπεί από λαϊκή εξέγερση, ο Μουμπάρακ αποτελεί τον μόνο Άραβα ηγέτη κράτους που έχει μείνει αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη για μαζικές δολοφονίες, ακόμα κι αν έχουν απορριφθεί οι κατηγορίες για διαφθορά εναντίον του και των δυο γιων του.

Σήμερα, ο κόσμος βλέπει έναν από τους δικτάτορές του να περπατάει ελεύθερος. Η Ιστορία, ωστόσο, θα τον θυμάται ως τίποτα παραπάνω πέρα από την ενσάρκωση μιας στρατιωτικής εξουσίας, η οποία καταπίεζε ένα έθνος, καταφεύγοντας σε θεωρίες συνωμοσίας για να κρύψει την απληστία της για εξουσία.

Πάνε οι μέρες της άγνοιας, τις μέρες όπου οι Αιγύπτιοι τυφλά αποδέχονταν την ετυμηγορία των δικαστηρίων, όπου οι νόμοι κόβονταν και ράβονταν στα μέτρα των ίδιων των ενόχων. Άκου τη γραμμή υπεράσπισης της δίκης ή παρακολούθησε την υπόθεση: δε χρειάζεται να έχει κανείς πτυχίο νομικής για να καταλάβει ότι κάτι πάει στραβά με την απόφαση. Κάτι πάει πάρα πολύ στραβά.

Φταίνε οι συγκυρίες.

Λίγα χρόνια πριν, οι Αιγύπτιοι θα είχαν κατέβει στους δρόμους, αν έβγαινε τέτοια απόφαση. Μπορώ να εγγυηθώ προσωπικά γι’ αυτό.

Φταίνε οι συγκυρίες.

Σήμερα, συνειδητοποίησα ότι είναι πλέον πραγματικότητα η έλλειψη ενδιαφέροντος για το τι συμβαίνει και το τι πρόκειται να ‘ρθει και ότι σταμάτησε να υφίσταται η ακατανίκητη λαχτάρα για αλλαγή. Το διαισθανόμουν καιρό τώρα, αλλά αρνιόμουν να συμφιλιωθώ με την ιδέα.

Ωστόσο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπήρξαν οργισμένες αντιδράσεις με την απόφαση του δικαστηρίου από ακτιβιστές, πολιτικούς και μέλη εκστρατειών για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Η Αιγύπτια ακτιβίστρια Hawa Rehim έγραψε:

Ειρήνη στους μάρτυρες του Γενάρη, που αναπαύονται με αξιοπρέπεια από τις αγνές τους ψυχές. Η αθώωση του Μουμπάρακ είναι μια μεγάλη ντροπή για ένα έθνος αδιάφορο για το αίμα των αδερφών τους”.

Ένας Άλλος Αιγύπτιος είπε:

Θέλησα να γελάσω και να κάνω ένα αστείο με την απόφαση για τον Μουμπάρακ, αλλά ορκίζομαι, δεν τα κατάφερα. Ας λυπηθεί ο Θεός όσους πέθαναν.

Η Αλγερινή παρουσιάστρια Wassila Awlamy γελοιοποίησε την απόφαση, τουιτάροντας μια φωτογραφία του Σύριου Προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ να λέει: “Θέλω να δικαστώ στην Αίγυπτο”.

#ΜετάΤηνΑθώωσηΜουμπάρακ

Φταίνε οι συγκυρίες.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.