- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Σε εξέλιξη το δημοψήφισμα της Τουρκίας. Τι διακυβεύεται;

Κατηγορίες: Εκλογές, Ελευθερία του Λόγου, Λογοκρισία, Μέσα & δημοσιογραφία, Μέσα των πολιτών, Πόλεμος - Συγκρούσεις, Πολιτική

Την τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα στην Τουρκία ήταν πριν από επτά χρόνια και εγκρίθηκαν όλες οι αλλαγές. Αλλά στο έβδομο δημοψήφισμα της ιστορίας της σήμερα, η χώρα είναι πιο διαιρεμένη και τα λάφυρα πολύ μεγαλύτερα.

Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος υπήρξε ο κυρίαρχος πολιτικός της χώρας για την τελευταία μιάμιση δεκαετία, έχει εδραιώσει την προσωπική του εξουσία, απομάκρυνε τους ελέγχους και τους αντιπάλους του στα δικαστήρια και την κυβέρνηση και εξαπέλυσε μια πρωτοφανή καταστολή, που πλήττει σχεδόν όλες τις σφαίρες της δημόσιας ζωής μετά από αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος τον περασμένο Ιούλιο.

Και όμως, για τους Τούρκους που ψηφίζουν «ναι» στην αυριανή ψηφοφορία, ο Ερντογάν είναι ο άνθρωπος, που προσάρμοσε την ύπουλη επιρροή του στρατού στην εσωτερική πολιτική, ο προστάτης των θρησκευόμενων μουσουλμάνων και το πρόσωπο της “νέας Τουρκίας”, που προκήρυξε το 2014.

Οι αντίπαλοί του θεωρούν μια νίκη για το «ναι» στο δημοψήφισμα του αύριο ως το τέλος του κόσμου.

Τι αλλάζει;

Σύμφωνα με 18 τροπολογίες που προτάθηκαν για το Σύνταγμα, η Τουρκία, σε περίπτωση «Ναι», θα χάσει το καθεστώς της ως κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και θα μετατραπεί σε εκτελεστική προεδρία. Ο Πρόεδρος Ερντογάν θα είναι σε θέση να βάλει υποψηφιότητα για την Προεδρία το 2019 και, αν εκλεγεί, ενδέχεται να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2029.

Οι αλλαγές θα δώσουν επίσης στον νέο πρόεδρο το δικαίωμα να διαλύσει το κοινοβούλιο, να διορίσει υπουργούς και άλλους υψηλόβαθμους αξιωματούχους χωρίς πρόσθετες διαδικασίες, καθώς και το ήμισυ όλων των ανώτερων δικαστών.

Ο πρόεδρος θα έχει επίσης το δικαίωμα να ορίζει δημοψηφίσματα, να δηλώνει καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και να εκδίδει διατάγματα. Οι υποστηρικτές των αλλαγών και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ισχυρίζονται ότι θα επιταχύνει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στη χώρα. Η θέση του Πρωθυπουργού, που είναι σήμερα η πιο ισχυρή σύμφωνα με το σύνταγμα, θα καταργηθεί.

Λαέ της Τουρκίας έχεις την εξουσία

Δημοψήφισμα στην Τουρκία

“Η ιστορία της Τουρκίας λέει στον κόσμο πόσο εύθραυστη είναι η δημοκρατία απέναντι στη λαϊκιστική δημαγωγία” – Τούρκος συγγραφέας @Elif_Safak

Θα ξυπνήσουμε αύριο το πρωί σε μια νέα Τουρκία, ανεξάρτητα από το ποιο θα είναι το αποτέλεσμα (ψηφοφόροι του ναι και του όχι βρίσκονται δίπλα δίπλα).

Για Μια Πατρίδα, Μια Σημαία, Ένα Έθνος, Ένα Κράτος [η ψήφος μου είναι] #ΝΑΙ Τίποτα δεν θα είναι το ίδιο!

Εάν νικήσει το “Όχι”, οι προτεινόμενες τροποποιήσεις θα τεθούν κατά μέρος επ’ αόριστον.

Τοξικές συνθήκες ψήφου

Η κριτική της ψηφοφορίας επικεντρώνεται όχι μόνο στο πιθανό της αποτέλεσμα, αλλά και στο γεγονός ότι η Τουρκία απλά δεν είναι σε θέση να διεξαγάγει δημοψήφισμα αυτή τη στιγμή.

Έχουν τερματιστεί περίπου 200 πλατφόρμες μέσων ενημέρωσης, πάνω από 150 δημοσιογράφοι [23] έχουν φυλακιστεί, ενώ η κοινωνία των πολιτών έχει μουδιάσει [24] στην προσπάθεια εκκαθάρισης μετά το πραξικόπημα, περιορίζοντας σημαντικά τον πολιτικό χώρο αντιπαράθεσης με τον Ερντογάν.

Περίπου 71.000 άνθρωποι ανακρίθηκαν μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, που αποδόθηκε στον αντίπαλο Γκιουλέν με έδρα τις ΗΠΑ, ενώ 41.000 κατηγορήθηκαν σύμφωνα με πρόσφατο ρεπορτάζ [25] για τα αποτελέσματα των εκκαθαρίσεων στην Τουρκία από τους New York Times. Μέλη του φιλοκουρδικού φιλοδημοκρατικού κόμματος HDP στο κοινοβούλιο έχουν απαλλαγεί από την ασυλία τους και αναμένουν δίκη.

Ένας άνθρωπος που εξακολουθεί να απολαμβάνει την ελευθερία του λόγου είναι ο ίδιος ο Ερντογάν. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Τούρκοι βιώνουν τον πρόεδρό τους να συγκρίνει τους Γερμανούς και τους Ολλανδούς με τους Ναζί, να αποκαλεί την Ολλανδία “μπανανία” και να απαιτεί κυρώσεις εναντίον της χώρας μετά από μια παράξενη και ανησυχητική σύγκρουση [26] για το δικαίωμα του κόμματος να προωθήσει το «ναι» σε ξένες χώρες. Η ψήφος «Όχι», είπε, ισοδυναμεί με ψήφο υπέρ της τρομοκρατίας.

Πολλοί ψηφοφόροι του «όχι» φοβούνται ότι, όπως και να καταλήξει η ψηφοφορία, ένα νέο είδος τρομοκρατίας, από το κράτος εκπορευόμενη αυτή τη φορά, μόλις αρχίζει.