Μία πιο λεπτομερής αφήγηση εμφανίστηκε πρώτα στα ρωσικά στην ιστοσελίδα Bumaga στις 29 Δεκεμβρίου 2016. Αυτή η μετάφραση είναι γραμμένη από την ίδια συγγραφέα.
Ένα τεράστιο αεροπλάνο κείτεται στην γωνιά ενός στρατιωτικού αεροδρομίου στα περίχωρα της Αγίας Πετρούπολης. Οι κινητήρες είναι κρυμμένοι κάτω από ένα υπόστεγο και μπορείς να δεις το λογότυπο Αεροφλότ στο πλάι.
Το λογότυπο είναι ένα αυτοκόλλητο όμως — μία υπενθύμιση του παρελθόντος του.
Σήμερα αυτό το αεροσκάφος — μία σπάνια τροποποίηση του Ilyushin Il-14 — δεν έχει κανένα ρόλο στην ρωσική αεροπορική βιομηχανία. Το αεροπλάνο δεν έχει καν φύγει από το μικρό αεροδρόμιο για χρόνια.
Όταν επισκέφτηκα το αεροδρόμιο ένας ψηλός ασπρομάλλης άντρας με ένα μαύρο μπουφάν έσπρωξε μία σκάλα προς το αεροπλάνο και μετά ανέβηκε. Αυτός είναι ο συνταξιούχος πιλότος Αλέξανδρος Ποντούμπνι και ιδιοκτήτης.
Τώρα ο 66χρονος Ποντούμπνι έχει περάσει σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα προσπαθώντας να κρατήσει το Il-14: αρνείται να το πετάξει στα σκουπίδια και πολεμάει τους δικαστικούς κλητήρες, οι οποίοι προσπαθούν να πάρουν το αεροσκάφος ως ενέχυρο για το τεράστιο χρέος του. Τον Δεκέμβριο οι δικαστικοί κλητήρες εμφανίστηκαν για να κατάσχουν το σκάφος.
Όλα άρχισαν με αυτό το αεροσκάφος. Το παρήγαγαν για διεθνείς αεροπορικές πτήσεις, μου λέει ο Ποντούμπνι προχωρώντας προς το πιλοτήριο. Έχει πολύ χώρο μέσα στο αεροπλάνο. Σχεδόν όλες οι θέσεις έχουν αφαιρεθεί, αλλά η ατμόσφαιρα είναι ζεστή. Το πάτωμα είναι σκεπασμένο με ένα μαλακό χαλί, οι τοίχοι της καμπίνας είναι καλυμμένοι με κόκκινο ξύλο και η θέση του πιλότου είναι στολισμένη με δέρμα λεοπάρδαλης.
“Κάνουμε ό,τι μας επιτρέπουν να κάνουμε. Το επιδιορθώνουμε, το ξαναβάφουμε, το φροντίζουμε — έτσι το αεροπλάνο δεν νιώθει απεριποίητο. Είναι ένας ιδιότροπος σύντροφος”, είπε ο Ποντούμπνι χωρίς να χαμογελάσει.
Σε όλο τον κόσμο παραμένουν μόνο τρία Ilyushin Il-14 ικανά για πτήση και το αεροπλάνο του Ποντούμπνι είναι μάλλον το μοναδικό που επιτρέπεται νομικά να πετάξει σύμφωνα με τον Σεργκέι Φεντέροβ ένα από τους φίλους του Ποντούμπνι .
“Η μοναδικότητα του αεροπλάνου βασίζεται στα χαρτιά,” είπε ο Φεντέροβ. “Ο Αλέξανδρος το κρατάει για την ιστορία. Είναι σαν αυτός και το αεροπλάνο να είναι ένα. Φυσικά δεν το κάνουμε για τα λεφτά, εμείς θέλουμε να το σώσουμε — σαν μία θρησκευτική εικόνα.”
Το Il-14 κατασκευάστηκε στην Δρέσδη το 1959 και πρώτα χρησιμοποιήθηκε στην Ρουμανία. Στο τέλος του '70 τα μοντέλα άρχισαν να φθάνουν στην Σοβιετική Ένωση και μετέφεραν φορτία από άκρη σε άκρη της Σιβηρίας και στην Ρωσική Άπω Ανατολή, μέχρι που τελικά τέθηκαν εκτός λειτουργίας.
Το 1993, ο Ποντούμπνι ανακάλυψε το τελευταίο Il-14 να μαραζώνει σε ένα εργοστάσιο αεροπλάνων στην Ουλάν Ουντέ.
“Από όλα τα αεροπλάνα που ήταν εκεί μόνο αυτό επέζησε” μου είπε ο Ποντούμπνι, κοιτάζοντας το αεροσκάφος με αγάπη.
Εκείνη την εποχή ήταν πιλότος της Αεροφλότ. Ο Ποντούμπνι αποφάσισε να το διασώσει αγοράζοντας το για μία ερασιτεχνική αεροπορική ένωση, όπου δίδασκε έφηβους θεωρία και πρακτική πλοήγησης αεροπλάνου. “Εμείς πετάγαμε με το αεροπλάνο σε όλη την Σιβηρία. Τα χρήματα που κερδίζαμε τα ρίχναμε στην διδασκαλία, αγορά καυσίμων και ανταλλακτικών”, είπε.
Τελικά όμως τα οικονομικά προβλήματα έβαλαν ένα τέλος στην σχολή και το Il-14 παρέμεινε με τον Ποντούμπνι.
Στην αρχή του 2000 πέταξε στην Αγία Πετρούπολη, όπου μερικοί λάτρες αεροπλάνων σχεδίαζαν να ανοίξουν ένα μουσείο. Ο Ποντούμπνι πάρκαρε το αεροπλάνο του σε ένα από τα τοπικά αεροδρόμια, αλλά το σχέδιο του μουσείου ξαφνικά απέτυχε και το αεροδρόμιο δόθηκε στην General Motors για πάρκινγκ.
Το αποτέλεσμα ήταν ότι το αγαπημένο αεροπλάνο του Ποντούμπνι ήταν παγιδευμένο πίσω από σειρές αυτοκινήτων για χρόνια. Αργότερα, το 2011 κατάφερε τελικά να το φέρει στο Γκορέλοβο, από όπου δεν έχει ξανασαλέψει.
Δυστυχώς για τον Ποντούμπνι, ενώ το Il-14 μάζευε σκόνη, οι ρωσικοί νόμοι άλλαξαν. Αφού δεν ανήκε πια στην ερασιτεχνική αεροπορική ένωση, ήταν ιδιωτική περιουσία, η οποία υφίσταται φόρους, που ο Ποντούμπνι δεν μπορούσε να πληρώσει.
Κάθε χρόνο το αεροσκάφος με δύο κινητήρες κοστίζει στον Ποντούμπνι 475.000 ρούβλια (περίπου 8.000 δολάρια) σε φόρους – μία μεγάλη επιβάρυνση, λαμβάνοντας υπόψη μας την νομική κατάσταση του σκάφους, που απαγορεύει τον Ποντούμπνι να το χρησιμοποιεί για εμπορικούς σκοπούς για να κερδίσει επιπλέον χρήματα. Σαν γενικά αεροπορικό σκάφος, το Il-14 επιτρέπεται να πετάει μόνο για ψυχαγωγικούς λόγους.
Το φορολογικό χρέος του Ποντούμπνι αυξήθηκε με τα χρόνια φθάνοντας τα 3 εκατομμύρια ρούβλια (παραπάνω από 50.000 δολάρια), μέχρι που η κυβέρνηση κατάσχε το αεροπλάνο και του απαγόρευσε να το πετάει.
Κάθε μήνα το κράτος αφαιρεί σχεδόν την μισή σύνταξη του Ποντούμπνι για να πληρώσει το φορολογικό του χρέος, παρότι δεν πλησιάζει καν το ποσό που χρωστάει.
Ο Ποντούμπνι ακόμα και τώρα ξοδεύει τα χρήματα που του έχουν μείνει για να κάνει επισκευές και προγραμματίζει ειδικές επιτροπές για να επεκτείνει το πιστοποιητικό πτήσης του Il-14.
“Τους είπα ότι θα έβρισκα έναν τρόπο να κερδίσω χρήματα με το αεροσκάφος. Είπα ότι θα πετάξω με αυτό και θα πληρώσω. Αλλά όχι, αυτοί ήθελαν μόνο να το κατάσχουν”, είπε ο Ποντούμπνι.
Όταν μιλάγαμε για το τι θα έκανε, όταν θα τελείωνε τις επισκευές και έπαιρνε πίσω το αεροπλάνο του, μου απαρίθμησε όλους τους τρόπους που θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει για να βγάλει χρήματα: να ρίχνει αλεξιπτωτιστές, να μεταφέρει επιβάτες σε τουριστικές περιοχές ή να κάνει αεροπορικές επιδείξεις. Τα έχει γράψει όλα και έχει κάνει τον προϋπολογισμό σε μικρά ηλεκτρονικά φυλλάδια.
Ούτε οι αεροπορικές εταιρίες ούτε οι αρχές έδειξαν ενδιαφέρον να χρηματοδοτήσουν τα σχέδια του Ποντούμπνι και είπε ότι δεν μπορεί να προσελκύσει ξένους επενδυτές, όταν το αεροσκάφος του είναι κλειδωμένο.
“Είναι πιο εύκολο για αυτούς να ανακυκλώσουν το αεροπλάνο για μερικά κέρματα. Ούτε αεροπλάνο πια ούτε Ποντούμπνι πια”, μουρμούρησε θυμωμένα.
Πίσω στο πιλοτήριο κοιτάζει το παλιό αλλά ακόμα ενεργό ταμπλό. Περιοδικά φέρνει επιθεωρητές να επικυρώσουν την λειτουργία του εξοπλισμού. Η επιτροπή ασφάλειας πρέπει να στέλνει όλο και πιο ηλικιωμένους ειδικούς, γιατί οι νέοι δεν ξέρουν πως να εξετάσουν τον παλιό εξοπλισμό.
“Δεν είναι σημαντικό πόσο παλιό είναι το αεροπλάνο, είτε είναι 5 είτε 30 χρόνων”, είπε ο Ποντούμπνι περήφανα. “Αυτό που έχει σημασία είναι πόσο το φροντίζει κανείς”.
Αφού μου έδειξε όλο το αεροπλάνο φύγαμε και ο Ποντούμπνι αστειεύτηκε ότι σύντομα αυτός και οι φίλοι του θα πετάξουν στην Μαύρη Θάλασσα και θα πάνε για κολύμπι. Πίσω μας όμως το αεροπλάνο σκουριάζει στην βροχή.
Μία πιο λεπτομερής αφήγηση εμφανίστηκε πρώτα στα ρωσικά στην ιστοσελίδα Bumaga στις 29 Δεκεμβρίου 2016. Αυτή η μετάφραση είναι γραμμένη από την ίδια συγγραφέα.